Przykurcz
Przykurcz
Dupuytrena
Dupuytrena
Charakterystyka
Charakterystyka
Choroba tkanki łącznej, której istotą jest
Choroba tkanki łącznej, której istotą jest
zbliznowacenie rozcięgna dłoniowego
zbliznowacenie rozcięgna dłoniowego
(Mięsień dłoniowy długi (musculus palmaris
(Mięsień dłoniowy długi (musculus palmaris
longus) - przyczep bliższy (proksymalny)
longus) - przyczep bliższy (proksymalny)
zlokalizowany jest na nadkłykciu
zlokalizowany jest na nadkłykciu
przyśrodkowym kości ramiennej. Mięsień
przyśrodkowym kości ramiennej. Mięsień
przebiega ku dołowi między mięśniem
przebiega ku dołowi między mięśniem
zginaczem promieniowym nadgarstka a
zginaczem promieniowym nadgarstka a
mięśniem zginaczem powierzchownym
mięśniem zginaczem powierzchownym
palców. Kończy się długim ścięgnem
palców. Kończy się długim ścięgnem
przechodzącym w rozcięgno dłoniowe.
przechodzącym w rozcięgno dłoniowe.
Głównym zadaniem jest napinanie rozcięgna
Głównym zadaniem jest napinanie rozcięgna
dłoniowego i w ten sposób pośrednio zgina
dłoniowego i w ten sposób pośrednio zgina
palce w stawach śródręczno-paliczkowych).
palce w stawach śródręczno-paliczkowych).
Charakterystyka
Charakterystyka
Zazwyczaj występuje między 30 a
Zazwyczaj występuje między 30 a
50 rokiem życia, 5 – 7 razy częściej
50 rokiem życia, 5 – 7 razy częściej
u mężczyzn, dotyczy obu rąk, ale
u mężczyzn, dotyczy obu rąk, ale
może zlokalizować się tylko w jednej
może zlokalizować się tylko w jednej
ręce, częściej prawej.
ręce, częściej prawej.
Choroba może ograniczyć się do
Choroba może ograniczyć się do
jednego palca, ale najczęściej
jednego palca, ale najczęściej
dotyczy palca IV i V, rzadko kciuka i
dotyczy palca IV i V, rzadko kciuka i
pierwszego fałdu międzypalcowego.
pierwszego fałdu międzypalcowego.
Etiologia
Etiologia
Jest nieznana. Przyjmuje się trzy teorie
Jest nieznana. Przyjmuje się trzy teorie
wyjaśniające powstanie przykurczów:
wyjaśniające powstanie przykurczów:
1.
1.
teoria genetycznego uwarunkowania
teoria genetycznego uwarunkowania
2.
2.
teoria powinowactwa nerwowego – ze względu
teoria powinowactwa nerwowego – ze względu
na częste zajęcie palców IV i V łączy się
na częste zajęcie palców IV i V łączy się
występowanie choroby z nerwem łokciowym
występowanie choroby z nerwem łokciowym
3.
3.
teoria urazowa – narażenie na urazy,
teoria urazowa – narażenie na urazy,
przeciążenia i mikrourazy w pracy, które
przeciążenia i mikrourazy w pracy, które
powodują drobne wylewy do rozcięgna dające
powodują drobne wylewy do rozcięgna dające
początek włóknieniu.
początek włóknieniu.
Podział przykurczu Dupuytrena,
Podział przykurczu Dupuytrena,
uwzględniający zsumowaną
uwzględniający zsumowaną
wartość kątową przykurczu oraz
wartość kątową przykurczu oraz
problem zajęcia rozcięgna
problem zajęcia rozcięgna
grzbietowego prostowników
grzbietowego prostowników
Stadium I
Stadium I
- zajęcie głównie włókien
- zajęcie głównie włókien
podłużnych rozcięgna - przykurcz w
podłużnych rozcięgna - przykurcz w
stawie śródręczno-paliczkowym do 30°.
stawie śródręczno-paliczkowym do 30°.
Stawy międzypaliczkowe wolne.
Stawy międzypaliczkowe wolne.
