DEPRESJ

DEPRESJ

A

A

Maciej Studziński

Maciej Studziński

VI rok lekarski,

VI rok lekarski,

gr.6

gr.6

Epidemiologia

Epidemiologia

Objawy depresyjne

Objawy depresyjne



8 – 15% osób w wieku podeszłym

8 – 15% osób w wieku podeszłym



~30% hospitalizowanych osób starszych

~30% hospitalizowanych osób starszych



Duża depresja jest rzadsza niż u osób

Duża depresja jest rzadsza niż u osób

młodszych

młodszych

Objawy depresji

Objawy depresji



Obniżenie nastroju

Obniżenie nastroju



Drażliwość, lęk

Drażliwość, lęk



Bóle, dolegliwości

Bóle, dolegliwości

somatyczne,

somatyczne,

urojenia choroby

urojenia choroby



Brak zainteresowań

Brak zainteresowań



Spadek masy ciała

Spadek masy ciała



Bezsenność

Bezsenność



Poczucie winy,

Poczucie winy,

bezwartościowości

bezwartościowości



Samobójstwa!

Samobójstwa!

Rozpoznanie

Rozpoznanie



Wywiad + badanie

Wywiad + badanie

przedmiotowe

przedmiotowe



Dotychczasowy styl życia

Dotychczasowy styl życia



Przebyte choroby

Przebyte choroby

somatyczne i psychiczne

somatyczne i psychiczne



Uwarunkowania socjalne

Uwarunkowania socjalne



Skale depresji

Skale depresji



Geriatryczna Skala

Geriatryczna Skala

Depresji Yesavege'a

Depresji Yesavege'a



Skala Depresji Hamiltona

Skala Depresji Hamiltona

Geriatryczna Skala Depresji

Geriatryczna Skala Depresji

Yesavege'a

Yesavege'a



Zadowolenie z życia

Zadowolenie z życia



Zainteresowania i

Zainteresowania i

aktywność

aktywność



Uczucie pustki w życiu

Uczucie pustki w życiu



Uczucie znudzenia

Uczucie znudzenia



Dobry humor

Dobry humor



Obawa przed

Obawa przed

przyszłością

przyszłością



Uczucie szczęścia

Uczucie szczęścia



Poczucie bezradności

Poczucie bezradności



Pozostawanie w domu

Pozostawanie w domu



Cieszenie się życiem

Cieszenie się życiem



Poczucie własnej

Poczucie własnej

wartości

wartości



Ochota do działania

Ochota do działania



Beznadziejnośc

Beznadziejnośc

położenia

położenia



Czy innym ludziom

Czy innym ludziom

powodzi się lepiej

powodzi się lepiej

Różnicowanie

Różnicowanie

depresji i

depresji i

otępienia

otępienia

Justyna Gleń

Justyna Gleń

VI rok lekarski, gr. 6

VI rok lekarski, gr. 6

Różnicowanie depresji i otępienia

Różnicowanie depresji i otępienia

CECHA

CECHA

KLINICZNA

KLINICZNA

DEPRESJA

DEPRESJA

OTĘPIENIE

OTĘPIENIE

Historia choroby

Historia choroby

Choroby afektywne

Choroby afektywne

w przeszłości

w przeszłości

często

często

(epizody depresji)

(epizody depresji)

rzadko

rzadko

Choroby afektywne

Choroby afektywne

w rodzinie

w rodzinie

często

często

rzadko

rzadko

Otępienie w

Otępienie w

rodzinie

rodzinie

rzadko

rzadko

często

często

Początek choroby

Początek choroby

zwykle ostry

zwykle ostry

powolny,

powolny,

skryty

skryty

Czas trwania

Czas trwania

zwykle <6

zwykle <6

miesięcy

miesięcy

> 6 miesięcy,

> 6 miesięcy,

postępujące

postępujące

pogorszenie

pogorszenie

CECHA

CECHA

KLINICZNA

KLINICZNA

DEPRESJA

DEPRESJA

OTĘPIENIE

OTĘPIENIE

Psychopatologia

Psychopatologia

Orientacja

Orientacja

prawidłowa

prawidłowa

zaburzona

zaburzona

Myślenie, pamięć

Myślenie, pamięć

czasowo

czasowo

upośledzone

upośledzone

(odpowiednio do

(odpowiednio do

stopnia obniżenia

stopnia obniżenia

nastroju);

nastroju);

raczej niechęć

raczej niechęć

niż niemożność

niż niemożność

postępujące

postępujące

zaburzenia

zaburzenia

pamięci (krótko-,

pamięci (krótko-,

później

później

długoterminowej);

długoterminowej);

trudności z

trudności z

uczeniem się

uczeniem się

nowych rzeczy

nowych rzeczy

(często zupełna

(często zupełna

niemożność)

niemożność)

