Znieczulenia
stosowane w
położnictwie,
ginekologii i
andrologii
.
Ćwiczenia VI rok
Znieczulenie ma na celu
zniesienie uczucia bólu
• Znieczulenie miejscowe
-analgesia
localis-w obrębie obwodowego
układu nerwowego
• Znieczulenie ogólne
-anaesthesia
generalis-z utratą świadomości,
snem i bezbolesnością całego
organizmu dzięki hamowaniu
czynności CUN
Znieczulenie złożone
• Przedznieczulenie
- premedykacja
• Sen podstawowy
• Znieczulenie ogólne
• Znieczulenie miejscowe
Premedykacja-
przygotowanie
farmakologiczne do
znieczulenia ogólnego ma
na celu
• uspokojenie psychiczne-sedację
• obniżenie reakcji bólowych-analgezje
• zmniejszenie dawek środków
anestetycznych
Atropina
• Stymuluje krążenie i oddychanie
• Zmniejsza sekrecję śluzu i śliny
• Hamuje wpływ układu
przywspółczulnego
• Bo 0,04 mg/kg
• Ca, Fe 0,01-0,02 mg /kg
• Su 0,04 mg/kg
Neuroleptyki-
trankwilizery
•Działają na ośrodki
podkorowe zmniejszając
napięcie psychomotoryczne,
eliminują agresywność
,strach, obniżają
metabolizm, działa
sympatykolitycznie
(podawać atropinę)
Chloropromazyna
(Trankwilina,Fenaktil)
•Eq 0,5-1 ml /50 kg mc
•Bo 1-2 ml/50 kg mc
•Ov, Cp 0,6 ml/10 kg mc
•Su 0,2-0.4ml/10 kg mc
•Ca 0,08 ml/ kg mc
•Fe 0,1-0,2ml/kgmc
Trankwilina c.d.
•Duże bezpieczeństwo stosowania
( u bydła nawet dwukrotnie
można zwiększyć dawkę)
•U koni
(gorącokrwistych i
młodych) po podaniu dożylnym
może wystąpić przejściowe
pobudzenie- lepiej podawać
domięśniowo
Propionylopromazyna
(Combelen)
• Eq 0,5-1 ml/100kg mc
• Bo 1-2ml/100 kg mc
• Ov 1 ml / 10kg mc
• Cp 0,5ml/10 kg mc
• Su 0,3-0,5 ml/10 kg
• Ca 0,05 ml/kg mc
• Fe 0,2 ml/kg mc
Acepromazine
(Sedalin)
•Ca - 0,03-0.05 mg/kg
Ksylazyna
(Rompun, Xylazyna)
• Eq 7,5-15 ml/100 kg i.m., 3-5 ml
i.v.
• Bo 0,25-1 ml/100 kg i.m., 0,08-0,5
i.v.
( Uwaga na KOZY!!!)
• Ca 0,1-0,2 ml/kg mc
• Fe 0,15 ml/kg mc
Ksylazyna c.d.
•Kozy
są bardzo wrażliwe na
ksylazynę, a szczególnie kozły
•Podajemy 0,05 mg/kg i.v.
0,10 mg /kg i.m.
(0,15 ml/30 kg !!!!)
SEN PODSTAWOWY
• eliminuje pobudzenie , duszenie
się, pogłębia sedację wywołaną
przez premedykację,
umożliwiają intubację, stosuje
się przy dłuższych zabiegach
• stosować można następujące
srodki:
– Wodnik chloralu
– Barbiturany
Wodnik chloralu
•Eq,Bo - 5g / 100 kg
•Su do 50 kg- 0,3 / kg mc
•Działa hamująco na korę
mózgową .
