PODSTAWY ZNIECZULENIA
OGÓLNEGO
I Zakład Anestezjologii i
I Zakład Anestezjologii i
Intensywnej Terapii AM w
Intensywnej Terapii AM w
Warszawie
Warszawie
ANESTEZJA OGÓLNA
11 grudnia 1844 r
11 grudnia 1844 r
dentysta
dentysta
Horacy WELLS
Horacy WELLS
zastosował
zastosował
N
N
2
2
O
O
do ekstrakcji
do ekstrakcji
zęba
zęba
16 października 1846 r w
16 października 1846 r w
Bostonie
Bostonie
dentysta
dentysta
William Thomas Green
William Thomas Green
MORTON
MORTON
zastosowa
zastosował
eter
do operacji
do operacji
chirurgicznej
chirurgicznej
Znieczulenie ogólne
umożliwiające bezpieczną dla
chorego
interwencję chirurgiczną
Anestezja
ogólna
/ znieczulenie ogólne /
jest to
zniesienie
świadomości
zniesienie czucia
bólu
zniesienie odruchów
wziewna
złożona
dożylna
Anestezja ogólna
Anestezja ogólna
rodzaje
rodzaje
Bezpieczeństwo
Bezpieczeństwo
pacjenta
pacjenta
wymaga od lekarza:
wymaga od lekarza:
bardzo dobrej
bardzo dobrej
znajomości
znajomości
farmakologii
farmakologii
anestetyków
anestetyków
dostosowania
dostosowania
rodzaju i
rodzaju i
głębokości
głębokości
anestezji
anestezji
do
do
potrzeb
potrzeb
operatora.
operatora.
sprawnego
sprawnego
określania głębokości
określania głębokości
znieczulenia
znieczulenia
Czujności !!!!!!!!!!!
Czujności !!!!!!!!!!!
obecnie rzadko stosowana;
obecnie rzadko stosowana;
w ocenie poziomu anestezji
w ocenie poziomu anestezji
przydatny był schemat
przydatny był schemat
Guedela.
Guedela.
MONOANESTEZJA
MONOANESTEZJA
wziewna anestezja ogólna z
wziewna anestezja ogólna z
zastosowaniem
zastosowaniem
jednego środka
jednego środka
Synergistyczne działanie wielu
środków
podawanych różnymi drogami
dożylnie
wziewnie
domięśniowo
doodbytniczo
dzieci
WSPÓŁCZESNA ANESTEZJA OGÓLNA
WSPÓŁCZESNA ANESTEZJA OGÓLNA
ANESTEZJA ZŁOŻONA
ANESTEZJA ZŁOŻONA
Kryteria:
stabilne ciśnienie tętnicze krwi (RR),
nieznacznie wahająca się częstość serca (HR),
prawidłowy przepływ kapilarny,
BIS –
bispektralna analiza EEG
Ocena głębokości znieczulenia
Ocena głębokości znieczulenia
w złożonej anestezji ogólnej
w złożonej anestezji ogólnej
Monitorowanie
głębokości
znieczulenia
Premedykacja
Premedykacja
Cel
Cel
zmniejszenie napięcia
psychicznego, lęku;
analgezja ( przypadkach bólowych)
działanie wagolityczne;
niekiedy środki p/wymiotne.
zmniejszenie napięcia
psychicznego, lęku;
analgezja ( przypadkach bólowych)
działanie wagolityczne;
niekiedy środki p/wymiotne.
