Formy i metody nauczania
Forma
:
– zewnętrzny kształt, postać, wygląd czegoś;
- układ skoordynowanych elementów,
struktura.
Metoda
- świadomie i konsekwentnie
stosowany sposób postępowania dla
osiągnięcia określonego celu; zespół celowych
czynności i środków.
Formy i metody nauczania
Metoda nauczania
– systematyczny sposób pracy
wykładowcy ze słuchaczami, zmierzający do tego
by uczestnicy szkolenia zdobyli nowe wiadomości,
umiejętności i nawyki.
Odpowiada na pytania:
- jak uczyć?
- jak pracować?
- jakie dobierać środki, aby osiągnąć w swojej
działalności optymalne wyniki?
Metodyka
– dydaktyka szczegółowa jakiegoś
przedmiotu szkolnego, omawiająca cele i sposoby
nauczania tego przedmiotu.
Formy kształcenia ludzi
dorosłych
Najważniejsze
formy pozaszkolnego kształcenia
i doskonalenia zawodowego dorosłych:
- kursy,
- konferencje,
- narady,
- sympozja,
- seminaria,
- forum
- instruktaż.
Sposoby kształcenia dorosłych
Kształcenie konkretnego pracownika
:
- może wynikać z podsumowania jego pracy w
kontekście wymogów na tym stanowisku.
Charakterystyka stanowiska pracy wyznacza:
- określoną wiedzę,
- umiejętności,
- postawy
niezbędne do dobrego wykonywania danej pracy.
Kształcenie
konkretnego
pracownika
Kształcenie
wytypowanej
grupy
pracowników
Sposoby kształcenia dorosłych
Kształcenie wytypowanej grupy pracowników
:
- Krótkie spotkania na ściśle określony temat (
użycie
nowego środka ochrony indywidualnej
).
- Szkolenia dłuższe (
oderwanie pracownika od pracy na okres
od kilku dni do nawet kilku miesięcy, oddelegowanie poza zakład lub
miejsce zamieszkania
).
Mogą być dzielone na etapy:
-
1 tydz. w ośrodku szkoleniowym,
- 2 tyg pracy samodzielnej (samokształcenie),
- kolejny lub podsumowujący etap w ośrodku.
Jednotematyczn
e
Wielotematyczn
e
Prowadzone
jednorazowo
Podzielone na
kilka spotkań
Formy kształcenia ludzi
dorosłych
Uczenie się w zespołach pracowniczych
.
Polega na wymianie wiedzy zdobytej w różny
sposób.
Oparta być musi:
- na na chęci współpracy,
- na zwykłej życzliwości.
Zwiększa zaangażowanie pracowników w procesy
kształcenia.
Formy kształcenia ludzi
dorosłych
„Szkolenie kaskadowe”
.
Polega na wyszkoleniu pewnej, wydelegowane z
zakładu grupy pracowniczej.
Najczęściej są to kierownicy średniego szczebla
lub mistrzowie.
Po odbytym szkoleniu, na miejscu w zakładzie,
przekazują zdobytą wiedzę kilku podwładnym, a ci
z kolei kształcą następnych.
Zapewnia to uzyskanie wysokiej klasy specjalistów
w sposób najbardziej ekonomiczny.
Oczekiwane zmiany uzyskane w wyniku
szkolenia
Zmiany mogą zachodzić w trzech wymiarach:
- poznawczym,
- emocjonalno-motywacyjnym,
- psychomotorycznym.
W zależności od poziomu słuchaczy i celów kursu
zmiany te słabiej lub silniej zaznaczają się w
każdym z tych wymiarów.
Uczenie się
Oczekiwane zmiany uzyskane w wyniku
szkolenia
Osoba organizująca każde szkolenie powinna:
- określić formę kształcenia
(kurs, seminarium, staż,
instruktaż itd..).
- dobrze sformułować cel kształcenia i tematykę,
- określić sposób doboru uczestników,
- określić czas trwania,
- określić przewidywane efekty i koszty.
Każde niedociągnięcie w zakresie ww. prowadzi
do znacznego zmniejszenia efektów szkolenia
Błędy w szkoleniu zawodowym
Popełniane przez
wykładowców
:
- pomijanie lub opuszczanie tych wiadomości, które
wydają się proste i oczywiste,
- zła dykcja,
- niejasne i chaotyczne przedstawianie treści zajęć,
- niedokładny opis czynności podczas pokazów i
ćwiczeń ,
- niesystematyczna i niewłaściwa kontrola wyników
nauczania,
- niewłaściwe proporcje w przekazywaniu wiedzy
praktycznej i teoretycznej.
Błędy w szkoleniu zawodowym
Popełniane przez
uczących się
:
- niewłaściwa organizacja czasu nauki,
- niewłaściwy sposób utrwalania wiadomości,
- nieodpowiednie wartościowanie materiału,
(pomijanie istotnych informacji)
-
brak zainteresowania i zaangażowania tematyką
szkolenia.
Uczący się sądzą również, że samo uczestnictwo w
szkoleniu gwarantuje im dobre opanowanie wiedzy
i umiejętności bez stosowania odpowiedniej ilości
ćwiczeń i powtórzeń.
Błędy w szkoleniu zawodowym
Popełniane przez
kierowników i
organizatorów szkoleń
:
- przypadkowy dobór grup szkoleniowych,
- powinno się je dobierać tak, aby osoby
szkolone zdobyły jak najwięcej informacji, które
wykorzystają na stanowisku pracy.
- niewłaściwa analiza potrzeb szkoleniowych,
- nieuwzględnienie przy doborze grup
szkoleniowych kadry kierowniczej.
KURS – szkolenie w zakresie pewnej specjalności,
- nauczanie w trybie skróconym,
- cykl wykładów z określonego przedmiotu.
SEMINARIUM – zajęcia dydaktyczne dla studentów
starszych lat w celu pogłębienia wiedzy z wybranej
dziedziny,
- rodzaj kursu, szkolenia wzorowanego na takich
zajęciach.
INSTRUKTAŻ – udzielenie instrukcji jak ma wyglądać
dana czynność.