Fizjologia płynu
Fizjologia płynu
owodniowego
owodniowego
IUGR
IUGR
Rafał Rzepka
Rafał Rzepka
Katedra i Klinika Położnictwa i
Katedra i Klinika Położnictwa i
Perinatologii
Perinatologii
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
2
Mechanizmy powstawania i
Mechanizmy powstawania i
obrotu płynu owodniowego
obrotu płynu owodniowego
►
PRODUKCJA
PRODUKCJA
Nabłonek owodni
Nabłonek owodni
Nerki płodu
Nerki płodu
Płuca płodu
Płuca płodu
►
RESORBCJA
RESORBCJA
Połykanie
Połykanie
Płuca
Płuca
Skóra
Skóra
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
3
Funkcja płynu owodniowego
Funkcja płynu owodniowego
►
Mechaniczna
Mechaniczna
Amortyzacja ruchów matki i płodu
Amortyzacja ruchów matki i płodu
Ochrona przed urazem brzucha
Ochrona przed urazem brzucha
Ochrona części przodującej w czasie porodu
Ochrona części przodującej w czasie porodu
►
Bakteriostatyczna
Bakteriostatyczna
Lizozym, properdyna,
Lizozym, properdyna,
kompleks białkowo-cynkowy,
kompleks białkowo-cynkowy,
immunoglobuliny
immunoglobuliny
►
Buforująca
Buforująca
Regulacja RKZ płodu
Regulacja RKZ płodu
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
4
Objętość płynu owodniowego
Objętość płynu owodniowego
►
Rośnie do 38Hbd
Rośnie do 38Hbd
►
38 – 42Hbd gwałtownie maleje
38 – 42Hbd gwałtownie maleje
►
Średnia objętość płynu owodniowego
Średnia objętość płynu owodniowego
wg Queenana
wg Queenana
25 - 26 Hbd – 669ml
25 - 26 Hbd – 669ml
33 – 34 Hbd – 984ml
33 – 34 Hbd – 984ml
38 – 40 Hbd – 836ml
38 – 40 Hbd – 836ml
41 – 42Hbd – 544ml
41 – 42Hbd – 544ml
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
5
Pomiar ilości płynu
Pomiar ilości płynu
owodniowego
owodniowego
►
Chambarlain
Chambarlain
MVP /maximal vertical pocket/
MVP /maximal vertical pocket/
►
Pomiar maksymalnej kieszonki płynu
Pomiar maksymalnej kieszonki płynu
owodniowego
owodniowego
w największym wymiarze pionowym
w największym wymiarze pionowym
►
Phalen
Phalen
AFI /Amniotic fluid index/
AFI /Amniotic fluid index/
►
Suma pomiarów MVP z 4 kwadrantów macicy
Suma pomiarów MVP z 4 kwadrantów macicy
Norma: 50 – 180mm /250/
Norma: 50 – 180mm /250/
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
6
Oligohydramnion
Oligohydramnion
►
Małowodziem nazywamy sytuację
Małowodziem nazywamy sytuację
kliniczną w której AFI<50mm oraz:
kliniczną w której AFI<50mm oraz:
Występują inne ultrasonograficzne objawy
Występują inne ultrasonograficzne objawy
małowodzia
małowodzia
Występują kliniczne objawy małowodzia
Występują kliniczne objawy małowodzia
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
7
Objawy
Objawy
►
ULTRASONOGRAFICZNE
ULTRASONOGRAFICZNE
AFI<50mm
AFI<50mm
Małe wartości profilu
Małe wartości profilu
Manninga
Manninga
Brak swobody ruchowej
Brak swobody ruchowej
płodu
płodu
Trudna do oceny anatomia
Trudna do oceny anatomia
płodu
płodu
Nieprawidłowe wartości
Nieprawidłowe wartości
biometrii związane
biometrii związane
z kompresją płodu
z kompresją płodu
►
KLINICZNE
KLINICZNE
Mała objętość macicy
Mała objętość macicy
Brak swobody ruchowej
Brak swobody ruchowej
płodu
płodu
Mały obwód brzucha
Mały obwód brzucha
ciężarnej
ciężarnej
Łatwo wyczuwalne
Łatwo wyczuwalne
części płodu
części płodu
Trudności
Trudności
w przemieszczaniu
w przemieszczaniu
części przodującej
części przodującej
płodu
płodu
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
8
Podział
Podział
►
IDIOPATYCZNE
IDIOPATYCZNE
►
Brak uchwytnej
Brak uchwytnej
przyczyny
przyczyny
►
Rozwija się po
Rozwija się po
36Hbd
36Hbd
►
Brak konsekwencji
Brak konsekwencji
płodowych
płodowych
►
NIEIDIOPATYCZNE
NIEIDIOPATYCZNE
►
Znana przyczyna
Znana przyczyna
►
Występuje w
Występuje w
każdym okresie
każdym okresie
ciąży
ciąży
►
Często
Często
konsekwencje
konsekwencje
płodowe
płodowe
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
9
Przyczyny małowodzia
Przyczyny małowodzia
►
Wady rozwojowe płodu
Wady rozwojowe płodu
►
PROM
PROM
►
Przewlekła niewydolność łożyska
Przewlekła niewydolność łożyska
►
IUGR
IUGR
►
TTTS
TTTS
►
Ciąża przenoszona
Ciąża przenoszona
►
Ciężka hypowolemia ciężarnej
Ciężka hypowolemia ciężarnej
►
Jatrogenne /inhibitory syntezy
Jatrogenne /inhibitory syntezy
prostaglandyn, inhibitory ACE/
prostaglandyn, inhibitory ACE/
►
Idiopatyczne
Idiopatyczne
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
10
Skutki małowodzia
Skutki małowodzia
►
Cord
Cord
compression
compression
syndrome
syndrome
►
Nieprawidłowe zapisy KTG
Nieprawidłowe zapisy KTG
►
Nieprawidłowe wyniki profilu biofizycznego
Nieprawidłowe wyniki profilu biofizycznego
►
Patologiczny przepływ krwi w naczyniach płodu i popłodu
Patologiczny przepływ krwi w naczyniach płodu i popłodu
►
/BSE, AEDVF/
/BSE, AEDVF/
►
MAS
MAS
►
Hipoksja, hipoksemia, asfiksja płodu
Hipoksja, hipoksemia, asfiksja płodu
►
Niższy Apg
Niższy Apg
►
Wzrost odsetka porodów zabiegowych
Wzrost odsetka porodów zabiegowych
►
Obumarcie wewnątrzmaciczne lub śmierć okołoporodowa
Obumarcie wewnątrzmaciczne lub śmierć okołoporodowa
płodu
płodu
►
Hipoplazja płuc płodu
Hipoplazja płuc płodu
►
Zespół taśm owodniowych
Zespół taśm owodniowych
►
Zespół zniekształceń płodu
Zespół zniekształceń płodu
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
11
Zespół zniekształceń płodu
Zespół zniekształceń płodu
►
Dysmorfia twarzoczaszki
Dysmorfia twarzoczaszki
►
Nieprawidłowe położenie kończyn
Nieprawidłowe położenie kończyn
►
Zwichnięcie stawów biodrowych
Zwichnięcie stawów biodrowych
►
Nadmierna ilość skóry
Nadmierna ilość skóry
►
Mała klatka piersiowa powodująca
Mała klatka piersiowa powodująca
hipoplazję płuc
hipoplazję płuc
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
12
Leczenie małowodzia
Leczenie małowodzia
►
Objawowe
Objawowe
Amnioinfuzja
Amnioinfuzja
terapeutyczna
terapeutyczna
Amnioinfuzja
Amnioinfuzja
pośrednia
pośrednia
►
Podaż płynów
Podaż płynów
infuzyjnych
infuzyjnych
Leczenie spoczynkowe,
Leczenie spoczynkowe,
β
β
-mimetyki, leki
-mimetyki, leki
poprawiające przepływ
poprawiające przepływ
maciczno-łożyskowy
maciczno-łożyskowy
►
Przyczynowe
Przyczynowe
Leczenie choroby
Leczenie choroby
będącej przyczyną
będącej przyczyną
małowodzia
małowodzia
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
13
►
Podanie do worka owodniowego
Podanie do worka owodniowego
sztucznego płynu owodniowego
sztucznego płynu owodniowego
0,9%NaCl
0,9%NaCl
►
TYPY AMNIOINFUZJI
TYPY AMNIOINFUZJI
►
Diagnostyczna
Diagnostyczna
►
Terapeutyczna
Terapeutyczna
►
Profilaktyczna
Profilaktyczna
Amnioinfuzja
Amnioinfuzja
Przezbrzuszna
Przezbrzuszna
Przezszyjkowa
Przezszyjkowa
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
14
Wskazania
Wskazania
►
Amnioinfuzja diagnostyczna
Amnioinfuzja diagnostyczna
Ocena morfologii płodu w ciąży powikłanej małowodziem
Ocena morfologii płodu w ciąży powikłanej małowodziem
►
poprawa warunków badania USG
poprawa warunków badania USG
►
Amnioinfuzja profilaktyczna
Amnioinfuzja profilaktyczna
Poprawa przepływu pępowinowego /CCS/
Poprawa przepływu pępowinowego /CCS/
Profilaktyka hipoplazji płuc
Profilaktyka hipoplazji płuc
Profilaktyka MAS
Profilaktyka MAS
►
Amnioinfuzja terapeutyczna
Amnioinfuzja terapeutyczna
Nieprawidłowy zapis KTG
Nieprawidłowy zapis KTG
Nieprawidłowy przepływ w AU, MCA, DV
