EUROPA I POLSKA
EUROPA I POLSKA
WIEKÓW ŚREDNICH
WIEKÓW ŚREDNICH
GOTYK W ARCHITEKTURZE
GOTYK W ARCHITEKTURZE
GOTYK
GOTYK
To styl w architekturze i sztukach
To styl w architekturze i sztukach
plastycznych panujący w Europie w okresie
plastycznych panujący w Europie w okresie
dojrzałego i późnego średniowiecza.
dojrzałego i późnego średniowiecza.
Stanowi szczytowe osiągnięcie kultury
Stanowi szczytowe osiągnięcie kultury
rycerskiej, mieszczańskiej, a także
rycerskiej, mieszczańskiej, a także
dworskiej. Rozwijał się w kilku fazach od
dworskiej. Rozwijał się w kilku fazach od
połowy XII w. i trwał do końca XV w.
połowy XII w. i trwał do końca XV w.
Nazwa gotyk pojawiła się w pismach
Nazwa gotyk pojawiła się w pismach
L.
L.
Ghibertiego
Ghibertiego
, a następnie
, a następnie
G. Vasariego
G. Vasariego
jako
jako
negatywne określenie sztuki powstałej
negatywne określenie sztuki powstałej
między sztuką romańską a renesansem,
między sztuką romańską a renesansem,
mylnie uważanej za wytwór barbarzyńskich
mylnie uważanej za wytwór barbarzyńskich
Gotów odcinających się od tradycji antyku.
Gotów odcinających się od tradycji antyku.
CECHY ARCHITEKTURY
CECHY ARCHITEKTURY
GOTYCKIEJ
GOTYCKIEJ
Budulcem cegła
Budulcem cegła
Monumentalizm
Monumentalizm
Wertykalizm, czyli strzelistość
Wertykalizm, czyli strzelistość
Lekkość budowli
Lekkość budowli
Obrys budowli w kształcie krzyża
Obrys budowli w kształcie krzyża
Sklepienia krzyżowe, krzyżowo – żebrowe
Sklepienia krzyżowe, krzyżowo – żebrowe
Wąskie, wysokie okna wypełnione kolorowymi witrażami
Wąskie, wysokie okna wypełnione kolorowymi witrażami
Rozeta nad głównym wejściem
Rozeta nad głównym wejściem
Zdobione portale
Zdobione portale
Wnętrze budowli bogate w rzeźby, płaskorzeźby
Wnętrze budowli bogate w rzeźby, płaskorzeźby
Zewnętrznie obiekt zdobiony wieżyczkami, sterczynami
Zewnętrznie obiekt zdobiony wieżyczkami, sterczynami
FRANCJA
FRANCJA
PARYŻ – katedra Notre – Dame z
PARYŻ – katedra Notre – Dame z
XII/XIII w
XII/XIII w
.
.
FRANCJA
FRANCJA
Rozeta
Rozeta
–
–
okrągłe okno
okrągłe okno
wypełnione
wypełnione
kolorowymi
kolorowymi
witrażami
witrażami
(Paryż – katedra
(Paryż – katedra
Notre – Dame
Notre – Dame
)
)
RODZAJE SKLEPIEŃ
RODZAJE SKLEPIEŃ
E – krzyżowe
E – krzyżowe
F – krzyżowo -
F – krzyżowo -
żebrowe
żebrowe
FRANCJA
FRANCJA
Zamek
Zamek
w
w
Carcassonn
Carcassonn
e
e
– przykład
– przykład
budowli
budowli
obronnej
obronnej
(płd.
(płd.
Francja) z
Francja) z
XII w.
XII w.
WIELKA BRYTANIA
WIELKA BRYTANIA
CANTERBURY
CANTERBURY
– katedra z XV w.
– katedra z XV w.
CYPR
CYPR
Famagusta
Famagusta
– kościół św. Mikołaja z XIV w.
– kościół św. Mikołaja z XIV w.
POLSKA - WARSZAWA
POLSKA - WARSZAWA
rondel, średniowieczne
umocnienie obronne
w kształcie murowanej,
okrągłej budowli ze
strzelnicami i wewnętrznym
dziedzińcem, wysuniętej przed
linię murów miasta czy
i połączonej z nim mostem lub
osłoniętym przejściem
(zwanym szyją). Barbakan
bronił bramy głównej
i umożliwiał ostrzał boczny.
POLSKA
POLSKA
Kraków
Kraków
– Sukiennice z XIV w.
– Sukiennice z XIV w.
POLSKA
POLSKA
Wrocław - Gotycki Ratusz
Wrocław - Gotycki Ratusz
Ratusz gotycki z XIV w. zajmuje centralną część Rynku i mieści
Ratusz gotycki z XIV w. zajmuje centralną część Rynku i mieści
m.in. Muzeum Historyczne oraz w piwnicach - zakłady
m.in. Muzeum Historyczne oraz w piwnicach - zakłady
gastronomiczne. Bogata dekoracja plastyczna szczytów. Wewnątrz
gastronomiczne. Bogata dekoracja plastyczna szczytów. Wewnątrz
znajdują się reprezentacyjne sale: Mieszczańska, Wójtowska i Izba
znajdują się reprezentacyjne sale: Mieszczańska, Wójtowska i Izba
Radnych.
Radnych.
POLSKA
POLSKA
Trzebnica
Trzebnica
-
-
kościół pod
kościół pod
wezw. Św.
wezw. Św.
Piotra i Pawła z
Piotra i Pawła z
XIII/XIV w
XIII/XIV w
.
.
Karpacz
Karpacz
Drewniany kościół
Drewniany kościół
ewangelicki, zwany
ewangelicki, zwany
świątynią Wang
świątynią Wang
,
,
zbudowany 1. połowie
zbudowany 1. połowie
XIII w. w Vang
XIII w. w Vang
(Norwegia), w 1841 r.
(Norwegia), w 1841 r.
zakupiony przez króla
zakupiony przez króla
Prus Fryderyka Wilhelma
Prus Fryderyka Wilhelma
IV, a następnie w 1842
IV, a następnie w 1842
sprowadzony z Berlina do
sprowadzony z Berlina do
Bierutowic staraniem
Bierutowic staraniem
Fryderyki von Reden;
Fryderyki von Reden;
Kraków
Kraków
Zamek
Zamek
Królewski na
Królewski na
Wawelu
Wawelu
.
.
Monumentalny zespół
Monumentalny zespół
rezydencjonalny,
rezydencjonalny,
ukształtowany
ukształtowany
w pierwszej połowie
w pierwszej połowie
XVI w. z wykorzystaniem
XVI w. z wykorzystaniem
fragmentów
fragmentów
wcześniejszych,
wcześniejszych,
gotyckich budowli.
gotyckich budowli.
Pelplin
Pelplin
Katedra
Katedra
pw.
pw.
Najświętszej Marii
Najświętszej Marii
Panny, Św. Bernarda z
Panny, Św. Bernarda z
Clairvaux, Św. Benedykta
Clairvaux, Św. Benedykta
i Św. Stanisława.
i Św. Stanisława.
Gotycka ceglana bazylika
Gotycka ceglana bazylika
o jedenastu przęsłach,
o jedenastu przęsłach,
wzniesiona dla jednego
wzniesiona dla jednego
z najbogatszych
z najbogatszych
klasztorów cysterskich
klasztorów cysterskich
w Polsce.
w Polsce.
Oprac. Iwona Podhajna
Oprac. Iwona Podhajna