Nacinanie gwintów

Nacinanie gwintów

Nacinanie gwintu, czyli

gwintowanie, polega na

wykonaniu na powierzchni

wałka lub otworu wgłębień

wzdłuż linii śrubowej.

Odległość A - A’, czyli

odcinek drogi, jaką przebył

punkt A w czasie jednego

pełnego obrotu walca,

nazywa się skokiem linii

śrubowej.

Rodzaje gwintów

T r ó jk ą t n e

P r o s to k ą t n e

S y m e tr y c z n e

N ie s y m e tr y c z n e

T r a p e z o w e

W z a le ż n o ś c i o d z a r y s ó w

M e tr y c z n e

C a lo w e

W z a le ż n o ś c i o d s y s te m ó w

Rodzaje gwintów

Technika nacinania gwintu

zewnętrznego

Na oczyszczonym sworzniu odmierza się długość nacinania

gwintu i mocuje się go w pionowym położeniu np. w imadle.

Następnie sworzeń smaruje się olejem rzepakowym lub

lnianym i nakłada na jego koniec odpowiednią narzynkę. Teraz

pokręca się narzynką w prawo o cały obrót i w lewo około
ćwierć obrotu. Pokręcanie przeprowadza się aż do dojścia

narzynki do wyznaczonej na sworzniu długości gwintu.

Technika nacinania gwintu

wewnętrznego

Przedmiot z wywierconym otworem odpowiednio nocuje się w imadle,

następnie w otwór wkłada się nasmarowany gwintownik nr 1 i

sprawdza kątownikiem prostopadłość położenia gwintownika

względem powierzchni przedmiotu. Wywierając lekki nacisk

osiowy,obraca się pokrętką gwintownika w prawo aż do momentu, gdy

zacznie powstawać bruzda i gwintownik będzie wgłębiał się

samoczynnie. Po wykonaniu każdego pełnego obrotu w prawo cofa się

gwintownik o pół obrotu w lewo, powtarzając tę czynność aż do

nacięcia całego gwintu. Po wykonaniu pracy gwintownikiem nr 1

wkłada się w otwór gwintownik nr 2 w nacięty już zarys gwintu i

gwintuje się podobnie jak gwintownikiem nr 1.Gwint wykańcza się

gwintownikiem nr 3 w ten sam sposób jak przy gwintowaniu

poprzednimi gwintownikami.

Technika nacinania gwintu

wewnętrznego

Narzynki

To stalowe hartowane pierścienie wewnątrz nagwintowane, z

wywierconymi otworami tworzącymi krawędzie tnące i

jednocześnie do odprowadzania wiórów. Liczba krawędzi

skrawających równa jest liczbie otworów i zależy od średnicy

gwintu. W narzynkach reguluje się średnicę nacinanego gwintu.

Regulacji dokonuje się za pomocą śrub umieszczonymi w oprawce.

Gwintownik

Gwintownik to narzędzie skrawające przeznaczone do ręcznego lub maszynowego

nacinania lub wykańczania gwintu wewnętrznego

Gwintowniki są wykonywane z następujących gatunków stali z zachowaniem

wymienionych parametrów obróbki cieplnej:



stal NC6 temperatura hartowania 800÷830°C

temperatura odpuszczania 150÷260°C
twardość minimum 62 HRC



stal SW9 temperatura hartowania 1210÷1230°C

temperatura odpuszczania 540÷560°C
twardość około 62 HRC



stal SW7 temperatura hartowania 1190÷1210°C

temperatura odpuszczania 540÷560°C
twardość minimum 62 HRC

Gwintownik

Średnice sworzni do

gwintowania za

pomocą narzynek

Średnice wierteł do otworów

pod gwinty

Smarowanie stosowane

podczas gwintowania

Ręczne nacinanie gwintów

na rurach

Przed przystąpieniem do gwintowania rurę oczyszcza się i

sprawdza kątownikiem prostopadłość płaszczyzny czołowej do osi

rury. Jeśli płaszczyzna nie jest prostopadła, to opiłowuje się nią

pilnikiem. Następnie zakończenie rury smaruje się, zakłada

gwintownicę i obracając nią nacina gwint.