Myślenie

Myślenie

przyczynowo-

przyczynowo-

skutkowe

skutkowe

prawidłowe;

prawidłowe;

więcej

więcej

odpowiedzi typu

odpowiedzi typu

„nie wiem”

„nie wiem”

zaburzone;

zaburzone;

więcej

więcej

odpowiedzi

odpowiedzi

bliskich prawdy,

bliskich prawdy,

lecz błędnych

lecz błędnych

Różnicowanie depresji i otępienia

Różnicowanie depresji i otępienia

CECHA

CECHA

KLINICZNA

KLINICZNA

DEPRESJA

DEPRESJA

OTĘPIENIE

OTĘPIENIE

Psychopatologia

Psychopatologia

Wahania dobowe

Wahania dobowe

(zaburzenia

(zaburzenia

myślenia, pamięci)

myślenia, pamięci)

brak

brak

nasilenie

nasilenie

zaburzeń w

zaburzeń w

nocy

nocy

Krytycyzm

Krytycyzm

nadmierny

nadmierny

(tendencja do

(tendencja do

wyolbrzymiania

wyolbrzymiania

swojej

swojej

nieporadności)

nieporadności)

brak lub

brak lub

minimalny

minimalny

Zaburzenia mowy

Zaburzenia mowy

brak

brak

obecne

obecne

(szczególnie afazja

(szczególnie afazja

we wczesnych

we wczesnych

stadiach choroby

stadiach choroby

Alzheimera)

Alzheimera)

Różnicowanie depresji i otępienia

Różnicowanie depresji i otępienia

CECHA

CECHA

KLINICZNA

KLINICZNA

DEPRESJA

DEPRESJA

OTĘPIENIE

OTĘPIENIE

Psychopatologia

Psychopatologia

Apraksja

Apraksja

nie

nie

częsta

częsta

Agnozja

Agnozja

nie

nie

częsta

częsta

Nastrój

Nastrój

liczne objawy

liczne objawy

depresji

depresji

(umiarkowane do

(umiarkowane do

ciężkich);

ciężkich);

większe poczucie

większe poczucie

beznadziejności,

beznadziejności,

bezwartościowości;

bezwartościowości;

nadmierne

nadmierne

poczucie winy;

poczucie winy;

utrata libido;

utrata libido;

poważne myśli

poważne myśli

samobójcze

samobójcze

często jedynie

często jedynie

pojedyncze objawy

pojedyncze objawy

depresji;

depresji;

tylko 10-30%

tylko 10-30%

przypadków spełnia

przypadków spełnia

kryteria ciężkiego

kryteria ciężkiego

epizodu

epizodu

depresyjnego

depresyjnego

Różnicowanie depresji i otępienia

Różnicowanie depresji i otępienia

CECHA

CECHA

KLINICZNA

KLINICZNA

DEPRESJA

DEPRESJA

OTĘPIENIE

OTĘPIENIE

Psychopatologia

Psychopatologia

Zaburzenia snu

Zaburzenia snu

trudności z

trudności z

zasypianiem;

zasypianiem;

sen przerywany;

sen przerywany;

wczesne

wczesne

budzenie się

budzenie się

zaburzenia

zaburzenia

cyklu sen-

cyklu sen-

czuwanie;

czuwanie;

nocne

nocne

„wędrówki”,

„wędrówki”,

senność,

senność,

drzemki w ciągu

drzemki w ciągu

dnia

dnia

Reakcja na leki

Reakcja na leki

przeciwdepresyjne

przeciwdepresyjne

ustępowanie

ustępowanie

objawów depresji;

objawów depresji;

poprawa funkcji

poprawa funkcji

poznawczych

poznawczych

ustępowanie

ustępowanie

jedynie objawów

jedynie objawów

depresji

depresji

Różnicowanie depresji i otępienia

Różnicowanie depresji i otępienia

LECZENIE DERPESJI U

LECZENIE DERPESJI U

CHORYCH W WIEKU

CHORYCH W WIEKU

PODESZŁYM

PODESZŁYM

Ewelina Kalkstein

Ewelina Kalkstein

Gr.6

Gr.6

ZASADY LECZENIA FARMAKOLOGICZNEGO

ZASADY LECZENIA FARMAKOLOGICZNEGO

1.

1.

Dobór odpowiedniej dawki leku.

Dobór odpowiedniej dawki leku.

