Etapy
Patofizjologi
a
Objawy u
psa
Leczenie
Co powinien
zrobić
właściciel
Prawidłowe
funkcjonowanie
żołądka
BRAK
Stres>>>>>>>>>>
Podniecenie>>>
Intensywne
ćwiczenia>
Obfity posiłek>>>
Połykanie powietrza>
Wrodzone skłonności
Gazy gromadzą się w
żołądku
Objawy dyskomfortu
Objawy mogą ustąpić
bez ryzyka wywołania
rozszerzenia żołądka
Zapewnić spokój
zwierzęciu, nie
pozostawiać zwierzęcia
bez nadzoru
Faza I
Dochodzi do
rozszerzenia żołądka,
lub skrętu
Niecierpliwość, puste
wymioty lub wymioty
spienioną śliną. Ślinotok,
powiększenie powłok
brzusznych
Objawy można cofnąć
poprzez sondowanie
żołądka
Powiadomić swojego
lekarza weterynarii o
zaobserwowanych
objawach i
niezwłocznie
zawieść zwierzę do
lecznicy
Faza II
Niedokrwienie części
żołądka. Skręcenie żyły
czczej, wrotnej i
śledziony-obrzęk
zastoinowy śledziony.
ROZWÓJ WSTRZĄSU
Bardzo niespokojny, objawy
bólowe, postękiwanie. Próby
wymiotowania co 2-3 min.
Postawa stojąca na szeroko
rozstawionych kończynach z
głową zwieszoną w dół.
Powiększenie i napięcie powłok
brzusznych. Zaczerwienione
błony śluzowe. T:80-100/min
C:40°c
Próbować sondować.
Podać płyny i.v.,
zreponować żołądek
chirurgicznie
Niech kto inny
powiadomi lek.wet, że
pies jest w drodze do
lecznicy!!
Faza III
Martwica żołądka i
trzustki. Zaawansowany
wstrząs.
Niewydolność krążenia
prowadząca do
nieodwracalnego
wstrząsu i śmierci.
Niemożność stania lub stanie
na chwiejnych, szeroko
rozstawionych kończynach.
Bardzo napięte, powiększone
powłoki brzuszne, płytkie
oddechy. Blade, lub sine
błony śluzowe. T:>100/min,
słabo wyczuwalne, C<36°c
j/w + leki
przeciwwstrząsowe
Chirurgicznie usunąć
zmienioną część
żołądka i śledzionę.
To co wiara nakazuje w
takich przypadkach
Ostre zapalenie żołądka
LECZENIE:
•
Najpilniejszą czynnością diagnostyczną jest
ocena stopnia odwodnienia:
•
Ciężkie odwodnienie 10-12% - pacjent wykazuje objawy
wstrząsu hipowolemicznego;
•
Odwodnienie średniego stopnia 7-10% - pacjent ma
zapadnięte gałki oczne, skóra traci elastyczność, czas
wypełniania naczyń włosowatych po ucisku przekracza 1,5
sek;
•
Odwodnienie lekkiego stopnia 5-7% - błony śluzowe
zwierzęcia są suche.
•
Zwierzęta w stanie wstrząsu oligowolemicznego
powinny otrzymać płyny we wlewie dożylnym w
ilości 90-100 ml/kg w ciągu dwu pierwszych
godzin leczenia. Po upływie 1-2 h należy
ponownie ocenić stan zwierzęcia, zwracając
szczególną uwagę na stan układu krążenia.
Ostre zapalenie żołądka
LECZENIE:
•
Najpilniejszą czynnością diagnostyczną jest
ocena stopnia odwodnienia:
•
Ciężkie odwodnienie 10-12% - pacjent wykazuje objawy
wstrząsu hipowolemicznego;
•
Odwodnienie średniego stopnia 7-10% - pacjent ma
zapadnięte gałki oczne, skóra traci elastyczność, czas
wypełniania naczyń włosowatych po ucisku przekracza 1,5
sek;
•
Odwodnienie lekkiego stopnia 5-7% - błony śluzowe
zwierzęcia są suche.
•
Zwierzęta w stanie wstrząsu oligowolemicznego
powinny otrzymać płyny we wlewie dożylnym w
ilości 90-100 ml/kg w ciągu dwu pierwszych
godzin leczenia. Po upływie 1-2 h należy
ponownie ocenić stan zwierzęcia, zwracając
szczególną uwagę na stan układu krążenia.
