WYBRANE ZAGROŻENIA INFEKCYJNE

ŚWIŃ W OKRESIE

OKOŁOPORODOWYM

WYBRANE ZAGROŻENIA INFEKCYJNE

ŚWIŃ W OKRESIE

OKOŁOPORODOWYM

Gajęcki Maciej

Katedra Prewencji Weterynaryjnej i Higieny

Pasz, Wydział

Medycyny Weterynaryjnej,

Uniwersytet Warmińsko Mazurski w Olsztynie

Gajęcki Maciej

Katedra Prewencji Weterynaryjnej i Higieny

Pasz, Wydział

Medycyny Weterynaryjnej,

Uniwersytet Warmińsko Mazurski w Olsztynie

ZAGROŻENIE

Zjawisko wywołane

działaniem sił natury

bądź człowieka,

które powoduje,

że poczucie

bezpieczeństwa maleje bądź

zupełnie zanika.

Zjawisko wywołane

działaniem sił natury

bądź człowieka,

które powoduje,

że poczucie

bezpieczeństwa maleje bądź

zupełnie zanika.

CHOROBA

Przedtem

choroba

miała być

odwrotnością zdrowia

Zdrowie

było stanem pełnego

dobrego samopoczucia

("dobrostanu") fizycznego,

psychicznego i społecznego, a nie

tylko nieobecnością choroby czy

niedomagania.

Przedtem

choroba

miała być

odwrotnością zdrowia

Zdrowie

było stanem pełnego

dobrego samopoczucia

("dobrostanu") fizycznego,

psychicznego i społecznego, a nie

tylko nieobecnością choroby czy

niedomagania.

CHOROBA

Choroby zwierząt

, mogą mieć różną

etiologię, od zakaźnych, wirusowych

począwszy, a na zwyrodnieniowych

czy autoagresyjnych skończywszy.

Większość chorób zwierzęcych jest

ściśle przypisana do jakiegoś taksonu,

istnieją jednak również takie,

które łatwo przenoszą się między

grupami zwierząt.

Zdarza się, że niektóre z tych chorób

atakują człowieka, zwane są wówczas

zoonozami.

Choroby zwierząt

, mogą mieć różną

etiologię, od zakaźnych, wirusowych

począwszy, a na zwyrodnieniowych

czy autoagresyjnych skończywszy.

Większość chorób zwierzęcych jest

ściśle przypisana do jakiegoś taksonu,

istnieją jednak również takie,

które łatwo przenoszą się między

grupami zwierząt.

Zdarza się, że niektóre z tych chorób

atakują człowieka, zwane są wówczas

zoonozami.

ZAKAŻENIE

INFEKCJA (z łac.

infectio

) –

wtargnięcie do organizmu

drobnoustrojów chorobotwórczych.

W celu wywołania

choroby

muszą one

pokonać

odporność

organizmu.

Jeżeli

wrota zakażenia

znajdują się

w pobliżu miejsca występowania

infekcji mówi się o zakażeniu

miejscowym.

Gdy zakażeniu towarzyszą objawy

ogólnoustrojowej reakcji zapalnej

taki stan nazywa się

sepsą.

INFEKCJA (z łac.

infectio

) –

wtargnięcie do organizmu

drobnoustrojów chorobotwórczych.

W celu wywołania

choroby

muszą one

pokonać

odporność

organizmu.

Jeżeli

wrota zakażenia

znajdują się

w pobliżu miejsca występowania

infekcji mówi się o zakażeniu

miejscowym.

Gdy zakażeniu towarzyszą objawy

ogólnoustrojowej reakcji zapalnej

taki stan nazywa się

sepsą.

Okres okołoporodowy

Okres okołoporodowy jest dla lochy

okresem dostarczającym wielu

czynników stresogennych.

Dotyczy to zwłaszcza loch pierwiastek,

a związane jest to zarówno

z przemieszczeniem

zwierzęcia do miejsca, w którym

odbędzie się poród, jak

i odbyciem samego porodu.