- dawkę wprowadzać stopniowo

- dawkę wprowadzać stopniowo

- unikać jednoczesnego podawania innych leków

- unikać jednoczesnego podawania innych leków

psychotropowych

psychotropowych

- minimalny czas leczenia- 6 miesięcy ( w

- minimalny czas leczenia- 6 miesięcy ( w

przypadku nawrotów dłużej)

przypadku nawrotów dłużej)

2. Przestrzeganie przez chorego zaleceń

2. Przestrzeganie przez chorego zaleceń

lekarskich

lekarskich

.

.

3. Dobra tolerancja leku

3. Dobra tolerancja leku

- konieczna dokładna obserwacja kliniczna i

- konieczna dokładna obserwacja kliniczna i

regularne badania laboratoryjne celem

regularne badania laboratoryjne celem

uniknięcia toksycznego działania leku

uniknięcia toksycznego działania leku

4.

4.

Nowe leki przeciwdepresyjne stosować przy

Nowe leki przeciwdepresyjne stosować przy

przeciwwskazaniach do leków 3-

przeciwwskazaniach do leków 3-

pierścieniowych

pierścieniowych

.

.

Klasyfikacja leków przeciwdepresyjnych

Klasyfikacja leków przeciwdepresyjnych

A. Inhibitory wychwytu zwrotnego monoamin

A. Inhibitory wychwytu zwrotnego monoamin

(

(

noradrenaliny

noradrenaliny

,

,

serotoniny

serotoniny

,

,

dopaminy

dopaminy

) - hamują wychwyt

) - hamują wychwyt

zwrotnego noradrenaliny i serotoniny ze szczeliny

zwrotnego noradrenaliny i serotoniny ze szczeliny

synaptycznej, zwiększając w niej stężenie tych

synaptycznej, zwiększając w niej stężenie tych

monoamin. Powoduje to zwiększona stymulację

monoamin. Powoduje to zwiększona stymulację

(pobudzenie) układu noradrenergicznego i

(pobudzenie) układu noradrenergicznego i

serotoninergicznego w mózgu.

serotoninergicznego w mózgu.

Trójcykliczne

Trójcykliczne

leki przeciwdepresyjne

leki przeciwdepresyjne

(TLPD) -

(TLPD) -

nieselektywne inhibitory wychwytu zwrotnego

nieselektywne inhibitory wychwytu zwrotnego

noradrenaliny i serotoniny (

noradrenaliny i serotoniny (

imipramina

imipramina

,

,

amitryptylina

amitryptylina

,

,

dezypramina

dezypramina

,

,

klomipramina

klomipramina

,

,

dibenzepina

dibenzepina

,

,

doksepina

doksepina

,

,

opipramol

opipramol

)

)

Inhibitory wychwytu zwrotnego noradrenaliny i

Inhibitory wychwytu zwrotnego noradrenaliny i

serotoniny (SNRI) (

serotoniny (SNRI) (

wenlafaksyna

wenlafaksyna

,

,

milnacipran

milnacipran

,

,

duloksetyna

duloksetyna

)

)

Inhibitory wychwytu zwrotnego noradrenaliny (NRI) (

Inhibitory wychwytu zwrotnego noradrenaliny (NRI) (

reboksetyna

reboksetyna

)

)

Selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny

Selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny

(SSRI) (

(SSRI) (

fluoksetyna

fluoksetyna

,

,

fluwoksamina

fluwoksamina

,

,

paroksetyna

paroksetyna

,

,

sertralina

sertralina

,

,

citalopram

citalopram

,

,

escitalopram

escitalopram

)

)

Inhibitory wychwytu zwrotnego noradrenaliny i dopaminy

Inhibitory wychwytu zwrotnego noradrenaliny i dopaminy

(NDRI) (

(NDRI) (

bupropion

bupropion

)

)

B. Leki o receptorowych mechanizmach działania

B. Leki o receptorowych mechanizmach działania

Antagoniści receptora alfa2 (

Antagoniści receptora alfa2 (

mianseryna

mianseryna

)

)

Inhibitory wychwytu serotoniny, blokujące receptor

Inhibitory wychwytu serotoniny, blokujące receptor

serotoninowy 5HT2 (SARI) (

serotoninowy 5HT2 (SARI) (

trazodon

trazodon

)

)

Antagoniści receptorów adrenergicznych alfa2, 5HT2,

Antagoniści receptorów adrenergicznych alfa2, 5HT2,

5HT3 (

5HT3 (

mirtazapina

mirtazapina

)

)

C. Inhibitory

C. Inhibitory

monoaminooksydazy

monoaminooksydazy

(IMAO)

(IMAO)

Nieselektywne, nieodwracalne (

Nieselektywne, nieodwracalne (

fenelzyna

fenelzyna

)

)

Selektywne odwracalne (

Selektywne odwracalne (

moklobemid

moklobemid

)

)

