Psychologia Emocji i Motywacji
Psychologia Emocji i Motywacji
Dwa ujęcia: „dół-góra” i „góra-doł”
Dwa ujęcia: „dół-góra” i „góra-doł”
Mało kompletnych dowodów empirycznych w tej materii powoduje, iż
Mało kompletnych dowodów empirycznych w tej materii powoduje, iż
rośnie liczba niepełnych teorii szczęścia. Nie uzyskujemy przez
rośnie liczba niepełnych teorii szczęścia. Nie uzyskujemy przez
to odpowiedzi na (wydawałoby się) fundamentalne pytania: czy
to odpowiedzi na (wydawałoby się) fundamentalne pytania: czy
szczęśliwi mają szczęście czy ci, którym się poszczęściło są
szczęśliwi mają szczęście czy ci, którym się poszczęściło są
szczęśliwi.
szczęśliwi.
Dwie ogólne ramy teoretyczne => bottom up i top down.
Dwie ogólne ramy teoretyczne => bottom up i top down.
Dół-góra zakłada, że poczucie szczęścia jest funkcją
Dół-góra zakłada, że poczucie szczęścia jest funkcją
różnorodnych satysfakcji cząstkowych i przeżyć emocjonalnych
różnorodnych satysfakcji cząstkowych i przeżyć emocjonalnych
wynikających zarówno ze stałych, jak i zmiennych okoliczności
wynikających zarówno ze stałych, jak i zmiennych okoliczności
życia. Materialność->Szczęście.Rachunek satysfakcji oznacza, że
życia. Materialność->Szczęście.Rachunek satysfakcji oznacza, że
na ogólne zadowolenie z życia składa się suma zadowolenia z
na ogólne zadowolenie z życia składa się suma zadowolenia z
pracy, dzieci etc. (uwzględnia to też wymiar czasu/pamięć). Ocena
pracy, dzieci etc. (uwzględnia to też wymiar czasu/pamięć). Ocena
szczęścia jest funkcją rozkładu częstotliwości doświadczeń
szczęścia jest funkcją rozkładu częstotliwości doświadczeń
emocjonalnych na tymże wymiarze i wyznaczonej przez skrajne
emocjonalnych na tymże wymiarze i wyznaczonej przez skrajne
doświadczenia subiektywnej długości samego wymiaru
doświadczenia subiektywnej długości samego wymiaru
(intensywności).
(intensywności).
Psychologiczne teorie szczęścia
Psychologiczne teorie szczęścia
Psychologia Emocji i Motywacji
Psychologia Emocji i Motywacji
Teoria „góra-dół” zakłada z kolei, że im jesteśmy szczęśliwsi, tym
Teoria „góra-dół” zakłada z kolei, że im jesteśmy szczęśliwsi, tym
bardziej różowe są okulaty, przez które oceniamy posczególne aspekty
bardziej różowe są okulaty, przez które oceniamy posczególne aspekty
własnego życia i tym bardziej satysfakcjonują nas sprawy, rzeczy i
własnego życia i tym bardziej satysfakcjonują nas sprawy, rzeczy i
sytuacje, na które mniej pogodni ludzie zwykli narzekać. Ogólne
sytuacje, na które mniej pogodni ludzie zwykli narzekać. Ogólne
zadowolenie jest stałą cechą człowieka (wynikającą z genów, wychowania
zadowolenie jest stałą cechą człowieka (wynikającą z genów, wychowania
itp.).
itp.).
Są też próby łączenia tych dwóch podejść...
Są też próby łączenia tych dwóch podejść...
TEORIA POTRZEB RUUTA VEENHOVENA
TEORIA POTRZEB RUUTA VEENHOVENA
Im lepiej tym szczęśliwiej, np. im zdrowszy tym szczęśliwszy.
Im lepiej tym szczęśliwiej, np. im zdrowszy tym szczęśliwszy.
Wg niego szczęście jest funkcją zaspokajania potrzeb (zwłaszcza
Wg niego szczęście jest funkcją zaspokajania potrzeb (zwłaszcza
finansowych). PKB a poczucie szczęścia, ale do pewnego momentu. Jeśli
finansowych). PKB a poczucie szczęścia, ale do pewnego momentu. Jeśli
zaspokajają podstawowe potrzeby to tak, ale później bywa różnie.
zaspokajają podstawowe potrzeby to tak, ale później bywa różnie.
