BEHAWIORALNA

TERAPIA MAŁŻEŃSTW

ZABURZENIA RODZINY

Przedstawiciele i inspiracje

GŁÓWNI PRZEDSTAWICIELE :

Neil Jacobson, G. Margolin

INSPIRACJE

Teoria uczenia
Teoria społecznego uczenia
Teoria wymiany społecznej

PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA



Na zachowania partnerów wpływa stale
obecność lub nieobecność wzmocnień.



Pary małżeńskie dostarczają sobie
wzmocnień – seksualnych,
emocjonalnych, komunikacyjnych,
instrumentalnych.

ZAŁOŻENIA (c.d.)



Małżonkowie mogą karać siebie i

nagradzać.



W relacji intymnej wymiana wzmocnień

pozytywnych i negatywnych jest

stosunkowo niezależna.



Pary zadowolone działają wg schematu

kontroli pozytywnej; niezadowolone –

awersyjnej.

ZAŁOŻENIA (c.d.)



Partnerzy stale wzajemnie kontrolują
siebie za pomocą wzmocnień.



W długoterminowych związkach wymiana
nagród jest zrównoważona.



Partnerzy, którzy dużo dają, dużo
otrzymują; mało dają – mało otrzymują

ZAŁOŻENIA (c.d.)



Partnerzy szacują własne koszty (wkłady)

i zyski w relacji oraz oceniają własne

wyniki w relacjach alternatywnych.



W dłuższych odcinkach czasu bilans

kosztów i zysków musi być zrównoważony.



Oceny, sądy o sobie, partnerze i związku

mają znaczenie pośredniczące.

Mechanizmy zaburzenia



Niezgodność między oczekiwaniami i

realnością



Mniej wymiany wzmacniającej



Erozja wzmocnień



Deficyt zmiany zachowania



Deficyt kontroli bodźców



Braki umiejętności (komunikacji,

rozwiązywania problemów)



Odmienne preferencje

Metody diagnozy



Wywiad



Kwestionariusze



Skale



Zachowania (jednorazowy pomiar,
codzienny pomiar, odcinki czasowe
pomiaru ciągłego)

Przedmiot oceny



Ocena powinna dotyczyć
obserwowalnych zachowań



Powinna dotyczyć różnorodnych
aspektów funkcjonowania pary (słabe i
mocne strony)



Powinna uwzględniać aspekty poznawcze



Ocena powinna być dokonywana stale

Diagnoza dysfunkcji pary



Opis problemów w relacji



Zidentyfikowanie zmiennych, które kontrolują

zachowania problemowe



Wybór technik interwencji



Rozpoznanie, kiedy interwencje były

skuteczne

Techniki terapeutyczne -
wzrostu wymiany pozytywnej



„Dni miłości”



Pozytywne wzmocnienia na prośbę
partnera



Wspólne określenie przyjemnej
aktywności



Umowy dotyczące obustronnej
zmiany zachowania

Ćwiczenie umiejętności
komunikacyjnych



Umiejętność uważnego słuchania



Potwierdzanie komunikatów partnera



Mówienie o uczuciach zwłaszcza
pozytywna ekspresja



Właściwy sposób wyrażania emocji
negatywnych

Rozwiązywanie problemów –
określanie problemu



Stawiając problem zacznij od czegoś pozytywnego.



Przyznaj się do własnej odpowiedzialności w

powstaniu problemu.



Bądź dokładny i unikaj generalnych sformułowań –

mów o tym, co możesz zobaczyć, nie interpretuj.



Wyrażaj uczucia.



Bądź zwięzły formułując problem (nie wracaj do

przeszłości, nie szukaj przyczyn, nie koncentruj się

na detalach)

Rozwiązywanie problemów –
poszukiwanie rozwiązania



Omawiajcie tylko jeden problem w danym
czasie.



Często parafrazuj to, co zrozumiałeś z
wypowiedzi partnera.



Stosujcie „burzę mózgów’.



Koncentruj się na rozwiązaniu.



Propozycje mogą być idealne, rozwiązania
- realne

Rozwiązywanie problemów –
osiąganie zgody



Rozwiązanie powinno być kompromisowe,
zmiana zachowania wzajemna.



Zgoda na zmianę zachowania powinna być
wyrażona w terminach zachowań.



Obie strony powinny być w równym
stopniu obciążone.



Zgoda na zmianę zachowania powinna być
zapisana.

Typy kontraktów



Typ I (QPQ) – określenie co, kto, dla kogo

zrobi, w jakich okolicznościach, jak

często. Partner ma wykonać swoją część

zobowiązania.



Typ II – określenie co, kto, dla kogo

zrobi, w jakich okolicznościach, jak

często. Określone jest, jak partner

nagradza wykonanie, karze brak

wykonania.