Astma oskrzelowa
Na podstawie artykułu
Prof. dr hab. n. med. P. Kuny
Uniwersytet Medyczny w
Łodzi
• Astma jest przewlekłą chorobą
zapalną dróg oddechowych.
• Zapalenie przyczynia się do
rozwoju nieswoistej
nadwrażliwości oskrzeli, na tle
której pojawiają się kaszel, świsty,
duszność, uczucie ciężaru w
piersiach, łatwe męczenie się.
• Dolegliwości często powtarzają się i
występują w nocy i / lub nad ranem, po
wysiłku fizycznym lub kontakcie z
alergenami czy czynnikami
podrażniającymi drogi oddechowe jak
spaliny samochodowe, dym tytoniowy,
zapachy farb, lakierów itp.
• Wymienione dolegliwości mijają całkowicie
lub częściowo pod wpływem właściwego
leczenia.
• Astma jest najczęstszą chorobą
przewlekłą u dzieci i młodzieży.
• Choruje na nią w Polsce ponad 3
miliony osób.
• Choroba zazwyczaj ma swój
początek w dzieciństwie.
• Nierozpoznana lub nieleczona
astma często prowadzi do
powikłań, inwalidztwa a nawet
zgonu.
Wiedza o astmie jest coraz
większa
• Na astmę składa się zespół objawów, który
może mieć różne przyczyny i mechanizmy.
• Głównym celem leczenia jest życie bez
dolegliwości, a jedyną drogą aby to
osiągnąć jest wczesne rozpoznanie
choroby i odpowiednie stosowanie leków
dostosowanych do potrzeb pacjentów z
uwzględnieniem ich skuteczności i
bezpieczeństwa.
Rozpoznanie
• U dzieci, szczególnie poniżej 7
roku życia jest trudne i oparte
głównie na ocenie objawów i
reakcji na leczenie.
Kiedy podejrzewać astmę
u dziecka?
• W przypadku:
• 1. nawracających napadów świszczącego
oddechu
• 2. kaszelu w nocy lub przy zmianie
temperatury powietrza
• 3. świszczący oddech lub kaszlu po wysiłku
fizycznym
• 4. gdy dziecko odczuwa świszczący oddech,
ma uczucie ucisku w klatce piersiowej lub
kaszel po kontakcie z alergenami lub
zanieczyszczeniami powietrza?
• 5. gdy dziecko ma tendencję do
przechodzenia przeziębień w zapalenia
oskrzeli lub gdy zdrowienie po
przeziębieniu trwa więcej niż 10 dni
• 6. gdy objawy, które podaje pacjent
poprawiają się istotnie po
zastosowaniu typowego leczeniu astmy
• Astma jest choroba przewlekłą.
• Często nie można jej wyleczyć, ale prawie
zawsze można leczyć ją tak, aby chory nie
miał dolegliwości.
• Dobre leczenie astmy to opanowanie
objawów, zapobieganie zaostrzeniom,
utrzymanie prawidłowej czynności płuc
oraz brak wpływu choroby na codzienne
życie chorego, jego zdolność do wysiłku,
postępy w nauce czy aktywność zawodową.
Praktyczne podejście do
leczenia astmy
• Astma u dzieci różni się od astmy
dorosłych.
• Płuca dzieci nadal się rozwijają, układ
immunologiczny jest niedojrzały i
zmienia się, drogi oddechowe
szczególnie te obwodowe mają znacznie
mniejszą średnicę i o wiele łatwiej
dochodzi u nich do zwężenia światła
oskrzeli, co często objawia się świstami.
• Leczenie astmy u dzieci zależy od
czynnika wyzwalającego
dolegliwości.
Czynniki wyzwalające
dolegliwości
• wirusy
• wysiłek
• alergeny wziewne
• astma o innym fenotypie (np.
bakteryjna, astma u dzieci otyłych,
astma z alergicznym nieżytem
nosa).
Leczenie astmy
oskrzelowej
• wziewne steroidy
• leki antyleukotrienowe
• leki bronchodylatacyjne
• często zastosowanie ma
immunoterapia swoistą, która jest
bardzo skuteczna w leczeniu
alergii.
• Dalsze propozycje praktyków
dotyczą wyodrębnienia astmy u
dzieci z otyłością.
• Astma oskrzelowa często
współistnieje z alergicznym
nieżytem nosa.
• Ci chorzy zazwyczaj mają więcej
dolegliwości od chorych z
• izolowaną astmą.
• Wymagają leczenia wspólnie astmy i
nieżytu nosa.