•Stosuje się 10% r-ry wodne
Barbiturany
Tiobarbiturany-Tiopental
Pentobarbiturany-Vetbutal
•Bo, Eq 5-10 mg / kg mc
•Su, Fe, Ca 10-25mg/ kg
mc
ZNIECZULENIE OGÓLNE
•Wziewne
- eter, halotan,
podtlenek azotu, izofluran
•Infuzyjne
- ketamina,
barbiturany
Chlorowodorek ketaminy
bioketan, ketamina, ketanest
• Silne działanie p. bólowe,
• Zachowany odruch gardłowy i
krtaniowy
• Fe 10-40 mg kg mc
• Ca do 40 kg 11-22 mg/kg,
powyżej 40 kg 5-11 mg/kg
• Eq, Bo 250mg/50 kg (i.v.)
• Cp,Ov,Su 10-20 mg/kg
Znieczulenia miejscowe
• Powierzchniowe
–
np. na błony śluzowe
• Nasiękowe
nastrzykanie tkanek płynem
znieczulającym znosi przewodnictwo
odgałęzień nerwów czuciowych
• Okołonerwowe
–
przerwanie
przewodnictwa w pniu nerwowym
przewodzącym bodźce bólowe
• Nadosłonkowe
-Analgesia epiduralis,
Zasięg zależy od ilości środka
Znieczulenie
nadosłonkowe
• Tylne
= niskie
• Przednie
=
wysokie
Znieczulenie wysokie
• Eq- niebezpieczne>
NIE
STOSUJE SIĘ
• Bo max. 30 ml 5% prokainy
(krowy)
max.
60ml 5% prokainy buhajom
Znieczulenie niskie-
wskazania
• Zabiegi na kroczu
• Zabiegi na ogonie
• Rany, ropnie w okolicy krocza i odbytu
• Wypadnięcie pochwy lub macicy
• Wypadnięcie pęcherza moczowego
• Zabiegi na skórze tylnych płatów
wymienia
• Ciężki poród
• Retorsja skrętu macicy
Znieczulenie niskie
• Eq
10 ml 2 % prokainy
• Bo
6-12 ml (nawet 20 ml) 2 %
prokainy 6-10 ml prokainy
5%
Znieczulenie
nadosłonkowe
u świń
• Miejscem wkłucia jest
NIEWYCZUWALNY foramen
lumbo-sacrale
• DŁ. igły ok. 12-15 cm (I.
Łopatyńskiego z mandrynem)
• Podajemy 5-12 ml 4% polokainy
• Znieczulenie po 3 min, trwa ok.1 h
Lokalizacja for. lumbo-
sacrale(Su)
Długość od
guzowatości
potylicznej do
nasady ogona(cm)
Odległość miejsca
wkłucia od nasady
ogona(cm)
80-90
14-16
90-100
16-18
100-117
17-19
118-126
19-21
126-130
21-23
131-140
24-26
>141
26-28
Zn. nadosłonkowe u
Cp,Ov
• Miejsce wkłucia między kością
krzyżową a I kręgiem ogonowym
lub foramen lumbo sacrale
• Podajemy 3-5 ml 2-4 % polokainy
(nawet 10ml)
Znieczulenie
nadosłonkowe u psa
• Miejsce wkłucia foramen lumbo
sacrale
• Deponujemy 2% polokainę w ilości
zależnej od wielkości psa(odl.
Pomiędzy guzowatością potyliczną a
nasadą ogona). Od 0,1-0,3 ml /kg
• 0,2ml/kg dla kota
Dawkowanie analgetyku u
psa
c
m
40 45 50 55 60 65 70 75 80 90 95
ml 2,
0
3,
0
3,
5
4,
5
5,
0
5,
5
6,
5
7,
0
8,
0
9,
5
10
,0
Blokada alkoholowa
• Modyfikacja znieczulenia niskiego
• Zalecana przy nawykowym wypadaniu
pochwy lub macicy
• Podajemy 5-7 ml 18% alkoholu
• Znieczulenie występuje po 5-7 min.
i trwa –w zależności od stężenia alkoholu
do 3 tyg.
