Jarosław i Mirosław Bialic kl. I a
Alkohol etylowy, zawarty we wszystkich
napojach alkoholowych: piwie, winie,
wódce, jest substancją
psychoaktywną, mającą zdolność
szybkiego przenikania do układu
nerwowego i wywoływania zmian,
których rodzaj i nasilenie są związane z
poziomem stężenia alkoholu we krwi.
Wbrew powszechnej opinii alkohol jest
substancją tłumiącą (działającą
depresyjnie), a odczuwane pobudzenie po
spożyciu alkoholu jest przejściowe i
związane z hamowaniem mechanizmów
kontrolujących, co skutkuje zaburzeniem
krytycyzmu i samokontroli oraz
gwałtownymi wahaniami nastroju.
Alkohol jest substancją toksyczną,
mającą silny, szkodliwy wpływ na niemal
wszystkie tkanki i narządy. Według
Światowej Organizacji Zdrowia alkohol
znajduje się na trzecim miejscu wśród
czynników ryzyka dla zdrowia. Większe
ryzyko niesie za sobą tylko palenie
tytoniu i nadciśnienie tętnicze. Ponad 60
rodzajów chorób i urazów ma
związek ze spożywaniem alkoholu.
Alkohol działa inaczej (bardziej
toksycznie) na organizm kobiety niż
mężczyzny a ryzyko negatywnych
konsekwencji spożywania alkoholu przez
kobiety jest znacznie większe. Ryzyko to
rośnie wraz ze wzrostem ilości
wypijanego alkoholu.
młodzi ludzie (ze względu na ryzyko poważnych zaburzeń
rozwojowych),
kobiety w ciąży i matki karmiące (z powodu ryzyka
uszkodzenia płodu i negatywnego wpływu na zdrowie
dziecka),
osoby chore, przyjmujące leki wchodzące w reakcje z
alkoholem,
wszyscy, którzy znajdują się w okolicznościach
wykluczających picie (kierując pojazdami, przebywając w
pracy, w szkole, w sytuacjach zagrożenia zdrowia lub
życia itp.)
osoby, którym szkodzi każda, nawet najmniejsza, ilość
alkoholu.
Abstynencja
Picie o niskim ryzyku szkód
Picie ryzykowne
Picie szkodliwe
Uzależnienie od alkoholu
Ryzykowne spożywanie alkoholu to picie nadmiernych
ilości alkoholu (jednorazowo i łącznie w określonym
czasie) nie pociągające za sobą aktualnie negatywnych
konsekwencji, przy czym można oczekiwać, że
konsekwencje te pojawią się, o ile obecny model picia
alkoholu nie zostanie zmieniony.
Picie szkodliwe to taki wzór picia, który już powoduje
szkody zdrowotne, fizyczne bądź psychiczne; ale również
psychologiczne i społeczne, przy czym nie występuje
uzależnienie od alkoholu.
Uzależnienie od alkoholu jest następstwem
długotrwałego szkodliwego spożywania alkoholu, w
którym picie uzyskuje zdecydowane pierwszeństwo przed
zachowaniami, które niegdyś były dla osoby pijącej
ważniejsze.
Do maksymalnego stężenia alkoholu we
krwi dochodzi po upływie około 1-1,5
godziny od chwili jego spożycia:
Proces metabolizowania alkoholu
przebiega wolniej niż proces jego
wchłaniania. Alkohol rozkładany jest w
organizmie przede wszystkim w wątrobie
ze średnią szybkością ok. 0,15 prom na
godziną. Nie ma skutecznych sposobów na
radykalne przyspieszenie tego procesu.
zwiększa się ilość i częstotliwość spożywania alkoholu
(niezależnie od towarzyszących piciu usprawiedliwień),
zmienia się funkcja picia i rola alkoholu w życiu (picie nie
jest już tylko elementem wzorca kulturowego, ale staje
się lekarstwem na stres, smutek, samotność, lęk),
postępuje przywiązanie do sytuacji picia (narasta
koncentracja na sytuacjach związanych z piciem,
oczekiwanie na moment picia, celebrowanie picia,
niepokój w sytuacji niemożności napicia się),
alkohol spożywany jest w nieodpowiednich sytuacjach
jak: okres ciąży i karmienia piersią, prowadzenie
pojazdów, przy spożywaniu leków wchodzących w reakcje
z alkoholem, pomimo chorób wykluczających spożywanie
alkoholu, w sytuacjach zagrożenia wypadkami, przemocą
itp.