Okres okołoporodowy jest dla lochy

okresem dostarczającym wielu

czynników stresogennych.

Dotyczy to zwłaszcza loch pierwiastek,

a związane jest to zarówno

z przemieszczeniem

zwierzęcia do miejsca, w którym

odbędzie się poród, jak

i odbyciem samego porodu.

okres okołoporodowy,

okres

perinatalny

, okres między 100.

dniem ciąży loszki/lochy

a 14. dniem

życia po porodzie.

okres okołoporodowy,

okres

perinatalny

, okres między 100.

dniem ciąży loszki/lochy

a 14. dniem

życia po porodzie.

Okres okołoporodowy

Choroby wirusowe

Pomór klasyczny świń;

Zakażenia świń

wirusami wirusowej

biegunki bydła i

choroby błony śluzowej

oraz choroby granicznej

owiec;

Afrykański pomór świń;

Pryszczyca świń;

Choroba pęcherzykowa

świń;

Picornawirusowe

zapalenie mózgu i

rdzenia

(dawniej

„Choroba cieszyńska” a

następnie „Enterowirusowe

zapalenie mózgu i rdzenia”);

Pomór klasyczny świń;

Zakażenia świń

wirusami wirusowej

biegunki bydła i

choroby błony śluzowej

oraz choroby granicznej

owiec;

Afrykański pomór świń;

Pryszczyca świń;

Choroba pęcherzykowa

świń;

Picornawirusowe

zapalenie mózgu i

rdzenia

(dawniej

„Choroba cieszyńska” a

następnie „Enterowirusowe

zapalenie mózgu i rdzenia”);

Pęcherzykowe

zapalenie jamy ustnej;

Choroba Aujeszkyego;

Zapalenie mózgu i

mięśnia sercowego;

Zespół rozrodczo-

oddechowy świń;

Poodsadzeniowy,

wielonarządowy

zespół wyniszczający;

Zespół skórno-nerkowy;

Zakażenie

parwowirusowe;

Pęcherzykowe

zapalenie jamy ustnej;

Choroba Aujeszkyego;

Zapalenie mózgu i

mięśnia sercowego;

Zespół rozrodczo-

oddechowy świń;

Poodsadzeniowy,

wielonarządowy

zespół wyniszczający;

Zespół skórno-nerkowy;

Zakażenie

parwowirusowe;

Zakażenie enterowirusowe

wywołujące zespół

chorobowy SMEDI;

Koronawirusowe zapalenie

żołądka i jelit świń;

Epidemiczna biegunka

świń;

Choroba wymiotna

i wyniszczająca;

Grypa;

Zakażenie rotawirusowe;

Zakażenie enterowirusowe

wywołujące zespół

chorobowy SMEDI;

Koronawirusowe zapalenie

żołądka i jelit świń;

Epidemiczna biegunka

świń;

Choroba wymiotna

i wyniszczająca;

Grypa;

Zakażenie rotawirusowe;

Choroby wirusowe

Ospa świń;

Zakażenie koronawirusem

płucnym;

Zakażenia adenowirusem;

Zakażenia cirkowirusowe;

Zakażenia

cytomegalowirusowe

;

Zakażenia

paramiksowirusowe;

Wścieklizna;

Zespół zapalenia mięśnia

sercowego prosiąt ssących.

Ospa świń;

Zakażenie koronawirusem

płucnym;

Zakażenia adenowirusem;

Zakażenia cirkowirusowe;

Zakażenia

cytomegalowirusowe

;

Zakażenia

paramiksowirusowe;

Wścieklizna;

Zespół zapalenia mięśnia

sercowego prosiąt ssących.

