PRACA Z UCZNIEM
PRACA Z UCZNIEM
ZDOLNYM
ZDOLNYM
PRACA Z UCZNIEM
PRACA Z UCZNIEM
ZDOLNYM
ZDOLNYM
Porozmawiamy o
Informacje wstępne – uczeń
zdolny
Jak rozpoznać dzieci zdolne?
Zachowaniach znamionujących
uzdolnienia
Formy pracy z uczniem zdolnym
Praca nauczycieli z uczniem
zdolnym
Współpraca z rodzicami
Wsparcie kształcenia uczniów
zdolnych
Cechy dziecka uzdolnionego
matematycznie i polonistycznie
Cechy dziecka uzdolnionego
plastycznie i muzycznie
Informacje wstępne –
uczeń zdolny
Zdolność- to
właściwość różniąca
jednego człowieka
od drugiego, to
łatwość i szybkość
odbierania i
przetwarzania
informacji o
otaczającym
świecie.
Od czego zależy rozwój
zdolności dziecka?
Na rozwój
zdolności istotny
wpływ ma dom
rodzinny dziecka
oraz wspierająca
rozwój atmosfera
w przedszkolu,
szkole i
środowisku.
Jak rozwijają się
zdolności?
Rozwój zdolności jest ściśle
związany z etapami rozwoju
dziecka. Najwcześniej,
pojawiają się zdolności
matematyczne i artystyczne,
zwłaszcza muzyczne i
plastyczne.
Młodszy wiek szkolny to rozwój
zdolności intelektualnych. W
okresie dorastania następuje
rozkwit zdolności twórczych,
zwłaszcza w zakresie
twórczości intelektualnych.
Wtedy też młodzież cechuje
duża aktywność, energia,
wrażliwość, a jednocześnie
duża samodzielność i
niezależność intelektualna
Ile mamy dzieci
zdolnych?
W Polsce jest
około 16% dzieci
zdolnych (3% to
dzieci wybitnie
zdolne, 13%
ponadprzeciętnie
zdolne).
Zachowania
znamionujące
uzdolnienia
Spostrzegawczość
Aktywne interakcje ze środowiskiem
Refleksyjność
Wytrwałość
Niezależność
Nastawianie się na cel
Oryginalność
Wydajność
Samoocenianie
Skuteczne komunikowanie pomysłów
Uwaga !!!
Naczelnym hasłem kształcenia
uczniów zdolnych jest:
SZYBCIEJ
WIĘCEJ
NA WYŻSZYM POZIOMIE
ORYGINALNIE
Warto wiedzieć, że
ucznia zdolnego
cechuje również:
Wrażliwość i bogata emocjonalność
Perfekcyjność
Trudności w dostrzeganiu stanów pośrednich
Cynizm
Skłonność do dominowania
Specyficzne poczucie humoru
Nietolerowanie błędów innych
Skłonność do bezgranicznego bronienia swoich racji
Podejmowanie ryzyka
Urozmaicone cele uczenia się np. zaspokojenie
ciekawości
Jak zidentyfikować
zdolności?
Istnieje szereg metod stosowanych do
identyfikacji zdolności. Najpopularniejsze z nich to:
- testy osiągnięć szkolnych,
- grupowe i indywidualne testy inteligencji,
- nominacje rodziców,
- nominacje nauczycieli,
- nominacje ekspertów,
- nominacje rówieśników,
- osiągnięcia w konkursach, olimpiadach, oryginalne
wytwory.
Przedstawione metody są bardzo
popularne, często stosowane przez
nauczycieli, ale nie są pozbawione też i wad.
Na wyniki testów, czy olimpiad poza
zdolnościami wpływ mają czynniki
zewnętrzne, chociażby stres, szczęście lub
zwykły pech. Testy, chociaż mniej zależne od
czynników zewnętrznych, jednak ich wynik
uzależniony jest z kolei od postawy ucznia,
jego motywacji, chęci rozwiązywania zadań,
osobistego stosunku do badania i badającego.
