TEMAT: BUDOWA I
FUNKCJA NARZĄDÓW
SŁUCHU
Opracowała: Anna Kosieradzka
UCHO /AURIS, OTOS/ -
ROLA
UCHO – narząd zmysłu słuchu i
równowagi – zamienia drgania fal
dźwiękowych na określone
wrażenia, które uświadamiamy
sobie jako
dźwięki.
Słuch jest obok wzroku drugim
podstawowym zmysłem
umożliwiającym orientację w
otoczeniu i przystosowanie się do
niego.
UCHO
Właściwe receptory
tworzące te narządy
są ukryte w głębi
czaszki
w kości
skroniowej
BUDOWA UCHA
Ucho ludzkie dzieli
się na trzy
części:
ucho
zewnętrzne,
ucho środkowe i
ucho
wewnętrzne.
Ucho zewnętrzne
Ucho zewnętrzne
składa się z
małżowiny
usznej
oraz z
przewodu
słuchowego
zewnętrznego.
Ucho zewnętrzne
Małżowina uszna
(auricula)
Jest wydłużoną,
powyginaną płytką,
ustawioną w stosunku do
powierzchni czaszki pod
kątem 25 do 45
0
Zbudowana jest
z
elastycznej chrząstki i
dolnej części zwanej
płatkiem usznym
,
utworzonym głównie z
tkanki tłuszczowej i
otoczonym ściśle skórą.
Ucho zewnętrzne
Małżowina uszna –
rola
Chwytanie fal
dźwiękowych i
kierowanie ich do ucha
środkowego
Kształt małżowiny usznej człowieka
wykazuje dużą zmienność indywidualną i
może służyć za cechę rozpoznawczą.
Ucho zewnętrzne
Pourazowa amputacja małżowiny usznej Sztuczna małżowina uszna zaczepiona
na tytanowych implantach.
Ucho zewnętrzne
Przewód słuchowy
zewnętrzny
Ma kształt rury i
rozciąga się od płatka
usznego do błony
bębenkowej.
U dorosłych ma długość
2,5 cm
Zewnętrzna 1/3
przewodu zbudowana
jest z chrząstki, a
wewnętrzne 2/3
zbudowane jest z kości
(część kości skroniowej)
Ucho zewnętrzne
Cd. Przewód słuchowy
zewnętrzny
Skóra pokrywająca część chrząstkową
przewodu jest wyposażona w
gruczoły woskowinowe i łojowe,
których wydzieliny mieszając się ze
złuszczającym nabłonkiem tworzą
tzw.
Woskowinę.
Ucho zewnętrzne
Cd. Przewód słuchowy
zewnętrzny
Gromadząca się w
przewodzie słuchowym
woskowina
może
zamknąć jego światło i
spowodować znaczne
osłabienie słuchu.
Ucho zewnętrzne
Cd. Przewód słuchowy
zewnętrzny
W przewodzie wyrastają niezbyt
liczne włosy, których ilość zwiększa
się u starszych mężczyzn.
Skóra pokrywająca przewód kostny
jest znacznie cieńsza i z reguły nie
posiada gruczołów
BŁONA BĘBENKOWA
(membrana tympani)
BŁONA BĘBENKOWA
– stanowi granicę
pomiędzy uchem zewnętrznym a
środkowym.
Oglądana przez
otoskop
ma kształt
owalnej tarczy, o zabarwieniu
perłowoszarym, o wymiarach średnio
7x9 mm.
BŁONA BĘBENKOWA
błona bębenkowa
może działać jak
membrana w
mikrofonie odbierając
drgania dźwiękowe i
przenosząc je
BŁONA BĘBENKOWA
Wewnętrzna
powierzchnia błony
bębenkowej pokryta
jest bł. śluzową
Bł. bębenkowa może
pęknąć w przebiegu
zapalenia ucha
środkowego lub w
wyniku działania
wysokiego ciśnienia.
Perforacja błony bębenkowej
Ucho zewnętrzne
W celu obejrzenia
błony bębenkowej
otoskopem
podciąga
się małżowinę do góry
i do tyłu, dzięki czemu
krzywizny
wyprostowują się ,
umożliwiając wgląd
do głębszej części
przewodu.
Ucho środkowe
Ucho środkowe jest jamą
wypełnioną powietrzem, składa
się z:
jamy bębenkowej,
kosteczek słuchowych i
trąbki słuchowej (Eustachiusza).
Ucho środkowe
Jama bębenkowa
Jama bębenkowa
(e)
–
jest to wąska
szczelinowata
przestrzeń, położona
pomiędzy błoną
bębenkową a
błędnikiem.
Ucho środkowe
Jama bębenkowa
Od przodu Jama
bębenkowa łączy się
przez trąbkę
słuchową z gardłem,
Ucho środkowe
Jama bębenkowa
od tyłu zaś – z
przestrzeniami
pneumatycznymi
wyrostka
sutkowatego kości
skroniowej.
Ucho środkowe
Kosteczki słuchowe
Kosteczki słuchowe
znajdują się w
jamie bębenkowej, są zrośnięte z błoną
bębenkową.
Rola
Przewodzą dźwięki w postaci wibracji z
błony bębenkowej do okienka owalnego
ucha zewnętrznego.
Ucho środkowe
Kosteczki słuchowe
Są 3 kosteczki słuchowe:
młoteczek,
kowadełko
i strzemiączko.
Kosteczki słuchowe
Ucho środkowe
Kosteczki słuchowe
Młoteczek
(malleus)
Największa z trzech
kosteczek słuchowych dł. Ok.
