Nowotwory wątroby i
trzustki

Zakład Propedeutyki Onkologii
Dr hab. med. W.J. Kruszewski

Na podstawie podręcznika pod redakcją R. Kordka „Onkologia. Podręcznik dla

studentów i lekarzy”. Via Medica 2006

Budowa wątroby

Pierwotne nowotwory
wątroby - epidemiologia



Występują 30 razy rzadziej niż
przerzuty do wątroby



Występuje 3 razy częściej u
mężczyzn



Europa Północna jest obszarem o
najniższej zachorowalności na raka
wątrobowo-komórkowego



5-ty nowotwór złośliwy na świecie

Czynniki sprzyjające
zachorowaniu na I-ego raka
wątroby



Marskość wątroby



Zakażenie wirusem zapalenia

wątroby B, D i C



Alkohol (marskość)



Toksyny w pokarmach (aflatoksyna

z orzeszków ziemnych i zbóż)

Szczepionka przeciw WZW B to

„szczepionka na raka wątroby”

Objawy pierwotnego raka
wątroby



Najczęściej rozwijają się bezobjawowo



Objawy pojawiają się późno i są

niecharakterystyczne



Ogólne postępujące osłabienie



Bół w prawym podżebrzu, tępy, słaby



Jadłowstręt, wzdęcia, zaparcia, biegunki



Żółtaczka



Powiększenie wątroby



wodobrzusze

Rozpoznawanie raka
wątroby



Stwierdzenie objawów marskości
badaniem



USG plus biopsja



Tomografia komputerowa



Tomografia rezonansu
magnetycznego



Laparoskopia



AFP w surowicy krwi

Leczenie I-ego raka
wątroby



Radykalnie



Resekcja chirurgiczna



Przeszczep wątroby



Paliatywnie



Termoablacja



alkoholizacja



Krioterapia



Embolizacja



Radioterapia



Chemioterapia (systemowa / dotętnicza)

Przerzuty do wątroby -
epidemiologia



Synchroniczne – rozpoznane
jednoczasowo z guzem I-tnym



Metachroniczne – rozpoznane
później



W badaniu pośmiertnym chorych z
nowotworem złośliwym stwierdza
się je u ponad 1/3 chorych

Objawy i rozpoznawanie
przerzutów do wątroby



Podobne jak w raku I-tnym



Mogą towarzyszyć objawom z guza
pierwotnego



Wykrywanie jak w raku pierwotnym



AFP w krwi raczej w normie,
podwyższony poziom markerów
raka pierwotnego (CEA w raku j.
grubego)

Leczenie przerzutów do
wątroby



Jak w raku pierwotnym



Usuwanie chirurgiczne celowe w
przypadku raków:



Jelita grubego



Nerki



Rakowiaków



Raka piersi?

Nowotwory dróg
żółciowych
pozawątrobowych



Rak pęcherzyka żółciowego



Rak brodawki Vatera



W obu przypadkach leczenie
radykalne to leczenie chirurgiczne

Budowa trzustki

Epidemiologia raka trzustki



Częściej chorują mężczyźni



U mężczyzn – częściej głowa
trzustki



U kobiet – częściej trzon i ogon
trzustki



Szybki wzrost częstości
występowania



U 1/5 rozsiew w czasie rozpoznania

Czynniki sprzyjające
zachorowaniu na raka
trzustki



Wiek powyżej 60 roku życia



Palenie tytoniu



Cukrzyca i przewlekłe zapalenie
trzustki



Nadmierne spożywanie tłuszczów
zwierzęcych



Praca w przemyśle chemicznym



Prawdopodobnie alkoholo i kawa

Objawy raka trzustki



Długo przebiega bezobjawowo



Ból w nadbrzuszu promieniujący do
kręgosłupa (piekący, gniotący)



Żółtaczka



90% chorych - ubytek masy ciała z
utratą łaknienia



Nudności i wymioty



Gorączka

Rozpoznawanie raka
trzustki



Objawy choroby u pacjenta



Ultrasonografia jamy brzusznej
(czułość metody 80%-90%)



Tomografia komputerowa (czułość
>90%)



Endoskopowa
pankreatocholangiografia wsteczna



Wycinki, biopsja

Leczenie raka trzustki



Radykalne (ok. 20%): chirurgiczne
wycięcie narządu w całości lub
częściowe z- lub bez dwunastnicy i
okoliczne węzły



Paliatywne: w celu utrzymania
pasażu żółci i pokarmu (protezy,
zespolenia omijające)