Po
"wytypowaniu"
ucznia zdolnego
nauczyciel pracujący z takim dzieckiem
powinien być zainteresowany poznaniem oraz
rozwijaniem jego uzdolnień, przejawiać
twórczą aktywność nie tylko w stosowaniu
odpowiednich metod pracy, ale również w
propozycjach pracy dydaktycznej. Powinien
przejawiać zaangażowanie i zainteresowanie
rozwijaniem zdolności dzieci, chętnie z nimi
pracować,
szanować ich godność i
podmiotowość i
stale podnosić własne
kwalifikacje, bogacić warsztat pracy. Powinien
być po prostu
(mistrzem)
M
– imaginacja, wrażliwość
I
- indywidualność i autorytet
S
- samowiedza, samoocena
T
- talent pedagogiczny
R
- refleksyjność, rozwój zawodowy
Z
– zmyślność, pomysłowość w działaniu
E
- elokwencja, gruntowna wiedza
M
- myślenie płynne, giętkie, elastyczne
Oczekiwania ucznia
zdolnego w stosunku do
nauczyciela (uczniowie
zdolni )
U
- uczyń szkołę miejscem fascynującej przygody
C
- ceń moją pracę
Z
- zauważ moje zainteresowania, wskaż dodatkowe źródła wiedzy
N
- nie lekceważ mnie i moich potrzeb
I
- ignorancja nie sprzyja rozwojowi
O
- oczekuj ode mnie więcej
W
- wspieraj mnie i wykorzystuj moje uzdolnienia
I
- inicjatywy podejmowane przeze mnie doceniaj
E
- elokwentnie i mądrze pokieruj moim rozwojem
Z - zaangażuj mnie do dodatkowych,
ciekawych prac
D - dostrzegaj moje pomysły
i wskazuj nowe
O - otocz mnie profesjonalną opieką
L - licz się z moimi uczuciami
N - nie zadowalaj się tym, co wiesz,
bądź poszukiwaczem
I - i mądrym przewodnikiem
Formy pracy z uczniem
zdolnym
prowadzenie przez ucznia części lekcji;
zachęcanie do czytania czasopism fachowych;
zwiększanie wymagań co do ścisłości i precyzji wypowiedzi;
swobodny wybór zadań trudniejszych (stworzyć okazje swobodnej decyzji
w podejmowaniu dodatkowych zadań);
organizowanie konkursów w rozwiązywaniu zadań;
utworzenie w klasie systemu popularyzacji dorobku dzieci zdolnych przez
propagandę wizualna(imprezy, podziękowania);
samodzielna praca z uczniem zdolnym poza programem nauczania
(uczeń pracuje w oparciu o specjalne dla niego przygotowane listy zadań,
karty pracy itd., sporadycznie konsultując się z nauczycielem);
indywidualizacja nauki na lekcjach bez istotnych wykroczeń poza
nauczane treści( poprzez asystenturę, rozwiązywanie trudniejszych
problemów w ramach omawianego zagadnienia, dodatkowa praca
domowa lub praca długoterminowa);
samodzielne opracowanie zagadnień i prezentacja ich na szerszym
forum( klasa, koło, szkoła itp.);
indywidualizacja nauczania poprzez realizacje zadań o charakterze
interdyscyplinarnym np. prezentacja multimedialna
Inne sposoby pracy z
uczniem zdolnym:
indywidualny tok nauki;
indywidualny program nauczania;
objęcie ucznia systemem
stypendialnym.
Jak rodzice mogą
pomóc dziecku
zdolnemu?
otoczenie dziecka wszechstronną opieką od
najmłodszych lat
- akceptacja dziecka, rozumienie jego potrzeb
i wsparcia w chwilach niepowodzeń
- poświęcenie wiele czasu na rozmowy,
wspólne zabawy i spacery
- dostrzeganie zainteresowań dziecka,
docenianie jego pomysłów i wytworów
Rodzice są ważni,
ponieważ
:
- są niezastąpioną skarbnicą wiedzy dla
nauczyciela (znają dziecko od zawsze),
- stają się naszymi partnerami w wychowaniu i
nauczaniu,
- to oni podejmują decyzję dotyczącą tego, do
jakiej szkoły zapiszą dziecko,
- to oni będą wspierać i pomagać w realizacji
działań dydaktyczno-wychowawczych.
Jakie są materialne
wsparcia kształcenia
uczniów zdolnych?
Stypendia szkolne
Stypendia Ministra Edukacji
Narodowej.
Stypendia Prezesa Rady Ministrów.
Inne formy wspierania / sponsoring,
stypendia, działalność stowarzyszeń
i fundacji/.
