Żywienie osób w
Żywienie osób w
wieku podeszłym
wieku podeszłym
Tufts University's USDA Human Nutrition
Tufts University's USDA Human Nutrition
Research Center on Aging zmodyfikowana
Research Center on Aging zmodyfikowana
piramida
piramida
Różnice pomiędzy Piramidą 70+ a tą oryginalną:
Różnice pomiędzy Piramidą 70+ a tą oryginalną:
8 lub więcej szklanek wody dziennie
8 lub więcej szklanek wody dziennie
flaga na szczycie piramidy suplementacja wapniem,
flaga na szczycie piramidy suplementacja wapniem,
witaminą D i B12.
witaminą D i B12.
piramida dla seniorów jest również cieńsza niż
piramida dla seniorów jest również cieńsza niż
standardowa, więcej produktów bogatych w składniki
standardowa, więcej produktów bogatych w składniki
odżywcze zamiast tych wysokokalorycznych
odżywcze zamiast tych wysokokalorycznych
Leczenie dietetyczne w
Leczenie dietetyczne w
schorzeniach poszczególnych
schorzeniach poszczególnych
układów i narządów
układów i narządów
choroby układu pokarmowego
choroby układu pokarmowego
choroby układu krążenia
choroby układu krążenia
cukrzyca
cukrzyca
…
…
Narządy zmysłów
Narządy zmysłów
Prawidłowe funkcjonowanie narządów zmysłów i
Prawidłowe funkcjonowanie narządów zmysłów i
ich szczególne znaczenie,
ich szczególne znaczenie,
Samodzielność
Samodzielność
Zaburzenia słuchu, chociaż typowe i dotyczące
Zaburzenia słuchu, chociaż typowe i dotyczące
całej populacji w wieku starszym narastają wolno,
całej populacji w wieku starszym narastają wolno,
łagodnie i stopniowo.
łagodnie i stopniowo.
Charakteryzują się zmiennością osobniczą i nie są
Charakteryzują się zmiennością osobniczą i nie są
dokładną miarą biologicznego i metrykalnego
dokładną miarą biologicznego i metrykalnego
wieku badanego.
wieku badanego.
Mogą wyprzedzać proces starzenia lub cechować
Mogą wyprzedzać proces starzenia lub cechować
się mniejszymi zmianami niż należałoby
się mniejszymi zmianami niż należałoby
oczekiwać z racji wieku
oczekiwać z racji wieku
Choroby oczu
Choroby oczu
starczowzroczność
starczowzroczność
jaskra
jaskra
zaćma
zaćma
Siatkówka =
Siatkówka =
błona wewnętrzna gałki ocznej,
błona wewnętrzna gałki ocznej,
wrażliwa na promienie świetlne; dzieli się na odcinek
wrażliwa na promienie świetlne; dzieli się na odcinek
tylny wrażliwy na światło (część wzrokowa) i
tylny wrażliwy na światło (część wzrokowa) i
przedni, niewrażliwy (część ślepa), w której wyróżnia
przedni, niewrażliwy (część ślepa), w której wyróżnia
się część rzęskową i tęczówkową; występują trzy
się część rzęskową i tęczówkową; występują trzy
rodzaje komórek: zmysłowe (pręciki i czopki),
rodzaje komórek: zmysłowe (pręciki i czopki),
nerwowe i glejowe; komórki ułożone są w 10 warstw
nerwowe i glejowe; komórki ułożone są w 10 warstw
przy czym najbardziej zewnętrzne to pręciki i czopki;
przy czym najbardziej zewnętrzne to pręciki i czopki;
Soczewka =
Soczewka =
ruchoma część oka, część układu
ruchoma część oka, część układu
optycznego oka; twór okrągły dwuwypukły,
optycznego oka; twór okrągły dwuwypukły,
przeźroczysty i bezbarwny, o większej krzywiźnie
przeźroczysty i bezbarwny, o większej krzywiźnie
tylnej; zbudowana jest z włókien tworzących blaszki
tylnej; zbudowana jest z włókien tworzących blaszki
o układzie koncentrycznym; składa się z trzech
o układzie koncentrycznym; składa się z trzech
części: torebki, kory i jądra;
części: torebki, kory i jądra;
charakteryzuje się
charakteryzuje się
zdolnością do zmiany kształtu, a tym samym mocy
zdolnością do zmiany kształtu, a tym samym mocy
optycznej (akomodacja); u osób starszych utrata
optycznej (akomodacja); u osób starszych utrata
elastyczności soczewki i spadek zdolności do zmiany
elastyczności soczewki i spadek zdolności do zmiany
jej kształtu jest powodem presbyopii
jej kształtu jest powodem presbyopii
(starczowzroczności);
(starczowzroczności);
Zaćma
Zaćma
Zaćma jest to zmętnienie soczewki oka,
Zaćma jest to zmętnienie soczewki oka,
które obniża ostrość wzroku do 5/8 lub
które obniża ostrość wzroku do 5/8 lub
poniżej
poniżej
W prawidłowym oku soczewka jest
W prawidłowym oku soczewka jest
całkowicie przeźroczysta, powstaje wyraźny
całkowicie przeźroczysta, powstaje wyraźny
obraz obserwowanego przedmiotu.
