STANY ZAPALNE
W GINEKOLOGII
PATOGENY, ROZPOZNANIE, LECZENIE
Klinika Ginekologii Operacyjnej i
Onkologicznej UM w Łodzi
MECHANIZMY OBRONNE
• Kwaśny odczyn środowiska pochwy (pH 3-4)
• Cienka warstwa złuszczającego się
nabłonka pochwy
• Zamknięcie wejścia do pochwy
• Ciągły strumień wydzieliny spłwający z
gruczołów szyjkowych i gruczołów
Bartholiniego
Zapalenie gruczołu
przedsionkowego
większego (Bartholiniego)
• Torbiel
• Ropień
LECZENIE
• Nacięcie
• Sączkowanie
• Marsupializacja
ZAKAŻENIA POCHWY -
PATOGENY
• Candida Albicans
• Gardnerella Vaginalis
• Trichomonas Vaginalis
• Herpes Simplex I i II
• Human Papilloma Virus
• Molluscum Contangiosum Virus
• Chlamydia Trachomatis
• Pałeczki Donovana
• Haemophilus Ducreyii
• Dwoinki Rzeżączki
• Krętki Blade
KANDYDOZA POCHWY
CZYNNIKI SPRZYJAJĄCE:
- Ciąża
- Antybiotykoterapia
- Leczenie immunosupresyjne
- Cukromocz
- Przewlekła niedokrwistość
KANDYDOZA POCHWY -
klinika
• Wiek 20 – 40 lat
• Upławy serowate
• Zaczerwienienie śluzówki
• Świąd i pieczenie
KANDYDOZA POCHWY - leczenie
• Z wyboru nystatyna
• Leki II rzutu – azole
• Leczenie miejscowe i ogólne
• Leczeni oboje partnerzy
GARDNERELLA VAGINALIS
• Klinika: rzadka, zielonkawa,
cuchnąca wydzielina.
• Diagnostyka: rozmaz
mirobiologiczny, wzrost pH
• Leczenie: metronidazol 3 x 200 mg
• przez 7 dni
TRICHOMONAS VAGINALIS
(pierwotniak)
• Klinika: ból, plackowate
ogniska zapalne barwy różowej,
cuchnąca, pienista wydzielina.
• Diagnostyka: rozmaz
mirobiologiczny, posiew.
• Leczenie: metronidazol 3 x 200
mg przez 7 dni
STARCZE ZAPALENIE POCHWY
-
zanik estrogenów
DZIECIĘCE ZAPALENIE POCHWY
- urazy
- komensale jelitowe
HERPES SIMPLEX -
opryszczka
• Klinika: 3-7 dni, grudki > pęcherzyki,
ból zaczerwienienie, objawy ogólne.
• Diagnostyka: rozmaz mikrobiologiczny
z wielojądrzastymi komórkami
olbrzymimi.
• Leczenie: acyklowir, betadine, AgNO3
HUMAN PAPILLOMA VIRUS
– kłykciny kończyste
• Klinika: Pojedyńcze brodawki z tendencją do
zlewania się.
• Diadnostyka: histologiczna.
• Leczenie: 20% maść z podofiliny,
elekrtokoagulacja, laser, chirurgia.
• UWAGA: w miejscu kłykcin może rozwijać się
rak sromu albo szyjki macicy!
MOLLUSCUM
CONTANGIOSUM VIRUS –
mięczak zakaźny.
• Klinika: przenoszony drogą płciową
– białe brodawczakowate grudki z
ciemnym środkiem mogą obejmować
bardzo szybko nawet całe ciało!
• Diagnostyka: histologiczna.
• Leczenie: fenol wstrzykiwany do
grudek, diatermia, kriochirurgia.
CHLAMYDIA TRACHOMATIS
• Klinika: objawy łagodne, upławy wodnisto-
ropne z miernym odczynem zapalnym,
postać „nadżerki szyjki macicy”, przenosi
się do miednicy mniejszej > zrosty >
niepłodność, zapalenie spojówek
poporodowe płodu.
• Diagnostyka: rozmaz mikrobiologiczny
barwiony techniką immunofluorescencyjną.
• Leczenie: tetracyklina 500 mg co 6 godz.
przez 14 dni.