Materialiści są mniej szczęśliwi od niematerialistów. Nasilają się
Materialiści są mniej szczęśliwi od niematerialistów. Nasilają się
poglądy materialistyczne w wielu kulturach. W bogatych krajach pieniądze
poglądy materialistyczne w wielu kulturach. W bogatych krajach pieniądze
stają się symbolem i przedmiotem motywacji. Zdobywanie, osiąganie,
stają się symbolem i przedmiotem motywacji. Zdobywanie, osiąganie,
indywidualizm, niezależność, sukces. W biednych to jest tylko
indywidualizm, niezależność, sukces. W biednych to jest tylko
zaspokajanie potrzeb podstawowych.
zaspokajanie potrzeb podstawowych.
Wzrost dobrobytu wszystkich nikogo nie czyni szczęśliwym.
Wzrost dobrobytu wszystkich nikogo nie czyni szczęśliwym.
Ubóstwo względne a bezwzględne.
Ubóstwo względne a bezwzględne.
Psychologiczne teorie szczęścia
Psychologiczne teorie szczęścia
Psychologia Emocji i Motywacji
Psychologia Emocji i Motywacji
TEORIE KONTEKSTOWE
TEORIE KONTEKSTOWE
Zakładają, że poczucie szczęścia jest względne i zależy od kontekstu
Zakładają, że poczucie szczęścia jest względne i zależy od kontekstu
wyznaczanego przez bieżące doświadczenia, wyobrażenia, oczekiwania,
wyznaczanego przez bieżące doświadczenia, wyobrażenia, oczekiwania,
nastroje, porównania, chwilowe czynniki sytuacyjne i dostępne w danej
nastroje, porównania, chwilowe czynniki sytuacyjne i dostępne w danej
chwili informacje. Nie ma czegoś takiego jak stałe poczucie szczęścia.
chwili informacje. Nie ma czegoś takiego jak stałe poczucie szczęścia.
TeoriE PorównaŃ
TeoriE PorównaŃ
Trzema zasadniczymi kryteriami oceny własnego życia są: (1)
Trzema zasadniczymi kryteriami oceny własnego życia są: (1)
aspiracje
aspiracje
–
–
czego bym chciał, (2) inni ludzie, (3) własna przeszczłość, (4)
czego bym chciał, (2) inni ludzie, (3) własna przeszczłość, (4)
oczekiwania, (5) co uważam, że mi się należy. Przyjmując te kryteria
oczekiwania, (5) co uważam, że mi się należy. Przyjmując te kryteria
człowiek może oceniać swój własny aktualny stan. Rozbieżność między
człowiek może oceniać swój własny aktualny stan. Rozbieżność między
chceniem a posiadaniem.
chceniem a posiadaniem.
Ewaluatywny model szczęścia Norberta Schwarza i F.Stracka
Ewaluatywny model szczęścia Norberta Schwarza i F.Stracka
Czy jesteś szczęśliwy? Zależy od:
Czy jesteś szczęśliwy? Zależy od:
-
Ocena całego życia czy określonego jego aspektu
Ocena całego życia czy określonego jego aspektu
-
Sytuacji innych ludzi
Sytuacji innych ludzi
-
Zależy od ...pogody.
Zależy od ...pogody.
-
Kontryowanie reprezentacji przediotu oceny i standardu-jakie wspomnienia
Kontryowanie reprezentacji przediotu oceny i standardu-jakie wspomnienia
są przywoływane z pamięci i w jaki sposób. Możliwe efekty -> kontrastu
są przywoływane z pamięci i w jaki sposób. Możliwe efekty -> kontrastu
lub asymilacji.
lub asymilacji.
Psychologiczne teorie szczęścia
Psychologiczne teorie szczęścia
Psychologia Emocji i Motywacji
Psychologia Emocji i Motywacji
Teoria obiektywnego szczęścia D.Kahnemana
Teoria obiektywnego szczęścia D.Kahnemana
Szczęście zakłada ocenę doświadczeń w kategoriach dobre-złe, poz-neg.
