ruch naturalny ludności
Wzrost liczby ludności świata
Fazy rozwoju społeczeństw
Przyczyny i skutki eksplozji
demograficznej
Piramidy wieku
Ilu będzie Polaków w 2030 roku?
Maszyny przetworzyły dane zgromadzone przez ekspertów Głównego Urzędu
Statystycznego, Rządowej Rady Ludnościowej i Komitetu Nauk Demograficznych
Polskiej Akademii Nauk. Naukowcy nie mają złudzeń, że dzieci w Polsce nie
będzie przybywać, i nie pomoże żadne "becikowe".
Obecnie na sto kobiet przypada u nas 124 dzieci; w 2010 r. liczba ta spadnie do
110 (czyli będzie królował model rodziny 2+1). - To bardzo niepokojące, bo w
Szwecji na 100 kobiet przypada 190 dzieci, a we Francji 180 - komentuje dla
"Metra" Wiesław Łagodziński z GUS.
Z badań dowiadujemy się też, że średnia długość życia Polaka będzie się stale
wydłużać, m.in. dzięki postępowi medycyny. Dziś żyjemy średnio 74,5 lat (70,4
mężczyźni, 78,8 kobiety). W 2030 roku - nawet 80 (77,6 mężczyźni, 83,3
kobiety).
Zdaniem ekspertów za 25 lat ubędzie z naszego kraju 2,5 mln ludzi,
którzy znajdą miejsce do życia za granicą. Ci, którzy zostaną (ok. 35,7
mln osób) będą coraz chętniej wyprowadzać się z dużych, drogich miast
na wieś. To może być prawdziwa fala wewnętrznej migracji.
źródło: www.naukawpolsce.pl
1.
Wzrost liczby ludności świata
Szacowny przyrost ludności na świecie do
2050 roku
Współcześnie (dane GUS z 2004 roku) na świecie mieszka około
6 378 mln ludzi i notuje się stały wzrost tej
liczby
. Zwiększanie się liczby ludności świata ma miejsce
praktycznie bez przerw od prehistorii. Zmieniała się jedynie
intensywność tego wzrostu.
przyrost naturalny
W
u =
[urodzenia: liczba ludności]
x
1000
promili
W
z =
[zgony: liczba ludności]
x
1000 promili
pn
=
[(urodzenia – zgony): liczba ludności]
x
1000 promili
Przyrost naturalny ludności świata w 2004 roku wyniósł
•według danych ONZ 13,5‰,
•szacunkowe dane CIA za 2006 rok mówią o przyroście rzędu
11,4‰.
fazy rozwoju społeczeństw
Promile
50
40
20
0
- 10
Liczba ludności
Faza I
Faza II
Faza III
Faza IV
Faza
V
zgon
y
urodzenia
Przyrost naturalny
Dlaczego ludność na Ziemi
wzrastała
nierównomiernie?
Neolit - 5 – 8 mln – ludzie żyją ze zbieractwa i myślistwa,
niedostatek żywności, choroby, trudne warunki bytowania,
wojny.
Umiejętność upraw roślin – rozwój rolnictwa – wzrost liczby
ludności
XVIII w. – pierwsza rewolucja przemysłowa ,
XIX w.
