

Jest chorobą tkanki łącznej, w której

dochodzi do bliznowacenia w obrębie

rozcięgna dłoniowego. Rozcięgno

dłoniowe utworzone jest przez ścięgna

mięśnia dłoniowego długiego oraz włókna

troczka zginaczy. Znajduje się ono pod

skórą i tkanką podskórną. Chroni dłoń

przed uciskiem.



Jednostkę chorobową opisał Guillaume

Dupuytren w 1831 roku.



Zwykle występuje pomiędzy 30-50 rokiem

życia, 5-7 razy częściej u mężczyzn.



Etiologia omawianej zmiany
chorobowej, mimo wielu badań, nie jest
jeszcze ustalona. Przyjmuje się obecnie
trzy zasadnicze teorie powstawania
przykurczu.

I.

Teoria genetycznego

uwarunkowania

: występowanie

rodzinne (25-60%) przykurczu
Dupuytrena było znane już w XIX
stuleciu i jest obecnie potwierdzane.

Na podstawie wielu obserwacji można

stwierdzić niezaprzeczalną rolę
czynnika genetycznego w powstawaniu
przykurczenia.

II.

Teoria powinowactwa nerwowego

:

ze względu na częstsze występowanie

zmian w obrębie palca małego i

serdecznego wielu badaczy zwracało

uwagę na powinowactwo z nerwem

łokciowym. Współistniejące choroby w

OUN, zmiany w korzeniach C

6

-Th

1

,

obecność dużych ciałek Vatera -

Paciniego potwierdzają powinowactwo

przykurczu z układem nerwowym.

III.

Teoria urazowa

: wśród zwolenników

teorii urazowej przeważa pogląd tzw.
urazu zawodowego, a więc narażenia na
urazy, przeciążenia i mikrourazy w czasie
pracy, co ma powodować drobne wylewy
krwawe do rozcięgna i być początkiem
procesu włóknienia. Statystycznie w około
60% przypadków udaje się znaleźć
związek między przykurczem a rodzajem
wykonywanej pracy.



Zmiany patologiczne w obrębie
rozcięgna dłoniowego można podzielić
na trzy fazy:

1.

Faza proliferacji

2.

Faza przerostu rozcięgna

3.

Faza końcowa



W obrazie przeważają fibroblasty z
dużą tendencją do rozplemu i form
nietypowych. W okresie tym
zdarzały się rozpoznania
histopatologiczne mięsakowłókniaka.



Faza zwana również stadium
przykurczeń. W tym okresie powstają
główne przykurczenia w stawach.
W obrazie histopatologicznym
przeważają fibrocyty.



Faza zbliznowacenia. Przykurcz jest
utrwalony i nie wykazuje tendencji
do progresji. Obraz histologiczny
wykazuje zbite bezkomórkowe
pasma włókniste o minimalnym
unaczynieniu.



Proces bliznowaty w przebiegu
przykurczu Dupuytrena obejmuje nie
tylko rozcięgno dłoniowe, ale również
wszystkie elementy łącznotkankowe. W
związku z powyższym deformacje
spowodowane przykurczeniem są
zależne od umiejscowienia i rozległości
procesu bliznowacenia.

Jeśli zajęte są głównie:



włókna podłużne rozcięgna - dominuje

przykurcz zgięciowy palców;



warstwa poprzeczna - zwężenie ręki;



pasma pionowe - uwidaczniają się wyraźnie

wciągnięcia skóry.



więzadło poprzeczne powierzchowne i

więzadła „pływackie„ - uniemożliwia

odwodzenie palców.

Znajomość tych zależności ułatwia w

znacznym stopniu postępowanie operacyjne.



Stadium I - zajęcie głównie włókien podłużnych

rozcięgna - przykurcz w stawie śródręczno-

paliczkowym do 30°. Stawy międzypaliczkowe wolne.



Stadium II - wyraźny zgięciowy przykurcz w stawach

śródręczno-paliczkowych i międzypaliczkowych

bliższych. Suma kątów przykurczu mniejsza niż 90°.



Stadium III - przykurcz obejmuje warstwy głębsze

rozcięgna. Suma kątów powyżej 90°. Ręka zwężona,

zwykle ograniczenie odwodzenia palców.



Stadium IV - przykurcz jak w stadium III, jednak

występują objawy zajęcia procesem bliznowatym

więzadła Landsmera oraz rozcięgna prostowników, co

powoduje przeprost w stawie międzypaliczkowym

dalszym. W stadium tym są najgorsze rokowania, co

do wyników leczenia.