Szczęście zakłada ocenę doświadczeń w kategoriach dobre-złe, poz-neg.
Wartościowanie doświadczeń przebiega na różnych poziomach ogolności: od
Wartościowanie doświadczeń przebiega na różnych poziomach ogolności: od
surowych wrażeń sensorycznych i emocjonalnych, poprzez oceny
surowych wrażeń sensorycznych i emocjonalnych, poprzez oceny
podsumowujące zepół doznan wyodrębnionych ze względu na dowolne
podsumowujące zepół doznan wyodrębnionych ze względu na dowolne
kryterium, np. czasowe, po ogólne wnioski na temat jakości całego życia.
kryterium, np. czasowe, po ogólne wnioski na temat jakości całego życia.
Skrajnie hedonistyczna teoria szczęścia Kahneman zakłada, że 1) mózg
Skrajnie hedonistyczna teoria szczęścia Kahneman zakłada, że 1) mózg
nieustannie, na bieżąco „tworzy hedonistyczny komentarz” do biegu zdarzeń
nieustannie, na bieżąco „tworzy hedonistyczny komentarz” do biegu zdarzeń
oraz że 2) „hedonistyczne komentarze” do różnych elementów doświadczenia
oraz że 2) „hedonistyczne komentarze” do różnych elementów doświadczenia
sumują się do pojedynczych wartości na wymiarze dobre-złe i dzięki temu
sumują się do pojedynczych wartości na wymiarze dobre-złe i dzięki temu
powstaje jednoznaczna tendencja behawioralna: dążyć do podtrzymania lub
powstaje jednoznaczna tendencja behawioralna: dążyć do podtrzymania lub
też unikać danego doświadczenia.
też unikać danego doświadczenia.
Obiektywny pomiar jakości twojego życia dowodzi, że jesteś człowiekiem
Obiektywny pomiar jakości twojego życia dowodzi, że jesteś człowiekiem
szczęśliwym, mylisz się zatem twierdząc, że jesteś nieszczęśliwy i że nie
szczęśliwym, mylisz się zatem twierdząc, że jesteś nieszczęśliwy i że nie
chce ci się dalej żyć.
chce ci się dalej żyć.
Obiektywne szczęście to rzeczywisty bilans wartości hedonistycznej
Obiektywne szczęście to rzeczywisty bilans wartości hedonistycznej
zdarzeń.
zdarzeń.
Subiektywne szczęście to własny bilans, poczucie...
Subiektywne szczęście to własny bilans, poczucie...
Psychologiczne teorie szczęścia
Psychologiczne teorie szczęścia
Psychologia Emocji i Motywacji
Psychologia Emocji i Motywacji
Teorie adaptacji
Teorie adaptacji
Zakłada, że nasze odczucia i oceny zależą każdorazowo od kontakstu, nigdy
Zakłada, że nasze odczucia i oceny zależą każdorazowo od kontakstu, nigdy
nie mają charakteru absolutnego.
nie mają charakteru absolutnego.
Kontakst zmienia się wraz ze zmianą sytuacji tak, iż wszelkie
Kontakst zmienia się wraz ze zmianą sytuacji tak, iż wszelkie
rozbieżności między stanem aktualnym i kryteriami pozostają w dłuższej
rozbieżności między stanem aktualnym i kryteriami pozostają w dłuższej
perspektywie czasowej względnie stałe.
perspektywie czasowej względnie stałe.
Z upływaem czasu ludzie przyzwyczajają się zarówno do dobrych jak i złych
Z upływaem czasu ludzie przyzwyczajają się zarówno do dobrych jak i złych
rzeczy.
rzeczy.
