Psychopatologia i

psychologia szczęścia

• Co to znaczy norma w psychologii?
• Jak rozpoznajemy zachowania

normalne?

• Czy norma= powszechność?
• *Koncepcja Kazimierza Dąbrowskiego
• Kryteria normy w psychologii
• Klasyfikacja zaburzeń psychicznych
• Psychologia pozytywna – korelaty

szczęścia

• Doświadczenie „przepływu”

KRYTERIA NORMY W

PSYCHOLOGII

1.

CIERPIENIE

2.

NIEPRZYSTOSOWANIE- brak zdolności do

pracy i satysfakcjonujących kontaktów z

innymi

ludźmi np. urojenia i zaburzenia myślenia,

dezorganizacja myślenia

3.

NIEPRZEWIDYWALNOŚĆ I BRAK KONTROLI

np. agresywne zachowania bez przyczyny

4.

RZADKOŚĆ I NIEKONWENCJONALNOŚĆ

ZACHOWANIA

5.

DYSKOMFORT OBSERWATORA

6.

NARUSZANIE NORM

STEFAN

• Stefan ( 17l.) nie spotyka się z

przyjaciółmi. Prawie cały dzień siedzi

zamknięty w swoim pokoju. Ubiera się na

czarno, słucha głośnej muzyki. Jest

nieprzyjemny i opryskliwy w kontaktach ze

swoimi rodzicami. Nie sprząta w swoim

pokoju. Zdarza się, że sam inicjuje kłótnie

z rodzicami zarzucając im beznadziejny

styl życia i hipokryzję. Ostatnio Stefan ma

problemy w szkole, najprawdopodobniej

nie zostanie dopuszczony do matury.

GOSIA

• Gosia ma 26 lat , ma chłopaka , z którym chce

związać swoje życie. Gosia twierdzi, że największym

problemem w jej życiu jest to, że matka nie

akceptuje jej chłopaka- Jarka. Dziewczyna nie

wyobraża sobie jak będzie wyglądać jej dalsze życie

, od 10 lat spotyka się z Jarkiem, ale nie planuja nic

konkretnego na przyszłość , Gosia twierdzi również ,

że nie mogłaby zamieszkać z narzeczonym bez

ślubu ponieważ rodzice by tego nie zaakceptowali.

Gosia opisuje, ze ze względu na tą trudną sytuacje

ma problemy z zasypianiem, nie ma ochoty na

jedzenie i trudnio jest jej się skupić na nauce ,

dlatego nie może skończyć studiów.

Klasyfikacja zaburzeń

psychicznych

• Zaburzenia neurotyczne
• Zaburzenia głębsze

Psychologia pozytywna

przyczyny i korelaty szczęścia na

podstawie badan zapranych przez

J. Czapińskiego ( 2000)

• 1. Wiek
• 2. Płeć
• 3. Wykształcenie
• 4. Dochód
• 5. Związek
• 6. Religia

Wiek

• 1. Mały przyrost poczucia szczęścia

wraz z wiekiem ( badania w 14
państwach).

• 2. Zdolność panowania nad

otoczeniem i autonomia wzrastają z
wiekiem.

• 3. Poczucie posiadania celu i rozwój

osobisty – zmniejszające się natężenie
wraz z wiekiem.

Płeć

• Na podstawie World Values Study,

1994, 43 kraje:

– 1. Mężczyźni z wiekiem sa bardziej

szczęśliwi.

– 2. Kobiety z wiekiem staja się mniej

szczęśliwie.

– 3. Mężczyźni – obniżone poczucie

szczęścia- wiek średni – potem znowu
rośnie.

Dochód

• Wielkość dochodu – bezwzględna, czy

relatywna?

• Porównanie poczucia szczęścia w Indiach i

Europie Zachodniej

• „Dark side of the American dream –

korelaty dążenia do pieniędzy, jako
głównej aspiracji w życiu”(

Kasser, Ryan,

2003, Journal of Personality and Social
Psychology)

– „hedonic treadmill” – hedonistyczny kierat

Małżeństwo

• 1. Jeden z najsilniejszych korelatów

dobrostanu psychicznego

– ludzie w związkach małżeńskich maja lepsze

zdrowie fizyczne

– lepsze zdrowie psychiczne

2. Zadowolenie z małżeństwa w zależności

od stadiów rozwoju rodziny

– najwyższe zadowolenie : okres „ miodowego

miesiąca” i „pustego gniazda”

– Najniższe zadowolenie z życia : dzieci poniżej 5

roku życia i dziecko nastolatek

Zadowolenie z życia – a

związek w podziale na płeć

Osoby zadowolone

Osoby zadowolone

i bardzo

i bardzo

zadowolone

zadowolone

Mężczyźni %

Mężczyźni %

Kobiety%

Kobiety%

Żyjący w związku

Żyjący w związku

małżeńskim

małżeńskim

79

79

81

81

Żyjący „ jak

Żyjący „ jak

małżeństwo”

małżeństwo”

73

73

75

75

Samotni

Samotni

74

74

75

75

Owdowiali

Owdowiali

72

72

70

70

Rozwiedzieni

Rozwiedzieni

65

65

66

66

W separacji

W separacji

67

67

57

57

Czas wolny

• Sondaż; 8622 osoby w 10 krajach

europejskich:

– Zadowolenie z życia wykazywało wyższą

korelację z zadowoleniem z aktywności
poza praca - korelacja 0.7, niż z
zadowoleniem z pracy – 0.5

Religia

• Wpływ religijności na poczucie

szczęści

– Związek pozytywny o umiarkowanej sile
– Najsilniejszy związek : poczucie szczęścia

a religijność mierzona chodzeniem do
kościoła.

– Związek wyższy w sondażach

amerykańskich niż europejskich

– Różne typy religijności a poczucie

szczęścia