Ochrona morza
Bałtyckiego
BAŁTYCKI PLAN DZIAŁAŃ
• Morze Bałtyckie jako jeden z największych na
świecie zbiorników wodnych o słabym zasoleniu
• negatywnego wpływu rybołóstwa, produkcji
zanieczyszczeń, szkodliwej działalności
przybrzeżnej
• konieczne jest wypracowanie ogólnoeuropejskiej
polityki pozwalającej na kontrolę i odpowiednią
regulację jak najwiekszej liczby czynników.
• projekt „Bałtyckiego Planu Działań” opracowany
przez Komisję Helsińską (HELCOM).
Komisja Helsińska
• Komisja Helsińska czyli HELCOM jest organem
wykonawczym odpowiedzialnym za "Konwencję o
ochronie środowiska morskiego obszaru Morza
Bałtyckiego"
• Konwencja Helsińska jest pierwszą
międzynarodową umową biorącą pod uwagę
wszystkie aspekty ochrony środowiska morskiego
• Jej celem jest ochrona środowiska morskiego
Bałtyku poprzez zapobieganie zanieczyszczeniom
pochodzącym ze statków, lądu i atmosfery oraz
będących rezultatem eksploatacji dna morskiego.
„Bałtyckiego Planu Działań”
c.d.
• stanie na straży naturalnego ekosystemu Bałtyku
• zapewnienie możliwości zrównoważonego użytkowania
cennych zasobów morskich w przyszłości.
• Składa się on z trzech elementów:
- wizji (vision)
- celów strategicznych (strategic goals),
- celów ekologicznych (ecological objectives),
Międzynarodowa Organizacja Morska 2 kwietnia 2007
r. Londynie przyznała status szczególnie wrażliwych
obszarów morskich dla Morza Bałtyckiego
cele strategiczne Bałtyckiego
Planu Działań
• dążenie do osiągnięcia zdrowego
ekosystemu Morza Bałtyckiego
• zrównoważonego rozwoju w
rejonie Bałtyku
c.d. celów strategicznych
• Spośród państw-stron wytypowane
zostały strony wiodące dla
czterech celów strategicznych
BSAP. Polsce i Estonii powierzono
funkcję strony wiodącej dla
przygotowania części Planu
dotyczącego ochrony przyrody i
różnorodności biologicznej
Zapobieganie eutrofizacji
• Eutrofizacja to proces wzbogacania zbiorników
wodnych w substancje pokarmowe (nutrienty,
biogeny), głównie w związki azotu i fosforu.
• Następstwem eutrofizacji jest wzmożony rozwój roślin
w szczególności glonów i planktonu oraz zachwianie
równowagi tlenowej zbiornika, zwłaszcza w obszarach
przydennych, gdzie opadające obumarłe organizmy
ulegają rozkładowi. Może to nawet spowodować
zupełny zanik tlenu w warstwach dennych zbiornika i
rozpoczęcie procesów beztlenowych, z wydzielaniem
siarkowodoru, metanu i innych trujących substancji.
• Bałtyk jest morzem szczególnie podatnym na
eutrofizację
Zapobieganie eurofizacji
• Działania:
- redukcja ilości substancji odżywczych
dostających się do rzek z rozproszonych
źródeł, w szczególności z obszarów
rolniczych,
- redukcja zanieczyszczeń substancjami
odżywczymi z pozostałych "gorących
punktów", takich jak oczyszczalnie ścieków,
- redukcja zanieczyszczeń substancjami
odżywczymi pochodzenia atmosferycznego.
Ochrona bioróżnorodności
• W celu ochrony bioróżnorodności konieczne jest
przewidywanie, zapobieganie oraz zwalczanie
przyczyn zmniejszania się lub jej zanikania
• Działania:
- ustanowienie reprezentatywnej sieci obszarów
chronionych: morskich i przybrzeżnych,
- zapobieganie introdukcji (zamierzone
wprowadzanie nierodzimych gatunków roślin i
zwierząt pochodzących z innych geograficznie
regionów) obcych gatunków,
- ograniczanie dopływu substancji odżywczych i
substancji niebezpiecznych
Ograniczenie dopływu
substancji
niebezpiecznych
• Działania:
- zapobieganie szkodliwemu dla środowiska
użytkowaniu substancji niebezpiecznych,
- stopniowe ograniczanie ilości niebezpiecznych
substancji przedostających się do morza z
rzek i z atmosfery,
- bezpieczne magazynowanie starych zapasów
chemikaliów i urządzeń zawierających
niebezpieczne substancje.
Zapewnienie przyjaznego dla
środowiska
transportu morskiego
• Działania:
- zwiększenie redukcji emisji i zrzutów ścieków,
- polepszenie bezpieczeństwa transportu
morskiego,
- polepszenie zdolności reagowania na wypadki
i incydenty powodujące zanieczyszczenie.