>>Hipoteza hedonicznego młyna
>>Hipoteza hedonicznego młyna
Jakkolwiek zmieni się twoje życie, zmienią się też odpowiednio kryteria,
Jakkolwiek zmieni się twoje życie, zmienią się też odpowiednio kryteria,
z którymi porównujesz stan obecny, i w związku z tym ogólny bilans
z którymi porównujesz stan obecny, i w związku z tym ogólny bilans
doświadczeń emocjonalnych oraz ocen pozostanie taki sam jak przed
doświadczeń emocjonalnych oraz ocen pozostanie taki sam jak przed
zmianą.Czy dobre czy złe zdarzenia mielone są na jedną mąkę – stały
zmianą.Czy dobre czy złe zdarzenia mielone są na jedną mąkę – stały
poziom poczucia szczęścia.
poziom poczucia szczęścia.
>>Teoria zakresu-częstości Allena Parducciego
>>Teoria zakresu-częstości Allena Parducciego
Optymalny dla trwałego poczucia szczęścia rozkład doświadczeń
Optymalny dla trwałego poczucia szczęścia rozkład doświadczeń
charakteryzuje się bardziej wydłużonąnegatywną niż pozytywną skalą
charakteryzuje się bardziej wydłużonąnegatywną niż pozytywną skalą
przeżyć emocjonalnych i większą częstością przeżyć umiarkowanie
przeżyć emocjonalnych i większą częstością przeżyć umiarkowanie
pozytywnych. Najszczęśliwsi rzadko odczuwają skrajne emocje.
pozytywnych. Najszczęśliwsi rzadko odczuwają skrajne emocje.
W tej teorii decydujący jest zmienny rozkład i zakres doświadczeń nie zaś
W tej teorii decydujący jest zmienny rozkład i zakres doświadczeń nie zaś
ich oczekiwana użyteczność!
ich oczekiwana użyteczność!
Psychologiczne teorie szczęścia
Psychologiczne teorie szczęścia
Psychologia Emocji i Motywacji
Psychologia Emocji i Motywacji
Teorie eudajmonistyczne
Teorie eudajmonistyczne
Mają wyranie moralistyczny, normatywny charakter. Istotą człowieka, jego
Mają wyranie moralistyczny, normatywny charakter. Istotą człowieka, jego
natury, nie są wrażenia zmysłowe, emocje, nastroje czy doznania, lecz
natury, nie są wrażenia zmysłowe, emocje, nastroje czy doznania, lecz
umysł, cele, przekonania, poglądy, wartości – z akcentem na wartości i
umysł, cele, przekonania, poglądy, wartości – z akcentem na wartości i
zdolności nadawania sensu doświadczeniom własnym i innych ludzi. Zasada
zdolności nadawania sensu doświadczeniom własnym i innych ludzi. Zasada
życia w zgodzie ze swoim prawdziwym Ja (dajmonem).
życia w zgodzie ze swoim prawdziwym Ja (dajmonem).
Teoria autentycznego szczęścia Martina Seligmana
Teoria autentycznego szczęścia Martina Seligmana
Psychologia pozytywna. 6 kardynalnych cnót (mądrość i wiedza, odwaga,
Psychologia pozytywna. 6 kardynalnych cnót (mądrość i wiedza, odwaga,
miłość i humanitaryzm, sprawiedliwość, wstrzemięźliwość, duchowości i
miłość i humanitaryzm, sprawiedliwość, wstrzemięźliwość, duchowości i
transcendencja).
transcendencja).
Aby nasze życie nabrało prawdziwego sensu, swoje mocne strony powinniśmy
Aby nasze życie nabrało prawdziwego sensu, swoje mocne strony powinniśmy
starać się wykorzystywać na rzecz czegoś, co wykracza poza nas samych.
starać się wykorzystywać na rzecz czegoś, co wykracza poza nas samych.
Przyjemności nie kosztem gratyfikacji.
Przyjemności nie kosztem gratyfikacji.
Można się nauczyć życia autentycznie szczęśliwego.
Można się nauczyć życia autentycznie szczęśliwego.