Choroby bakteryjne

Różyca;

Bruceloza;

Leptospiroza;

Listerioza;

Gruźlica;

Mykoplazmowe

zapalenie płuc;

Zakażenia świń

Mycoplasma

haemosuis

(dawniej Eperytrozoonoza)

Pastereloza;

Różyca;

Bruceloza;

Leptospiroza;

Listerioza;

Gruźlica;

Mykoplazmowe

zapalenie płuc;

Zakażenia świń

Mycoplasma

haemosuis

(dawniej Eperytrozoonoza)

Pastereloza;

Zakaźne zanikowe

zapalenie nosa;

Nieprogresywne

zakaźne zanikowe

zapalenie nosa

(Bordetelioza)

;

Streptokokoza;

Pleuropneumonia;

Zakażenia wywołane

przez

Actinobacillus

suis

;

Zespół zaburzeń

oddechowych świń;

Choroba Gl

ssera;

Zakaźne zanikowe

zapalenie nosa;

Nieprogresywne

zakaźne zanikowe

zapalenie nosa

(Bordetelioza)

;

Streptokokoza;

Pleuropneumonia;

Zakażenia wywołane

przez

Actinobacillus

suis

;

Zespół zaburzeń

oddechowych świń;

Choroba Gl

ssera;

Choroby bakteryjne

cd.

Choroby bakteryjne

cd.

Dyzenteria;

Spirochetoza

jelitowa;

Rozrostowe

zapalenie jelit;

Salmonelloza;

Kolibakterioza

prosiąt;

Choroba

obrzękowa;

Dyzenteria;

Spirochetoza

jelitowa;

Rozrostowe

zapalenie jelit;

Salmonelloza;

Kolibakterioza

prosiąt;

Choroba

obrzękowa;

Bezmleczność

poporodowa;

Zakażenia dróg

moczowych;

Wysiękowe zapalenie

skóry;

Zakażenia gronkowcami

świń;

Zakaźne martwicowe

zapalenie jelit u prosiąt;

Tężec; Botulizm; Wąglik;

Jersinioza; Chlamydioza;

Promienica.

Bezmleczność

poporodowa;

Zakażenia dróg

moczowych;

Wysiękowe zapalenie

skóry;

Zakażenia gronkowcami

świń;

Zakaźne martwicowe

zapalenie jelit u prosiąt;

Tężec; Botulizm; Wąglik;

Jersinioza; Chlamydioza;

Promienica.

Choroby pasożytnicze i

niezakaźne

Choroby pasożytnicze i

niezakaźne

Choroby pasożytnicze

Kokcydioza;

Toksoplazmoza;

Balantidioza;

Sarkocystoza;

Wągrzyca;

Wągrzyca sieciowa;

Bąblowica;

Glistnica;

Węgorczyca;

Ezofagostomoza;

Włosogłówczyca;

Włośnica;

Świerzb;

Wszawica.

Choroby pasożytnicze

Kokcydioza;

Toksoplazmoza;

Balantidioza;

Sarkocystoza;

Wągrzyca;

Wągrzyca sieciowa;

Bąblowica;

Glistnica;

Węgorczyca;

Ezofagostomoza;

Włosogłówczyca;

Włośnica;

Świerzb;

Wszawica.

Choroby niezakaźne

Anemia;

Kanibalizm;

Mikotoksykozy;

Niedobory żywieniowe;

Niezakaźna śródporodowa

zamieralność prosiąt;

Niezakaźne przyczyny poronień

loch;

Torbiele jajnikowe;

Wrzody żołądka

Wrodzona hipoplazja mięśni

kończyn

(Wrodzona rozkroczność)

;

Zespół stresu u świń

(Zespól złośliwej gorączki)

Choroby niezakaźne

Anemia;

Kanibalizm;

Mikotoksykozy;

Niedobory żywieniowe;

Niezakaźna śródporodowa

zamieralność prosiąt;

Niezakaźne przyczyny poronień

loch;

Torbiele jajnikowe;

Wrzody żołądka

Wrodzona hipoplazja mięśni

kończyn

(Wrodzona rozkroczność)

;

Zespół stresu u świń

(Zespól złośliwej gorączki)