Nieprawidłowy przepływ w AU, MCA, DV
Niskie wartości profilu biofizycznego
Niskie wartości profilu biofizycznego
Grożąca zamartwica płodu
Grożąca zamartwica płodu
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
15
Powikłania
Powikłania
►
Wystąpienie czynności skurczowej
Wystąpienie czynności skurczowej
►
PROM
PROM
►
Przedwczesne odklejenie łożyska
Przedwczesne odklejenie łożyska
►
Infekcja wewnątrzmaciczna
Infekcja wewnątrzmaciczna
►
Uszkodzenie pępowiny lub płodu
Uszkodzenie pępowiny lub płodu
►
Wypadnięcie pępowiny
Wypadnięcie pępowiny
►
Zator wodami płodowymi
Zator wodami płodowymi
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
16
Wielowodzie -
Wielowodzie -
Polihydramnion
Polihydramnion
►
Sytuacja kliniczna w której AFI wg
Sytuacja kliniczna w której AFI wg
Phalena wynosi powyżej 180mm /
Phalena wynosi powyżej 180mm /
250mm/
250mm/
►
OBJAWY KLINICZNE
OBJAWY KLINICZNE
Duszność
Duszność
Tachypnoae
Tachypnoae
Powiększenie obwodu brzucha
Powiększenie obwodu brzucha
Napięcie powłok brzusznych
Napięcie powłok brzusznych
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
17
Przyczyny wielowodzia
Przyczyny wielowodzia
►
Idiopatyczne – 60%
Idiopatyczne – 60%
►
Wady wrodzone – 19%
Wady wrodzone – 19%
OUN
OUN
Przewód pokarmowy
Przewód pokarmowy
Serce
Serce
Płuca
Płuca
Układ kostno-mięśniowy
Układ kostno-mięśniowy
►
Ciążą mnoga – 7,5%
Ciążą mnoga – 7,5%
TTTS
TTTS
►
Cukrzyca – 5%
Cukrzyca – 5%
►
Inne – 8,5%
Inne – 8,5%
Zakażenia wewnątrzmaciczne oraz uogólniony obrzęk płodu
Zakażenia wewnątrzmaciczne oraz uogólniony obrzęk płodu
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
18
Powikłania wielowodzia
Powikłania wielowodzia
►
PROM
PROM
►
Wypadnięcie pępowiny
Wypadnięcie pępowiny
►
Przedwczesne odklejenie łożyska
Przedwczesne odklejenie łożyska
►
Poród przedwczesny
Poród przedwczesny
►
Niedotlenienie wewnątrzmaciczne
Niedotlenienie wewnątrzmaciczne
►
Osłabienie porodowej czynności
Osłabienie porodowej czynności
skurczowej
skurczowej
►
Atonia macicy
Atonia macicy
►
Krwotoki III okresu porodu
Krwotoki III okresu porodu
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
19
Leczenie
Leczenie
►
ZACHOWAWCZE
ZACHOWAWCZE
Indometacyna
Indometacyna
►
Zmniejszenie wydalania
Zmniejszenie wydalania
moczu przez płód
moczu przez płód
►
Resorpcja płynu
Resorpcja płynu
owodniowego przez
owodniowego przez
błony płodowe
błony płodowe
Przedwczesne
Przedwczesne
zamknięcie przewodu
zamknięcie przewodu
tętniczego
tętniczego
Niewydolność nerek
Niewydolność nerek
u płodu
u płodu
►
Co 3 dni
Co 3 dni
echokardiografia
echokardiografia
►
AFI co 7 dni
AFI co 7 dni
►
ZABIEGOWE
ZABIEGOWE
►
Seryjne
Seryjne
amniocentezy
amniocentezy
odbarczające
odbarczające
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
20
Def
Def
nicja
nicja
►
Intrauterine growth retardation (IUGR)
Intrauterine growth retardation (IUGR)
-
-
wewnątrzmaciczne ograniczenie wzrastania
wewnątrzmaciczne ograniczenie wzrastania
płodu -
płodu -
przewidywana waga płodu równa jest lub
przewidywana waga płodu równa jest lub
niższa wartości 10-go percentyla dla danego wieku
niższa wartości 10-go percentyla dla danego wieku
ciążowego. Płód jest pod wpływem czynników
ciążowego. Płód jest pod wpływem czynników
ograniczających jego wzrastanie. W kolejnych
ograniczających jego wzrastanie. W kolejnych
pomiarach biometrycznych nie obserwuje się
pomiarach biometrycznych nie obserwuje się
prawidłowego przyrostu masy ciała płodu
prawidłowego przyrostu masy ciała płodu
Low
Low
birth weight (LBW)
birth weight (LBW)
niska masa
niska masa
urodzeniowa
urodzeniowa
-
-
oznacza oznacza pierwsza
oznacza oznacza pierwsza
masę noworodka oznaczoną po porodzie, równą
masę noworodka oznaczoną po porodzie, równą
lub mniejszą niż 2500g.
lub mniejszą niż 2500g.
Przyczyną niskiej wagi może być
Przyczyną niskiej wagi może być
wewnątrzmaciczne ograniczenie wzrastania
wewnątrzmaciczne ograniczenie wzrastania
płodu lub wcześniactwo
płodu lub wcześniactwo
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
21
Przyjmuje się że WZWP może być wynikiem każdej ciąży
Przyjmuje się że WZWP może być wynikiem każdej ciąży
wysokiego ryzyka prowadzącej do
wysokiego ryzyka prowadzącej do
zaburzenia homeostazy jednostki matczyno-płodowej
zaburzenia homeostazy jednostki matczyno-płodowej
a w efekcie do niewydolności łożyska
a w efekcie do niewydolności łożyska
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
22
Fazy wzrostu komórek płodu
Fazy wzrostu komórek płodu
klasyfikacja Winick’a
klasyfikacja Winick’a
0-
0-
16 tygod
16 tygod
zień
zień
ciąży
ciąży
-
-
rozwój zarodka
rozwój zarodka
a
a
następnie
następnie
płodu odbywa się głównie dzięki wzrostowi liczby
płodu odbywa się głównie dzięki wzrostowi liczby
komórek (faza hiperplazji komórkowej)
komórek (faza hiperplazji komórkowej)
16
16
-
-
32 tyd
32 tyd
zień
zień
trwania ciąży
trwania ciąży
-s
-s
topniowe
topniowe
zmniejszanie się ilości podziałów komórkowych
zmniejszanie się ilości podziałów komórkowych
i
i
początek
początek
powiększani
powiększani
a się
a się
poszczególnych komórek
poszczególnych komórek
(faza współistnienia hiperplazji i hipertrofi
(faza współistnienia hiperplazji i hipertrofi
komórkowej )
komórkowej )
Od
Od
32 tygodni
32 tygodni
a
a
ciąży
ciąży
-
-
szybki wzrost wielkości
szybki wzrost wielkości
komórek decydujący w znacznej mierze o wzroście
komórek decydujący w znacznej mierze o wzroście
masy płodu bowiem ilość podziałów komórkowych
masy płodu bowiem ilość podziałów komórkowych
jest już niewielka (faza hipertrofi komórkowej.
jest już niewielka (faza hipertrofi komórkowej.
Rozwój łożyska przebiega w sposób podobny.
Rozwój łożyska przebiega w sposób podobny.
Zaburzenia wzrostu komórek w każdej z wymienionych faz
Zaburzenia wzrostu komórek w każdej z wymienionych faz
może powodować nieprawidłowo niską masę urodzeniową,
może powodować nieprawidłowo niską masę urodzeniową,
natomiast inne skutki zależą w dużym stopniu od czasu
natomiast inne skutki zależą w dużym stopniu od czasu
działania czynnika szkodliwego
działania czynnika szkodliwego
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
23
►
Badania sonografczne ukazują dwa różne rodzaje wzrostu
Badania sonografczne ukazują dwa różne rodzaje wzrostu
w przypadku płodów z wewnątrzmacicznym zahamowaniem
w przypadku płodów z wewnątrzmacicznym zahamowaniem
wzrastania
wzrastania
►
Przy pierwszym mechanizmie wzrost jest zmniejszony od wczesnego
Przy pierwszym mechanizmie wzrost jest zmniejszony od wczesnego
okresu ciąży, przy czym utrzymywane jest stałe jego tempo. Płód jest
okresu ciąży, przy czym utrzymywane jest stałe jego tempo. Płód jest
ciągle mały, co odzwierciedla obniżone możliwości jego wzrostu
ciągle mały, co odzwierciedla obniżone możliwości jego wzrostu
►
W mechanizmie drugim wzrost może być prawidłowy do
W mechanizmie drugim wzrost może być prawidłowy do
początkowego okresu trzeciego trymestru a później ulega
początkowego okresu trzeciego trymestru a później ulega
zahamowaniu. Za taki przebieg wzrastania płodu odpowiedzialna jest
zahamowaniu. Za taki przebieg wzrastania płodu odpowiedzialna jest
niewydolność maciczno-łożyskowa.
niewydolność maciczno-łożyskowa.