Psychologiczne teorie szczęścia
Psychologiczne teorie szczęścia
Psychologia Emocji i Motywacji
Psychologia Emocji i Motywacji
Teoria motywacyjne
Teoria motywacyjne
Wkład wyników działań CZ w jego dobrostan zależy od radzaju celów, od
Wkład wyników działań CZ w jego dobrostan zależy od radzaju celów, od
zgodności między dążeniami i cechami osobowości i uniwersalnie ważnymi,
zgodności między dążeniami i cechami osobowości i uniwersalnie ważnymi,
choć nie zawsze uświadamianyymi potrzebami psychicznymi, oraz od wielu
choć nie zawsze uświadamianyymi potrzebami psychicznymi, oraz od wielu
innych jeszcze czynników charakteryzujących samo działanie, oczekiwania,
innych jeszcze czynników charakteryzujących samo działanie, oczekiwania,
możliwości i motywacje.
możliwości i motywacje.
Teoria Ryana nawiązuje do klasycznej teorii autodeterminacji, czyli
Teoria Ryana nawiązuje do klasycznej teorii autodeterminacji, czyli
podziału motywacji na wewnętrzną i zewnętrzną.
podziału motywacji na wewnętrzną i zewnętrzną.
TEoria ta zakłada trzy podstawowe, uniwersalne potrzeby psychiczne:
TEoria ta zakłada trzy podstawowe, uniwersalne potrzeby psychiczne:
autonomii, kompetancji i bliskości w relacjach z ludźmi. Ich zaspokojenie
autonomii, kompetancji i bliskości w relacjach z ludźmi. Ich zaspokojenie
jest warunkiem psychicznego rozwoju, integralności i dobrostanu., a także
jest warunkiem psychicznego rozwoju, integralności i dobrostanu., a także
witalności i zgodności z własnym Ja.
witalności i zgodności z własnym Ja.
Motywacja zewnętrzna osłabia wewnętrzną.
Motywacja zewnętrzna osłabia wewnętrzną.
Little wyróżnia funkcje symboliczną (pozwalającą uzyskać
Little wyróżnia funkcje symboliczną (pozwalającą uzyskać
wewn.integralność, spójność różnych aspektów własnej tożsamości -> lepiej
wewn.integralność, spójność różnych aspektów własnej tożsamości -> lepiej
zrozumieć własne życie) i instrumentalną (doskonalenie umiejętności,
zrozumieć własne życie) i instrumentalną (doskonalenie umiejętności,
sprawności, kontroli nad otoczeniem).
sprawności, kontroli nad otoczeniem).
Przy osiąganiu celów chęć dązenia i osiągania jest równie silna jak
Przy osiąganiu celów chęć dązenia i osiągania jest równie silna jak
strach przed porażką.
strach przed porażką.
Psychologiczne teorie szczęścia
Psychologiczne teorie szczęścia
Psychologia Emocji i Motywacji
Psychologia Emocji i Motywacji
Teorie genetyczne
Teorie genetyczne
Co w końcu warunkuje dobrostan psychiczny?
Co w końcu warunkuje dobrostan psychiczny?
Szczęśliwość jako trwała cecha.
Szczęśliwość jako trwała cecha.
Charakterystyczny dla danego człowieka potencjany poziom szczęścia jest
Charakterystyczny dla danego człowieka potencjany poziom szczęścia jest
uwarunkowany genetycznie w znacznym procencie. Ale badania nie są zgodne
uwarunkowany genetycznie w znacznym procencie. Ale badania nie są zgodne
co do współczynnika odziedziczalności dobrostanu.
co do współczynnika odziedziczalności dobrostanu.
Może to być też związane z wrodzoną temperamentością.
Może to być też związane z wrodzoną temperamentością.
Niektóre rzeczy tłumaczy a innych nie.
Niektóre rzeczy tłumaczy a innych nie.
Uwarunkowane genetycznie cechy osobowości też maą w tym swój udział.
Uwarunkowane genetycznie cechy osobowości też maą w tym swój udział.
Ale mimo wszystko na podstawie szczęśliwości rodziców nie można
Ale mimo wszystko na podstawie szczęśliwości rodziców nie można
wnioskować o szczęśliwości ich dzieci.
wnioskować o szczęśliwości ich dzieci.
Każdy ma jakiś wrodzony potencjał bycia szczęśliwym, którego rozwój jest
Każdy ma jakiś wrodzony potencjał bycia szczęśliwym, którego rozwój jest
wysoce uzależniony od CZ, przebiegu jego życia, wychowania itd.
wysoce uzależniony od CZ, przebiegu jego życia, wychowania itd.