W przebiegu przykurczu Dupuytrena

występują często zmiany towarzyszące,

jak obniżenie czucia w obrębie opuszek

palców, parestezje, zaburzenia

ukrwienia. Częściej występują

przykurczenia u osób chorych na

cukrzycę, padaczkę czy alkoholizm.

Występowanie tych dodatkowych

objawów lub chorób niekorzystnie

rokuje o wynikach leczenia.



Przebieg choroby jest długotrwały i nie

zawsze typowy. Przykurcz rozpoczyna się

najczęściej w 5. dekadzie życia, częściej u

mężczyzn niż u kobiet. Zwykle pojawia

się delikatne zgrubienie bądź drobny

guzek w obrębie dłoni. W tym stadium

rozwój choroby może być zahamowany.

Zwykle jednak po pewnym czasie

następuje faza szybkiego tworzenia się

przykurczeń i w okresie około 6 miesięcy-

roku pojawiają się przykurczenia palców,

najczęściej serdecznego i małego.



Po okresie dalszym może dojść do
zajęcia palców strony promieniowej lub
spoidła kciuk-wskaziciel, a czasami
proces kończy się przykurczem tylko
jednego palca. Długotrwałe
utrzymywanie się przykurczu prowadzi
stopniowo do utrwalenia zmian w
aparacie więzadłowo-stawowym, co
może uniemożliwić prawidłowe leczenie.



Technika operacyjna

Operację wykonujemy w znieczuleniu
splotowym. Anestezjolog podaje lek w
okolicę splotu ramiennego (najcześciej
nad obojczykiem), znieczulenie obejmuje
wówczas całą kończynę.

Opisano wiele technik operacji przykurczu
Dupuytrena. Wybór jednej z nich zależy
od stopnia zaawansowania choroby oraz
lokalizacji pasm przykurczających.

Najczęściej wykonuje się całkowite

wycięcie tkanki przykurczającej
(fascjektomia), niekiedy jedynie
przecina się pasma powodujące
przykurcz (fascjotomia).



Po znieczuleniu i założeniu opaski uciskowej

na ramię (bezkrwawe pole operacyjne

pozwala na dokładną identyfikację struktur

anatomicznych) wykonujemy zygzakowate

cięcia skórne na powierzchni dłoniowej

śródręcza i palca objętego przykurczem. W

sytuacji, gdy przewidujemy plastykę skóry

celem korekcji przykurczu linie cięć

przebiegają nieco inaczej. Następnie usuwa

się pasma tkanki przukurczającej, umieszcza

dren pod skórą i zamyka ranę. Zakładany jest

opatrunek i unieruchomienie w łusce gipsowej

sięgające od przedramienia do palców.



Pacjent przebywa na oddziale
przez 1 dobę.



Dren usuwamy po ok. 24 godzinach.



Unieruchomienie chory stosuje przez 3
tygodnie.



Okres niezdolności do pracy wynosi
zwykle 3 - 4 tygodnie.

Uszkodzenie gałązek czuciowych nerwu

pośrodkowego lub łokciowego, czego

wynikiem są zaburzenia czucia w obrębie

palców. W przypadkach, w których

konieczne jest szerokie otwarcie pola

operacyjnego - a więc np. wtedy, gdy

przykurcz obejmuje więcej niż 1 palec -

dość częstym powikłaniem jest krwiak.

Niekiedy wydłużone jest gojenie rany

pooperacyjnej. Ewentualne zakażenia

okolicy operowanej występują z taką samą

częstotliwością jak w przypadku innych

operacji chirurgicznych.



Rehabilitacja zastosowana we
wczesnym okresie może hamować
postęp choroby.



Kinezyterapia pooperacyjna obejmuje
ćwiczenia usprawniające ręki.



W przebiegu leczenia stosuje się
również zabiegi

fizykoterapeutyczne

między innymi: nagrzewanie dłoni,
ultradźwięki, hydrokortyzową
jonoforezę.



Ważną funkcję zarówno przed jak i po
operacji odgrywa

kinezyterapia

poprawiająca czynność manualną
dłoni: początkowo ruchy bierne, w
późniejszym okresie ruchy czynne -
głównie elementy metod PNF, Thera-
Band oraz masaże i Kinezjotaping.