Ostre zapalenie żołądka
LECZENIE, cd.:
•
Po godzinie ilość przetaczanych płynów można
ograniczyć do 20-40 ml/kg/h. Jeśli stan zwierzęcia
jest stabilny to po upływie kolejnej godziny można
ograniczyć szybkość przetaczania płynów do 5-10
ml/kg/h, to jest ilości zapewniającej utrzymanie
perfuzji tkankowej na zadowalającym poziomie.
•
Zwierzęta, u których stopień odwodnienia
oceniamy jako średni, wymagają nieco
wolniejszego uzupełnienia deficytu płynów.
Utracone płyny uzupełniamy w czasie 2-6 godzin.
Niedobór wody obliczamy w sposób przybliżony,
korzystając ze wzoru:
•
deficyt (ml) = stopień odwodnienia (%) masa
ciała (kg).
Ostre zapalenie żołądka
LECZENIE, cd.:
•
Szybkie przywrócenie właściwych parametrów
hemodynamicznych u pacjentów w stanie wstrząsu
oligowolemicznego można osiągnąć stosując
roztwory koloidów (Dextran 70) w dawce 14-20
ml/kg we wstrzyknięci dożylnym (bolus).
•
Podobny efekt można uzyskać podając dożylnie
7,5% roztwór NaCl. Hipertoniczny chlorek sodu
podajemy w ilości 4-5 ml/kg w czasie 2-5 minut.
Szybkie uzupełnienie objętości krążącej krwi można
również zapewnić stosując hipertoniczny chlorek
sodu w dekstranie 70.
Hipertonicznych roztworów soli nie należy stosować u
odwodnionych pacjentów, u których stwierdzono wysokie
stężenie jonów sodowych w surowicy (odwodnienie
hipertoniczne)
Przed podaniem 7,5% roztworu NaCl należy podać
zwierzęciu płyny izotoniczne lub przetaczać je jednocześnie
z podażą hipertonicznego roztworu NaCl.
Ostre zapalenie żołądka
LECZENIE, cd.:
Do zwalczania septicemii należy stosować antybiotyki parenteralnie:
•
Ampicylina, 20-40 mg/kg IV, co 6-8 godzin.
•
Cefoxitin, dawka wstępna 40 mg/kg, dawka podtrzymujaca 20-25
mg/kg, co 6-8 godzin IV.
•
Ticarcillin z kwasem klawulonowym, 30-50 mg/kg, co 6-8 godzin, IV.
•
U pacjentów prawidłowo nawodnionych stosujemy podskórnie lub
domięśniowo amoxacylinę w dawce 15-30 mg/kg, co 12 godzin, lub
amikacynę, 3,5-5 mg/kg co 8 godzin IV, albo 10-15 mg/kg co 24
godziny, IV.
•
Antybiotyki aminoglikozydowe ze względu na potencjalne działanie
nefrotoksyczne nie powinny być stosowane u pacjentów
odwodnionych i pacjentów z azotemią. Ich zastosowanie w
wymienionych sytuacjach może doprowadzić do rozwoju ostrej
niewydolności nerek.
•
Należy unikać jednoczesnego stosowania furosemidu i antybiotyków
aminoglikozydowych. Taka kombinacja leków może doprowadzać do
rozwoju niewydolności nerek.
•
Jeżeli antybiotyki aminoglikozydowe są stosowane, należy prowadzić
codzienną kontrolę osadu moczu na zawartość wałeczków i
elementów nabłonkowych.
Ostre zapalenie żołądka
LECZENIE, cd.::
•
Ampicylina, 20-40 mg/kg IV, co 6-8 godzin i amikacyna, 3,5-5
mg/kg co 8 godzin IV, albo 10-15 mg/kg co 24 godziny, IV.
•
Ampicylina, 20-40 mg/kg IV, co 6-8 godzin i ceftizoxym (25-50
mg/kg, co 6-8 godzin, IV,IM, sc) lub cefotaxim, 20-80 mg/kg, co
6-8 godzin IV lubIM.
•
W przypadku podejrzenia infekcji beztlenowcowej należy
zastosować metronidazol w dawce 10 mg/kg we wlewie
dożylnym (wyliczoną dawkę podać w czasie nie krótszym niż 1
godzina) co 8 godzin, albo clindamycynę w dawce 10 mg/kg, IV,
co 12 godzin. Wymienione chemioterapeutyki można zastosować
łącznie z lekami wymienionymi wyżej.