Psychologiczne teorie szczęścia
Psychologiczne teorie szczęścia
Psychologia Emocji i Motywacji
Psychologia Emocji i Motywacji
Teorie „szczęśliwego” atraktora
Teorie „szczęśliwego” atraktora
Jest to odpowiednik potencjalnego poziomu szczęścia z ty , że ma siłę
Jest to odpowiednik potencjalnego poziomu szczęścia z ty , że ma siłę
przyciągania, które sprawia, że właściwy dla danej osoby poziom
przyciągania, które sprawia, że właściwy dla danej osoby poziom
dobrostanu ni tylko może być, ale zazwyczaj jest osiągny, a w każdym
dobrostanu ni tylko może być, ale zazwyczaj jest osiągny, a w każdym
razie minimalizowane są odstępstwa od niego.
razie minimalizowane są odstępstwa od niego.
Ludzie się rodzą takimi a nie innymi atraktorami szczęścia.
Ludzie się rodzą takimi a nie innymi atraktorami szczęścia.
Teoria dynamicznej równowagi Bruce’a Headeya i A. Wearinga
Teoria dynamicznej równowagi Bruce’a Headeya i A. Wearinga
Stałe cecy determinują bazowy poziom dobrostanu jednostki. Wydarzenia
Stałe cecy determinują bazowy poziom dobrostanu jednostki. Wydarzenia
powodują, że człowiek wypada ze swojego stałego poziomu dobrostanu,
powodują, że człowiek wypada ze swojego stałego poziomu dobrostanu,
ale z czasem do niego sam wraca.
ale z czasem do niego sam wraca.
Dwie grupy czynników warunkujących subiektywną jakość życia:
Dwie grupy czynników warunkujących subiektywną jakość życia:
a)
a)
Kapitał zakładowy – wszystko to, co w żyyciu jednostki nie zmienia
Kapitał zakładowy – wszystko to, co w żyyciu jednostki nie zmienia
się w ogóle lub zmienia rzadko i bardzo wolno.
się w ogóle lub zmienia rzadko i bardzo wolno.
b)
b)
Rachunki bieżące – to satysfakcje i niezadowolenia wynikające ze
Rachunki bieżące – to satysfakcje i niezadowolenia wynikające ze
zmiennych wydarzeń życiowych w danym przedziale czasu.
zmiennych wydarzeń życiowych w danym przedziale czasu.
Człowiek pozostaje przez większość życia tak samo szczęśliwy nie dlatego,
Człowiek pozostaje przez większość życia tak samo szczęśliwy nie dlatego,
że jest niewrażliwy na zmiany sytuacji, lecz dlatego, że jego
że jest niewrażliwy na zmiany sytuacji, lecz dlatego, że jego
biografia w zakresie bilansu emocjonalnych doświadczeń jest w
biografia w zakresie bilansu emocjonalnych doświadczeń jest w
zasadnie niezmienna.
zasadnie niezmienna.
Psychologiczne teorie szczęścia
Psychologiczne teorie szczęścia
Psychologia Emocji i Motywacji
Psychologia Emocji i Motywacji
Cebulowa teoria szczęścia Czapińskiego
Cebulowa teoria szczęścia Czapińskiego
Też postuluje istnienie mechanizmu dynamicznej równowagi, ale gdzie
Też postuluje istnienie mechanizmu dynamicznej równowagi, ale gdzie
indziej lokuje szczęśliwy atraktor i odrzuca wątpliwe założenia o
indziej lokuje szczęśliwy atraktor i odrzuca wątpliwe założenia o
powtarzalności doświadczeń życiowych.
powtarzalności doświadczeń życiowych.