BUDYNKI

INWENTARSKIE

BUDYNKI

INWENTARSKIE

(i)

Problemy wentylacyjne związane

z właściwą wymianą powietrza

w celu utrzymania prawidłowych

wskaźników mikroklimatycznych;

(ii)

Wybór systemu dogrzewania prosiąt;

(iii)

Występowanie pyłu podczas skarmiania

suchymi mieszankami paszowymi;

(iv)

Wybór i pielęgnacja ściółki;

(v)

Wielkość i położenie szczelin w

podłogach szczelinowych;

(i)

Problemy wentylacyjne związane

z właściwą wymianą powietrza

w celu utrzymania prawidłowych

wskaźników mikroklimatycznych;

(ii)

Wybór systemu dogrzewania prosiąt;

(iii)

Występowanie pyłu podczas skarmiania

suchymi mieszankami paszowymi;

(iv)

Wybór i pielęgnacja ściółki;

(v)

Wielkość i położenie szczelin w

podłogach szczelinowych;

BUDYNKI

INWENTARSKIE

BUDYNKI

INWENTARSKIE

(vi)

Postępowanie z obornikiem, gnojówka

a szczególnie z gnojowicą;

(vii)

Jakość i wielkość zużycia wody;

(viii)

Wybór metody ogrzewania budynków

inwentarskich oraz sposób zabezpieczenia

dostaw nośników energii;

(ix)

Likwidacja odpadów pochodzenia

zwierzęcego (płody, łożyska, sztuki padłe);

(x)

Zabezpieczenie epizootyczne budynków

inwentarskich (problem osób postronnych,

czy zwierząt dzikich i wałęsających się).

(vi)

Postępowanie z obornikiem, gnojówka

a szczególnie z gnojowicą;

(vii)

Jakość i wielkość zużycia wody;

(viii)

Wybór metody ogrzewania budynków

inwentarskich oraz sposób zabezpieczenia

dostaw nośników energii;

(ix)

Likwidacja odpadów pochodzenia

zwierzęcego (płody, łożyska, sztuki padłe);

(x)

Zabezpieczenie epizootyczne budynków

inwentarskich (problem osób postronnych,

czy zwierząt dzikich i wałęsających się).

Punkty newralgiczne podczas

okresu okołoporodowego loszek

i macior

Punkty newralgiczne podczas

okresu okołoporodowego loszek

i macior

Terminy wprowadzania zwierząt do czystej

i zdezynfekowanej porodówki;

Szczepienia ochronne;

Diety specjalne;

Gniazdowanie;

Sygnały zbliżającego się porodu;

Ewentualna pomoc podczas porodu;

Obsługa prosiąt zaraz po porodzie;

Pierwszy kontakt loszki/lochy z

noworodkiem;

Odejście łożyska;

Pierwsze trzy dni po porodzie.

Terminy wprowadzania zwierząt do czystej

i zdezynfekowanej porodówki;

Szczepienia ochronne;

Diety specjalne;

Gniazdowanie;

Sygnały zbliżającego się porodu;

Ewentualna pomoc podczas porodu;

Obsługa prosiąt zaraz po porodzie;

Pierwszy kontakt loszki/lochy z

noworodkiem;

Odejście łożyska;

Pierwsze trzy dni po porodzie.

CHARAKTERYSTYKA

KONCENTRACJI

CHARAKTERYSTYKA

KONCENTRACJI

(i)

wyeliminowanie ściółki;

(ii)

coraz bardziej sztuczną i wyrafinowaną

dawką pokarmową często ubogą w ciała

biologicznie czynne, z racji łamania reżimów

technologicznych podczas produkcji pasz;

(iii)

gorsza pielęgnacja zwierząt wynikająca

z redukcji obsługi (automatyzacja);

(iv)

nieodpowiedzialność obsługi podczas

trwania procesu produkcyjnego;

(v)

skrócenie okresu użytkowania

rozpłodowego zwierząt, a przez to

koniecznością częstszego uzupełnienia

stada podstawowego.