►
Te dwa rodzaje wzrastania płodu, jak się uważa odzwierciedlają dwa
Te dwa rodzaje wzrastania płodu, jak się uważa odzwierciedlają dwa
różne mechanizmy patofizjologiczne
różne mechanizmy patofizjologiczne
►
Badania sonografczne ukazują dwa różne rodzaje wzrostu
Badania sonografczne ukazują dwa różne rodzaje wzrostu
w przypadku płodów z wewnątrzmacicznym zahamowaniem
w przypadku płodów z wewnątrzmacicznym zahamowaniem
wzrastania
wzrastania
►
Przy pierwszym mechanizmie wzrost jest zmniejszony od wczesnego
Przy pierwszym mechanizmie wzrost jest zmniejszony od wczesnego
okresu ciąży, przy czym utrzymywane jest stałe jego tempo. Płód jest
okresu ciąży, przy czym utrzymywane jest stałe jego tempo. Płód jest
ciągle mały, co odzwierciedla obniżone możliwości jego wzrostu
ciągle mały, co odzwierciedla obniżone możliwości jego wzrostu
►
W mechanizmie drugim wzrost może być prawidłowy do
W mechanizmie drugim wzrost może być prawidłowy do
początkowego okresu trzeciego trymestru a później ulega
początkowego okresu trzeciego trymestru a później ulega
zahamowaniu. Za taki przebieg wzrastania płodu odpowiedzialna jest
zahamowaniu. Za taki przebieg wzrastania płodu odpowiedzialna jest
niewydolność maciczno-łożyskowa.
niewydolność maciczno-łożyskowa.
►
Te dwa rodzaje wzrastania płodu, jak się uważa odzwierciedlają dwa
Te dwa rodzaje wzrastania płodu, jak się uważa odzwierciedlają dwa
różne mechanizmy patofizjologiczne
różne mechanizmy patofizjologiczne
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
24
Podział
Podział
Symetryczna
Symetryczna
Niesymetrycz
Niesymetrycz
na
na
Niska masa urodzeniowa przy
Niska masa urodzeniowa przy
względnie prawidłowym
względnie prawidłowym
obwodzie główki oraz
obwodzie główki oraz
długości ciała noworodka.
długości ciała noworodka.
Obniżony jest stosunek masy
Obniżony jest stosunek masy
ciała do długości Czynnik
ciała do długości Czynnik
ograniczjący wzrastanie –
ograniczjący wzrastanie –
niewydolność maciczno-
niewydolność maciczno-
łożyskowa
łożyskowa
Proporcjonalne
Proporcjonalne
zmniejszenie
zmniejszenie
wszystkich wymiarów
wszystkich wymiarów
ciała.
ciała.
Czynniki ograniczające
Czynniki ograniczające
wzrastanie wpływają
wzrastanie wpływają
na rozwój płodu od
na rozwój płodu od
pierwszych chwil życia
pierwszych chwil życia
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
25
Newer Classifcation:
1. Normal small fetuses- have no structural
abnormality, normal umbilical artery & liquor but
wt., is less. They are not at risk and do not need
any special care.
2. Abnormal small fetuses- have chromosomal
anomalies or structural malformations. They are
lost cases and deserve termination as nothing can
be done.
3. Growth restricted fetuses- are due to impaired
placental function. Appropriate & timely
treatment or termination can improve prospects.
Classifcation
Classifcation
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
26
Etiologia-?
Etiologia-?
►
Wzrost płodu zależy od wielu czynników
Wzrost płodu zależy od wielu czynników
►
Ograniczenie wzrastania płodu jest
Ograniczenie wzrastania płodu jest
wynikiem działania wielu czynników
wynikiem działania wielu czynników
oddzielnie oraz ich wzajemnych
oddzielnie oraz ich wzajemnych
oddziaływań
oddziaływań
►
W większości przypadków przyczyna jest
W większości przypadków przyczyna jest
nieznana
nieznana
(40%) –
(40%) –
prawdopodobnie jest
prawdopodobnie jest
nią idiopatyczna niewydolność krążenia
nią idiopatyczna niewydolność krążenia
maciczno-łożyskowego
maciczno-łożyskowego
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
27
Czynniki ryzyka IUGR
Czynniki ryzyka IUGR
►
Ogólne
Ogólne
- Ra
- Ra
sa
sa
/
/
Czynnik etniczny/Płeć
Czynnik etniczny/Płeć
płodu/Wzrost i waga ciężarnej/Liczba ciąż
płodu/Wzrost i waga ciężarnej/Liczba ciąż
►
Matczyne
Matczyne
►
Płodowe
Płodowe
►
Łożyskowe
Łożyskowe
►
Infekcyjne
Infekcyjne
►
Idiopa
Idiopa
tyczne
tyczne
(40%) –
(40%) –
prawdopodobnie jest
prawdopodobnie jest
nią idiopatyczna niewydolność krążenia
nią idiopatyczna niewydolność krążenia
maciczno-łożyskowego
maciczno-łożyskowego
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
28
Czynnik płodowy
Czynnik płodowy
►
Genotyp matki - rodzinna predyspozycja
Genotyp matki - rodzinna predyspozycja
►
Anomalie chromosomalne (5-8%)
Anomalie chromosomalne (5-8%)
trisom
trisom
ia
ia
-
-
18 (
18 (
Edwards’ syndrome
Edwards’ syndrome
)
)
21(Down’s syndrome)
21(Down’s syndrome)
16, 13, xo (
16, 13, xo (
T
T
urner’s syndrome
urner’s syndrome
)
)
►
Dysplazje kostno-szkieletowe 1:10.000
Dysplazje kostno-szkieletowe 1:10.000
►
Wady wrodzone
Wady wrodzone
►
Ciąża mnoga
Ciąża mnoga
►
Wady sznura pępowinowego i łożyska
Wady sznura pępowinowego i łożyska
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
29
Czynnik łożyskowy
Czynnik łożyskowy
►
Pojedyncza tętnica pępowinowa
Pojedyncza tętnica pępowinowa
►
Błoniasty przyczep pępowiny
Błoniasty przyczep pępowiny
►
Łożysko wielopłatowe, obwałowane
Łożysko wielopłatowe, obwałowane
►
Naczyniaki łożyskowe, zawały łożyska
Naczyniaki łożyskowe, zawały łożyska
►
Łożysko przodujące
Łożysko przodujące
►
Przedwczesne odklejenie łożyska
Przedwczesne odklejenie łożyska
►
Zaburzenia placentacji
Zaburzenia placentacji
►
IGF-1 ? IGF-2 ? IGFBP-1?
IGF-1 ? IGF-2 ? IGFBP-1?
Umbilical Cord
Umbilical Cord
Anomalies
Anomalies
Images © Medison (left) and Siemens (right),
http://obgyn.net/us/gallery/gallery.htm
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
31
Pojedyncza tętnica
Pojedyncza tętnica
pępowinowa
pępowinowa
►
1% of pregnancies
1% of pregnancies
►
In isolation, not significant risk of aneuploidy
In isolation, not significant risk of aneuploidy
►
Associated with other anomalies 20-50% of cases
Associated with other anomalies 20-50% of cases
►
2VC tend to be less coiled
2VC tend to be less coiled
►
Follow-up of growth suggested
Follow-up of growth suggested
►
Rare cases of 3V-2V cord reported
Rare cases of 3V-2V cord reported
►
UA anastomosis may normally occur at placental
UA anastomosis may normally occur at placental
end –avoid diagnosing 2V cord there
end –avoid diagnosing 2V cord there
►
Useful view: 2 UAs at the level of the bladder
Useful view: 2 UAs at the level of the bladder
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
32
Żylak żyły pępkowej
Żylak żyły pępkowej
►
Normal Umbilical Vein
Normal Umbilical Vein
►
3mm at 15wks
3mm at 15wks
8mm at term
8mm at term
►
Varix usually incidental finding
Varix usually incidental finding
►
Varied accounts of prognosis in literature
Varied accounts of prognosis in literature
►
mixed accounts of
mixed accounts of
grieve prognosis in earlier studies
grieve prognosis in earlier studies
►
later series show
later series show
mostly normal outcomes
mostly normal outcomes
►
In isolation, prognosis is good
In isolation, prognosis is good
►
If large:
If large:
►
follow-up is suggested
follow-up is suggested
►
look for intraluminal thrombus formation
look for intraluminal thrombus formation
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
33
Umbilical Vein Varix (small)
Umbilical Vein Varix (small)
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
34
Other Umbilical Cord
Other Umbilical Cord
Problems
Problems
►
Cord Knots
Cord Knots
►
single fetus (long cords, polyhydramios) or monoamniotic
single fetus (long cords, polyhydramios) or monoamniotic
twins
twins
►
diagnosis on ultrasound unreliable
diagnosis on ultrasound unreliable
►
Occlusion of DV
Occlusion of DV
(with extrahepatic UV-IVC communication)
(with extrahepatic UV-IVC communication)
►
Cord hemangiomas on placental side
Cord hemangiomas on placental side
►
Supernumerary cord vessels
Supernumerary cord vessels
►
Cord cysts and Nuchal Cord
Cord cysts and Nuchal Cord
(not really vascular problem)
(not really vascular problem)
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
35
Other Umbilical Cord
Other Umbilical Cord
Problems
Problems
►
Cord Knots
Cord Knots
Cord Cyst
Nuchal Cord
Images (middle and right) © Mario Libardi,
http://obgyn.net/us/gallery/gallery.htm
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
36
Czynnik matczyny
Czynnik matczyny
►
Choroby układu oddechowego
Choroby układu oddechowego
►
Niedokrwistość
Niedokrwistość
►
Choroby układu krążenia
Choroby układu krążenia
►
Nadciśnienie tętnicze krwi
Nadciśnienie tętnicze krwi
►
Choroby nerek
Choroby nerek
►
Cukrzyca
Cukrzyca
►
Przewlekłe infekcje
Przewlekłe infekcje
►
Choroby autoimmunologiczne ( zespół
Choroby autoimmunologiczne ( zespół
antyfosfolipidowy, SLE)
antyfosfolipidowy, SLE)
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
37
Czynnik matczyny
Czynnik matczyny
►
Zbyt młody lub zbyt zaawansowany
Zbyt młody lub zbyt zaawansowany
wiek matki
wiek matki
►
Poprzednie urodzenie płodu z IUGR
Poprzednie urodzenie płodu z IUGR
►
Niewielki przyrost masy ciała ciężarnej
Niewielki przyrost masy ciała ciężarnej
w trakcie ciąży, niedożywienie
w trakcie ciąży, niedożywienie
►
Zły status socjalno-ekonomiczny
Zły status socjalno-ekonomiczny
►
Używki (nikotyna, alkohol, narkotyki)
Używki (nikotyna, alkohol, narkotyki)
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
38
Rozpoznanie
Rozpoznanie
►
IUGR
IUGR
–rozpoznanie może być trudne
–rozpoznanie może być trudne
►
Obecność czynników ryzyka
Obecność czynników ryzyka
►
Nieprawidłowy przyrost masy ciała
Nieprawidłowy przyrost masy ciała
ciężarnej, obwodu jej brzucha i SF
ciężarnej, obwodu jej brzucha i SF
►
Pomiary ultrasonograficzne
Pomiary ultrasonograficzne
.