obraz obserwowanego przedmiotu.
Czynniki ryzyka:
Czynniki ryzyka:
wiek
wiek
, palenie, leczenie
, palenie, leczenie
kortykosteroidami, atopowe zapalenie
kortykosteroidami, atopowe zapalenie
skóry,ekspozycja na promienie ultrafioletowe
skóry,ekspozycja na promienie ultrafioletowe
Zaćma
Zaćma
c.d.
c.d.
Pierwszym objawem zaćmy może być
Pierwszym objawem zaćmy może być
widzenie "jak przez mgłę"- częste
widzenie "jak przez mgłę"- częste
przecieranie okularów, konieczność
przecieranie okularów, konieczność
częstej zmiany okularów lub problemy z
częstej zmiany okularów lub problemy z
dobraniem odpowiedniej korekcji.
dobraniem odpowiedniej korekcji.
Zaćma jądrowa, korowa, podtorebkowa
Zaćma jądrowa, korowa, podtorebkowa
Leczenie, chirurgiczne usunięcie
Leczenie, chirurgiczne usunięcie
soczewki
soczewki
Jaskra
Jaskra
Charakteryzuje się podwyższonym
Charakteryzuje się podwyższonym
ciśnieniem śródgałkowym, może prowadzić
ciśnieniem śródgałkowym, może prowadzić
do nieodwracalnego uszkodzenia nerwu
do nieodwracalnego uszkodzenia nerwu
wzrokowego i utraty widzenia
wzrokowego i utraty widzenia
Jaskra wąskiego kąta, otwartego kąta –
Jaskra wąskiego kąta, otwartego kąta –
80%, ciśnienie śródgałkowe zwykle >
80%, ciśnienie śródgałkowe zwykle >
21mmHg, jaskra wtórna
21mmHg, jaskra wtórna
Choroba może przebiegać bezobjawowo i
Choroba może przebiegać bezobjawowo i
podstępnie, często wykrywana jest
podstępnie, często wykrywana jest
przypadkowo na wizycie u okulisty.
przypadkowo na wizycie u okulisty.
Jaskra
Jaskra
c.d.
c.d.
Występowanie rodzinne. Ponadto czynnikami
Występowanie rodzinne. Ponadto czynnikami
ryzyka występowania jaskry są : wady wzroku
ryzyka występowania jaskry są : wady wzroku
np.: duża krótkowzroczność, schorzenia
np.: duża krótkowzroczność, schorzenia
ogólne jak: nadciśnienie , niedociśnienie
ogólne jak: nadciśnienie , niedociśnienie
tętnicze, cukrzyce, stany po zawałach
tętnicze, cukrzyce, stany po zawałach
mięśnia sercowego i udarach mózgu,
mięśnia sercowego i udarach mózgu,
następstwo urazów i zapaleń gałki ocznej.
następstwo urazów i zapaleń gałki ocznej.
Leczenie może być zachowawcze (krople
Leczenie może być zachowawcze (krople
stosowane do oka), laseroterapia lub
stosowane do oka), laseroterapia lub
chirurgiczne.
chirurgiczne.
Prezbiopia
Prezbiopia
starczowzroczność
starczowzroczność
Wada spowodowana starzeniem się oka -
Wada spowodowana starzeniem się oka -
soczewka pogrubia się i traci elastyczność,
soczewka pogrubia się i traci elastyczność,
co utrudnia zmianę ostrości widzenia.
co utrudnia zmianę ostrości widzenia.
