Walory Kultury ludowej
Kultura ludowa
• Materialna: budownictwo, rozmaite
rzemiosła – wykonywanie przedmiotów z
drewna, metalu, skóry, tkanin z przędzy
roślinnej i zwierzęcej, haft, koronkarstwo,
zdobnictwo (np. wycinanki), sztuki
plastyczne (malarstwo, rzeźbiarstwo)
• Niematerialna: muzyka, przyśpiewki,
tańce, legendy, gawędy, gadki,
przysłowia
Dziedziny sztuki ludowej:
•materialna
•rzeźbiarstwo,
•malarstwo,
•ceramika,
•tkactwo,
•hafciarstwo,
•koronkarstwo,
•wycinankarstwo,
•zdobnictwo przedmiotów,
•różne rodzaje obrzędów i imprez
Główne grupy etniczne:
• Pomorzanie
• Mazurzy: Mazurzy Pruscy i Północni,
• Kurpie
• Łowiczanie
• Małopolanie: krakowscy i
sandomierscy
• Górale
• Wielkopolanie
• Ślązacy
•Kaszubi 300 tys. osób
•Słowińcy, Borowiacy,
Krajniacy, Sztumiacy,
Warmiacy
•Budownictwo ludowe:
skansen we Wdzydzach Kiszewskich
•Hafciarstwo, ceramika
(Chmielno)
, pieśni, legendy,
kuchnia
Pomorzanie
Skansen we Wdzydzach Kiszewskich
Najstarsze polskie muzeum na wolnym
powietrzu założone w 1906 r. przez Teodorę i
Izydora Gulgowskich. Zabudowa dawnej wsi
kaszubskiej i kociewskiej od XVIII w. do połowy
XX w.
· 7 zagród
· dworki
· chaty
· wiejska szkoła z izbą lekcyjną
· drewniany kościółek św.Barbary z 1700 r.
(odprawiane są w nim nabożeństwa)
· 2 wiatraki – w tym „Koźlak” z ok. 1870 r.
· kuźnia
Mazurzy
• Mazurzy Pruscy i Północni,
Kurpie, Łowiczanie
• skanseny: mazurski Olsztynek, kurpiowski
Nowogród, muzeum w Łowiczu
• Wsie z drewnianymi chatami, tkactwo
(pasiaki, kilimy), ceramika (siwaki),
wycinanki
•CHAŁUPA ZE WSI ŁYSE
•DWÓR ZE WSI BRZÓZKI
•PLAC BARTNY
•SPICHLERZ ZE WSI CIĘĆK
•ZAGRODY Z MYSZYŃCA i
KADZIDŁA
•STUDNIA Z ŻURAWIEM
•MŁYN WODNY ze wsi Dobrylas
Skansen Kurpiowski im. Adama Chętnika w
Nowogrodzie
•Zwiedzanie Skansenu - 11 zagród z
ekspozycjami wnętrz chałup i budynków
gospodarczych.
•Pokazy rzemiosła i rękodzieła:
kowalstwo, wyrób mat słomianych,
haft na płótnie i na tiulu, wyrób pisanek i
wycinanek, pieczywo obrzędowe, obróbka
bursztynu, prezentacje rzeźby, pieczenie
chleba, wyrób i degustacja masła.
•Bezpośredni kontakt ze zwierzętami
hodowanymi na wsi: gęsi, perliczki, króliki,
owce, kozy.
•Przejażdżki bryczką, wozem, jazda w siodle
•Lekcje muzealne dla młodzieży.
MUZEUM WSI MAZOWIECKIEJ W SIERPCU
Górale
•drewniane budownictwo, rzeźba, stroje,
obrzędy, gwara, rękodzieło, wypas owiec,
serowarstwo (oscypki, żętyca, bunc), wyroby ze
skóry, z wełny
•Podhalanie – Chochołów, Bukowina Tatrz.
•Spiszacy - Jurgów
•Orawianie – skansen w Zubrzycy Grn.
•Górale Pienińscy – muzeum w Szczawnicy
•Zagórzanie
•Górale Beskidzcy
•Lachy – Nowy Sącz, Limanowa
Okazją do zaprezentowania dawnych
obyczajów, pieśni i tańców są liczne
imprezy folklorystyczne.
Najbardziej znane to:
•„Żywieckie Gody”,
•„Tydzień Kultury Beskidzkiej”,
•„Międzynarodowy Studencki Festiwal
Folklorystyczny”.
Wśród walorów turystycznych w zakresie etnografii
specjalnym zainteresowaniem cieszą się
skanseny
, czyli muzea na wolnym powietrzu,
gromadzące przeważnie
drewniane obiekty budownictwa wiejskiego.
Skanseny określane są również jako:
•Parki etnograficzne
•Muzea wsi
•Muzea budownictwa ludowego
Grupuja one w jednym miejscu budynki:
• mieszkalne
•Gospodarcze
•Przemysłowe
•Sakralne
Wnętrza wyposażone są zgodnie ze
zwyczajami panującymi na terenie
danego regionu,
Ewprezentującego kulturę
poszczególnych grup etnograficznych.
Bibliografia:
• Lijewski T., Mikułowski B.,Wyrzykowski J.:
„Geografia turystyki Polski”
• http://regiony.poland.gov.pl
• http://www.kulturaludowa.pl/