8mm; długa rękojeść
młoteczka łączy się z
wewnętrzną powierzchnią
błony bębenkowej
Ucho środkowe
Kosteczki słuchowe
Kowadełko (incus)
– ma duży
zaokrąglony trzon, który łączy się
stawem z głową młoteczka
Ucho środkowe
Kosteczki słuchowe
Strzemiączko (stapes)
- najmniejsza
kość w organizmie człowieka, ma
jedynie 3mm. Głowa strzemiączka
łączy się z kowadełkiem.
Ucho środkowe
Kosteczki słuchowe
Wszystkie trzy kosteczki
połączone są ze sobą więzadłami ,
ich ruchy modulują dwa mięśnie:
strzemiączkowy i napinający błonę
bębenkową.
Ucho środkowe
Trąbka słuchowa
(Eustachiusza)
-tuba
auditiva
Łączy jamę
bębenkową z gardłem
Długość jej wynosi 35-
38mm.
Ucho środkowe
Trąbka słuchowa
Przy ruchu połykania ujście
gardłowe trąbki otwiera się
wentylując ucho środkowe i
wyrównując ciśnienie w nim z
ciśnieniem atmosferycznym
Ucho wewnętrzne
Ucho wewnętrzne (błędnik)
to
skomplikowana, trzyczęściowa
komora kostna, zawierająca
błoniaste elementy wypełnione
śródchłonką (endolimfą).
Ucho wewnętrzne
Ucho wewnętrzne
składa się z:
przedsionka,
kanałów
półkolistych i
ślimaka.
Ucho wewnętrzne
W tej części ucha znajdują się
narządy odpowiedzialne za
równowagę
(przedsionek i kanały
półkoliste) i
słuch
(ślimak).
Ucho wewnętrzne
Przedsionek przylega do ucha
środkowego, zawiera woreczek i
łagiewkę
Kanały półkoliste odchodzą od
przedsionka, zawierają przewody
półkoliste. Człowiek ma 3 kanały
półkoliste.
Ucho wewnętrzne
Ślimak to spiralny kanał zwinięty
jak muszla ślimaka.
We wnętrzu ślimaka znajduje się
narząd ślimakowy
(narząd
Cortiego)–
zawiera receptory
słuchowe
Droga fali dźwiękowej:
Fale dźwiękowe zbierana
przez małżowinę uszną
przechodzą przez
przewód słuchowy
zewnętrzny i wprawiają
w drgania błonę
bębenkową. Błona
bębenkowa przekazuje
drgania na kosteczki
słuchowe.
Ostatnia kosteczka –
strzemiączko przekazuje
drgania membranie, która
powoduje przemieszczenie
limfy wypełniającej błędnik.
W komórkach receptorowych
narządu ślimakowego fale
dźwiękowe zostają
przekształcone w impuls
elektryczny, który jest
przekazywany nerwem
słuchowym do ośrodków
słuchu w korze mózgowej.
Tam powstaje wrażenie
słuchowe odebranego
dźwięku.
Otorhinolaryngologia
Otorhinolaryngologia
zajmuje się
fizjologią, rozpoznawaniem i leczeniem
chorób ucha (z grec. oros, otos -
ucho
),
nosa (z grec. rhinos -
nos
), gardła (z
grec. pharyngos -
gardło
) i krtani ( z
grec. laryngos -
krtań
)
Potoczna nazwa tej dziedziny medycyny
to
otolaryngologia
lub jeszcze częściej
używana -
laryngologia
.
Badanie słuchu
Badanie słuchu (badanie
audiologiczne)
Badanie słuchu może być badaniem
subiektywnym lub obiektywnym.
Badanie subiektywne
polega na
potwierdzeniu przez pacjenta słyszenia
poszczególnych dźwięków podawanych
przez badającego.
Badanie obiektywne
polega na
rejestracji potencjałów elektrycznych w
układzie nerwowym (pniu i korze
mózgu) powstających pod wpływem
bodźców akustycznych.
Badanie słuchu
Audiometria - jest to
jedna z podstawowych
metod stosowanych w
audiologii służąca do
badania słuchu. Jest
metodą diagnostyczną
pozwalającą wykryć
istniejący niedosłuch
lub głuchotę u chorego.
Badanie narządu
równowagi
Badanie narządu równowagi
Badanie narządu równowagi to badanie
przedmiotowe polegające na sprawdzeniu i
ocenie prób równowagi (Romberga, chodu,
mijania, wskazywania) i ocenie oczopląsu
samoistnego spoczynkowego, położeniowego
Badanie czynnościowe polega na
podrażnieniu przedsionka bodźcem
kinetycznym lub kalorycznym. Obserwuje się
i ocenia występujący po podrażnieniu
oczopląs.
uszkodzenie błędnika
Definicja choroby
Jest to schorzenie polegające na nagłym,
jednostronnym upośledzeniu czynności
przedsionka cechujące się objawami opisanymi
poniżej.
Objawy
(oczopląs, zawroty, nudności i wymioty), ból
głowy.
Natężenie dźwięku
Poziom natężenia dźwięku
mierzy się za pomocą jednostek
umownych –
decybeli (dB).
Maksymalne natężenie dźwięku
wynosi 140 dB. Dźwięki o
natężeniu powyżej tej wartości
poza wrażeniem słuchowym
wywołują również czucie bólu
związane z uszkodzeniem
narządu spiralnego.
Wykres przedstawiający skalę natężenia
dźwięku w decybelach: