WĄTROBA I TRZUSTKA
PATOLOGIA
MARSKOŚĆ WĄTROBY
Marskość wątroby = zwłóknienie
wątroby
Marskość- definicja
Marskość wątroby- postępujące
włóknienie miąższu wątroby,
niszczące strukturę narządu.
Marskość wątroby:
Proces polegający na zastępowaniu
komórek wątroby komórkami tkanki
łącznej. Powoduje to zaburzenie
prawidłowej budowy a także
zaburzenie jej funkcji takich jak:
m.in. funkcja metaboliczna czy odpływ
żółci
Marskość wątroby- etiologia
-nadużywanie alkoholu
-przewlekłe zapalenie wątroby typu B i C
-autoimmunologiczne zapalenie wątroby
-toksyczne uszkodzenie wątroby( leki,
toksyny)
-choroby przemiany materii
-choroby z utrudnieniem odpływu
żylnego
-oraz inne….
Marskość wątroby- etiologia
W świecie zachodnim najbardziej
powszechnymi przyczynami są
przewlekłe nadużywanie alkoholu i
zakażenie wirusem zapalenia
wątroby typu B i C (HBV i HCV).
Marskość wątroby- etiologia
Ze względu na etiologię tej choroby możemy
wyróżnić:
• marskość alkoholowa
• marskość zastoinowa
• marskość pozapalna
• marskość żółciowa
• marskość uwarunkowana genetycznie
OBJAWY WCZESNE
- zaczerwienienie dłoni,
- czerwone plamki,
- przerost ślinianek przyusznych,
- zwłóknienie ścięgien w rękach,
- zniekształcenie palców i paznokci u
rąk.
Wielu pacjentów we wczesnym stadium
choroby w ogóle nie ma objawów
Gdy dochodzi do znacznego upośledzenia czynności
wątroby, mogą wystąpić następujące objawy:
• wyczerpanie;
• zmęczenie;
• utrata apetytu;
• nudności;
• osłabienie;
• utrata masy ciała;
• bóle brzucha;
• ginekomastia;
• hipogonadyzm;
• wodobrzusze;
• splenomegalia – powiększenie śledziony z powodu
przekrwienia w wyniku nadciśnienia wrotnego;
• asterixis
Ginekomastia
WODOBRZUSZE
Splenomegalia
Asterixis
Konsekwencja marskości
wątroby
-wybroczyny i krwawienia
-żółtaczka
-świąd
-encefalopatia wątrobowa
-zwiększona wrażliwość na leki
-insulinooporność i cukrzyca typu II
-rak wątrobowokomórkowy
Konsekwencja marskości
wątroby
Nadciśnienie wrotne
Leczenie
Uszkodzenie wątroby spowodowane
marskością jest nieodwracalne,
właściwe leczenie(objawowe) może
jednak zapobiec lub spowolnić
postęp choroby, a także
przeciwdziałać powikłaniom.
Kamica żółciowa
Kamica żółciowa
-jest to występowanie złogów, czyli
tzw.kamieni żółciowych w drogach
żółciowych. Kamienie mogą być
pojedyncze lub mnogie, przy czym
mogą powstawać w samym pęcherzyku
żółciowym lub w przewodach żółciowych
wskutek wytrącania się z żółci złogów
cholesterolu, bilirubiny, białka, węglanu
wapnia i bilirubinianu wapnia.
Kamica żółciowa-
konsekwencje
Kamica pęcherzyka żółciowego
prowadzi często do jego przewlekłego
zapalenia.
Kamica przewodów żółciowych może
powodować ich częściowe lub
całkowite zatkanie, co prowadzi do
żółtaczki mechanicznej;
…bywa też przyczyną ostrego
zapalenia trzustki w wyniku zatkania
przewodu trzustkowego.
Objawy
Objawy
• Napadowy ostry ból brzucha (kolka
żółciowa)
• Nudności i wymioty
• Objawy dyspeptyczne
Leczenie
Leczenie objawowe
leki przeciwbólowe
leki rozkurczowe
Leczenie definitywne
cholecystektomia laparoskopowa
cholecystektomia metodą otwartą
Ostre zapalenie pęcherzyka
żółciowego
Konsekwencje kamicy pęcherzyka żółciowego
Objawy:
Kolka żółciowa utrzymująca się ponad 6h
Gorączka i dreszcze
Wymioty
Ciężki stan ogólny
Silna tkliwość powłok brzusznych
Wyczuwalny bolesny p. żółciowy
Przyspieszenie oddechu i tętna
Ostre zapalenie trzustki
Ostre zapalenie trzustki
Choroba trzustki o gwałtownym
przebiegu polegająca na aktywacji
enzymów trzustkowych i uszkodzeniu
sąsiadujących tkanek.