Stadium II
Stadium II
- wyraźny zgięciowy
- wyraźny zgięciowy
przykurcz w stawach śródręczno-
przykurcz w stawach śródręczno-
paliczkowych i międzypaliczkowych
paliczkowych i międzypaliczkowych
bliższych. Suma kątów przykurczu
bliższych. Suma kątów przykurczu
mniejsza niż 90°.
mniejsza niż 90°.
Podział przykurczu Dupuytrena,
Podział przykurczu Dupuytrena,
uwzględniający zsumowaną
uwzględniający zsumowaną
wartość kątową przykurczu oraz
wartość kątową przykurczu oraz
problem zajęcia rozcięgna
problem zajęcia rozcięgna
grzbietowego prostowników
grzbietowego prostowników
Stadium III
Stadium III
- przykurcz obejmuje warstwy
- przykurcz obejmuje warstwy
głębsze rozcięgna. Suma kątów powyżej 90°.
głębsze rozcięgna. Suma kątów powyżej 90°.
Ręka zwężona, zwykle ograniczenie odwodzenia
Ręka zwężona, zwykle ograniczenie odwodzenia
palców.
palców.
Stadium IV
Stadium IV
- przykurcz jak w stadium III,
- przykurcz jak w stadium III,
jednak występują objawy zajęcia procesem
jednak występują objawy zajęcia procesem
bliznowatym rozcięgna prostowników, co
bliznowatym rozcięgna prostowników, co
powoduje przeprost w stawie
powoduje przeprost w stawie
międzypaliczkowym dalszym. W stadium tym są
międzypaliczkowym dalszym. W stadium tym są
najgorsze rokowania, co do wyników leczenia.
najgorsze rokowania, co do wyników leczenia.
Przykurcz Dupuytrena
Przykurcz Dupuytrena
Objawy
Objawy
Początkowo guzki w obrębie rozcięgna
Początkowo guzki w obrębie rozcięgna
dłoniowego
dłoniowego
Stopniowe bliznowacenie rozcięgna i
Stopniowe bliznowacenie rozcięgna i
przykurcze zgięciowe palców
przykurcze zgięciowe palców
Zaburzenia troficzne i potliwość skóry
Zaburzenia troficzne i potliwość skóry
ręki
ręki
Pojawieniu się przykurczów mogą
Pojawieniu się przykurczów mogą
towarzyszyć: obniżenie czucia w obrębie
towarzyszyć: obniżenie czucia w obrębie
opuszek palców, parestezje, zaburzenia
opuszek palców, parestezje, zaburzenia
ukrwienia.
ukrwienia.
Leczenie
Leczenie
Wytyczne do leczenia operacyjnego:
Wytyczne do leczenia operacyjnego:
Przykurcz 30° w stawie MCP
Przykurcz 30° w stawie MCP
Przykurcz 15° w stawie PIP
Przykurcz 15° w stawie PIP
Niemożność wsunięcia ręki do kieszeni,
Niemożność wsunięcia ręki do kieszeni,
płaskiego jej ułożenia na stole lub
płaskiego jej ułożenia na stole lub
złożenia ze sobą obu rąk
złożenia ze sobą obu rąk
Najtrudniejszy do korekcji jest
Najtrudniejszy do korekcji jest
przykurcz w stawie PIP, stanowi on
przykurcz w stawie PIP, stanowi on
wskazanie do wczesnej interwencji
wskazanie do wczesnej interwencji
chirurgicznej.
chirurgicznej.
Rodzaje zabiegów operacyjnych
Rodzaje zabiegów operacyjnych
wykonywanych w chorobie
wykonywanych w chorobie
Dupuytrena
Dupuytrena
podskórna fascjotomia
podskórna fascjotomia
częściowa fascjotomia podskórna
częściowa fascjotomia podskórna
wybiórcza
wybiórcza
całkowita fascjotomia
całkowita fascjotomia
fascjotomia z przeszczepem skóry
fascjotomia z przeszczepem skóry
Postępowanie
Postępowanie
pooperacyjne
pooperacyjne
Pielęgnacja rany – zmiany opatrunków co 2-3
Pielęgnacja rany – zmiany opatrunków co 2-3
dni.
dni.
Zwalczanie obrzęku:
Zwalczanie obrzęku:
1.
1.