Trzy warstwy dobrostanu psychicznego:
Trzy warstwy dobrostanu psychicznego:
a)
a)
Najgłębszy (zdeterminowany genetycznie), nie zawsze jest w pełni
Najgłębszy (zdeterminowany genetycznie), nie zawsze jest w pełni
subiektywnie doświadczany, to WOLA ŻYCIA. Jest rozumiana jako
subiektywnie doświadczany, to WOLA ŻYCIA. Jest rozumiana jako
obiektywny standard dobrostanu psychicznego jednoski.
obiektywny standard dobrostanu psychicznego jednoski.
b)
b)
Hedonistyczne oraz niektóre eudajmonistyczne miary dobrostanu
Hedonistyczne oraz niektóre eudajmonistyczne miary dobrostanu
odpowiadają temu, co Czapiński nazwał Ogólnym dobrostanem
odpowiadają temu, co Czapiński nazwał Ogólnym dobrostanem
subiektywny.
subiektywny.
c)
c)
Najbardziej zewn.warstwę cebuli stanowią bieżące doświadczenia
Najbardziej zewn.warstwę cebuli stanowią bieżące doświadczenia
afektywne oraz satysfakcje cząstkowe odnoszące się do konkretnych
afektywne oraz satysfakcje cząstkowe odnoszące się do konkretnych
aspektów życia.
aspektów życia.
Główną funkcją atraktora jest zapobieganie obniżaniu się subiektywnego
Główną funkcją atraktora jest zapobieganie obniżaniu się subiektywnego
wyrazu woli życia oraz przwracanie go do właśniwego danej osobie
wyrazu woli życia oraz przwracanie go do właśniwego danej osobie
poziomu po załamaniach spowodowanych nieszczęściami.
poziomu po załamaniach spowodowanych nieszczęściami.
Stres działa na warstwę nr 2 i 3, ale atraktor potem przywraca równowagę.
Stres działa na warstwę nr 2 i 3, ale atraktor potem przywraca równowagę.
Zwykle przeceniamy wpływ przewidywanych zdarzeń pozytywnych na
Zwykle przeceniamy wpływ przewidywanych zdarzeń pozytywnych na
emocjonalny dobrostan – złudzenie hedonistyczne.
emocjonalny dobrostan – złudzenie hedonistyczne.
Psychologiczne teorie szczęścia
Psychologiczne teorie szczęścia
Psychologia Emocji i Motywacji
Psychologia Emocji i Motywacji
Cebulowa teoria szczęścia
Cebulowa teoria szczęścia
Z kolei tzw. Efekt negatywności polega na tym, że przeceniamy
Z kolei tzw. Efekt negatywności polega na tym, że przeceniamy
psychologiczne efekty złych zdarzeń bardziej niż efekty zdarzeń
psychologiczne efekty złych zdarzeń bardziej niż efekty zdarzeń
pozytywnych. Awersja straty – większa wrażliwość na straty niż na
pozytywnych. Awersja straty – większa wrażliwość na straty niż na
zyski.
zyski.
Można nawet obliczyc współczynnik awersji straty. Przeciętny wynosi 2,5.
Można nawet obliczyc współczynnik awersji straty. Przeciętny wynosi 2,5.
Atraktor szczęścia działa najszybciej i najskuteczniej na najgłębszym
Atraktor szczęścia działa najszybciej i najskuteczniej na najgłębszym
poziomie jest istotnym warunkiem ochrony samego życia w
poziomie jest istotnym warunkiem ochrony samego życia w
niesprzyjających warunkach.
niesprzyjających warunkach.
Czynniki zewn.nie są w ogóle lub są w bardzo małym stopniu odpowiedzialne
Czynniki zewn.nie są w ogóle lub są w bardzo małym stopniu odpowiedzialne
za wzrost dobrostanu.
za wzrost dobrostanu.
Wiele wskaźników dobrostanu nie zależy od wieku.
Wiele wskaźników dobrostanu nie zależy od wieku.