.
Nieprawidłowa wynik biometrii
Nieprawidłowa wynik biometrii
Zmniejszenie
Zmniejszenie
AFI
AFI
Zwapnienia wewnątrzłożyskowe
Zwapnienia wewnątrzłożyskowe
Wewnątrzmaciczne:
Aktualne problemy
Aktualne problemy
sposobów monitorowania
sposobów monitorowania
dobrostanu płodu w ciąży
dobrostanu płodu w ciąży
powikłanej IUGR
powikłanej IUGR
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
40
Podstawowe sposoby oceny
Podstawowe sposoby oceny
dobrostanu płodu
dobrostanu płodu
►
Liczenie ruchów płodu
Liczenie ruchów płodu
►
Pomiar długości SF
Pomiar długości SF
►
Kardiotokografia
Kardiotokografia
►
Ultrasonografia
Ultrasonografia
►
Ekg płodowe, pulsoksymetria płodowa
Ekg płodowe, pulsoksymetria płodowa
►
Testy laboratoryjne-biochemiczne,
Testy laboratoryjne-biochemiczne,
mikrobiologiczne
mikrobiologiczne
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
41
Ocena ruchów płodu
Ocena ruchów płodu
►
Liczenie przez ciężarną ruchów płodu
Liczenie przez ciężarną ruchów płodu
jest prostą, nie wymagającą nakładów
jest prostą, nie wymagającą nakładów
finansowych metodą oceny dobrostanu
finansowych metodą oceny dobrostanu
płodu. Mimo wprowadzenia do praktyki
płodu. Mimo wprowadzenia do praktyki
klinicznej kilku schematów liczenia
klinicznej kilku schematów liczenia
ruchów płodu nie określono jak dotąd
ruchów płodu nie określono jak dotąd
optymalnej liczby ruchów płodu ani
optymalnej liczby ruchów płodu ani
czasu liczenia tych ruchów. Istnieje wiele
czasu liczenia tych ruchów. Istnieje wiele
sposobów przeprowadzenia tego testu, a
sposobów przeprowadzenia tego testu, a
każdy z nich wydaje się być wartościowy
każdy z nich wydaje się być wartościowy
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
42
Badanie kliniczne
Badanie kliniczne
►
Badanie kliniczne mające na celu
Badanie kliniczne mające na celu
wewnątrzmaciczne określenie
wewnątrzmaciczne określenie
wielkości płodu obejmuje oglądanie,
wielkości płodu obejmuje oglądanie,
ustalenie wysokości dna macicy,
ustalenie wysokości dna macicy,
obwodu brzucha kobiety ciężarnej i
obwodu brzucha kobiety ciężarnej i
badanie palpacyjne płodu
badanie palpacyjne płodu
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
43
Aktualnie stosowane sposoby
Aktualnie stosowane sposoby
kardiotokograficznego
kardiotokograficznego
monitorowania dobrostanu
monitorowania dobrostanu
płodu
płodu
►
Test niestresowy NST
Test niestresowy NST
►
Test stresowy OCT
Test stresowy OCT
►
Test wibroakustyczny
Test wibroakustyczny
►
Kardiotokografia komputerowa
Kardiotokografia komputerowa
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
44
Test niestresowy NST
Test niestresowy NST
►
Test NST opiera się na założeniu, że
Test NST opiera się na założeniu, że
czynność serca zdrowego płodu zwiększa się
czynność serca zdrowego płodu zwiększa się
okresowo po ruchach własnych płodu.
okresowo po ruchach własnych płodu.
Reaktywność serca płodu jest dobrym
Reaktywność serca płodu jest dobrym
wskaźnikiem jego czynności autonomicznych
wskaźnikiem jego czynności autonomicznych
►
Utrata reaktywności wiąże się najczęściej
Utrata reaktywności wiąże się najczęściej
z okresami snu i czuwania płodu, ale może
z okresami snu i czuwania płodu, ale może
być spowodowana depresją ośrodkowego
być spowodowana depresją ośrodkowego
układu nerwowego, w tym kwasicą płodu
układu nerwowego, w tym kwasicą płodu
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
45
Reaktywny zapis KTG
Reaktywny zapis KTG
►
Kryteria
Kryteria
Dwie lub więcej akceleracje w ciągu 20
Dwie lub więcej akceleracje w ciągu 20
minutowego zapisu
minutowego zapisu
►
>
>
34weeks: > 15 bpm for > 15 secs
34weeks: > 15 bpm for > 15 secs
►
< 34weeks > 10 bpm for > 15 secs
< 34weeks > 10 bpm for > 15 secs
Prawidłowa FHR
Prawidłowa FHR
Prawidłowa zmienność krótkoterminowa
Prawidłowa zmienność krótkoterminowa
Brak deceleracji
Brak deceleracji
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
46
Zmienne deceleracje w
Zmienne deceleracje w
reaktywnym zapisie KTG
reaktywnym zapisie KTG
►
Mogą występować aż w 50%
Mogą występować aż w 50%
przypadków zapisów
przypadków zapisów
Jeżeli się nie powtarzają lub trwają krótko
Jeżeli się nie powtarzają lub trwają krótko
(mniej niż 30 sekund) ,
(mniej niż 30 sekund) ,
►
Liczne zmienne deceleracje
Liczne zmienne deceleracje
►
(co najmniej 3 w ciągu 20 minut)
(co najmniej 3 w ciągu 20 minut)
nawet umiarkowanego stopnia ,wiążą się
nawet umiarkowanego stopnia ,wiążą się
ze zwiększoną częstością cięć cesarskich
ze zwiększoną częstością cięć cesarskich
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
47
Zapis KTG niereaktywny
Zapis KTG niereaktywny
►
W teście niereaktywnym w ciągu 40
W teście niereaktywnym w ciągu 40
minut monitorowania
minut monitorowania
nie stwierdza się żadnych akceleracji
nie stwierdza się żadnych akceleracji
►
Wynik testu u niedonoszonych
Wynik testu u niedonoszonych
zdrowych płodów jest często
zdrowych płodów jest często
niereaktywny : od 24 do 28 tygodnia
niereaktywny : od 24 do 28 tygodnia
Ciąży dotyczyć to może aż 50%
Ciąży dotyczyć to może aż 50%
wyników testu, zaś między 28 a 32
wyników testu, zaś między 28 a 32
tygodniem ciąży około 15%
tygodniem ciąży około 15%
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
48
Przyczyny zapisu
Przyczyny zapisu
niereaktywnego
niereaktywnego
►
Niedojrzałość płodu
Niedojrzałość płodu
►
Sen płodu
Sen płodu
►
Sedacja spowodowana lekami
Sedacja spowodowana lekami
►
Stan zagrożenia płodu
Stan zagrożenia płodu
►
Kwasica
Kwasica
►
Depresja oun
Depresja oun
►
Wady płodu
Wady płodu
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
49
Zapis KTG wątpliwy
Zapis KTG wątpliwy
►
Nieprawidłowa liczba akceleracji
Nieprawidłowa liczba akceleracji
►
Akceleracje o nieprawidłowym czasie
Akceleracje o nieprawidłowym czasie
trwania i amplitudzie
trwania i amplitudzie
Powtórzyć badanie w ciągu 12 godzin
Powtórzyć badanie w ciągu 12 godzin
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
50
Postępowanie w przypadkach
Postępowanie w przypadkach
zapisu niereaktywnego
zapisu niereaktywnego
►
Test stymulacyjny wibro-akustyczny
Test stymulacyjny wibro-akustyczny
►
Test stresowy – stymulacja brodawek,
Test stresowy – stymulacja brodawek,
OCT
OCT
►
Profil biofizyczny płodu
Profil biofizyczny płodu
►
Wydłużenie czasu rejestracji zapisu KTG
Wydłużenie czasu rejestracji zapisu KTG
jeżeli nie wykonano trzech powyższych
jeżeli nie wykonano trzech powyższych
testów
testów
Wykonać jeden z czterech poniższych testów aby wykluczyć hipoksję płodu
Wykonać jeden z czterech poniższych testów aby wykluczyć hipoksję płodu
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
51
Zapis KTG patologiczny
Zapis KTG patologiczny
(krytyczny)
(krytyczny)
►
Deceleracje późne
Deceleracje późne
►
Utrata zmienności krótkoterminowej
Utrata zmienności krótkoterminowej
►
Zapis sinusoidalny
Zapis sinusoidalny
Niedotlenienie płodu i zaburzenia
Niedotlenienie płodu i zaburzenia
równowagi kwasowo-zasadowej
równowagi kwasowo-zasadowej
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
52
Zapis KTG patologiczny
Zapis KTG patologiczny
(krytyczny) -postępowanie
(krytyczny) -postępowanie
►
Resystutacja wewnątrzmaciczna
Resystutacja wewnątrzmaciczna
►
/B-mimetyki?, Aminofilina?/
/B-mimetyki?, Aminofilina?/
►
Tlen
Tlen
►