Uniesienie kończyny – co najmniej przez tydzień
Uniesienie kończyny – co najmniej przez tydzień
od zabiegu
od zabiegu
2.
2.
Okłady z lodu
Okłady z lodu
3.
3.
Wczesne rozpoczęcie czynnych ruchów, jeżeli
Wczesne rozpoczęcie czynnych ruchów, jeżeli
nie przeszkadzają przeszczepy skórne.
nie przeszkadzają przeszczepy skórne.
4.
4.
Opatrunki uciskowe.
Opatrunki uciskowe.
Utrzymanie efektów chirurgicznej korekcji: szyna
Utrzymanie efektów chirurgicznej korekcji: szyna
gipsowa założona po zabiegu operacyjnym –
gipsowa założona po zabiegu operacyjnym –
powinna obejmować odcinek od czubków
powinna obejmować odcinek od czubków
palców do 2/3 długości przedramienia – szynę
palców do 2/3 długości przedramienia – szynę
nosi się nieprzerwanie przez 3-4 tygodnie, na
nosi się nieprzerwanie przez 3-4 tygodnie, na
noc do 6 tygodni.
noc do 6 tygodni.
Postępowanie
Postępowanie
pooperacyjne
pooperacyjne
Pielęgnacja blizny: po wygojeniu rany i
Pielęgnacja blizny: po wygojeniu rany i
usunięciu szwów (10-14 doba) – delikatne
usunięciu szwów (10-14 doba) – delikatne
masaże blizny pooperacyjnej z użyciem
masaże blizny pooperacyjnej z użyciem
oliwki lub maści np.: cepan.
oliwki lub maści np.: cepan.
Przywracanie prawidłowej ruchomości:
Przywracanie prawidłowej ruchomości:
1.
1.
Wszystkie stawy położone proksymalne od
Wszystkie stawy położone proksymalne od
ręki należy ćwiczyć codziennie aby uniknąć
ręki należy ćwiczyć codziennie aby uniknąć
zesztywnienia.
zesztywnienia.
2.
2.
Delikatne ruchy bierne i czynne nadgarstka
Delikatne ruchy bierne i czynne nadgarstka
i palców rozpoczyna się w 2 dobie po
i palców rozpoczyna się w 2 dobie po
zabiegu (jeżeli przeszczep skóry to
zabiegu (jeżeli przeszczep skóry to
ćwiczenia odsuwa się o 7-10 dni)
ćwiczenia odsuwa się o 7-10 dni)
Postępowanie
Postępowanie
pooperacyjne
pooperacyjne
Ćwiczenia palców (każdy osobno) – terapeuta
Ćwiczenia palców (każdy osobno) – terapeuta
biernie zgina równocześnie staw śródręczno-
biernie zgina równocześnie staw śródręczno-
paliczkowy oraz międzypaliczkowe – dopóki nie
paliczkowy oraz międzypaliczkowe – dopóki nie
osiągnięto maksymalnego zakresu biernego
osiągnięto maksymalnego zakresu biernego
zgięcia bez dolegliwości bólowych. Pozycję
zgięcia bez dolegliwości bólowych. Pozycję
zgięcia utrzymuje się przez 30-60 sek, potem
zgięcia utrzymuje się przez 30-60 sek, potem
pacjent czynnie prostuje palec. W pierwszych
pacjent czynnie prostuje palec. W pierwszych
dniach po operacji sesje ćwiczeń należy
dniach po operacji sesje ćwiczeń należy
powtarzać w odstępach 2-godzinnych.
powtarzać w odstępach 2-godzinnych.
Zalecane są ciepłe kąpiele już w 1 tygodniu od
Zalecane są ciepłe kąpiele już w 1 tygodniu od
operacji:
operacji:
a)
a)
Oczyszczanie rany
Oczyszczanie rany
b)
b)
Zmniejszenie bólu
Zmniejszenie bólu
c)
c)
Poprawa ruchu
Poprawa ruchu
Ściskanie w kapieli miękkiej gąbki poprawia
Ściskanie w kapieli miękkiej gąbki poprawia
ruchomość ręki i pomaga w redukcji obrzęku.
ruchomość ręki i pomaga w redukcji obrzęku.