•
Trimetoprim i sulfadiazyna (15-30 mg/kg sc, co 12 godzin)
•
Enrofloxacyna, 5 mg/kg, co 12 godzin, IV, łącznie z ampicyliną
20-40 mg/kg IV, co 6-8 godzin.
•
Enrofloksacyny nie należy podawać młodym psom dużych ras, u
których proces wzrostu kości nie został jeszcze zakończony.
•
Enrofloksacynę do podawania dożylnego należy rozcieńczyć
fizjologicznym roztworem soli w stosunku 1:1, a należną dawkę
podawać powoli, w ciągu 15-20 minut
Ostre zapalenie żołądka
LECZENIE, cd.:
Wymioty należy zwalczać farmakologicznie stosując jeden z
wymienionych niżej leków:
•
Chloropromazyna, 0,05-01 mg/kg, IV, co 4-6 godzin, w
zależności od potrzeb, lub 0,2-0,5 mg/kg SC,IM, co 6-8 godzin,
lub 1 mg/kg doprostniczo, w roztworze soli fizjologicznej.
•
Prochloroperazyna, 0,25-0,5 mg/kg SC,IM, co 6-8 godzin
•
Ondanestron (Zofran®) 0,1-0,2 mg/kg IV, co 6-12 godzin
•
Metoclopramid, 0,2-0,4 mg/kg SC lubIM, co 8 godzin, albo
0,01-0,08 mg/kg/h w ciągłym wlewie dożylnym. Metoklopramid
pobudza perystaltykę jelit cienkich, co może doprowadzić do
wgłobienia jelit, dlatego w trakcie stosowania tego leku należy
dokładnie, kilkakrotnie w ciągu dnia omacywać powłoki
brzuszne, zwracając uwagę na objawy niedrożności.
Przeciwwskazaniem do stosowania metoklopramidu jest
podejrzenie mechanicznej niedrożności jelit oraz padaczka.
•
Butorphanol, 0,2-0,4 mg/kg IV,IM, co 2-6 godzin (lek wykazuje
także działanie przeciwbólowe).
Ostre zapalenie żołądka
Po ustabilizowaniu stanu pacjenta
konieczne jest przeprowadzenie badania
parazytologicznego kału i ewentualne
zastosowanie preparatów
przeciwrobaczych:
• Ivermektyna 250g/kg, SC (nie stosować
u owczarków Colie, szetlandzkich,
Border coli i mieszańców tych ras)
• Fenbendazol, 50 mg/kg, PO, przez 3 dni
• Pyrantel, 5 mg/kg, PO. Dawkę powtórzyć
po 7-10 dniach.
Ostre zapalenie żołądka
LECZENIE:
•
Najpilniejszą czynnością diagnostyczną jest
ocena stopnia odwodnienia:
•
Ciężkie odwodnienie 10-12% - pacjent wykazuje objawy
wstrząsu hipowolemicznego;
•
Odwodnienie średniego stopnia 7-10% - pacjent ma
zapadnięte gałki oczne, skóra traci elastyczność, czas
wypełniania naczyń włosowatych po ucisku przekracza 1,5
sek;
•
Odwodnienie lekkiego stopnia 5-7% - błony śluzowe
zwierzęcia są suche.
•
Zwierzęta w stanie wstrząsu oligowolemicznego
powinny otrzymać płyny we wlewie dożylnym w
ilości 90-100 ml/kg w ciągu dwu pierwszych
godzin leczenia. Po upływie 1-2 h należy
ponownie ocenić stan zwierzęcia, zwracając
szczególną uwagę na stan układu krążenia.
Ostre zapalenie żołądka
LECZENIE, cd.:
•
Po godzinie ilość przetaczanych płynów można
ograniczyć do 20-40 ml/kg/h. Jeśli stan zwierzęcia
jest stabilny to po upływie kolejnej godziny można
ograniczyć szybkość przetaczania płynów do 5-10
ml/kg/h, to jest ilości zapewniającej utrzymanie
perfuzji tkankowej na zadowalającym poziomie.
•
Zwierzęta, u których stopień odwodnienia
oceniamy jako średni, wymagają nieco
wolniejszego uzupełnienia deficytu płynów.
Utracone płyny uzupełniamy w czasie 2-6 godzin.