Pozycja lewoboczna
Pozycja lewoboczna
►
Dożylne nawodnienie
Dożylne nawodnienie
►
Cięcie cesarskie
Cięcie cesarskie
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
53
Komputerowa analiza KTG
Komputerowa analiza KTG
Kryteria Dawesa-Redmana
Kryteria Dawesa-Redmana
►
Obecne epizody wysokiej zmienności
Obecne epizody wysokiej zmienności
►
Brak głębokiej deceleracji (>20 utraconych bitów)
Brak głębokiej deceleracji (>20 utraconych bitów)
►
Przynajmniej 1 ruch płodu lub 3 akceleracje
Przynajmniej 1 ruch płodu lub 3 akceleracje
►
Podstawowa częstości uderzeń serca płodu
Podstawowa częstości uderzeń serca płodu
120-160/min
120-160/min
►
Ogólna zmienność długoterminowa co najmniej
Ogólna zmienność długoterminowa co najmniej
>22ms
>22ms
►
Zmienność krótkoterminowa > 4ms
Zmienność krótkoterminowa > 4ms
►
Średnia zmienność długoterminowa we wszystkich
Średnia zmienność długoterminowa we wszystkich
epizodach wysokiej zmienności > 32ms
epizodach wysokiej zmienności > 32ms
►
Brak objawów rytmu sinusoidalnego
Brak objawów rytmu sinusoidalnego
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
54
Test niereaktywny
Test niereaktywny
►
Brak akceleracji
Brak akceleracji
►
Lub przy 1 akceleracji występują
Lub przy 1 akceleracji występują
nieprawidłowe wartości zmienności
nieprawidłowe wartości zmienności
krótkoterminowej
krótkoterminowej
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
55
Test wątpliwy
Test wątpliwy
►
Występują akceleracje lecz nie
Występują akceleracje lecz nie
spełniają warunków testu reaktywnego
spełniają warunków testu reaktywnego
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
56
Klasyfikacja zmienności długo-
Klasyfikacja zmienności długo-
i krótkoterminowej
i krótkoterminowej
Zmienność
Zmienność
/ms/
/ms/
Zmienność
Zmienność
długoterminow
długoterminow
a
a
Zmienność
Zmienność
krótkotermino
krótkotermino
wa
wa
Prawidłowa
Prawidłowa
Powyżej 32
Powyżej 32
4-8 i więcej
4-8 i więcej
Wątpliwa
Wątpliwa
Konieczność
Konieczność
powtórzenia
powtórzenia
Poniżej 22
Poniżej 22
3,5 – 2,5
3,5 – 2,5
Preterminalna
Preterminalna
Zakończenie ciąży
Zakończenie ciąży
16,5
16,5
<2,5
<2,5
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
57
Zmienność krótkoterminowa
Zmienność krótkoterminowa
►
Najlepszy wskaźnik oceny dobrostanu
Najlepszy wskaźnik oceny dobrostanu
płodu
płodu
►
Zmniejszenie wartości tej zmienności
Zmniejszenie wartości tej zmienności
koreluje z narastaniem ryzyka kwasicy
koreluje z narastaniem ryzyka kwasicy
metabolicznej płodu
metabolicznej płodu
►
4ms może wystąpić kwasica płodu
4ms może wystąpić kwasica płodu
►
2,5ms 80% ryzyko kwasicy
2,5ms 80% ryzyko kwasicy
oddechowo-metabolicznej płodu
oddechowo-metabolicznej płodu
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
58
Profil biofizyczny płodu
Profil biofizyczny płodu
►
Ultrasonograficzna metoda oceny
Ultrasonograficzna metoda oceny
dobrostanu płodu
dobrostanu płodu
Ruchy oddechowe płodu /0-2/
Ruchy oddechowe płodu /0-2/
Ruchy duże płodu /0-2/
Ruchy duże płodu /0-2/
Napięcie mięśniowe płodu /0-2/
Napięcie mięśniowe płodu /0-2/
Objętość płynu owodniowego
Objętość płynu owodniowego
Zapis kardiotokograficzny
Zapis kardiotokograficzny
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
59
Dopplerowskie metody analizy
Dopplerowskie metody analizy
przepływu krwi
przepływu krwi
►
Badanie dopplerowskie krążenia
Badanie dopplerowskie krążenia
płodowego i zjawisk dystrybucji w nim
płodowego i zjawisk dystrybucji w nim
występujących jest użyteczną
występujących jest użyteczną
metodą w nieinwazyjnym określaniu
metodą w nieinwazyjnym określaniu
stanu równowagi gazometrycznej
stanu równowagi gazometrycznej
płodu
płodu
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
60
Wskaźniki opisujące falę
Wskaźniki opisujące falę
prędkości przepływu
prędkości przepływu
►
Wskaźnik oporu
Wskaźnik oporu
RI = (S-D)/S
RI = (S-D)/S
►
Wskaźnik skurczowo
Wskaźnik skurczowo
– rozkurczowy
– rozkurczowy
S/D
S/D
►
Indeks pulsacji
Indeks pulsacji
►
PI = (S-D)/A
PI = (S-D)/A
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
61
Zmiany wskaźników przy
Zmiany wskaźników przy
zmianach
zmianach
w przepływie tętniczym
w przepływie tętniczym
►
Wzrost oporu naczyniowego – maleje lub
Wzrost oporu naczyniowego – maleje lub
zanika przepływ rozkurczowy
zanika przepływ rozkurczowy
RI – rośnie – dąży do 1
RI – rośnie – dąży do 1
S/D – dąży do nieskończoności
S/D – dąży do nieskończoności
PI – rośnie
PI – rośnie
►
Spadek oporu naczyniowego – rośnie
Spadek oporu naczyniowego – rośnie
przepływ rozkurczowy
przepływ rozkurczowy
RI – maleje – dąży do 0
RI – maleje – dąży do 0
S/D – maleje – dąży do 1
S/D – maleje – dąży do 1
PI – maleje
PI – maleje
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
62
Wzrost oporu naczyniowego
Wzrost oporu naczyniowego
►
RI – rośnie
RI – rośnie
–
–
dąży do 1
dąży do 1
►
S/D – dąży do
S/D – dąży do
nieskończoności
nieskończoności
►
PI – rośnie
PI – rośnie
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
63
Spadek oporu naczyniowego
Spadek oporu naczyniowego
►
RI – maleje
RI – maleje
–
–
dąży do 0
dąży do 0
►
S/D – maleje
S/D – maleje
–
–
dąży do 1
dąży do 1
►
PI – maleje
PI – maleje
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
64
Metody dopplerowskiej analizy
Metody dopplerowskiej analizy
przepływu krwi w położnictwie
przepływu krwi w położnictwie
►
Analiza przepływu maciczno –
Analiza przepływu maciczno –
łożyskowego
łożyskowego
►
Analiza przepływu łożyskowo –
Analiza przepływu łożyskowo –
płodowego
płodowego
►
Analiza przepływu płodowego
Analiza przepływu płodowego
Przepływ w OUN
Przepływ w OUN
Przepływ obwodowy
Przepływ obwodowy
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
65
Krążenie maciczno -
Krążenie maciczno -
łożyskowe
łożyskowe
►
Tętnica maciczna
Tętnica maciczna
►
Tętnice łukowate
Tętnice łukowate
►
Lokalizacja ultrasonograficzna tętnicy
Lokalizacja ultrasonograficzna tętnicy
macicznej – sondą TV uwidocznić tętnicę
macicznej – sondą TV uwidocznić tętnicę
biodrową wewnętrzną i odejście tętnicy
biodrową wewnętrzną i odejście tętnicy
macicznej
macicznej
►
Tętnica łukowata widoczna jest w miejscu
Tętnica łukowata widoczna jest w miejscu
przyczepu łożyska w obrębie mięśnia macicy
przyczepu łożyska w obrębie mięśnia macicy
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
66
Krążenie maciczno -
Krążenie maciczno -
łożyskowe
łożyskowe
►
U nieciężarnej kobiety tętnica maciczna jest
U nieciężarnej kobiety tętnica maciczna jest
naczyniem wysokooporowym z niewielkim
naczyniem wysokooporowym z niewielkim
przepływem rozkurczowym, z widocznym
przepływem rozkurczowym, z widocznym
zjawiskiem wcięcia rozkurczowego „Notch”
zjawiskiem wcięcia rozkurczowego „Notch”
►
Indeks pulsacji około – 2- 3
Indeks pulsacji około – 2- 3
►
W czasie ciąży na skutek implantacji,
W czasie ciąży na skutek implantacji,
przemian w tętnicach spiralnych rośnie
przemian w tętnicach spiralnych rośnie
gwałtownie przepływ w tętnicy macicznej, aby
gwałtownie przepływ w tętnicy macicznej, aby
zapewnić prawidłowy przepływ przez łożysko
zapewnić prawidłowy przepływ przez łożysko
►
Indeks pulsacji maleje po 26 tygodniu ciąży
Indeks pulsacji maleje po 26 tygodniu ciąży
jest mniejszy od 1, zjawisko „Notch” nigdy
jest mniejszy od 1, zjawisko „Notch” nigdy
fizjologicznie nie występuje
fizjologicznie nie występuje
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
67
►
Fizjologiczny przepływ w tętnicy macicznej
Fizjologiczny przepływ w tętnicy macicznej
w fazie wydzielniczej cyklu
w fazie wydzielniczej cyklu
►
PI > 1, obecne „Notch”
PI > 1, obecne „Notch”
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
68
►
Prawidłowy przepływ krwi w tętnicy
Prawidłowy przepływ krwi w tętnicy
macicznej powyżej 26 tygodnia ciąży
macicznej powyżej 26 tygodnia ciąży
►
PI<1,
PI<1,
►
„
„
Notch” – nie występuje
Notch” – nie występuje
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
69
►
Niprawidłowy przepływ w tętnicy
Niprawidłowy przepływ w tętnicy
macicznej po 26 tygodniu ciąży
macicznej po 26 tygodniu ciąży
►
PI>1
PI>1
►
Zjawisko „Notch”
Zjawisko „Notch”
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
70
Zmiany pulsacji i oporu w tętnicy
Zmiany pulsacji i oporu w tętnicy
macicznej w przebiegu ciąży
macicznej w przebiegu ciąży
fizjologicznej
fizjologicznej
►
Do 10Hbd bardzo wysoka pulsacja – fizjologicznie wystętuje
Do 10Hbd bardzo wysoka pulsacja – fizjologicznie wystętuje
„Notch”
„Notch”
►
10 – 25Hbd liniowy spadek pulsacji - „Notch” raczej nie
10 – 25Hbd liniowy spadek pulsacji - „Notch” raczej nie
występuje
występuje
►
Powyżej 25Hbd PI<1, „Notch” nigdy nie występuje
Powyżej 25Hbd PI<1, „Notch” nigdy nie występuje
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
71
Krążenie łożyskowo -
Krążenie łożyskowo -
płodowe
płodowe
►
Tętnice pępowinowe
Tętnice pępowinowe
►
Żyła pępowinowa
Żyła pępowinowa
►
Naczynia pępowinowe lokalizuje się
Naczynia pępowinowe lokalizuje się
w okolicy przyczepu łożyskowego
w okolicy przyczepu łożyskowego
pępowiny lub w wolnej pętli pępowiny
pępowiny lub w wolnej pętli pępowiny
►
Im dalej od przyczepu łożyskowego
Im dalej od przyczepu łożyskowego
pępowiny tym opór może być większy
pępowiny tym opór może być większy
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
72
Pępowina metoda CDI
Pępowina metoda CDI
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
73
►
Przepływ krwi w tętnicy pępowinowej w I trymestrze ciąży
Przepływ krwi w tętnicy pępowinowej w I trymestrze ciąży
►
RI około 1
RI około 1
►
PI>2
PI>2
►
Pulsacja w żyle pępowinowej
Pulsacja w żyle pępowinowej
►
Brak przepływu końcowo-rozkurczowego
Brak przepływu końcowo-rozkurczowego
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
74
►
Prawidłowy przepływ w AU w III trymestrze
Prawidłowy przepływ w AU w III trymestrze
PI około 1
PI około 1
RI <0,66
RI <0,66
S/D <3
S/D <3
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
75
Zmiany PI w czasie trwania
Zmiany PI w czasie trwania
ciąży fizjologicznej
ciąży fizjologicznej
►
Do 22Hbd pulsacja
Do 22Hbd pulsacja
i opór bardzo wysokie
i opór bardzo wysokie
PI>1,5
PI>1,5
►
Od 22Hbd pulsacja
Od 22Hbd pulsacja
spada
spada
średni PI ok. 1
średni PI ok. 1
►
Opór RI do 22Hbd
Opór RI do 22Hbd
>0,66
>0,66
►
Opór RI powyżej
Opór RI powyżej
22Hbd <0,66
22Hbd <0,66
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
76
Nieprawidłowy przepływ w AU
Nieprawidłowy przepływ w AU
w III trymestrze ciąży
w III trymestrze ciąży
►
Wzrost oporu i pulsacji w AU
Wzrost oporu i pulsacji w AU
►
AEDVF – absence of end diastolic
AEDVF – absence of end diastolic
velocity
velocity
►
REDVF –
REDVF –
reversed end – diastolic
reversed end – diastolic
velocity
velocity
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
77
Wzrost oporu i pulsacji w AU
Wzrost oporu i pulsacji w AU
►
PI>1
PI>1
►
RI>0,66
RI>0,66
►
S/D>3
S/D>3
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
78
AEDVF – absence of end diastolic
AEDVF – absence of end diastolic
velocity
velocity
Brak przepływu końcowo -
Brak przepływu końcowo -
rozkurczowego
rozkurczowego
►
Poprzedza o 72h karditokograficzne objawy
Poprzedza o 72h karditokograficzne objawy
zagrożenia płodu:
zagrożenia płodu:
STV<2,5ms
STV<2,5ms
Milcząca oscylacja
Milcząca oscylacja
Deceleracje późne
Deceleracje późne
►
Istnieje potencjalna możliwość kontynuowania ciąży
Istnieje potencjalna możliwość kontynuowania ciąży
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
79
REDVF –
REDVF –
reversed end – diastolic
reversed end – diastolic
velocity
velocity
odwrócony przepływ końcowo -
odwrócony przepływ końcowo -
rozkurczowy
rozkurczowy
►
Nieodwracalny objaw
Nieodwracalny objaw
ultrasonograficzny
ultrasonograficzny
zagrożenia płodu
zagrożenia płodu
►
Poprzedza śmierć
Poprzedza śmierć
wewnątrzmaciczną
wewnątrzmaciczną
płodu
płodu
o max. 72h
o max. 72h
►
Jest wskazaniem do
Jest wskazaniem do
zakończenia ciąży
zakończenia ciąży
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
80
Krążenie płodowe
Krążenie płodowe
►
OUN
OUN
Tętnica mózgu środkowa MCA
Tętnica mózgu środkowa MCA
►
Krążenie obwodowe
Krążenie obwodowe
Tętnicze
Tętnicze
►
Aorta zstępująca
Aorta zstępująca
►
Tętnica nerkowa
Tętnica nerkowa
►
Tętnica śledzionowa
Tętnica śledzionowa
►
Tętnice wątrobowe
Tętnice wątrobowe
►
Inne (udowa, biodrowa wewnętrzna)
Inne (udowa, biodrowa wewnętrzna)
Żylne
Żylne
►
Przewód żylny – Ductus venosus
Przewód żylny – Ductus venosus
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
81
Koło tętnicze Wilisa - CDE
Koło tętnicze Wilisa - CDE
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
82
Prawidłowy przepływ w MCA
Prawidłowy przepływ w MCA
w III trymestrze ciąży
w III trymestrze ciąży
►
PI – 1,94
PI – 1,94
►
RI – 0,85
RI – 0,85
►
S/D>3
S/D>3
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
83
MCA – tętnica mózgu
MCA – tętnica mózgu
środkowa
środkowa
►
Badania fali przepływu MCA wykonywane
Badania fali przepływu MCA wykonywane
są w II i III trymestrze
są w II i III trymestrze
►
Pulsacja i opór w MCA maleje liniowo
Pulsacja i opór w MCA maleje liniowo
z czasem trwania ciąży
z czasem trwania ciąży
►
Średnie prawidłowe wartości wskaźników
Średnie prawidłowe wartości wskaźników
przepływu w ciąży III trymestru
przepływu w ciąży III trymestru
PI – 1-2
PI – 1-2
RI>0,66
RI>0,66
S/D>3
S/D>3
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
84
Zmiany PI w czasie ciąży
Zmiany PI w czasie ciąży
fizjologicznej
fizjologicznej
►
Spadek PI, RI, S/D
Spadek PI, RI, S/D
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
85
Centralizacja krążenia
Centralizacja krążenia
płodowego
płodowego
►
Zmiany przepływu krwi w krążeniu
Zmiany przepływu krwi w krążeniu
płodowym są efektem reakcji płodu na
płodowym są efektem reakcji płodu na
niedotlenienie (niewydolność przewlekła
niedotlenienie (niewydolność przewlekła
łożyska, niedokrwistość, wada serca i inne)
łożyska, niedokrwistość, wada serca i inne)
►
Nadnerczowy wyrzut adrenaliny
Nadnerczowy wyrzut adrenaliny
►
Pobudzenie adrenergicznych receptorów
Pobudzenie adrenergicznych receptorów
β
β
2
2
,
,
zlokalizowanych w naczyniach OUN,
zlokalizowanych w naczyniach OUN,
nadnerczy, nerek, naczyń wieńcowych
nadnerczy, nerek, naczyń wieńcowych
►
Wzrost przepływu w ww. narządach – spadek
Wzrost przepływu w ww. narządach – spadek
PI, RI, S/D w naczyniach ww. narządów
PI, RI, S/D w naczyniach ww. narządów
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
86
Brain sp
Brain sp
a
a
ring effect
ring effect
(BSE)
(BSE)
Efekt centralizacji krążenia
Efekt centralizacji krążenia
mózgowego
mózgowego
►
Spadek PI, RI, S/D w MCA