D. Leki o innych mechanizmach działania

D. Leki o innych mechanizmach działania

(

(

tianeptyna

tianeptyna

)

)

W przebiegu zaburzeń afektywnych bywają

W przebiegu zaburzeń afektywnych bywają

stosowane także inne leki:

stosowane także inne leki:

leki

leki

normotymiczne

normotymiczne

:

:

walproiniany

walproiniany

,

,

węglan litu

węglan litu

,

,

karbamazepina

karbamazepina

neuroleptyki

neuroleptyki

 :

 :

lewomepromazyna

lewomepromazyna

, sulpiryd,

, sulpiryd,

chlorprotiksen,

chlorprotiksen,

flupentyksol

flupentyksol

Farmakokinetyka leków

Farmakokinetyka leków

przeciwdepresyjnych

przeciwdepresyjnych

1.

1.

Początek działania większości leków nieco

Początek działania większości leków nieco

opóźniony

opóźniony

- pierwsze oznaki poprawy w 10-14 dn.

- pierwsze oznaki poprawy w 10-14 dn.

stosowania leku, a pełny efekt po 4-6 tyg.

stosowania leku, a pełny efekt po 4-6 tyg.

( szybszy efekt po jak najwcześniejszym

( szybszy efekt po jak najwcześniejszym

zastosowaniu dawki optymalnej, zwłaszcza

zastosowaniu dawki optymalnej, zwłaszcza

w przypadku leków, których skuteczność

w przypadku leków, których skuteczność

kliniczna zależy od ich stężenia we krwi.)

kliniczna zależy od ich stężenia we krwi.)

2.

2.

Występowanie objawów ubocznych

Występowanie objawów ubocznych

- najbardziej nasilone na początku leczenia,

- najbardziej nasilone na początku leczenia,

po kilku tyg. zmniejsza się ich nasilenie

po kilku tyg. zmniejsza się ich nasilenie

- utrzymują się przez krótki czas

- utrzymują się przez krótki czas

WSKAZANIA

WSKAZANIA

1.Depresje o mniejszym nasileniu bez zagrożenia

1.Depresje o mniejszym nasileniu bez zagrożenia

samobójstwem:

samobójstwem:

- SSRI ( głównie sertralina):

- SSRI ( głównie sertralina):

+ lek pierwszego rzutu u pacjentów z chorobami

+ lek pierwszego rzutu u pacjentów z chorobami

układu sercowo-naczyniowego oraz otyłych

układu sercowo-naczyniowego oraz otyłych

+ objawy uboczne: niepokój, nerwowość,

+ objawy uboczne: niepokój, nerwowość,

bezsenność, zaburzenia żołądkowo-jelitowe

bezsenność, zaburzenia żołądkowo-jelitowe

+ może być stosowany w depresji ze

+ może być stosowany w depresji ze

współistniejącymi innymi zaburzeniami:

współistniejącymi innymi zaburzeniami:

obsesyjno- kompulsyjnymi, fobią społeczną i

obsesyjno- kompulsyjnymi, fobią społeczną i

napadami paniki

napadami paniki

2. Depresje o niezbyt nasilonych objawach:

2. Depresje o niezbyt nasilonych objawach:

- wszystkie leki wykazują porównywalną

- wszystkie leki wykazują porównywalną

skuteczność, zarówno w leczeniu początkowym

skuteczność, zarówno w leczeniu początkowym

jak i stabilizującym

jak i stabilizującym

3. Depresje o ciężkim nasileniu:

3. Depresje o ciężkim nasileniu:

- trójcykliczne leki przeciwdepresyjne

- trójcykliczne leki przeciwdepresyjne

+ przeciwwskazane u pacjentów z chorobami

+ przeciwwskazane u pacjentów z chorobami

sercowo-naczyniowymi, ze względu na możliwość

sercowo-naczyniowymi, ze względu na możliwość

wystąpienia u nich ortostatycznych spadków ciśnienia

wystąpienia u nich ortostatycznych spadków ciśnienia

krwi, wydłużenia przewodzenia w mięśniu sercowym

krwi, wydłużenia przewodzenia w mięśniu sercowym

oraz przyspieszenia akcji serca

oraz przyspieszenia akcji serca

4. Współwystępowanie psychoz u pacjentów z depresją:

4. Współwystępowanie psychoz u pacjentów z depresją:

- 4-pierścieniowe leki przeciwdepresyjne

- 4-pierścieniowe leki przeciwdepresyjne

( mianseryna- Leviron)

( mianseryna- Leviron)

- inhibitory wychwytu zwrotnego i antagoniści

- inhibitory wychwytu zwrotnego i antagoniści

serotoniny

serotoniny

( trazodon- Trittico)

( trazodon- Trittico)