Cechy dziecka uzdolnionego w
kierunku polonistycznym:
Jest spostrzegawcze i ożywione,
Ma nad wiek bogaty słownik,
Wcześnie przejawia zainteresowania książkami i czytaniem,
Szybko się uczy,
Przejawia wielka ciekawość,
Lubi przebywać z dziećmi starszymi od siebie,
Kieruje się zainteresowaniami, zbiera rzeczy,
Ma szeroki zakres pamięci krótkotrwałej,
Ma nad wiek rozwinięte poczucie humoru,
Długo przechowuje informacje w pamięci,
Przejawia nad wiek wysoki poziom myślenia abstrakcyjnego,
Zadaje wiele pytań,
Ma bujną wyobraźnię.
Wymyśla wiele sposobów na osiągnięcie celu
Udziela nieoczekiwanych „przemądrzałych" odpowiedzi,
Wpada na oryginalne pomysły,
Łatwo kontaktuje się z innymi dziećmi i dorosłymi,
Dobrze adaptuje się w nowych miejscach,
Cechy dziecka przejawiającego zdolności w kierunku
matematyki
Chętnie eksperymentuje i wymyśla ciekawe doświadczenia.
Ma szerokie zainteresowania, a zwłaszcza w kierunku nauk ścisłych.
Konsekwentnie dąży do celu.
Ma dużą podzielność uwagi.
Wyciąga logiczne i precyzyjne wnioski.
Potrafi zdobyte wiadomości i umiejętności wykorzystywać w praktyce.
Ma mocno rozwiniętą wyobraźnię.
Myśli abstrakcyjnie.
Ma dobrą pamięć i szybko się uczy.
Jest spostrzegawczy i szybko kojarzy fakty.
Interesuje się różnymi zjawiskami, potrafi zaskakiwać olbrzymią wiedzą w
tym kierunku.
Interesuje się komputerem, potrafi z niego korzystać.
Pracuje szybko i sprawnie, wyprzedzając kolegów z grupy.
Wykonując zadanie często poszukuje własnych rozwiązań.
Zawsze odczuwa satysfakcję z pokonywanych trudności.
Rzadko wycofuje się, dąży uparcie do celu.
Potrafi długo skupić się nad problemem.
Ma badawcze podejście do każdego zagadnienia.
Potrafi logicznie myśleć.
Dobrze planuje swoją pracę.
Chętnie bierze udział zajęciach, zabawach, w których może się popisać
posiadaną wiedzą.
Ma zdolności manualne, lubi układać puzzle, klocki
Cechy dziecka przejawiającego
zdolności muzyczne
Szybko uczy się nowych piosenek, zna ich dużo.
Łatwo zapamiętuje nowo poznane melodie.
Jest bardzo rytmiczne, rytmicznie porusza się i tańczy,
Potrafi odtworzyć trudny rytm.
Często śpiewa i nuci melodię znanych piosenek.
Interesuje się muzyką, często słucha różnej muzyki, nawet klasycznej.
Chętnie bierze udział w zajęciach rytmicznych.
Rozpoznaje różne dźwięki z otoczenia.
Rozpoznaje dźwięki wysoki i niskie.
Rozpoznaje instrumenty perkusyjne.
Pochodzi z muzykalnej rodziny.
Wyraża chęć grania na różnego rodzaju instrumentach.
Cechy dziecka uzdolnionego plastycznie
Wykonuje rysunki bogate w szczegóły i bardzo barwne.
Prace wykonuje starannie i estetycznie.
Jest pomysłowe i oryginalne.
Posiada dużą wyobraźnie twórczą.
Potrafi właściwie rozplanować elementy na obrazku.
Postacie potrafi przedstawić w ruchu i w odpowiednich proporcjach.
Zawsze kończy rozpoczętą pracę, podczas pracy jest skupione.
Ma zdolności manualne, sprawnie posługuje się pędzlem, kredką,
nożyczkami.
Interesuje się sztuką, malarstwem, fotografią, rzeźbą.
Często chodzi do galerii, muzeum lub wyraża chęć pójścia do galerii.
Chętnie i często rysuje, maluje na zadane i dowolne tematy.
Lubi eksperymentować z materiałem, łączyć różne techniki.
Jest spokojne, małomówne, czasami nieśmiałe.
Potrafią obserwować otoczenie i dostrzegać otaczające nas piękno, ład czy
nieporządek.
Potrafi malować wrażenia wywołane poprzez muzykę, wiersz czy
opowiadanie.
DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