Premedykacja
Premedykacja
Środ
ki
anksjolityki
analgetyki
leki przeciwhistaminowe ( dzieci)
2 godz. przed operacją
2 godz. przed operacją
najczęściej pochodne
benzodwuazepin
diazepam – 5 – 10 mg po
lorazepam – 1 – 2 mg po
midazolam
– 7,5 – 15 mg po
Niekiedy u osób starszych dobry efekt
daje
hydroksyzyna
w dawce 25 – 50
mg
Premedykacja
Premedykacja
Anksjolityki
Anksjolityki
Ma na celu uzyskanie
płytkiego znieczulenia chirurgicznego
WPROWADZENIE DO ZNIECZULENIA
WPROWADZENIE DO ZNIECZULENIA
INDUKCJA
INDUKCJA
1. Dożylna
2. Wziewna
3. Domięśniowa
4. Doodbytnicza
dzieci
RODZAJE
RODZAJE
INDUKCJI
INDUKCJI
DO ANESTEZJI OGÓLNEJ
DO ANESTEZJI OGÓLNEJ
Podział leków stosowanych
Podział leków stosowanych
w anestezji ogólnej:
w anestezji ogólnej:
hipnotyczne
hipnotyczne
kontrolowane
kontrolowane
zniesienie
zniesienie
świadomości;
świadomości;
analgetycz
ne
bezbolesnoś
ć;
zwiotczają
zwiotczają
ce
ce
miorelaksacj
miorelaksacj
a
a
Znieczulenie ogólne
Znieczulenie ogólne
Anestetyki dożylne (indukcja, sedacja)
Anestetyki dożylne (indukcja, sedacja)
Barbiturany
Barbiturany
Thiopental – thiobarbituran roztw.2,5% - 3 - 5 mg/kg
Thiopental – thiobarbituran roztw.2,5% - 3 - 5 mg/kg
Methohexital (brietal)– oksybarbituran roztw.1% - 1-3 mg/kg
Methohexital (brietal)– oksybarbituran roztw.1% - 1-3 mg/kg
Etomidat
Etomidat
(hypnomidate) –
(hypnomidate) –
karboksylowana poch. imidazolu-
karboksylowana poch. imidazolu-
roztw.0,2%
roztw.0,2%
-
-
0,15 - 0,3 mg/kg
0,15 - 0,3 mg/kg
Propofol
Propofol
(diprivan) – 2,6 diizopropylofenol – roztw 1% - 2-
(diprivan) – 2,6 diizopropylofenol – roztw 1% - 2-
2,5mg/kg
2,5mg/kg
Ketamina
Ketamina
-poch.fencyklidyny – roztw.1% - 1-2mg/kg
-poch.fencyklidyny – roztw.1% - 1-2mg/kg
Benzodiazepiny (premedykacja, indukcja, sedacja)
Benzodiazepiny (premedykacja, indukcja, sedacja)
Midazolam –
Midazolam –
(dormicum, midanium) 0,15 -0,3mg/kg
(dormicum, midanium) 0,15 -0,3mg/kg
Flunitrazepam
Flunitrazepam
(lorazepam) 0,02mg/kg
(lorazepam) 0,02mg/kg
Diazepam
Diazepam
(relanium) – 0,2 – 1mg/kg
(relanium) – 0,2 – 1mg/kg
Flumazenil (anexate) – 0,1 – 0,2mg do 3mg antagonista
Flumazenil (anexate) – 0,1 – 0,2mg do 3mg antagonista
benzodiazepin
benzodiazepin
Znieczulenie ogólne
Znieczulenie ogólne
Opioidy:
Opioidy:
śródoperacyjnie
śródoperacyjnie
Fentanyl – 1 – 5mcg/kg wlew 2 – 10mcg/kg/godz.
Fentanyl – 1 – 5mcg/kg wlew 2 – 10mcg/kg/godz.
Alfentanyl – 5 – 10 mcg/kg wlew 3 -5mcg/kg/godz.
Alfentanyl – 5 – 10 mcg/kg wlew 3 -5mcg/kg/godz.
Sufentanyl – 0,3 – 1 mcg/kg, wlew 0,3 –
Sufentanyl – 0,3 – 1 mcg/kg, wlew 0,3 –
1mcg/kg/godz.
1mcg/kg/godz.
Remifentanyl – wlew 0,1 – 0,5mcg/kg/min
Remifentanyl – wlew 0,1 – 0,5mcg/kg/min
pooperacyjnie
pooperacyjnie
Morfina 5 – 10mg s/c, im co 4godz.
Morfina 5 – 10mg s/c, im co 4godz.
Petydyna (dolargan) – 1mg/kg im co 4-6godz.
Petydyna (dolargan) – 1mg/kg im co 4-6godz.
Nalokson antagonista opioidów 0,4 – 0,8mg IV
Nalokson antagonista opioidów 0,4 – 0,8mg IV
Opioid
Czas działania
morfina*
petydyna**
fentanyl **
sufentanyl **
alfentanyl **
remifentanyl **
* naturalny, ** syntetyczny
ANALGETYKI OPIOIDOWE
ANALGETYKI OPIOIDOWE
STOSOWANE W ANESTEZJI OGÓLNEJ
STOSOWANE W ANESTEZJI OGÓLNEJ
gazowe
gazowe
gazowe
gazowe
lotne
lotne
lotne
lotne
cyklopropan
cyklopropan
podtlenek
podtlenek
azotu
azotu
halotan
halotan
enfluran
enfluran
isofluran
isofluran
sevofluran
sevofluran
desfluran
desfluran
eter dwuetylowy
eter dwuetylowy
eter dwumetylowy
eter dwumetylowy
chloroform
chloroform
trójchloroetylen
trójchloroetylen
chlorek etylu
chlorek etylu
metoksyfluran
metoksyfluran
eter dwuetylowy
eter dwuetylowy
eter dwumetylowy
eter dwumetylowy
chloroform
chloroform
trójchloroetylen
trójchloroetylen
chlorek etylu
chlorek etylu
metoksyfluran
metoksyfluran
obecnie
obecnie
najczęściej
najczęściej
stosowane
stosowane
ANESTETYKI WZIEWNE
ANESTETYKI WZIEWNE
Znieczulenie ogólne
Znieczulenie ogólne
Anestetyki wziewne
Anestetyki wziewne
Halotan
Halotan
– MAC – 0,75; % metabolizmu - 20
– MAC – 0,75; % metabolizmu - 20
Enfluran – MAC – 1,68 ; % metabolizmu - 5
Enfluran – MAC – 1,68 ; % metabolizmu - 5
Izofluran – MAC – 1,28 ; % metabolizmu - 0,2
Izofluran – MAC – 1,28 ; % metabolizmu - 0,2
Desfluran – MAC – 6 ; % metabolizmu - 0,02
Desfluran – MAC – 6 ; % metabolizmu - 0,02
Sewofluran
Sewofluran
– MAC – 2,05 ; % metabolizmu - 3-5
– MAC – 2,05 ; % metabolizmu - 3-5
N2O – MAC – 104 ; % metabolizmu – 0
N2O – MAC – 104 ; % metabolizmu – 0
Przyszłość:
Przyszłość:
Xenon gaz szlachetny
Xenon gaz szlachetny
Minerva Anestesiol. 2004 May;70(5):255-60.
