Charakteryzowana jest przez:

•łatwość zapamiętywania (zabarwienie
emocjonalne,

zdolności

osobiste,

wyrobione),

•pojemność,

•trwałość (zapamiętywanie mechaniczne i
świadome),

•wierność odtwarzania,

•asocjacja, czyli kojarzenie i integracje
rożnych informacji (występują trzy typy
asocjacji: zbieżne, podobne i sprzeczne;
każdy człowiek posiada rożne nasilenie i
częstość asocjacji).

CHARAKTERYSTYKA PROCESU PRACY

CHARAKTERYSTYKA PROCESU PRACY

Efekt habituacji (przywykania) można
zaobserwować w przypadku wszystkich
zmysłów człowieka, na przykład:

CHARAKTERYSTYKA PROCESU PRACY

CHARAKTERYSTYKA PROCESU PRACY

Pamięć długotrwała (z ang. long-term
memory, LTM) - stanowi trwały magazyn
śladów

pamięciowych,

o

teoretycznie

nieograniczonej

pojemności

i

czasie

przechowywania.
LTM określa się jako pamięć trwałą lub
wtórną.
Pamięć długotrwałą dzieli się na różne
podsystemy,

ze

względu

na

sposób

kodowania,

funkcje,

materiał,

który

zapamiętuje itd.

CHARAKTERYSTYKA PROCESU PRACY

CHARAKTERYSTYKA PROCESU PRACY

Pamięć krótkotrwała (ang. short-term
memory,

STM)–

w

wyniku

działających

bodźców

powstają

szybko

przemijające

zmiany

czynnościowe, wyrażające się w
krążeniu impulsów w zamkniętych
obwodach neuronów. Są nietrwałe,
ale utrzymują się przez pewien czas
po

zadziałaniu

bodźca.

Pamięć długotrwała - dokonuje się za
pomocą procesów wzrostowych na
poziomie synaptycznym. Prowadzi to
do trwałych zmian strukturalnych.

CHARAKTERYSTYKA PROCESU PRACY

CHARAKTERYSTYKA PROCESU PRACY

Rozróżnia się następujące rodzaje pamięci:

•antycypacyjną - wyprzedzenie biegu zdarzeń
(wyobraźnia),

•świeżą (operacyjną) - informacji nie potrzeba
poszukiwać, czy odtwarzać, są one dostępne
bezpośrednio. Jest krótkotrwała ze względu na
mechanizm przetwarzania jej śladów. Jeżeli trwa
sekundy, nosi nazwę błyskawicznej. Pojemność jej jest
znacznie ograniczona.

•trwałą, czyli główny magazyn wiedzy człowieka.
Informacje nie są bezpośrednio dostępne, ślady
pamięci zapisane są na całe życie. Należy je
aktualizować i odtwarzać. Pojemność jej jest
nieograniczona.
Istnieje dynamiczna koncepcja pamięci - tzn., że
występuje trwałość śladów pamięciowych, które
nawet po utracie przytomności, a nawet hibernacji
zachowują

aktualność.

Zapominanie

jest

uzasadnione biologicznie, w przeciwnym razie
występowałby brak rozróżniania teraźniejszości i
przyszłości.

CHARAKTERYSTYKA PROCESU PRACY

CHARAKTERYSTYKA PROCESU PRACY

Podczas

przetwarzania

informacji

i

podejmowania decyzji, człowiek wyobraża
sobie cele, zadania oraz sposoby realizacji,
rozpoznaje problemy.
Wykonuje zatem procesy myślowe, czyli
transformacje

informacji

pomiędzy

zadziałaniem bodźca a reakcją na niego.
Rozróżnia się myślenie typu:

•odtwórczego - jeżeli występują reakcje,
które już kiedyś miały miejsce,

•twórczego - jeżeli reakcja występuje po
raz pierwszy.

CHARAKTERYSTYKA PROCESU PRACY

CHARAKTERYSTYKA PROCESU PRACY

Możliwe sposoby działania, jakimi
dysponuje człowiek są realizowane w
procesie decyzyjnym.

Dużą rolę odgrywa w nim potencjał
bodźca informacyjnego:
może rosnąć w obiegu korelacyjnym i
refleksyjnym

powodując

wzrost

trafności decyzji, jeżeli jest zbyt słaby,
może wygasnąć i nie spowodować
podjęcia jakiejkolwiek decyzji, jeżeli
jest zbyt silny - powoduje szybką
decyzję (z reakcją o charakterze
odruchu).

CHARAKTERYSTYKA PROCESU PRACY

Odruch

jest

to

odpowiedź

efektora

wywołana przez bodziec działający na
receptor i wyzwolona za pośrednictwem układu
nerwowego. Droga jaką przebywa impuls
nerwowy od receptora do efektora, nazywa się
łukiem odruchowym. Składa się on z 5
zasadniczych

części:

1.receptora,

2.aferentnego

włókna

nerwowego

(dośrodkowego), 3.ośrodka nerwowego, 4.
eferentnego

włókna

nerwowego

(odśrodkowego), 5.efektora.
Wyróżniamy odruch bezwarunkowy (wrodzony)-
odpowiedź na bodziec zawsze ta sama np.
odruch źreniczny, odruch warunkowy (nabyty)-
charakteryzuje się dużą zmiennością odpowiedzi
na bodźce.

CHARAKTERYSTYKA PROCESU PRACY

CHARAKTERYSTYKA PROCESU PRACY

Odruch

bezwarunkowy

–

reakcja

wrodzona

(odruch),

automatyczna,

zachodzi przez pobudzenie odpowiednich
receptorów

zakończeń

nerwowych

nerwów czuciowych oraz pobudzenie
organów efektorowych (głównie mięśni)
poprzez

nerwy

ruchowe

lub

autonomiczne.