Spadek PI, RI, S/D w MCA
►
Wynik kompensacji zaburzeń utlenowania płodu
Wynik kompensacji zaburzeń utlenowania płodu
►
Pojawia się przed wystąpieniem zmian w KTG
Pojawia się przed wystąpieniem zmian w KTG
i profilu biofizycznym
i profilu biofizycznym
►
Jest pierwszym objawem wczesnego zagrożenia płodu
Jest pierwszym objawem wczesnego zagrożenia płodu
►
Jest wskazaniem do weryfikacji dobrostanu płodu - OCT
Jest wskazaniem do weryfikacji dobrostanu płodu - OCT
►
Może wystąpić w przebiegu:
Może wystąpić w przebiegu:
IUGR
IUGR
Ciąża po terminie – niewydolność łożyska
Ciąża po terminie – niewydolność łożyska
Małowodzie
Małowodzie
Okręcenie płodu pępowiną
Okręcenie płodu pępowiną
Niedokrwistość płodu
Niedokrwistość płodu
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
87
Brain sp
Brain sp
a
a
ring effect
ring effect
(BSE)
(BSE)
Efekt centralizacji krążenia
Efekt centralizacji krążenia
mózgowego
mózgowego
►
Aby rozpoznać BSE
Aby rozpoznać BSE
należy wykonać
należy wykonać
badanie przepływu
badanie przepływu
w MCA oraz AU
w MCA oraz AU
►
Wyliczyć wskaźnik CPP
Wyliczyć wskaźnik CPP
mózgowo-łożyskowy
mózgowo-łożyskowy
►
CPP=PI
CPP=PI
MCA
MCA
/PI
/PI
AU
AU
►
BSE gdy
BSE gdy
CPP<1,08
CPP<1,08
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
88
Aorta zstępująca - TA
Aorta zstępująca - TA
►
Przepływ w aorcie zstępującej
Przepływ w aorcie zstępującej
badany jest w odcinku piersiowym
badany jest w odcinku piersiowym
aorty bezpośrednio nad przeponą
aorty bezpośrednio nad przeponą
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
89
Prawidłowy przepływ w TA
Prawidłowy przepływ w TA
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
90
►
Prawidłowy przepływ w AU w III trymestrze
Prawidłowy przepływ w AU w III trymestrze
PI około 1
PI około 1
RI <0,66
RI <0,66
S/D <3
S/D <3
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
91
Zmiany PI w TA
Zmiany PI w TA
w ciąży fizjologicznej
w ciąży fizjologicznej
►
PI w ciąży
PI w ciąży
donoszonej
donoszonej
około –
około –
2
2
►
RI w TA jest
RI w TA jest
wartością
wartością
względnie stałą
względnie stałą
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
92
Wskaźnik mózgowo -
Wskaźnik mózgowo -
aortalny
aortalny
►
PI
PI
MCA
MCA
/PI
/PI
TA
TA
►
w sytuacji
w sytuacji
zagrożenia płodu PI
zagrożenia płodu PI
w MCA – maleje
w MCA – maleje
w TA – rośnie
w TA – rośnie
►
PI
PI
MCA
MCA
/PI
/PI
TA
TA
-
-
maleje
maleje
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
93
AEDVF
AEDVF
Brak przepływu końcowo -
Brak przepływu końcowo -
rozkurczowego
rozkurczowego
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
94
Kliniczne zastosowanie
Kliniczne zastosowanie
dopplerowskiej analizy fali
dopplerowskiej analizy fali
przepływu
przepływu
►
Prewencja PIH
Prewencja PIH
►
Monitorowanie stanu płodu w przebiegu IUGR
Monitorowanie stanu płodu w przebiegu IUGR
►
Monitorowanie stanu płodu w HRP
Monitorowanie stanu płodu w HRP
PIH, DMG, małowodzie, wielowodzie
PIH, DMG, małowodzie, wielowodzie
►
Monitorowanie stanu płodu w ciąży po terminie
Monitorowanie stanu płodu w ciąży po terminie
►
Monitorowanie stanu płodu w ciąży powikłanej
Monitorowanie stanu płodu w ciąży powikłanej
niedokrwistością płodu
niedokrwistością płodu
►
Monitorowanie stanu płodu w ciąży z wadą
Monitorowanie stanu płodu w ciąży z wadą
serca płodu
serca płodu
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
95
Prewencja PIH
Prewencja PIH
►
Wykonanie badania
Wykonanie badania
przepływu w tętnicy
przepływu w tętnicy
macicznej
macicznej
ok. 22-25Hbd
ok. 22-25Hbd
►
Stwierdzenie
Stwierdzenie
obustronnego
obustronnego
„notch” – duże
„notch” – duże
ryzyko pojawienia
ryzyko pojawienia
się nadciśnienia
się nadciśnienia
indukowanego
indukowanego
ciążą
ciążą
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
96
Monitorowanie stanu płodu
Monitorowanie stanu płodu
w przebiegu IUGR
w przebiegu IUGR
►
Typowe objawy USG
Typowe objawy USG
w ciąży powikłanej IUGR
w ciąży powikłanej IUGR
EFW<10 centyla
EFW<10 centyla
FL/AC>24 (20-24)
FL/AC>24 (20-24)
HC/AC>1,08 (0,89-1,08)
HC/AC>1,08 (0,89-1,08)
Brak przyrostu masy płodu
Brak przyrostu masy płodu
w badaniach co 10 dni
w badaniach co 10 dni
Małowodzie
Małowodzie
BSE
BSE
Wzrost oporu w:
Wzrost oporu w:
AU, TA, DV
AU, TA, DV
►
Objawy USG świadczące
Objawy USG świadczące
o bezpośrednim
o bezpośrednim
zagrożeniu życia
zagrożeniu życia
wewnątrzmacicznego
wewnątrzmacicznego
płodu
płodu
AEDVF, REDVF w AU, TA
AEDVF, REDVF w AU, TA
Brak lub odwrócony
Brak lub odwrócony
przepływ w DV w
przepływ w DV w
okresie skurczu
okresie skurczu
przedsionków
przedsionków
Zniknięcie objawu BSE
Zniknięcie objawu BSE
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
97
Brain sp
Brain sp
a
a
ring effect
ring effect
(BSE)
(BSE)
Efekt centralizacji krążenia
Efekt centralizacji krążenia
mózgowego
mózgowego
►
Aby rozpoznać BSE
Aby rozpoznać BSE
należy wykonać
należy wykonać
badanie przepływu
badanie przepływu
w MCA oraz AU
w MCA oraz AU
►
Wyliczyć wskaźnik CPP
Wyliczyć wskaźnik CPP
mózgowo-łożyskowy
mózgowo-łożyskowy
►
CPP=PI
CPP=PI
MCA
MCA
/PI
/PI
AU
AU
►
BSE gdy
BSE gdy
CPP<1,08
CPP<1,08
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
98
Wzrost oporu i pulsacji w AU
Wzrost oporu i pulsacji w AU
►
PI>1
PI>1
►
RI>0,66
RI>0,66
►
S/D>3
S/D>3
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
99
Wzrost oporu w DV
Wzrost oporu w DV
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
100
AEDVF – absence of end diastolic
AEDVF – absence of end diastolic
velocity
velocity
Brak przepływu końcowo -
Brak przepływu końcowo -
rozkurczowego
rozkurczowego
►
Poprzedza o 72h karditokograficzne objawy
Poprzedza o 72h karditokograficzne objawy
zagrożenia płodu:
zagrożenia płodu:
STV<2,5ms
STV<2,5ms
Milcząca oscylacja
Milcząca oscylacja
Deceleracje późne
Deceleracje późne
►
Istnieje potencjalna możliwość kontynuowania ciąży
Istnieje potencjalna możliwość kontynuowania ciąży
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
101
REDVF –
REDVF –
reversed end – diastolic
reversed end – diastolic
velocity
velocity
odwrócony przepływ końcowo -
odwrócony przepływ końcowo -
rozkurczowy
rozkurczowy
►
Nieodwracalny objaw
Nieodwracalny objaw
ultrasonograficzny
ultrasonograficzny
zagrożenia płodu
zagrożenia płodu
►
Poprzedza śmierć
Poprzedza śmierć
wewnątrzmaciczną
wewnątrzmaciczną
płodu
płodu
o max. 72h
o max. 72h
►
Jest wskazaniem do
Jest wskazaniem do
zakończenia ciąży
zakończenia ciąży
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
102
AEDVF
AEDVF
Brak przepływu końcowo -
Brak przepływu końcowo -
rozkurczowego
rozkurczowego
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
103
Wzrost oporu w DV oraz zanik w okresie
Wzrost oporu w DV oraz zanik w okresie
A
A
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
104
Wzrost oporu naczyniowego
Wzrost oporu naczyniowego
oraz odwrócony przepływ w
oraz odwrócony przepływ w
okresie A
okresie A
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
105
Zapis KTG prawidłowy
Zapis KTG prawidłowy
Dopplerowska ocena przepływu
krwi w t.pępowinowej i t.mózgu
środkowej
Przepływ
prawidłowy
Przepływ
nieprawidłowy
Ocena przepływu
krwi w
t.pępowinowej
i t.mózgu
środkowej co 7dni
Rozważyć
zakończenie ciąży
Ocena przepływu krwi
w t.pępowinowej i
t.mózgu środkowej co 3
dni
REDVF/AEDVF ?