używanie alkoholu staje się sposobem usuwania
przykrych skutków poprzedniego picia (klinowanie),
pojawiają się trudności w przypominaniu sobie co się
działo poprzedniego dnia w sytuacjach związanych z
piciem,
nasilają się incydenty upojenia,
rosną negatywne konsekwencje nadużywania alkoholu, a
mimo to picie jest kontynuowane:
- zdrowotne (stany zatrucia, schorzenia wynikające z
picia, wypadki, próby samobójcze),
- społeczne (kłótnie z bliskimi, zaniedbywanie
obowiązków rodzinnych, zawodowych, społecznych,
pogorszenie relacji, agresja),
- psychologiczne (obniżenia nastroju, stany napięcia,
kłopoty z kontrolowaniem emocji),
otoczenie sygnalizuje zaniepokojenie piciem i próbuje
skłonić osobę pijącą do ograniczenia ilości i częstości
spożywania alkoholu.
stale przyglądać się swojemu wzorowi picia (i jego
zmianom),
świadomie kontrolować ilość i częstotliwość
spożywania alkoholu,
słuchać informacji osób trzecich na temat swojego
picia, zwłaszcza wtedy gdy wyrażają zaniepokojenie
i troskę,
nie bagatelizować własnych doświadczeń (choćby
jednostkowych) z nadużywaniem alkoholu i
wynikających z tego konsekwencji,
nie zwlekać z poszukaniem porady u specjalisty w
sytuacji, gdy picie zaczyna pociągać za sobą
negatywne konsekwencje.
= 250 ml piwa (5%)
=100 ml wina (12%)
= 30 ml wódki (40%)
tzn.
1 butelka piwa 0,5l = ok.2 porcje standardowe
1 butelka wina 0,75l = ok.7,5 porcji standardowych
1 butelka wódki 0,5l = ok.17 porcji standardowych
Nie ma uniwersalnych kryteriów
„bezpiecznego” picia. Indywidualne
reakcje ludzi na alkohol powodują,
że taka sama ilość alkoholu dla
jednych osób będzie bezpieczna, dla
innych może okazać się bardzo
szkodliwa. Żadne limity nie dają
gwarancji zabezpieczenia przed
uzależnieniem.
Jeżeli pijesz alkohol codziennie to:
powinieneś zachować co najmniej dwa dni abstynencji
(najlepiej dzień po dniu) w tygodniu,
nie przekraczaj granicy 4 porcji standardowych (tzn.
40g czystego, 100% alkoholu) dziennie. Cztery porcje
alkoholu to: 2 półlitrowe piwo, 2 kieliszek wina (12%) o
pojemności 200ml lub 120ml wódki.
W ciągu tygodnia nie pij więcej niż 280ml czystego
alkoholu, co jest równoważne z ok. 13 półlitrowymi
butelkami piwa, nieco ponad 3 butelkami wina (o
pojemności 0,75 litra) lub 0,8 litra wódki.
Pijąc okazjonalnie nie przekraczaj jednorazowo 6 porcji
standardowych (60g czystego alkoholu), tzn. nie wypijaj
przy jednej okazji więcej niż 3 półlitrowe butelki piwa, 3
kieliszki wina o pojemności 200ml każdy lub 180 ml
wódki.
Jeżeli pijesz alkohol codziennie to:
powinnaś zachować co najmniej dwa dni abstynencji
(najlepiej dzień po dniu) w tygodniu,
nie przekraczaj granicy 2 porcji standardowych (tzn.
20g czystego, 100% alkoholu) dziennie. Dwie porcje
alkoholu to: 1 półlitrowe piwo, 1 kieliszek wina (12%) o
pojemności 200ml lub 60ml wódki.
W ciągu tygodnia nie pij więcej niż 140ml czystego
alkoholu, co jest równoważne z 7 półlitrowymi butelkami
piwami, niecałymi dwoma butelkami wina (o pojemności
0,75 l) lub 420 ml wódki (ok.0,8 półlitrowej butelki wódki).
Pijąc okazjonalnie nie przekraczaj jednorazowo 4 porcji
standardowych (40g czystego alkoholu), tzn. nie wypijaj
przy jednej okazji więcej niż dwie półlitrowe butelki piwa,
2 kieliszki wina o pojemności 200ml każdy lub 120 ml
wódki.