WEWNĄTRZKOMÓRKOWE
PAŁECZKI DONOVANA –
ziarniniak pachwinowy
• Klinika: choroba zajmuje węzły
chłonne pachwinowe i
okołoodbytnicze, które pękają –
owrzodzenia.
• Diagnostyka: histologia.
• Leczenie: tetracyklina przez 2-3
tygodnie.
• UWAGA: może być puktem wyjścia
raka płaskonabłonkowego!
HAEMOPHILUS DUCREYII –
wrzód weneryczny.
• Klinika: czerwona plamka > krosta
> wrzód, liczne, miękie, bolesne.
• Diagnostyka: histologia.
• Leczenie: biseptol 960 2 x
dziennie, ropiejące węzły nakłuwa
się i opróżnia igłą i strzykawką.
NEISERIA GONORRHOEA -
rzeżączka
• Klinika: początek to zapalenie cewki
moczowej, upławy, zaburzenia cyklu,
może ulec uogólnieniu!
• Diagnostyka: rozmaz
mikrobiologiczny, immunofluorescencja.
• Leczenie: penicylina prokainowa 1,2
mln przez 3 dni, również tetracykliny i
doxycyclina.
TREPANOMA PALLIDYM –
kiła
• Klinika: wrzód pierwotny > 6-
miesięczna inkubacja > proces
uogólniony (osutka kiłowa, złe
samopoczucie, gorączka)
• Diagnostyka: preparaty bezpośrednie,
testy serologiczne.
• Leczenie: penicylina procainowa 1 mln.
przez 14 dni, również tetracyklina,
erytromycyna, doxycyclina.
ZAPALENIE ENDOMETRIUM
• Klinika: po porodzie, po poronieniu,
infekcja wstępująca z pochwy,
infekcja drogą krwi – ropna wydzielina
z kanału szyjki, ból, gorączka.
• Diagnostyka: posiew.
• Leczenie: antybiotyki
szerokowidmowe wrza z
antybiotykami na beztlenowce, w
skrajnym przypadku hysterectomia.
OSTRE ZAPALENIE
PRZYDATKÓW (PID)
• Klinika: ból, gorączka,
przedłużające się miesiączki.
• Diagnostyka: wywiad, badanie
przedmiotowe, markery zapalenia.
• Leczenie: antybiotyki,
niesterydowe leki p/zapalne, jeżeli
podejrzenie ropnia to laparotomia
PRZEWLEKŁE ZAPALENIE
PRZYDATKÓW
• Klinika: okresowe bóle podbrzusza, bóle
przy stosunku, nieregularne miesiączki,
badaniem ginekologicznym stwierdza się
obrzęk przydatków i ich tkliwość.
• Diagnostyka: badanie kliniczne i
obrazowe.
• Leczenie: antbiotyki, chirurgia.
• UWAGA: może dawać zrosty >
niepłodność.
GRUŹLICA NARZĄDÓW
PŁCIOWYCH.
• Klinika: u młodych kobiet,
przenoszona drogą krwi z innych
narządów, bóle podbrzusza,
niepłodność.
• Diagnostyka: biopsja endometrium.
• Leczenie: rifampicyna, isoniazyd,
ethambutol, ropnie gruźlicze >
chirurgia.
HIV (retrovirus
oncornavirus) - AIDS
• Klinika: transfer drogą płćiową i
wszczepienną, objawy nieswoiste
(gorączka, dysgastryczne,
neurologiczne, onkologiczne), inkubacja
kilka miesięcy – lat, szerzy się przez
łożysko oraz okołoporodowo do płodu
(33%)
• Leczenie: profilaktyka, leki p/wirusowe,
szczepionki, pochodne benodiazepiny.
HIV (retrovirus
oncornavirus) – AIDS: fazy
choroby
• Faza 1. – bezobjawowa, może przypominać
mononukleozę.
• Faza 2. – bezobjawowa, do 7 lat, ulegają
powiększeniu węzły chłonne replikacja
wirusa.
• Faza 3. - atak na układ immunologiczny –
rzadkie objawy związane ze spadkiem
odporności.
• Faza 4. – intensywna replikacja wirusa, częste
infekcje o bardzo nasilonym przebiegu.