Wątroba i Trzustka

Anatomia i patologia

Wątroba

Jest największym gruczołem

ciała ludzkiego

Wątroba

Stanowi część układu pokarmowego położony

wewnątrzotrzewnowo.

U większości zwierząt dzieli się na dwa płaty.

U człowieka jej masa wynosi ok. 1500–1700 g

u dorosłego mężczyzny, a u kobiety 1300–
1500 g.

Masa przyżyciowa jest o 500–800 g wyższa,

ze względu na zawartą w niej krew.

Wątroba

Położenie:
U ludzi znajduje się pod przeponą.
Jej większa część jest w prawym

podżebrzu. Zajmuje również górne
części nadbrzusza i lewego podżebrza,
sięgając aż do linii sutkowej.

Od góry i z przodu graniczy z przeponą,

z dołu i z tyłu z jelitami i żołądkiem.

Wątroba

Podział:
W budowie anatomicznej wątroby wyróżnia

się dwie powierzchnie:

• przeponową (facies diaphragmatica), która

dzieli się na:

– część przednią

– część prawą

– część górną

– część tylną (pole nagie, area nuda) – jedyna z

części powierzchni przeponowej, o wyraźnych

granicach nie pokryta otrzewną

• trzewną (facies visceralis) ………lub

Wątroba

w budowie wątroby wyróżnić 4 płaty:
• prawy – ograniczony na powierzchni

przeponowej przyczepem więzadła

sierpowatego, a na powierzchni otrzewnej

bruzdą żyły głównej i dołem pęcherzyka

żółciowego

• lewy – ograniczony na powierzchni

przeponowej przez przyczep więzadła

sierpowatego.

• czworoboczny
• ogoniasty

Wątroba

Podstawową jednostką anatomiczną

wątroby jest zrazik, a czynnościową
gronko.

Wątroba

W budowie wątroby można wyróżnić

łącznotkankowy zrąb (stroma) oraz
miąższ (parenchyma) który tworzą

podstawowe jednostki strukturalno-

czynnościowe wątroby – hepatocyty

Wątroba unaczynienie

Krew do wątroby doprowadzana jest na dwa sposoby:

Żyła wrotna wątroby – płynie nią odtlenowana krew

(tzw. krew czynnościowa) ze śledziony, żołądka i jelit,

jest bogata w składniki odżywcze i sole mineralne,

które wątroba przechwytuje i przetwarza

Tętnicą wątrobową właściwą doprowadzającą krew

bogatą w tlen (tzw. krew odżywcza)

Warto jednak zauważyć, że pomimo iż żyła wrotna

zawiera odtlenowaną krew więcej tlenu jest

dostarczone właśnie przez żyłę wrotną a nie tętnicę

wątrobową – ze względu na stosunek ilości

dostarczanej krwi (3:1).

Wątroba unerwienie

Nerwy wątroby pochodzą z układu

współczulnego i włókien
przywspółczulnych nerwu błędnego;

do błony surowiczej wątroby

dochodzą gałązki czuciowe prawego
nerwu przeponowego.

DROGI ŻÓŁCIOWE

Zadaniem dróg żółciowych jest

odprowadzenie żółci od komórki

wątrobowej do dwunastnicy.

Po połączeniu dopływów żółci z obu płatów

wątroby przewody wątrobowe tworzą

Przewód żółciowy wspólny

.

W jego górnej części odchodzi przewód

pęcherzykowy z pęcherzykiem zółciowym

("woreczek zółciowy" nie jest proprawnym

określeniem, choć często używanym przez

pacjentów).

DROGI ŻÓŁCIOWE

W pęcherzyku jest

zmagazynowana żółć.

Przewód żółciowy wspólny

uchodzi razem z

głównym

przewodem trzustkowym

do

części zstepującej

dwunastnicy.

Wątroba - rola

wątroba spełnia cztery funkcje:
• detoksykacyjną
• metaboliczną
• filtracyjną
• magazynującą.

Trzustka

Trzustka jest narządem

gruczołowatym o zrazikowatej
budowie, leży na tylnej ścianie jamy
brzusznej na wysokości pierwszego
kręgu lędźwiowego

Trzustka

Jej długość wynosi 12-20 cm,
średnia wysokość 4-5 cm,
grubość 2-3 cm,
waga ok. 90 g.

Trzustka

narząd gruczołowy położony w górnej

części jamy brzusznej. Ma nieregularny,

wydłużony i spłaszczony w wymiarze

grzbietowo-brzusznym kształt.

Wymiar podłużny w rzucie poprzecznym

porównywany do kształtu młotka lub

haczyka (wygięty częścią środkową do

przodu).

W rzucie czołowym kształt przypomina

literę S. U osoby żywej jest szaroróżowa, a

na zwłokach szarobiała.

Trzustka

Budowa zrazikowa dobrze zaznacza

się na powierzchni gruczołu i nadaje
mu wygląd guzkowaty. Na
powierzchni trzustki może gromadzić
się tkanka tłuszczowa, która
wygładza jej powierzchnię i nadaje
zabarwienie bardziej żółtawe. Miąższ
narządu jest spoisty i miękki.

Trzustka

Pod względem funkcjonalnym trzustka

składa się z części wewnątrzwydzielniczej

(hormonalnej, odpowiedzialnej za

wytwarzanie kilku hormonów m.in.

insuliny i glukagonu) i

zewnątrzwydzielniczej (trawiennej,

produkującej zawierający enzymy

trawienne sok trzustkowy (łac. succus

pancreaticus), zwany śliną brzucha ze

względu na podobieństwo konsystencji i

barwy do śliny).