Minerva Anestesiol. 2004 May;70(5):255-60.
Xenon, a modern anaesthesia gas
Xenon, a modern anaesthesia gas
.
.
Hecker K, Baumert JH, Horn N, Rossaint R.
Hecker K, Baumert JH, Horn N, Rossaint R.
powodują odwracalne wiotkie porażenie mięśni
powodują odwracalne wiotkie porażenie mięśni
prążkowanych,
prążkowanych,
miejscem ich działania jest
miejscem ich działania jest
złącze ( synapsa )nerwowo
złącze ( synapsa )nerwowo
- mięśniowe.
- mięśniowe.
powodują odwracalne wiotkie porażenie mięśni
powodują odwracalne wiotkie porażenie mięśni
prążkowanych,
prążkowanych,
miejscem ich działania jest
miejscem ich działania jest
złącze ( synapsa )nerwowo
złącze ( synapsa )nerwowo
- mięśniowe.
- mięśniowe.
Leki zwiotczające mm
Leki zwiotczające mm
szkieletowe
szkieletowe
(miorelaksanty)
(miorelaksanty)
Rodzaje bloków
Rodzaje bloków
nerwowo - mięśniowych
nerwowo - mięśniowych
Rodzaje bloków
Rodzaje bloków
nerwowo - mięśniowych
nerwowo - mięśniowych
depolaryzacyjny
depolaryzacyjny
niedepolaryzacyj
niedepolaryzacyj
ny
ny
agonistyczne z ACh ale przedłużone
agonistyczne z ACh ale przedłużone
działanie
działanie
środków depolaryzujących ( skolina)
środków depolaryzujących ( skolina)
na postsynaptyczny receptor,
na postsynaptyczny receptor,
przedłużona depolaryzacja,
przedłużona depolaryzacja,
zwiotczenie mięśni.
zwiotczenie mięśni.
agonistyczne z ACh ale przedłużone
agonistyczne z ACh ale przedłużone
działanie
działanie
środków depolaryzujących ( skolina)
środków depolaryzujących ( skolina)
na postsynaptyczny receptor,
na postsynaptyczny receptor,
przedłużona depolaryzacja,
przedłużona depolaryzacja,
zwiotczenie mięśni.
zwiotczenie mięśni.
Blok depolaryzacyjny
Blok depolaryzacyjny
zablokowanie AChR
zablokowanie AChR
przez leki
przez leki
niedepolaryzujące
niedepolaryzujące
bez wywołanie
bez wywołanie
potencjału
potencjału
czynnościowego,
czynnościowego,
zablokowanie AChR
zablokowanie AChR
przez leki
przez leki
niedepolaryzujące
niedepolaryzujące
bez wywołanie
bez wywołanie
potencjału
potencjału
czynnościowego,
czynnościowego,
Blok niedepolaryzacyjny
Blok niedepolaryzacyjny
niewrażliwość
niewrażliwość
receptora
receptora
na
na
ACh
ACh
zwiotczenie
zwiotczenie
mięśni
mięśni
inhibitory
inhibitory
esterazy
esterazy
acetylocholinowej
acetylocholinowej
odwracają blok.
odwracają blok.
intubacja
intubacja
prowadzenie sztucznej wentylacji
prowadzenie sztucznej wentylacji
ułatwienie przeprowadzenie zabiegu
ułatwienie przeprowadzenie zabiegu
operacyjnego
operacyjnego
Zastosowanie środków
Zastosowanie środków
zwiotczających
zwiotczających
w poj. wstrzyknięciach
dożylnych
;
we wlewie ciągłym.