Problemy z ostrym widzeniem
Problemy z ostrym widzeniem
przedmiotów znajdujących się w bliskiej
przedmiotów znajdujących się w bliskiej
odległości, czytanie z wysiłkiem drobnego
odległości, czytanie z wysiłkiem drobnego
druku lub trudności z wykonywaniem
druku lub trudności z wykonywaniem
czynności wymagających popatrzenia z
czynności wymagających popatrzenia z
bliska . Wada, która objawia się stopniowo
bliska . Wada, która objawia się stopniowo
po 40/45 roku życia
po 40/45 roku życia
Starczowzroczność
c.d.
c.d.
Osoba czyta tekst z odległości
Osoba czyta tekst z odległości
ramienia, w przeciwnym razie obraz
ramienia, w przeciwnym razie obraz
staje się zamglony, boli głowa
staje się zamglony, boli głowa
Okulary, wieloogniskowe soczewki.
Okulary, wieloogniskowe soczewki.
Soczewki te, zapewniają prawidłowe
Soczewki te, zapewniają prawidłowe
widzenie zarówno z bliska, jak i z
widzenie zarówno z bliska, jak i z
daleka.
daleka.
Głuchota starcza
Głuchota starcza
Stale postępujące uszkodzenie
Stale postępujące uszkodzenie
słuchu związane z wiekiem
słuchu związane z wiekiem
Pierwsze objawy pojawiają się w 3-4
Pierwsze objawy pojawiają się w 3-4
dekadzie życia
dekadzie życia
W tym okresie upośledzenie dotyczy
W tym okresie upośledzenie dotyczy
tonów wysokich powyżej 4000 Hz,
tonów wysokich powyżej 4000 Hz,
następnie stopniowo obejmuje tony
następnie stopniowo obejmuje tony
średniej i niskiej częstotliwości
średniej i niskiej częstotliwości
Głuchota starcza c.d.
Głuchota starcza c.d.
Typy starczego upośledzenia słuchu
Typy starczego upośledzenia słuchu
Odbiorcze, zanik nabłonka zmysłowego
Odbiorcze, zanik nabłonka zmysłowego
w ślimaku
w ślimaku
Neurytyczne, zanik komórek zwojowych
Neurytyczne, zanik komórek zwojowych
w zwoju wężownicowatym
w zwoju wężownicowatym
Metaboliczne, zwyrodnienie prążka
Metaboliczne, zwyrodnienie prążka
naczyniowego
naczyniowego
Mechaniczne, usztywnienie błony
Mechaniczne, usztywnienie błony
podstawnej w ślimaku
podstawnej w ślimaku
Głuchota starcza c.d.
Głuchota starcza c.d.
Chory zgłasza upośledzenie słuchu i ograniczone
Chory zgłasza upośledzenie słuchu i ograniczone
zrozumienie słyszanych wyrazów. Objawom tym
zrozumienie słyszanych wyrazów. Objawom tym
towarzyszy zjawisko słyszenia dodatkowych
towarzyszy zjawisko słyszenia dodatkowych
dźwięków, których nie słyszą inne osoby, a
dźwięków, których nie słyszą inne osoby, a
nazywanych szumami usznym
nazywanych szumami usznym
Cechą charakterystyczną dla głuchoty starczej
Cechą charakterystyczną dla głuchoty starczej
polskiej populacji
polskiej populacji
jest wyraźne pogorszenie
jest wyraźne pogorszenie
zdolności zrozumienia mowy potocznej w
zdolności zrozumienia mowy potocznej w
stosunku do wyniku badania wykonanego w
stosunku do wyniku badania wykonanego w
audiometrii tonalnej progowej, w której bada się
audiometrii tonalnej progowej, w której bada się
poziom słyszenia czystego pojedynczego tonu
poziom słyszenia czystego pojedynczego tonu
Głuchota starcza c.d.
Głuchota starcza c.d.
Postępowanie
Postępowanie
Leczenie trudne i zwykle nie rokuje
Leczenie trudne i zwykle nie rokuje
poprawy
poprawy
Brak możliwości farmakologicznych
Brak możliwości farmakologicznych
cofnięcia zmian destrukcyjnych w
cofnięcia zmian destrukcyjnych w
narządzie odbiorczym
narządzie odbiorczym
Leki nootropowe
Leki nootropowe
Witaminy A+E, częściowe zahamowanie
Witaminy A+E, częściowe zahamowanie
procesów degeneracyjnych
procesów degeneracyjnych