Żywienie osób w wieku podeszłym
Tufts University's USDA Human Nutrition Research Center on Aging zmodyfikowana piramida
Różnice pomiędzy Piramidą 70+ a tą oryginalną:
8 lub więcej szklanek wody dziennie
flaga na szczycie piramidy suplementacja wapniem, witaminą D i B12.
piramida dla seniorów jest również cieńsza niż standardowa, więcej produktów bogatych w składniki odżywcze zamiast tych wysokokalorycznych
Leczenie dietetyczne w schorzeniach poszczególnych układów i narządów
choroby układu pokarmowego
choroby układu krążenia
cukrzyca
…
Narządy zmysłów
Prawidłowe funkcjonowanie narządów zmysłów i ich szczególne znaczenie,
Samodzielność
Zaburzenia słuchu, chociaż typowe i dotyczące całej populacji w wieku starszym narastają wolno, łagodnie i stopniowo.
Charakteryzują się zmiennością osobniczą i nie są dokładną miarą biologicznego i metrykalnego wieku badanego.
Mogą wyprzedzać proces starzenia lub cechować się mniejszymi zmianami niż należałoby oczekiwać z racji wieku
Choroby oczu
starczowzroczność
jaskra
zaćma
Siatkówka = błona wewnętrzna gałki ocznej, wrażliwa na promienie świetlne; dzieli się na odcinek tylny wrażliwy na światło (część wzrokowa) i przedni, niewrażliwy (część ślepa), w której wyróżnia się część rzęskową i tęczówkową; występują trzy rodzaje komórek: zmysłowe (pręciki i czopki), nerwowe i glejowe; komórki ułożone są w 10 warstw przy czym najbardziej zewnętrzne to pręciki i czopki;
Soczewka = ruchoma część oka, część układu optycznego oka; twór okrągły dwuwypukły, przeźroczysty i bezbarwny, o większej krzywiźnie tylnej; zbudowana jest z włókien tworzących blaszki o układzie koncentrycznym; składa się z trzech części: torebki, kory i jądra; charakteryzuje się zdolnością do zmiany kształtu, a tym samym mocy optycznej (akomodacja); u osób starszych utrata elastyczności soczewki i spadek zdolności do zmiany jej kształtu jest powodem presbyopii (starczowzroczności);
Zaćma
Zaćma jest to zmętnienie soczewki oka, które obniża ostrość wzroku do 5/8 lub poniżej
W prawidłowym oku soczewka jest całkowicie przeźroczysta, powstaje wyraźny obraz obserwowanego przedmiotu.
Czynniki ryzyka: wiek, palenie, leczenie kortykosteroidami, atopowe zapalenie skóry,ekspozycja na promienie ultrafioletowe
Zaćma
c.d.
Pierwszym objawem zaćmy może być widzenie "jak przez mgłę"- częste przecieranie okularów, konieczność częstej zmiany okularów lub problemy z dobraniem odpowiedniej korekcji.
Zaćma jądrowa, korowa, podtorebkowa
Leczenie, chirurgiczne usunięcie soczewki
Jaskra
Charakteryzuje się podwyższonym ciśnieniem śródgałkowym, może prowadzić do nieodwracalnego uszkodzenia nerwu wzrokowego i utraty widzenia
Jaskra wąskiego kąta, otwartego kąta - 80%, ciśnienie śródgałkowe zwykle > 21mmHg, jaskra wtórna
Choroba może przebiegać bezobjawowo i podstępnie, często wykrywana jest przypadkowo na wizycie u okulisty.
Jaskra
c.d.
Występowanie rodzinne. Ponadto czynnikami ryzyka występowania jaskry są : wady wzroku np.: duża krótkowzroczność, schorzenia ogólne jak: nadciśnienie , niedociśnienie tętnicze, cukrzyce, stany po zawałach mięśnia sercowego i udarach mózgu, następstwo urazów i zapaleń gałki ocznej.
Leczenie może być zachowawcze (krople stosowane do oka), laseroterapia lub chirurgiczne.
Prezbiopia starczowzroczność
Wada spowodowana starzeniem się oka - soczewka pogrubia się i traci elastyczność, co utrudnia zmianę ostrości widzenia.
Problemy z ostrym widzeniem przedmiotów znajdujących się w bliskiej odległości, czytanie z wysiłkiem drobnego druku lub trudności z wykonywaniem czynności wymagających popatrzenia z bliska . Wada, która objawia się stopniowo po 40/45 roku życia
Starczowzroczność
c.d.
Osoba czyta tekst z odległości ramienia, w przeciwnym razie obraz staje się zamglony, boli głowa
Okulary, wieloogniskowe soczewki. Soczewki te, zapewniają prawidłowe widzenie zarówno z bliska, jak i z daleka.
Głuchota starcza
Stale postępujące uszkodzenie słuchu związane z wiekiem
Pierwsze objawy pojawiają się w 3-4 dekadzie życia
W tym okresie upośledzenie dotyczy tonów wysokich powyżej 4000 Hz, następnie stopniowo obejmuje tony średniej i niskiej częstotliwości
Głuchota starcza c.d.
Typy starczego upośledzenia słuchu
Odbiorcze, zanik nabłonka zmysłowego w ślimaku
Neurytyczne, zanik komórek zwojowych w zwoju wężownicowatym
Metaboliczne, zwyrodnienie prążka naczyniowego
Mechaniczne, usztywnienie błony podstawnej w ślimaku
Głuchota starcza c.d.
Chory zgłasza upośledzenie słuchu i ograniczone zrozumienie słyszanych wyrazów. Objawom tym towarzyszy zjawisko słyszenia dodatkowych dźwięków, których nie słyszą inne osoby, a nazywanych szumami usznym
Cechą charakterystyczną dla głuchoty starczej polskiej populacji jest wyraźne pogorszenie zdolności zrozumienia mowy potocznej w stosunku do wyniku badania wykonanego w audiometrii tonalnej progowej, w której bada się poziom słyszenia czystego pojedynczego tonu
Głuchota starcza c.d.
Postępowanie
Leczenie trudne i zwykle nie rokuje poprawy
Brak możliwości farmakologicznych cofnięcia zmian destrukcyjnych w narządzie odbiorczym
Leki nootropowe
Witaminy A+E, częściowe zahamowanie procesów degeneracyjnych