Powyżej stężenia
0,6 prom
. skutki
spożycia alkoholu są już wyraźnie
negatywne. Znacząco pogarsza się
ocena, percepcja, zdolność uczenie,
pamięć, koordynacja, libido, czujność
oraz samokontrola. Nie należy
przekraczać tej granicy.
Jeśli pijesz alkohol często – zachowaj co
najmniej dwa dni abstynencji w tygodniu,
najlepiej dzień po dniu.
Powstrzymaj się od picia w okresie ciąży,
karmienia piersią, przyjmowania leków
wchodzących w reakcję z alkoholem,
kierowania pojazdami i w innych
sytuacjach, gdy picie nawet niewielkich
ilości alkoholu pociąga za sobą ryzyko
szkód dla ciebie lub innych.
Nie zwiększaj ilości i częstotliwości picia.
Nie namawiaj do picia tych, którzy nie piją.
Nawet jeśli teraz nie odczuwasz jeszcze
negatywnych skutków picia – bądź pewien, że
pojawią się one jeśli nie zmienisz ilości i częstości
spożywania alkoholu.
Spróbuj ograniczyć picie alkoholu do poziomu
niskiego ryzyka szkód.
Świadomie kontroluj ilość i częstotliwość
spożywania napojów alkoholowych.
Nie upijaj się.
Słuchaj informacji osób trzecich na temat swojego
picia, zwłaszcza wtedy gdy wyrażają zaniepokojenie
i troskę.
Twoje picie staje się powodem twoich problemów ze
zdrowiem, z nauką, pracą, z innymi ludźmi.
Musisz ograniczyć picie, zarówno jeśli chodzi o
częstotliwość, jak i ilość spożywanego alkoholu.
Umów się z sobą na nieprzekraczalnie limitu picia
nie niosącego za sobą ryzyka szkód i staraj się
dotrzymać obietnicy.
Pij wolniej. Wydłuż czas spożywania każdej porcji
alkoholu.
Spożywaj alkohol z osobami, które piją mało. Unikaj
miejsc i sytuacji, w których pijesz nadmiernie.
Gdyby próby ograniczania picia nie przyniosły
powodzenia przez kilka tygodni, nie zwlekaj z
poszukaniem pomocy u specjalisty.
nie pij w miejscach, gdzie poprzednio zdarzało ci
się pić nadmiernie,
idź do pubu z kimś, kto ci sprzyja, kto ci pomoże,
jeśli będzie taka potrzeba, proś o wsparcie,
unikaj znajomych nadużywających alkoholu,
weź ze sobą ograniczoną ilość pieniędzy, poproś
barmana, by nie udzielał ci kredytu, poproś
przyjaciół, by nie pożyczali ci pieniędzy, by nie
kupowali ci nic do picia,
usiądź w innym miejscu niż zwykle, nie stój przy
barze – usiądź gdzie indziej,
zaczynaj później, opóźniaj wypicie pierwszego
kieliszka, wyjdź później z domu,
zamawiaj alkohol, który mniej lubisz, będziesz pił wolniej,
zmień na słabszy rodzaj alkoholu, jaki pijesz,
nie pij napojów alkoholowych, których składu nie znasz
np. ponczu, drinków,
pytaj o zawartość alkoholu w serwowanych drinkach,
jeśli pijesz mocne alkohole rozcieńcz je, dodaj do drinka
lodu, im bardziej rozcieńczysz alkohol tym bardziej
zwolnisz tempo picia,
sącz raczej swojego drinka, pij małymi łykami, pij dla
smaku,
pij świadomie, skoncentruj się na smaku wypijanego
alkoholu, nie śpiesz się,
odstawiaj szklankę między poszczególnymi łykami, nie
trzymaj jej w ręku, po każdym łyku odstawiaj ją na stół,
licz wypite przez siebie porcje alkoholu,
Wszyscy piją
Różny stosunek do piwa, wina, wódki
Młodzież może spożywać słabe alkohole po kontrolą
rodziców
Problemy alkoholowe = uzależnienie
Uzależnienie to problem społeczny, a nie medyczny
Problemy alkoholowe = niewłaściwe zachowanie po
wypiciu alkoholu
Swoim piciem powinni się interesować uzależnieni
(bo to oni mają problem)
Porcja standardowa alkoholu to tyle alkoholu, ile
mieści się w butelkach, szklankach, kieliszkach