(i)

wyeliminowanie ściółki;

(ii)

coraz bardziej sztuczną i wyrafinowaną

dawką pokarmową często ubogą w ciała

biologicznie czynne, z racji łamania reżimów

technologicznych podczas produkcji pasz;

(iii)

gorsza pielęgnacja zwierząt wynikająca

z redukcji obsługi (automatyzacja);

(iv)

nieodpowiedzialność obsługi podczas

trwania procesu produkcyjnego;

(v)

skrócenie okresu użytkowania

rozpłodowego zwierząt, a przez to

koniecznością częstszego uzupełnienia

stada podstawowego.

CECHY TOWARZYSZĄCE

KONCENTRACJI

CECHY TOWARZYSZĄCE

KONCENTRACJI

(i)

Zmniejszone możliwości ruchu;

(ii)

Złe warunki higieniczne

(często z zaniedbania) i mikroklimatyczne;

(iii)

Błędy genetyczne (chów wsobny

i krzyżowanie wielorasowe- żywiołowe);

(iv)

Błędy żywieniowe wobec ciężarnych

zwierząt, tak w początkowym

jak i końcowym okresie ciąży,

czy podczas porodu i w okresie

laktacji;

(v)

Hypo- lub atonię przewodu pokarmowego;

(vi)

Stan jakościowy paszy;

(i)

Zmniejszone możliwości ruchu;

(ii)

Złe warunki higieniczne

(często z zaniedbania) i mikroklimatyczne;

(iii)

Błędy genetyczne (chów wsobny

i krzyżowanie wielorasowe- żywiołowe);

(iv)

Błędy żywieniowe wobec ciężarnych

zwierząt, tak w początkowym

jak i końcowym okresie ciąży,

czy podczas porodu i w okresie

laktacji;

(v)

Hypo- lub atonię przewodu pokarmowego;

(vi)

Stan jakościowy paszy;

CECHY TOWARZYSZĄCE

KONCENTRACJI

CECHY TOWARZYSZĄCE

KONCENTRACJI

(vii)

Zbyt mały udział włókna surowego;

(viii)

Niedorozwój somatyczny;

(ix)

Stres okresu okołoporodowego;

(x)

Zaburzenia hormonalne;

(xi)

Infekcje bakteryjne;

(xii)

Zaburzenia indeksu coli/lacto;

(xiii)

Występowanie stacjonarnie wirusowych

czynników patogennych o silnym działaniu

immunosupresyjnym (np. wirus Lelystad czy

Herpesvirus suis), które często przyczyniają

się do wystąpienia powikłań bakteryjnych

lub innych.

(vii)

Zbyt mały udział włókna surowego;

(viii)

Niedorozwój somatyczny;

(ix)

Stres okresu okołoporodowego;

(x)

Zaburzenia hormonalne;

(xi)

Infekcje bakteryjne;

(xii)

Zaburzenia indeksu coli/lacto;

(xiii)

Występowanie stacjonarnie wirusowych

czynników patogennych o silnym działaniu

immunosupresyjnym (np. wirus Lelystad czy

Herpesvirus suis), które często przyczyniają

się do wystąpienia powikłań bakteryjnych

lub innych.

Na podstawie przedstawionych

argumentów można dojść do

wniosku, że tych niesprzyjających

czynników jest bardzo dużo i my

często nad nimi

nie panujemy

, albo

nawet nie zdajemy sobie sprawy z

ich istnienia.

Dopiero interwencja z zewnątrz

lub szczegółowe badania

laboratoryjne powodują, że

zauważamy istniejące

niedociągnięcia.

Na podstawie przedstawionych

argumentów można dojść do

wniosku, że tych niesprzyjających

czynników jest bardzo dużo i my

często nad nimi

nie panujemy

, albo

nawet nie zdajemy sobie sprawy z

ich istnienia.