-
wynalazki medyczne,
-
polepszenie warunków życia
-
spadek umieralności niemowląt
-
dłuższa średnia długość życia
Powyższe czynniki doprowadziły do gwałtownego wzrostu liczby
ludności – eksplozja demograficzna (przyrost naturalny
powyżej 30 promili, podwojenie liczby ludności w ciągu 24 lat)
skutki eksplozji demograficznej
Przyrost naturalny może być wyższy od tempa przyrostu PKB –
stagnacja i obniżenie stopy życiowej społeczeństwa
Rośnie zapotrzebowanie na infrastrukturę – duże obciążenie dla
budżetu; brak infrastruktury – ogranicza możliwości rozwoju
państwa
Zapewnienie bytu wielodzietnym rodzinom – ograniczenie
wydatków na edukację – duży analfabetyzm , znikomy odsetek
osób z wyższym wykształceniem – słaba zachęta dla inwestorów
Duże bezrobocie, szczególnie na wsi
Przeludnienie wsi – migracje ludności do miast – wzrost patologii
społecznych, rozrastanie się dzielnic nędzy, zanieczyszczenie
powietrza, śmieci, postępujące skażenie wody
Mało środków na opiekę zdrowotną – szerzenie groźnych chorób
Degradacja obszarów rolniczych (głód ziemi), wycinanie lasów,
melioracja obszarów podmokłych, brak odłogowania, zmianowania
kultur
Zmiany liczby ludności
według kontynentów
Wzrost w
latach 1950 –
2000
Europa 34%
Azja 160%
Afryka 256%
społeczeństwo młode
Wysoki przyrost naturalny
Bangladesz 16,8
Indie 17,4
Nigeria 27
Niger 28,5
Wysoki współczynnik dzietności
Bangladesz 2,9
Indie 3,2
Nigeria 5,7
Niger 7,2
Krótka średnia długość życia
Bangladesz 57
Indie 58,5
Nigeria 54
Niger 40
Wysoka umieralność niemowląt
(zgony do 5 lat na 1000
mieszkańców)
Bangladesz 89
Indie 90
Nigeria 151
Niger 252
Duża liczba kobiet w wieku
rozrodczym
Niski poziom wykształcenia, brak
świadomego planowania rodziny
Najszybciej rosnącą grupą są
ludzie do 15 roku życia
USA, Kanada są krajami wysoko rozwiniętymi i
maja dodatni przyrost naturalny (około 6
promili), ponieważ
-W 1/3 jest to zasługa imigrantów
-- polityka wielodzietności ludności białej- reakcja na
dużą dzietność ludności czarnej
społeczeństw
o starzejące
się
•Ograniczenie przyrostu
naturalnego – polityka 1
dziecka w Chinach (8,4
promila w 1999 z 20,9 promila
w 1960 r)
•Spadek dzietności z 5,9
dziecka w 1960 do 1,8 dziecka
w 1999 (Chiny)
•Krótka średnia długość życia
Chiny 71 lat
•Wysoka umieralność dzieci -
Chiny 37 na 1000 urodzeń
społeczeństw
o stare
Niski (zerowy lub ujemny) przyrost
naturalny
Niemcy – 0,8 promila
Szwecja – 0,5
Rosja – 4,8
Ukraina – 7,5
Polska – 0,2
Niski współczynnik dzietności
Niemcy 1,4
Szwecja 1,5
Rosja 1,3
Polska 1,3
długość życia – w państwach dobrze
rozwiniętych długa, w słabo
rozwiniętych krótka
Niemcy 75 lat
Szwecja 77
Rosja 74
Polska74
Niska umieralność niemowląt (zgony do
5 lat na 1000 mieszkańców)
Niemcy 5
Szwecja 4
Rosja 20
Polska 10
Najszybciej rosnącą grupą są ludzie w
wieku poprodukcyjnym (powyżej 60 / 65
lat)
http://kmsid.ae.poznan.pl/dokumenty/prognozy_ludno
sci.pdf
Wyż kompensacyjny
- dzietność 3,6
- p. n. 19 promili,
-Odrabianie strat
wojennych
-Wzrost bezpieczeństwa,
-Poprawa warunków życia
Echo wyżu
kompensacyjnego
- dzietność 2,3
- p. n. 9,6 promili,
Niż demograficzny
- dzietność 2,3
- p. n. 8,5 promila,
Wiek dojrzały osiągnęły
osoby urodzone podczas
wojny
1950
1965 - 70
1980 - 85
Niż demograficzny
- dzietność 1,3
- p. n. - 0,2 promila
Zmiana stylu życia
Zanik rodzin
wielodzietnych