• Zbyt wysokie stężenia dają nieodwracalną
denaturację białek tkanki nerwowej
Znieczulenie przykręgowe
Bo
• Wkłuwamy igłę na 5-6 cm
• Znieczulenie osiągamy po ok. 20
min
• czas trwania znieczulenia ok. 2 h
• Powinniśmy zaobserwować
charakterystyczne wygięcie
kręgosłupa w stronę znieczuloną
(skolioza)
Znieczulenia wymienia
• Metoda Łagwinowa (1954)
• Metoda Baszkirowa (1955)
Metoda Łagwinowa
• Przednie ćwiartki
:
• Miejsce wkłucia-odciągnąć ćwiartki
w dół aby uwydatnić granicę
między wymieniem a ścianą
brzucha.W powstała bruzdę
wprowadzamy igłę na głębokość 10
cm kierując się na staw skokowy
przeciwległej kończyny
• Deponujemy polokainę 0,5% w
ilośći100-150 ml, równomiernie w
całej okolicy nadwymieniowej
Metoda Łagwinowa
• Ćwiartki tylne
:
• Punktem wkłucia jest miejsce
przecięcia się dwóch lini:
•2 cm nad tkanką wymienia (nad
węzłami chłonnymi nadwymieniowymi)
•2 cm w bok od szwu wymienia w
kierunku a staw nadgarstkowy
kończyny tej samej strony
•Deponujemy 100-150 ml 0,5 %
polokainy
Metoda Baszkirowa
Przednie ćwiartki znieczulamy osobno, a tylne z
jednego wkłucia
• Płaty przednie
:
• Miejsce wkłucia –między wyrostkami
poprzecznymi 3 i 4 kr. lędźwiowego
• Używamy igły 10 – 12 cm Ø1 mm,
wprowadzając ją pod kątem 55-60 º od
płaszczyzny środkowej ciała w głąb, aż
natrafimy na trzon kręgu tj ok. 6-9 cm
• Lekko cofamy igłę i deponujemy 80-100 ml
0,5% polokainy
• Znieczulenie następuje po 15 min i trwa 1
godz.
Metoda Baszkirowa
• Tylne płaty
- blokada nerwu
krocza
• Wkłuwamy igłę na głębokość 1-2
cm, 2 cm poniżej dolnego
spojenia warg sromowych
• Deponujemy 40 – 60 ml
0,25 % polokainy
Znieczulenia
prącia
•Wskazania :
• badania prącia i bł. śluzowej napletka,
• wprowadzanie leków do cewki
moczowej
• zabiegi chirurgiczne na prąciu
• cewnikowanie pęcherza moczowego
Metoda Larsona
• Blokowanie nerwu sromowego
wewnętrznego (n. pudentus internus)
• Wkłucie: fossa ischiorectalis
• Pole wkłucia wyjałowić i znieczulić 1-2 ml 2
% polokainy
• Lewą ręką (per rectum) ustalamy foramen
ischiadicum minor – wyczuwamy nerw
• Igłę ( z mandrynem, dł. 15-18 cm Ø2mm)
kierujemy nieco powyżej nerwu
• Deponujemy 20 – 25 ml polokainy 2 %(tak
samo postępujemy po drugiej stronie)
Metoda Fathina - Isajewa
• Polega na przerwaniu przewodnictwa
nerwu grzbietowego prącia ( n. dorsalis
penis) w dolnym pokładzie zgięcia
esowatego ( flexura sigmoidea) z dostępu
tylnego
• Należy ustalić ręką dolny pokład zgięcia
esowatego stojąc za buhajem
• Igłę wkłuwamy w okolicę dolnego kolanka
zgięcia esowatego
• Wstrzykujemy 150-200 ml 0,5% polokainy
• Pracie wypada po 10 15 min.