Niedobór wody obliczamy w sposób przybliżony,
korzystając ze wzoru:
•
deficyt (ml) = stopień odwodnienia (%) masa
ciała (kg).
Ostre zapalenie żołądka
LECZENIE, cd.:
•
Szybkie przywrócenie właściwych parametrów
hemodynamicznych u pacjentów w stanie wstrząsu
oligowolemicznego można osiągnąć stosując
roztwory koloidów (Dextran 70) w dawce 14-20
ml/kg we wstrzyknięci dożylnym (bolus).
•
Podobny efekt można uzyskać podając dożylnie
7,5% roztwór NaCl. Hipertoniczny chlorek sodu
podajemy w ilości 4-5 ml/kg w czasie 2-5 minut.
Szybkie uzupełnienie objętości krążącej krwi można
również zapewnić stosując hipertoniczny chlorek
sodu w dekstranie 70.
Hipertonicznych roztworów soli nie należy stosować u
odwodnionych pacjentów, u których stwierdzono wysokie
stężenie jonów sodowych w surowicy (odwodnienie
hipertoniczne)
Przed podaniem 7,5% roztworu NaCl należy podać
zwierzęciu płyny izotoniczne lub przetaczać je jednocześnie
z podażą hipertonicznego roztworu NaCl.
Ostre zapalenie żołądka
LECZENIE, cd.:
Do zwalczania septicemii należy stosować antybiotyki parenteralnie:
•
Ampicylina, 20-40 mg/kg IV, co 6-8 godzin.
•
Cefoxitin, dawka wstępna 40 mg/kg, dawka podtrzymujaca 20-25
mg/kg, co 6-8 godzin IV.
•
Ticarcillin z kwasem klawulonowym, 30-50 mg/kg, co 6-8 godzin, IV.
•
U pacjentów prawidłowo nawodnionych stosujemy podskórnie lub
domięśniowo amoxacylinę w dawce 15-30 mg/kg, co 12 godzin, lub
amikacynę, 3,5-5 mg/kg co 8 godzin IV, albo 10-15 mg/kg co 24
godziny, IV.
•
Antybiotyki aminoglikozydowe ze względu na potencjalne działanie
nefrotoksyczne nie powinny być stosowane u pacjentów
odwodnionych i pacjentów z azotemią. Ich zastosowanie w
wymienionych sytuacjach może doprowadzić do rozwoju ostrej
niewydolności nerek.
•
Należy unikać jednoczesnego stosowania furosemidu i antybiotyków
aminoglikozydowych. Taka kombinacja leków może doprowadzać do
rozwoju niewydolności nerek.
•
Jeżeli antybiotyki aminoglikozydowe są stosowane, należy prowadzić
codzienną kontrolę osadu moczu na zawartość wałeczków i
elementów nabłonkowych.
Ostre zapalenie żołądka
LECZENIE, cd.::
•
Ampicylina, 20-40 mg/kg IV, co 6-8 godzin i amikacyna, 3,5-5
mg/kg co 8 godzin IV, albo 10-15 mg/kg co 24 godziny, IV.
•
Ampicylina, 20-40 mg/kg IV, co 6-8 godzin i ceftizoxym (25-50
mg/kg, co 6-8 godzin, IV,IM, sc) lub cefotaxim, 20-80 mg/kg, co
6-8 godzin IV lubIM.
•
W przypadku podejrzenia infekcji beztlenowcowej należy
zastosować metronidazol w dawce 10 mg/kg we wlewie
dożylnym (wyliczoną dawkę podać w czasie nie krótszym niż 1
godzina) co 8 godzin, albo clindamycynę w dawce 10 mg/kg, IV,
co 12 godzin. Wymienione chemioterapeutyki można zastosować
łącznie z lekami wymienionymi wyżej.
•
Trimetoprim i sulfadiazyna (15-30 mg/kg sc, co 12 godzin)
•
Enrofloxacyna, 5 mg/kg, co 12 godzin, IV, łącznie z ampicyliną
20-40 mg/kg IV, co 6-8 godzin.
•
Enrofloksacyny nie należy podawać młodym psom dużych ras, u
których proces wzrostu kości nie został jeszcze zakończony.
•
Enrofloksacynę do podawania dożylnego należy rozcieńczyć
fizjologicznym roztworem soli w stosunku 1:1, a należną dawkę
podawać powoli, w ciągu 15-20 minut