Sposoby podawania
Sposoby podawania
miorelaksantów
miorelaksantów
Monitorowanie zwiotczenia
Monitorowanie zwiotczenia
mięśni
mięśni
kliniczne;
kliniczne;
przyrządowe
przyrządowe
-
-
przezskórna stymulacja nerwu
przezskórna stymulacja nerwu
obwodowego i ocena skurczu mięśnia,
obwodowego i ocena skurczu mięśnia,
zaopatrywanego przez ten nerw.
zaopatrywanego przez ten nerw.
Środek
Środek
Środek
Środek
1.
1.
Sukcynylocholina*
Sukcynylocholina*
2.
2.
Miwakurium
Miwakurium
3.
3.
Rokuronium
Rokuronium
4.
4.
Wekuronium
Wekuronium
5.
5.
Atrakurium
Atrakurium
6.
6.
Cis-atrakurium
Cis-atrakurium
7.
7.
Pankuronium
Pankuronium
8.
8.
Doksakurium
Doksakurium
9.
9.
Piperkuronium
Piperkuronium
10.
10.
D-Tubokuraryna
D-Tubokuraryna
1.
1.
Sukcynylocholina*
Sukcynylocholina*
2.
2.
Miwakurium
Miwakurium
3.
3.
Rokuronium
Rokuronium
4.
4.
Wekuronium
Wekuronium
5.
5.
Atrakurium
Atrakurium
6.
6.
Cis-atrakurium
Cis-atrakurium
7.
7.
Pankuronium
Pankuronium
8.
8.
Doksakurium
Doksakurium
9.
9.
Piperkuronium
Piperkuronium
10.
10.
D-Tubokuraryna
D-Tubokuraryna
* depolaryzyjący
* depolaryzyjący
* depolaryzyjący
* depolaryzyjący
MIORELAKSANTY
MIORELAKSANTY
STOSOWANE W ANESTEZJI OGÓLNEJ
STOSOWANE W ANESTEZJI OGÓLNEJ
Znieczulenie ogólne
Znieczulenie ogólne
Środki zwiotczające mięśnie szkieletowe
Środki zwiotczające mięśnie szkieletowe
Depolaryzujące
Depolaryzujące
Sukcynylocholina (scolina)
Sukcynylocholina (scolina)
– 1 – 1,5mg/kg
– 1 – 1,5mg/kg
•
Niedepolaryzujące
Niedepolaryzujące
Pancuronium (pavulon) – 0,1mg/kg - d
Pancuronium (pavulon) – 0,1mg/kg - d
Alkuronium (alloferin) – 0,3mg/kg -d
Alkuronium (alloferin) – 0,3mg/kg -d
Wekuronium (norcuron) – 0,1mg/kg - śr
Wekuronium (norcuron) – 0,1mg/kg - śr
Atracurium (tracrium)
Atracurium (tracrium)
– 0,5mg/kg - śr
– 0,5mg/kg - śr
Cis-atrakurium (nimbex) – 0,1mg/kg - śr
Cis-atrakurium (nimbex) – 0,1mg/kg - śr
Miwakurium (mivacron)
Miwakurium (mivacron)
– 0,2mg/kg - k
– 0,2mg/kg - k
Rokuronium (esmeron) – 0,6mg/kg - śr
Rokuronium (esmeron) – 0,6mg/kg - śr
histamina,
histamina,
czas działania: d- >50min, śr – 20-5-min, k - <20min
czas działania: d- >50min, śr – 20-5-min, k - <20min
Przykładowa sekwencja
dotchawiczego znieczulenia
ogólnego
1.
Zapewnienie
dostępu dożylnego
2. Podłączenie
monitorów
RR,Ekg, sPO
2
3.Indukcja:
Tiopental 5mg/kg
Śr. zwiotczający
Wentylacja O
2
•Intubacja U-T,
•Sprawdzenie położenia
i
umocowanie rurki,
•Podłączenie
kapnografu,
•Podłączenie pacjenta do
aparatu
4.
Znieczulenie
chirurgiczne
Podanie anestetyków
wziewnych
i /lub sekwencyjne lub
ciągłe analgetyków i
miorelaksantów i.v.
Stała kontrola parametrów
życiowych i głębokości
znieczulenia, ocena utraty
krwi i warunków
operacyjnych
5. Budzenie
Odpowiednio wczesne zaprzestanie
podawania
anestetyków, analgetyków i
miorelaksantów
Ocena wydolności oddechowej i stopnia
zwiotczenia.
Odwrócenie zwiotczenia. Ponowna ocena stanu
pacjenta.
Rozintubowanie.
Ryzyko w anestezjologii
Ryzyko w anestezjologii
nie istnieje tylko
nie istnieje tylko
wówczas, gdy nie są
wówczas, gdy nie są
podejmowane żadne
podejmowane żadne
czynności
czynności
Keats
Keats