ETIOLOGIA
• Gallstones – kamica żółciowa
• Ethanol – etanol
• Trauma – uraz
• Steroids – stosowanie glikokortykosteroidów
• Mumps – świnka, WZW oraz inne choroby wirusowe
• Autoimmune, Ascaris – choroby autoimmunologiczne,
zakażenie glistą ludzką
• Scorpion – jad skorpiona
• Hypertriglyceridemia, Hyperchylomicronaemia,
Hypercalcemia, Hypothermia – hipertriglicerydemia,
hiperchylomikronemia, hiperkalcemia, hipotermia
• ECPW – ERCP – endoskopowa cholepankreatografia
wsteczna
• Drugs – leki (steroidy, sulfonamidy, azatiopryna, NLPZ, leki
moczopędne takie jak furosemid i tiazydy, didanozyna)
Objawy
• bardzo silne bóle zlokalizowane w środkowej i górnej części
brzucha, mogące promieniować do pleców, lub bóle opasujące,
nie ustępujące po środkach przeciwbólowych
• wymioty – skąpe, nie przynoszące ulgi
• wzdęcie brzucha, często zatrzymanie gazów i stolca
• silna gorączka, często przekraczająca 40°C, czasem dreszcze
• bóle mięśniowe
• objaw Cullena – podbiegnięcia krwawe wokół pępka
• W ciężkich postaciach – spadek ciśnienia krwi, wstrząs,
zatrzymanie moczu i ostra niewydolność nerek. W skrajnych
przypadkach ostre zapalenie trzustki może nawet kończyć się
śmiercią.
OZT- leczenie
• Intensywne nawadnianie
• Leczenie przeciwbólowe
• Leczenie żywieniowe
Przewlekłe zapalenie
trzustki
Przewlekłe zapalenie trzustki–
przewlekła, zapalna choroba trzustki,
charakteryzująca się postępującymi,
nieodwracalnymi zmianami miąższu
(z następowym włóknieniem) oraz
przewodów trzustkowych, co
prowadzi do stopniowego
upośledzenia czynności zewnątrz- i
wewnątrzwydzielniczej tego narządu.
Przewlekłe zapalenie
trzustki
Choroba ma przebieg wieloletni, jej
podłożem jest najczęściej
nadużywanie alkoholu, a
dominującym objawem – zwykle ból
brzucha. Jednym z następstw
przewlekłego zapalenia trzustki jest
wtórna cukrzyca.
PZT - etiologia
T – toxic
I – idipathic
G - genetic
A - autoimmune
R - reccurent
O - obstructive
Objawy
• Ból
• Objawy dyspeptyczne
• Utrata masy ciała/wyniszczenie
• Nieprawidłowa tolerancja
glukozy/cukrzyca
PZT- leczenie
• Leczenie objawowe
• Leczenie zostrzeń
• Leczenie powikłań
Niewydolność
zewnątrzwydzielnicza trzustki
Choroba???
Mukowiscydoza
• wrodzona, genetycznie
uwarunkowana choroba, polegająca
na zaburzeniu wydzielania przez
gruczoły zewnątrzwydzielnicze.
• Dotknięte są nastepujące układy:
– Układ oddechowy
– Układ pokarmowy
Mukowiscydoza
Objawy ze strony układu oddechowego:
• przewlekły i napadowy kaszel,
• nawracające i przewlekłe zapalenia płuc,
• zapalenie oskrzelików,
• obturacyjne zapalenia oskrzeli,
• krwioplucie,
• przewlekłe zakażenie Pseudomonas aeruginosa i (lub)
Staphylococcus aureus,
• zmiany w płucach widoczne w rtg: nawracająca niedodma,
rozdęcie i rozstrzenie oskrzeli,
• polipy nosa,
• przewlekłe zapalenie zatok przynosowych
Mukowiscydoza
Objawy ze strony przewodu pokarmowego
• występują obfite, nieuformowane, cuchnące, tłuszczowe stolce od
wczesnego dzieciństwa;
• powiększenie objętości brzucha, niekiedy wypadanie odbytnicy;
• niedrożność smółkowa jelit
• wtórna marskość żółciowa wątroby z powodu niedrożności
kanalików żółciowych;
• kamica żółciowa;
• zaczopowanie przewodów ślinianek gęstą wydzieliną śluzową;
• skręt jelita w okresie płodowym;
• gęsty i lepki śluz blokuje przewody trzustkowe, przyjmowane
pokarmy nie są odpowiednio trawione (stąd występowanie stolców
tłuszczowych – steatorrhoea) doprowadzając do objawów zespołu
złego wchłaniania;
• nawracające zapalenia trzustki.
Mukowiscydoza
inne objawy:
- niepłodność
- serce płucne (cor pulmonale);
- palce pałeczkowate,
- Hiperprotrombinemia po okresie
noworodkowym,
- acrodermatitis enteropathica,
- nawracający obrzęk ślinianek przyusznych
- osteoporoza