(a)
(a)
Ludzie nie muszą mieć jakiegoś szczególnego powodu, aby czuć się
Ludzie nie muszą mieć jakiegoś szczególnego powodu, aby czuć się
szczęśliwymi, muszą mieć natomiast istotny powód, aby czuć się
szczęśliwymi, muszą mieć natomiast istotny powód, aby czuć się
nieszczęśliwymi
nieszczęśliwymi
(b)
(b)
Poczucie nieszczęścia jest zazwyczaj stanem przejściowym i większość
Poczucie nieszczęścia jest zazwyczaj stanem przejściowym i większość
ludzi ciężko doświadczonych przez los odzyskuje pozytywną postawę
ludzi ciężko doświadczonych przez los odzyskuje pozytywną postawę
wobec życia w stosunkuowo niedługim czasie
wobec życia w stosunkuowo niedługim czasie
(c)
(c)
Czynniki, które w powszechnym mniemaniu powinny być źródłem
Czynniki, które w powszechnym mniemaniu powinny być źródłem
osobistego szczęścia lub nieszczęścia, nie mają żadnego lub bardzo
osobistego szczęścia lub nieszczęścia, nie mają żadnego lub bardzo
ograniczone znaczenie dla trwałego ogólnego zadowolenia z życia.
ograniczone znaczenie dla trwałego ogólnego zadowolenia z życia.
Funkcją atraktora szczęścia jest mobilizowanie CZ do działań
Funkcją atraktora szczęścia jest mobilizowanie CZ do działań
poprawiających jego obiektywną sytuację życiową.
poprawiających jego obiektywną sytuację życiową.
Psychologiczne teorie szczęścia
Psychologiczne teorie szczęścia
Psychologia Emocji i Motywacji
Psychologia Emocji i Motywacji
Teoria poszerzania umysłu i budowy zasobów osobistych B. Fredrickson
Teoria poszerzania umysłu i budowy zasobów osobistych B. Fredrickson
Ujęcia „góra-dół”. Wychodzi się od tezy, że emocje, podobnie jak
Ujęcia „góra-dół”. Wychodzi się od tezy, że emocje, podobnie jak
wszystkie inne procesy wartościowania, sygnalizują, jaki jest aktualny
wszystkie inne procesy wartościowania, sygnalizują, jaki jest aktualny
stan rzeczy: korzystny czy niekorzystny, i jaki w związku z tym powinien
stan rzeczy: korzystny czy niekorzystny, i jaki w związku z tym powinien
byc kierunek działania: dążenie czy wycofanie.
byc kierunek działania: dążenie czy wycofanie.
Cel aktywności stymulowanej emocjami negatywnymi: przywrócenie stanu
Cel aktywności stymulowanej emocjami negatywnymi: przywrócenie stanu
normalnego.
normalnego.
Cel akt.stym.em.poz.: nieokreślony/dążenie do nieosiągalnej doskonałości.
Cel akt.stym.em.poz.: nieokreślony/dążenie do nieosiągalnej doskonałości.
Otwartość i wzbogacenie.
Otwartość i wzbogacenie.
Poszerzanie zakresu wiedzy, stanu posiadania i repertuaru działań buduje
Poszerzanie zakresu wiedzy, stanu posiadania i repertuaru działań buduje
trwałe zasoby osobiste, co zmniejsza podatność na zagrożenia i tym saym
trwałe zasoby osobiste, co zmniejsza podatność na zagrożenia i tym saym
zwiększa szanse doznawania kolejnych emocji pozytywnych. Pozytywne
zwiększa szanse doznawania kolejnych emocji pozytywnych. Pozytywne
emocje-powodzenie-pozytywne emocje-powodzenie.
emocje-powodzenie-pozytywne emocje-powodzenie.
Fredrickson twierdzi, że poczucie szczęścia nie tylko wynika z powodzenia
Fredrickson twierdzi, że poczucie szczęścia nie tylko wynika z powodzenia
życiowego, ale także buduje owo powodzenie. Szczęście jest głównym
życiowego, ale także buduje owo powodzenie. Szczęście jest głównym
autorem szczęścia.
autorem szczęścia.
Osiąganie założonych celów nie zwiększa, lecz tylko utrwala zadowolenie z
Osiąganie założonych celów nie zwiększa, lecz tylko utrwala zadowolenie z
życia i optymizm.
życia i optymizm.
Szczęście jest jedną z głównych przesłanek powodzenia życiowego i sprzyja
Szczęście jest jedną z głównych przesłanek powodzenia życiowego i sprzyja
realizacji celów życiowych.
realizacji celów życiowych.
Psychologiczne teorie szczęścia
Psychologiczne teorie szczęścia