Dopiero interwencja z zewnątrz

lub szczegółowe badania

laboratoryjne powodują, że

zauważamy istniejące

niedociągnięcia.

Żywienie

potężnym narzędziem

Żywienie

potężnym narzędziem

Sterowania procesami

fizjologicznymi, metabolicznymi,

immunologicznymi organizmu;

Wpływu na zdrowie zwierzęcia

i człowieka;

Rzeczywistej ingerencji

w funkcjonowanie

ekosystemów.

Sterowania procesami

fizjologicznymi, metabolicznymi,

immunologicznymi organizmu;

Wpływu na zdrowie zwierzęcia

i człowieka;

Rzeczywistej ingerencji

w funkcjonowanie

ekosystemów.

Łańcuch pokarmowy

Wieloczynnikowe, skomplikowane

zależności

biologiczne

Zasobność pokarmowa >> roślina, skład

chemiczny i wartość pokarmowa roślin

czyli jakość zdrowotna

>> zwierzęta >>

jakość zdrowotna produktów zwierzęcych

>> człowiek >> zdrowie, funkcjonowanie

w społeczeństwie >>

radość

istnienia

Wieloczynnikowe, skomplikowane

zależności

biologiczne

Zasobność pokarmowa >> roślina, skład

chemiczny i wartość pokarmowa roślin

czyli jakość zdrowotna

>> zwierzęta >>

jakość zdrowotna produktów zwierzęcych

>> człowiek >> zdrowie, funkcjonowanie

w społeczeństwie >>

radość

istnienia

Żywienie jako czynnik

sterowania produkcją

zwierzęcą

Żywienie jako czynnik

sterowania produkcją

zwierzęcą

Wpływ żywienia na:

Ekspresję genów wzrostu i rozwoju pre-

i postnatalnego, determinowanie

wzrostu i rozwoju młodych zwierząt

przeznaczonych do przyszłej reprodukcji

lub zwierząt rzeźnych;

Strawność, funkcjonowanie ścian

jelitowych,

populację mikroorganizmów;

Zdolność reprodukcyjną

(płodność, plenność, masę noworodków,

jakość nasienia);

Wpływ żywienia na:

Ekspresję genów wzrostu i rozwoju pre-

i postnatalnego, determinowanie

wzrostu i rozwoju młodych zwierząt

przeznaczonych do przyszłej reprodukcji

lub zwierząt rzeźnych;

Strawność, funkcjonowanie ścian

jelitowych,

populację mikroorganizmów;

Zdolność reprodukcyjną

(płodność, plenność, masę noworodków,

jakość nasienia);

Żywienie jako czynnik

sterowania produkcją

zwierzęcą

cd.

Żywienie jako czynnik

sterowania produkcją

zwierzęcą

cd.

Dobrostan, odpowiedź immunologiczną,

zdrowie zwierząt;

Ekspresję genów wysokiej produkcyjności

zwierząt (nutrigenomika);

Wartość pokarmową mleka, mięsa, jaj, wełny

oraz na ich cechy technologiczne;

Użytkowość roboczą, sportową, rekreacyjną,

urodę zwierząt;

Możliwość rzeczywistej kontroli emisji

niewykorzystanych metabolitów

i składników pokarmowych do

środowiska;

Koszty żywienia.

Dobrostan, odpowiedź immunologiczną,

zdrowie zwierząt;

Ekspresję genów wysokiej produkcyjności

zwierząt (nutrigenomika);

Wartość pokarmową mleka, mięsa, jaj, wełny

oraz na ich cechy technologiczne;

Użytkowość roboczą, sportową, rekreacyjną,

urodę zwierząt;

Możliwość rzeczywistej kontroli emisji

niewykorzystanych metabolitów

i składników pokarmowych do

środowiska;

Koszty żywienia.