Reakcja

odruchowa

przebiega bez uświadomienia.

CHARAKTERYSTYKA PROCESU PRACY

CHARAKTERYSTYKA PROCESU PRACY

Odruch zginania

Inaczej nazywany odruchem ucieczki
lub odruchem obronnym. Powstaje on
w

przypadku

zaistnienia

bodźca

bólowego (np. dotknięcie gorącej
powierzchni, nastąpienie na ostry
kamień, ukłucie kolcem). Podrażniony
receptor bólowy wysyła sygnał do
rdzenia kręgowego, przez korzenie
tylne. Tam zostaje on przełączony na
neurony różnych dróg aferentnych i
eferentnych.

CHARAKTERYSTYKA PROCESU PRACY

CHARAKTERYSTYKA PROCESU PRACY

Zadaniem decyzji jest:

analizowanie, selekcjonowanie i

syntetyzowanie.

Podejmowanie decyzji jest konieczne
wówczas,

gdy

nie

ma

jednoznacznego przyporządkowania
między sygnałem a reakcją.

CHARAKTERYSTYKA PROCESU PRACY

CHARAKTERYSTYKA PROCESU PRACY

Można wyróżnić cztery takie sytuacje:

1.sytuacja wyboru - gdy istnieje możliwość
pojawienia się więcej niż 1 sygnału lub więcej niż
1reakcji. T

R

jest dłuższy niż przy reakcjach

prostych. Występuje tu selekcja i klasyfikacja
sygnałów oraz zasada przewidywania kiedy
proces rozpoznania ulega skróceniu, a reakcje
stopniowo się automatyzują. Może pojawiać się
reakcja ciągle taka sama, mimo zmiany sygnału.
Nazywane

to

jest

tendencją

perseweracyjną.
2.sytuacje złożone - należy uwzględnić
równocześnie więcej niż 1 źródło informacyjne lub
wykonać więcej niż 1 reakcję. W przypadku
podejmowania decyzji człowiek stanowi układ
jednokanałowy. Mogą występować czynności
przebiegające

automatycznie

(wprawa,

śledzenie).

CHARAKTERYSTYKA PROCESU PRACY

3. preferencja - sygnały, których człowiek
oczekuje, odbiera szybciej.

4. sytuacje probabilistyczne - czynności
wykonywane przy obniżonym poziomie
informacyjnym - informacji niepełnych,
niepewnych,

mniej

lub

bardziej

prawdopodobnych. Decyzje mają wówczas
jedynie

wartość

przybliżoną.

Istnieje

możliwość błędu. Dużą rolę odgrywa
obiektywizm i subiektywizm.

CHARAKTERYSTYKA PROCESU PRACY

CHARAKTERYSTYKA PROCESU PRACY

W organizmie człowieka
dynamiczny wysiłek fizyczny
może:

•wywoływać hamowanie wydzielania
enzymów trawiennych (w przypadku
ciężkich i długotrwałych wysiłków),

•zmniejszyć objętość wody ustrojowej
(utrata wraz z potem),

•zmniejszyć objętość krwi bieżącej,
zwiększając zarazem jej prędkość
przepływu,

•zwiększyć stężenie potasu i noradrenaliny
we krwi,

•zwiększyć aktywność układu współczulnego
i rdzenia nadnerczy,

•spowodować białkomocz wysiłkowy (pół
godz. po zakończeniu wysiłku).

CHARAKTERYSTYKA PROCESU PRACY

CHARAKTERYSTYKA PROCESU PRACY

Ze

względu

na

procesy

zachodzące

w

efektorach,

pracę fizyczną różnicuje się
na:

•statyczną,

gdy

występuje

jedynie napięcie mięśni bez ich
ruchu,

•dynamiczną,

kiedy

mięśnie

wykonują

ruch

(kurczenie

i

rozciąganie).

CHARAKTERYSTYKA PROCESU PRACY

CHARAKTERYSTYKA PROCESU PRACY

Skurcz izometryczny

- charakteryzuje się

zmianą napięcia mięśnia bez zmiany jego
długości. Mięśnie wykonują pracę statyczną - kąt
w

stawie

nie

ulega

zmianie.

Skurcz izometryczny występuje, gdy działają
przeciwstawne grupy mięśni tzn. zginacze i
prostowniki i wówczas żadne próby usiłowania
skrócenia mięśnia, jego pociąganie elementów
kostnych, nie zmienią długości mięśni, a dojdzie
do zwiększenia napięcia mięśniowego. Tego
rodzaju

skurcze

występują

w

mięśniach

stabilizujących naszą postawę.

Przykładem tego typu skurczu jest stanie w
miejscu, trzymanie ciężaru w ręku bez poruszania
nim.

CHARAKTERYSTYKA PROCESU PRACY

CHARAKTERYSTYKA PROCESU PRACY

OCENA MONOTYPOWOŚCI RUCHÓW
ROBOCZYCH

W tym celu stosuje się metodę
szacunkową. Ponieważ w tego typu pracy
biorą udział jedynie niektóre grupy mięśni,
występuje więc stan miejscowego
zmęczenia, dając efekt uciążliwości pracy.
W analizie brane są pod uwagę:

•stopień ograniczenia ruchowego,

•liczba powtórzeń,

•wielkość rozwijanych sił przez
pracujące mięśnie.

...

CHARAKTERYSTYKA PROCESU PRACY

CHARAKTERYSTYKA PROCESU PRACY