Wyposażenie rolnictwa

polskiego w ciągniki i

kombajny zbożowe

Prof. dr hab. inż. Aleksander

Lisowski

Sprzedaż fabrycznie nowych ciągników w

wybranych krajach

Źródło: Pawlak 2001

Sprzedaż ciągników w Polsce wg dostawców

Źródło: Pawlak 2001

Zmiany liczby i struktury własnościowej

ciągników w rolnictwie polskim w latach 1990-

2008

Źródło: Pawlak 2010, Wieś Jutra, GUS

2008 r.: 1566,3 tys. ciągników,
1990-2008, wzrost o 32,2%
z 85,8% do 98,7% - wzrost w gospodarstwach indywidualnych

Liczba ciągników w przeliczeniu na 100 ha GO

i plantacji trwałych (sadów)

Źródło: Pawlak 2010, Wieś Jutra, GUS 2009

4,9 szt. – 16,95 ha

26,6 szt. – 2,32 ha

2007 r.:
UE – 7,6
Bułgaria

–

1,4

Słowenia

–

50,2

Polska

–

12,0

Liczba ciągników w przeliczeniu na 100 ha

gospodarstw rolniczych

Źródło: Pawlak 2010, Wieś Jutra, www.faostat.fao.org

2007 r.:
Rumunia – 4,4
Luksemburg – 284,4
Polska – 65,0

Zmiany wartości wskaźnik wyrażającego stosunek

dostaw w szt. do liczby ciągników użytkowanych w

rolnictwie polskim w latach 2000-2008

Źródło: Pawlak 2010, Wieś Jutra, GUS

W latach 1997-2008 – 250,5 tys. ciągników,
Nowych - 86,6 tys.
Import używanych – 65%

5,7

11,3

Dostawy w szt. w przeliczeniu na 1000 ciągników

użytkowanych w rolnictwie wybranych krajów w 2008 r.

Źródło: Pawlak 2010, Wieś Jutra, GUS 2008, Flecker 2009

Dostawy ciągników w Polsce w szt. na mln ha GO w latach

2000-2008

Źródło: Pawlak 2010, Wieś Jutra, GUS 2001-2009

Dostawy ciągników w wybranych krajach w szt. na mln ha

GO w 2008 r.

Źródło: Pawlak 2010, Wieś Jutra, GUS 2009, Flecker 2009

Sprzedaż ciągników powyżej 40 KM w USA w 1993-2009

Zadłużenie gospodarstw rolnych w USA w 1960-2009

Miesięczna sprzedaż ciągników w USA w latach 2004-2010

Sprzedaż ciągników JD do Brazylii w latach 2000-2009

Sprzedaż ciągników JD do Europy Zachodniej w latach

2000-2009

Rynek środków produkcji i usług dla rolnictwa

• Susza w 2006 r. spowodowała bardzo duże straty w

produkcji roślinnej. Zbiory zbóż były o ponad 19%

niższe od uzyskanych w 2005 r., ziemniaków o 13,4%,

warzyw o 7,39%. Wpłynęło to znacząco na wzrost cen

większości produktów roślinnych. Jednocześnie, ze

względu na zwiększoną podaż i trudności ze zbytem,

obniżyły się ceny większości produktów pochodzenia

zwierzęcego. Obniżyła się zwłaszcza opłacalność chowu

trzody chlewnej. Globalna produkcja rolnicza była

niższa o 2%. Eksport produktów rolno-spożywczych

wzrósł o 18% i stanowił 9,5% ogólnych wpływów

krajowego eksportu.

• W roku 2006 ceny towarów i usług zakupywanych na

cele bieżącej produkcji i inwestycyjne wzrosły o 0,4% w

stosunku do roku poprzedniego, a ceny sprzedawanych

produktów wzrosły o 3,3%. W wyniku tego wskaźnik

„nożyc cen” ukształtował się korzystnie dla rolnictwa i

wynosił 102,9% wobec 96,0% w roku 2005. Wzrost

koniunktury w rolnictwie ożywił popyt głównie na rynku

nawozów mineralnych i materiałów budowlanych.

Źródło: Krak K., IERiGŻ-PIB, 2007

Zużycie nawozów mineralnych pod zbiory 2006 r. wynosiło 123,3 kg NPK/ha
użytków rolnych i było o 20,9 kg wyższe niż przed rokiem, a nawozów wapniowych
spadło o 36,7 kg i wynosiło tylko 54,8 kg CaO/ha UR. Stosunek N:P:K pozostał na
dotychczasowym poziomie. Azot (N) stanowił 54,7%, fosfor (P2O5) 20,3% i potas
(K2O) 25,0%.

Rynek środków produkcji i usług dla rolnictwa

• W 2006 roku zwiększyła się powierzchnia upraw chronionych

o 2,2%. Zużycie środków ochrony roślin w przeliczeniu na 1 ha

gruntów ornych i sadów wynosiło 1,32 kg substancji

aktywnej. Import gotowych ŚOR stanowił 61,9% ogólnej

podaży, a produkcja krajowa - 38,1%. Średnio ceny środków

wzrosły o 0,8%: herbicydy zdrożały o 1,9%, fungicydy staniały

o 0,6%, a cena insektycydów prawie się nie zmieniła.

Poprawiły się relacje między cenami skupu zbóż i ziemniaków

a środkami stosowanymi w tych uprawach.

• Z 36 badanych pozycji maszyn rolniczych ceny 32 z nich

wzrosły od 0,2% do 32,3%. Najbardziej wzrosły ceny

kultywatorów, przyczep, rozrzutników obornika, obsypników i

rozsiewaczy nawozów. Zanotowano spadek ceny kombajnów

zbożowych, schładzalników do mleka i niektórych

opryskiwaczy. Średnio ceny maszyn rolniczych wzrosły o

4,9%. Według danych GUS w 2006 roku produkcja ciągników

wzrosła o 12% w porównaniu z poprzednim rokiem, a

pozostałych maszyn i narzędzi była wyższa o około 15%.

• W ostatnich latach podaż kwalifikowanego materiału

siewnego znacznie przewyższa popyt. Niski jest udział nasion

kwalifikowanych w zasiewach. W zbożach stanowi 9,5%, a w

ziemniakach zaledwie 4,1%. Najwięcej nasion

kwalifikowanych stosuje się w uprawie pszenicy jarej i

jęczmienia.

Źródło: Krak K., IERiGŻ-PIB, 2007

Ceny nawozów mineralnych wzrosły średnio o 2,4%, a nawozów wapniowych o
6,3%. Najbardziej podrożała saletra amonowa - 6,1%, polifoska - 4,2% i saletrzak -
3,6%. Cena soli potasowej obniżyła się o 1,8% a superfosfatu o 0,1%. W roku 2006
polepszyły się relacje cen nawozów mineralnych do cen zbóż.

Źródło: Krak K., IERiGŻ-PIB, 2007

Szacunkowa wartość usług dla rolnictwa w 2006 roku wynosiła 7 miliardów zł i o
2% przekroczyła poziom z roku poprzedniego. Dominującą pozycję stanowią usługi
mechanizacyjne - 24,5% i naprawczo-remontowe - 24%. Zakup usług stanowił 24%
wydatków gospodarstw na produkcję rolną. Ceny usług rolniczych wzrosły o 2,3% z
czego najbardziej usługi ubezpieczeniowe - 7,0% i maszynowe - 4,0%. Usługi
bankowe obniżyły się o 2,4%. Poprawiły się też relacje cen produktów rolnych do
cen usług.