Metoda Hoppego
( dostęp
boczny)
• Wstrzykujemy środek w okolicę
grzbietowej powierzchni dolnego płata
zgięcia esowatego
• Stojąc z boku, pociągamy wcześniej
ustalony dolny pokład z.es. do tyłu
• Igłę wkłuwamy z boku na 10 cm
• Podajemy 80-120 ml 3-5 % r-ru polokainy
• Prącie wypada po 10-15 min
Metoda Popesku-Paraipan-
Nicolesku –
blokowanie gałązek 3 i 4
segmentu krzyżowego
,
z dostępu bocznego
• Wkłuwamy się między odbytem, a
ogonem 1/3 górnej wysokości, w linii
pośrodkowej
• Lewą ręką ustalamy 3 i 4 otwór
podkrzyżowy
• Igłę 20 cm dł. Ø2mm kierujemy 2-3 cm w
bok od linii pośrodkowej
• Deponujemy 20 ml 2 % polokainy
• Nie wyjmując igły postępujemy
analogicznie po drugiej stronie
Metoda Abelaina
• Znieczulenie polega na
wstrzyknięciu 60 – 120 ml 2-5
% polokainy w pobliżu górnych
przyczepów m. cofaczy prącia
(m. retractores penis)
• Igłę wkłuwamy na szwie krocza 5-
9 cm poniżej odbytu
Metoda Marxa
• Modyfikacja met. Abelaina
• Wkłuwamy igłę w punkcie
przecięcia linii szwu krocza, z linią
przebiegającą 3-4 cm poniżej
guzów kulszowych
• Deponujemy 60-120 ml 2-5 %
polokainy
Znieczulenia prącia
1. Metoda Larsona
2. Metoda Abelaina
3. Metoda Abelaina w
modyfikacji Marxa
4. Metoda Fathina i
Isajewa
5. Metoda Hoppego
Cięcie cesarskie ( Ca,Fe)
• Procedura znieczulenia przy zabiegu
cięcia cesarskiego wymaga zwrócenia
szczególnej uwagi na wpływ
podawanych środków na płody
• Polecana jest narkoza wziewna z
użyciem izofluranu ( jedynie 1 %
środka jest metabolizowany w
organiźmie)
Przykładowe
schematy
znieczulenia (Ca Fe )
•Premedykacja
• Acepromazine 0,03-0,05 mg/kg
• Diazepam ,1 mg /kg (pies), <0.5
mg/kg(kot) trankwilizacja i relaksacja
mięśni
• Atropina 0,02 –0,1 mg/kg(pies), 0,045
–0,1 kot
Cięcie cesarskie c.
d.
• Indukcja znieczulenie bez
premedykacji
• Ultra krótko działające
barbiturany< 8 mg/kg
• Propofol 4-6 mg/kg pies, 6-7
mg/kg kot
Cięcie cesarski c.d.
• Indukcja znieczulenia z premedykacją
• Krótka działające barbiturany,8 mg
/kg
• Ketamina 5 mg/kg –pies, 1 mg/ kg i.v.
kot
Ciecie cesarskie c.d.
• Znieczulenie nadoponowe
• 2 % lidokaina 0,1-0,3 ml/kg pies
0,2 ml/kg kot
• Bardzo dobre, nieduże
oddziaływanie na płody. Niestety
zwykle wymaga premedykacji
Cięcie cesarskie c. d.
• Medetomidyna, 30-80 mg/kg(pies)
70-100 mg/kg (kot)
• Ketamina 5 mg /kg i.m. Pies i kot
• Atipamezol znosi depresyjne działanie
medetomodyny. Psy tyle samo co
medetomidyny, kot połowa dawki
medetomidyny, noworodki 1 kropla na
język
Znieczulenia stosowane u
gryzoni i królików
chomi
k
królik
mysz
szczur Sw.mo
rska
Atropi
na
Mig/kg
40-50
50-80-
100
40-300 Jak
mysz
50
Ketami
n
Mg/kg
200
50
150
100
100
Ksylaz
y
Mg/kg
8-10
1-5
10-15
10-15
5-10
Keta+
Ksyla
mg/kg
200+
10
40+
3-5
10-
200+
10
90+
10
40+
5
Dziękuję Państwu za
uwagę