Wpływ czynników żywieniowych

na odpowiedź immunologiczną

organizmu

Wpływ czynników żywieniowych

na odpowiedź immunologiczną

organizmu

Poziom białka w dietach – decyduje o:

(i)

syntezie enzymów;

(ii)

syntezie hormonów;

(iii)

regulacji procesów metabolicznych;

(iv)

tworzeniu morfotycznych ciałek

krwi;

(v)

proliferacji komórek nabłonków;

(vi)

integracji ścian jelitowych,

(vii)

syntezie lizozymu,

(viii)

syntezie immunoglobulin;

(ix)

przebiegu procesów atrofii.

Poziom białka w dietach – decyduje o:

(i)

syntezie enzymów;

(ii)

syntezie hormonów;

(iii)

regulacji procesów metabolicznych;

(iv)

tworzeniu morfotycznych ciałek

krwi;

(v)

proliferacji komórek nabłonków;

(vi)

integracji ścian jelitowych,

(vii)

syntezie lizozymu,

(viii)

syntezie immunoglobulin;

(ix)

przebiegu procesów atrofii.

Witamina A, B6, C, E, kwas foliowy,

D3 – wspomagają:

(i)

ochronne funkcje wobec

organów limfoidalnych (ochrona

grasicy przed atrofią);

(ii)

regenerację błony

śluzowej;

(iii)

kontrolę

procesów przeciwzapalnych;

(iv)

produkcję przeciwciał;

(v)

działanie antynowotworowe.

Witamina A, B6, C, E, kwas foliowy,

D3 – wspomagają:

(i)

ochronne funkcje wobec

organów limfoidalnych (ochrona

grasicy przed atrofią);

(ii)

regenerację błony

śluzowej;

(iii)

kontrolę

procesów przeciwzapalnych;

(iv)

produkcję przeciwciał;

(v)

działanie antynowotworowe.

Wpływ czynników żywieniowych

na odpowiedź immunologiczną

organizmu

cd.

Wpływ czynników żywieniowych

na odpowiedź immunologiczną

organizmu

cd.

Wpływ czynników żywieniowych

na odpowiedź immunologiczną

organizmu

cd.

Wpływ czynników żywieniowych

na odpowiedź immunologiczną

organizmu

cd.

Zn, Cu, Fe, Se – stymulacja:

(i)

proliferacji limfocytów,

(ii)

funkcji

antymikrobiologicznych,

(iii)

aktywności immunoglobulin,

(iv)

Zn-

blokerów agoniści/antagoniści

receptorów opioidowych

Zn, Cu, Fe, Se – stymulacja:

(i)

proliferacji limfocytów,

(ii)

funkcji

antymikrobiologicznych,

(iii)

aktywności immunoglobulin,

(iv)

Zn-

blokerów agoniści/antagoniści

receptorów opioidowych

IĘ

JĘ

IĘ

JĘ

IĘ

JĘ

IĘ

JĘ

Document Outline

Slide 1
Slide 2
Slide 3
Slide 4
Slide 5
Slide 6
Slide 7
Slide 8
Slide 9
Slide 10
Slide 11
Slide 12
Slide 13
Slide 14
Slide 15
Slide 16
Slide 17
Slide 18
Slide 19
Slide 20
Slide 21
Slide 22
Slide 23
Slide 24
Slide 25
Slide 26
Slide 27
Slide 28

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Utrata dziecka w okresie okołoporodowym
017 Ubiory przymusowe w okresie feudalnym (XIII XIV w )
Znaczenie terminu Ruś w okresie IX XIII w
Znaczenie terminu Ruś w okresie IX-XIII w.
Krzesiwa w okresie od VI do XIII w na terenie Mazowsza
Prezentacja JMichalska PSP w obliczu zagrozen cywilizacyjn 10 2007
Stany zagrozenia zycia w gastroenterologii dzieciecej
Zagrożeniametanowe 1
zagrozenia

więcej podobnych podstron

xiii w 2014 zagrozenia w okresie okoloporodowym swn

Document Outline