Ocena
dojrzałości
Płuc płodu
Zapis KTG
patologiczn
y
Zapis KTG
patologiczn
y
Materiał własny – nadzór położniczy w ciąży powikłanej NIC
Materiał własny – nadzór położniczy w ciąży powikłanej NIC
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
106
Pr
Pr
ofilaktyka
ofilaktyka
IUGR
IUGR
►
Strategia zawiera
Strategia zawiera
Właściwą opiekę prenatalną
Właściwą opiekę prenatalną
Prawidłowa
Prawidłowa
suplementa
suplementa
cja białkowo/energetyczna
cja białkowo/energetyczna
Leczenie anemii
Leczenie anemii
prawidłowa
prawidłowa
suplementa
suplementa
cja mineralno/witaminowa
cja mineralno/witaminowa
Tran rybi
Tran rybi
Zapobieganie i leczenie
Zapobieganie i leczenie
►
nadciśnienie
nadciśnienie
►
infekcje
infekcje
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
107
Leczenie
Leczenie
IUGR
IUGR
ma wiele przyczyn dlatego nie
ma wiele przyczyn dlatego nie
ma jednego sposobu postępowania
ma jednego sposobu postępowania
który byłby skuteczny w każdym
który byłby skuteczny w każdym
przypadku
przypadku
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
108
Treatment
Treatment
Powinno być zalecane w każdym
przypadku podejrzenia IUGR.
Korzyśći z takiego postępowania
wynikają ze zwiększonego przepływu
krwi przez macicę.
Odpoczynek i leżenie w łóżku
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
109
Treatment
Treatment
Maternal bed rest
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
110
Treatment
Treatment
Postępowanie nadal kontrowersyjne
Postępowanie nadal kontrowersyjne
Skuteczność największa jeżeli jest
Skuteczność największa jeżeli jest
stosowana od około 20 tygodnia.
stosowana od około 20 tygodnia.
Najcześciej diagnoza jest stawiana w III
Najcześciej diagnoza jest stawiana w III
trymestrzew wówczas efekty są
trymestrzew wówczas efekty są
ograniczone
ograniczone
Nie jest zalecana do profilaktyki w
Nie jest zalecana do profilaktyki w
przypadkach pacjentek z grupy niskiego
przypadkach pacjentek z grupy niskiego
ryzyka
ryzyka
Aspirin Therapy
Aspirin Therapy
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
111
Treatment
Treatment
Opisywane są próby leczenia
z zastosowaniem diety
wysokokalorycznej, suplementacji cynku,
tranu hormonów, tlenku azotu i terapii
tlenem
Skuteczność tych metod jest ograniczona
Inne formy leczenia
Inne formy leczenia
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
112
Leczenie
Leczenie
R
R
yzyko wcześniactwa
yzyko wcześniactwa
►
Złe warunki
Złe warunki
rozwoju
rozwoju
wewnątrzmaciczne
wewnątrzmaciczne
go
go
R
R
yzyko skutków
yzyko skutków
hypotrofii
hypotrofii
►
„
„
Wrogie środowisko
Wrogie środowisko
wewnątrzmaciczne”
wewnątrzmaciczne”
Wybór optymalnego
Wybór optymalnego
terminu porodu
terminu porodu
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
113
Wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrostu płodu
Wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrostu płodu
przyczynia się w sposób zasadniczy do wzrostu
przyczynia się w sposób zasadniczy do wzrostu
wskaźnika umieralności okołoporodowej płodów i
wskaźnika umieralności okołoporodowej płodów i
noworodków, a zwłaszcza śmiertelności
noworodków, a zwłaszcza śmiertelności
przedporodowej
przedporodowej
►
W ciąży powikłanej tym schorzeniem obserwuje się
W ciąży powikłanej tym schorzeniem obserwuje się
o 30% częściej zamartwicę płodu
o 30% częściej zamartwicę płodu
o 24% więcej porodów operacyjnych w porównaniu z ciążą
o 24% więcej porodów operacyjnych w porównaniu z ciążą
prawidłową
prawidłową
►
Zajmuje drugie miejsce po porodzie przedwczesnym
Zajmuje drugie miejsce po porodzie przedwczesnym
jako przyczyna zgonów okołoporodowych płodów i
jako przyczyna zgonów okołoporodowych płodów i
noworodków
noworodków
►
Mimo, iż około jedna trzecia martwych urodzeń w
Mimo, iż około jedna trzecia martwych urodzeń w
tych przypadkach jest związana z wadami
tych przypadkach jest związana z wadami
rozwojowymi to główną przyczyną umieralności i
rozwojowymi to główną przyczyną umieralności i
śmiertelności w tej grupie pozostaje
śmiertelności w tej grupie pozostaje
niedotlenienie okołoporodowe
niedotlenienie okołoporodowe
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
114
Wczesne następstwa IUGR
Wczesne następstwa IUGR
►
Wzrost płodowej umieralności i śmiertelności
Wzrost płodowej umieralności i śmiertelności
zgon wewnątrzmaciczny/śródporodowy/
zgon wewnątrzmaciczny/śródporodowy/
Śródporodowe zaburzenia RKZ
Śródporodowe zaburzenia RKZ
►
Późne deceleracje
Późne deceleracje
►
Ciężkie deceleracje zmienne
Ciężkie deceleracje zmienne
►
Zaburzenia zmienności krótkoterminowej
Zaburzenia zmienności krótkoterminowej
►
Epi
Epi
z
z
od
od
y bradykardii
y bradykardii
W 40% porodów płodów hipotroficznych dochodzi do
W 40% porodów płodów hipotroficznych dochodzi do
objawów kwasicy
objawów kwasicy
Zagrożenie zgonem poporodowym wynika z powikłań
Zagrożenie zgonem poporodowym wynika z powikłań
noworodkowych -
noworodkowych -
asphyxia, acidosis, meconium aspiration
asphyxia, acidosis, meconium aspiration
syndrome, infe
syndrome, infe
kcja
kcja
,
,
hypogl
hypogl
ik
ik
emia
emia
,
,
hypotermia
hypotermia
,
,
zespół nagłej
zespół nagłej
śmierci noworodka
śmierci noworodka
Ze względu na zaburzenia odporności immunologicznej
Ze względu na zaburzenia odporności immunologicznej
noworodki
noworodki
IUGR
IUGR
mają zwiększone ryzyko infekcji i jej
mają zwiększone ryzyko infekcji i jej
skutków
skutków
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
115
Odległe następstwa IUGR
Odległe następstwa IUGR
►
nadciśnienie tętnicze i udar
nadciśnienie tętnicze i udar
►
choroba niedokrwienna serca
choroba niedokrwienna serca
►
ryzyka zawału m. sercowego
ryzyka zawału m. sercowego
►
ciśnienia śródgałkowego
ciśnienia śródgałkowego
►
ryzyka schizofrenii i stanów depresyjnych
ryzyka schizofrenii i stanów depresyjnych
►
ryzyka cukrzycy typu II,
ryzyka cukrzycy typu II,
hipercholesterolemii, zespołu X
hipercholesterolemii, zespołu X
►
ryzyka przedwczesnej menopauzy
ryzyka przedwczesnej menopauzy
►
ryzyka alergii
ryzyka alergii
►
częstości zaburzeń czynności płuc
częstości zaburzeń czynności płuc
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
116
Algorytm postępowania w IUGR
Algorytm postępowania w IUGR
IUGR
Wywiad
Badanie kliniczne
Biometria płodu
Badanie dopplerowskie
Prawidłowe spektrum
przepływu
Doppler + AFI - 1 x tydzień
Biometria płodu co 7/10 dni
Nieprawidłowe spektrum
przepływu
REDVF
ZAKOŃCZENIE CIĄŻY
Badanie KTG
Zapis KTG
patologiczny
Zapis KTG
prawidłowy
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
117
Zapis KTG prawidłowy
Zapis KTG prawidłowy
Dopplerowska ocena przepływu
krwi w t.pępowinowej i t.mózgu
środkowej
Dopplerowska ocena przepływu
krwi w t.pępowinowej i t.mózgu
środkowej
Przepływ prawidłowy
Przepływ prawidłowy
Przepływ patologiczny
Przepływ patologiczny
ocena przepływu
krwi w
t.pępowinowej i
t.mózgu środkowej
co 7dni
ocena przepływu
krwi w
t.pępowinowej i
t.mózgu środkowej
co 7dni
Rozważyć
zakończenie ciąży
Rozważyć
zakończenie ciąży
ocena przepływu krwi w
t.pępowinowej i t.mózgu
środkowej co 3 dni
ocena przepływu krwi w
t.pępowinowej i t.mózgu
środkowej co 3 dni
REDVF/AEDVF ?
Ocena dojrzałości
Płuc płodu
Zapis KTG patologiczny
Zapis KTG patologiczny
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
118
IUGR (10 percentyl) Małowodzie
IUGR (10 percentyl) Małowodzie
KTG 3 X TYDZIEŃ
KTG 3 X TYDZIEŃ
Biometria co 14 dni
Biometria co 14 dni
AFI co 7 dni
AFI co 7 dni
Przepływ w t. pępowinowej
Przepływ w t. pępowinowej
s/d <3.0 – co 7 dni
s/d <3.0 – co 7 dni
s/d >3.0 – co 3 dni
s/d >3.0 – co 3 dni
21.05.21
Fizjologia płynu owodniowego. IUGR. Rafał Rzepka
119
IUGR (5 percentyl) Małowodzie
AEDVF
IUGR (5 percentyl) Małowodzie
AEDVF
KTG codziennie
KTG codziennie
Biometria co 14 dni
Biometria co 14 dni
AFI 2 x tydzień
AFI 2 x tydzień
Przepływ w t. pępowinowej
Przepływ w t. pępowinowej
co 3 dni
co 3 dni
REDVF
REDVF
Rozważyć
zakończenie ciąży
Rozważyć
zakończenie ciąży