Do nacinania gwintu wewnętrznego w rurach używa się

kompletu składającego się z dwóch kolejnych gwintowników.

Do nacinania gwintów zewnętrznych na rurach służą

gwintownice uniwersalne o czterech wymiennych narzynkach.

Narzynki mogą być przesuwane w korpusie gwintownicy.

Ręczne nacinanie gwintów

na rurach

Nacinanie gwintów

wewnętrznych na

wiertarkach

Do nacinania gwintów w otworach przelotowych na wiertarce

używa się gwintowników maszynowych o długiej części stożkowej, z

nacięciami nr 1, nr 2 i nr 3 ułożonymi kolejno od czoła gwintownika aż

do końca części gwintowanej. Chcąc otrzymać gwint pełny, trzeba cały

gwintownik przepuścić przez otwór.

Otwór nieprzelotowe gwintuje się na wiertarce stosując specjalny chwyt

samo wyłączalny się. Uchwyt ten w momencie dojścia gwintownika do

dna przerywa jego ruch obrotowy, mimo że wrzeciono wiertarki obraca

się nadal.

Wiertarka do nacinania gwintu posiada mechanizm umożliwiający

zmianę kierunku obrotów wrzeciona, w celu wycofania gwintownika z

otworu.

Nacinanie gwintów

wewnętrznych na

wiertarkach

Sprawdzania wykonanych

gwintów

Dokonuje się za pomocą suwmiarki, wzorników i sprawdzianów.

Średnicę zewnętrzną gwintu sprawdza się suwmiarką.

Prawidłowość zarysu gwintu oraz skok sprawdza się

wzornikami obserwując pod światło prześwit między

wzornikiem a zarysem gwintu. Na każdym wzorniku podaje się

oznaczenie gwintu, np. M16.

Sprawdzania wykonanych

gwintów

Gwinty można sprawdzać również

sprawdzianami jedno- i

dwugranicznymi. Sprawdzian

jednograniczny powinien podczas

sprawdzania gwintu wkręcać się

lekko, lecz nie za luźno. Sprawdzian

dwugraniczny do gwintów

wewnętrznych ma z jednej strony

część przechodnia oznaczoną Sp, a z

drugiej strony część nieprzechodnią,

oznaczona Sn. Strona przechodnia

wkręca się łatwo a nieprzechodnia, o

2÷3 zwojach, chwyta tylko gwint

,lecz się do niego nie wkręca.

Przyczyny wadliwego

wykonania gwintu

Wadliwy gwint to gwint niepełny, naderwany lub ze złamanym

gwintownikiem. Wady te powstają w skutek nieuwagi, nieumiejętności
pracownika lub złego stanu narzędzia.

Gwint niepełny powstaje z powodu wywiercenia za dużego otworu pod

gwint lub w przypadku zastosowania sworznia o małej średnicy dla
danego gwintu.

Gwint naderwany może powstać w przypadku gwintowania bez

smarowania, nieprawidłowego ustawienia narzędzia, zastosowania
tępego gwintownika lub narzynki.

Złamanie gwintownika w otworze zdarza się najczęściej przy

nieumiejętnym gwintowaniu.

Usuwanie złamanych

gwintowników

Jeżeli część złamanego gwintownika wystaje z otworu, to należy

ją oszlifować i wykręcać kluczem. W przypadku złamania

gwintownika poniżej czoła otworu gwintowanego, wykręca się

go za pomocą przyrządu do usuwania złamanych

gwintowników, po dokładnym usunięciu wiórów z rowków

gwintownika.

Zasady bezpiecznej pracy

podczas nacinania gwintów

Podczas gwintowania na wiertarkach obowiązują te same zasady

bezpiecznej pracy co podczas wiercenia. Podczas nacinania

gwintu nie usuwa się wiórów palcami, lecz za pomocą

szczotki. Do pracy używa się narzędzi sprawnych i zwraca się

uwagę na dobre zamocowanie gwintowanych przedmiotów.

Wiórów nie wolno zdmuchiwać.