KINEZJOLOGIA

KINEZJOLOGIA

ćwiczenia I

ćwiczenia I

Dr n. med. Renata Gałuszka

Dr n. med. Renata Gałuszka

Kinezjologia

Kinezjologia

(

(

gr.

gr.

kinein

kinein

- poruszać się

- poruszać się

i

i

logos

logos

- uczyć się) jest

- uczyć się) jest

gałęzią nauki zajmującą

gałęzią nauki zajmującą

się ruchem.

się ruchem.

Główne cele kinezjologii to:

Główne cele kinezjologii to:



zrozumienie psychologicznych i

fizjologicznych

reakcji ludzkiego organizmu na
krótkotrwały i

bardzo intensywny wysiłek fizyczny



poznanie różnych form adaptacji

organizmu

ludzkiego na chroniczną lub długotrwałą

aktywność fizyczna



zrozumienie mechaniki ruchu i

opisanie

jej cech



badanie procesów kontrolujących

ruch i

czynników wpływających na
nabywanie

zdolności motorycznych



wyjaśnienie psychologicznych

efektów

fizycznej aktywności na ludzkie

zachowanie

Kinezjologia

Kinezjologia

jest nauką

jest nauką

interdyscyplinarną, korzysta z

interdyscyplinarną, korzysta z

takich dziedzin jak: biologia,

takich dziedzin jak: biologia,

chemia, historia, fizyka,

chemia, historia, fizyka,

psychologia i socjologia.

psychologia i socjologia.

Ruch jako środek wspomagający

Ruch jako środek wspomagający

sprawność i zdrowie doceniany

sprawność i zdrowie doceniany

był już w medycynie starożytnej.

był już w medycynie starożytnej.

Hipokrates (przełom V i IV w.

Hipokrates (przełom V i IV w.

p.n.e ) opisujące zniekształcenia

p.n.e ) opisujące zniekształcenia

ciała oraz sposoby leczenia i

ciała oraz sposoby leczenia i

zapobiegania im w dziale „O

zapobiegania im w dziale „O

chirurgii” podkreśla, że

chirurgii” podkreśla, że

ćwiczenia wzmacniają a

ćwiczenia wzmacniają a

nieczynność osłabia ciało.

nieczynność osłabia ciało.

Ruch jest biologiczna potrzebą
organizmu ludzkiego. Eksperci
Światowej Organizacji Zdrowia
ONZ określili minimalną tj.
niezbędną dzienną normę
ruchu dorosłego człowieka na
10 tys. kroków. Człowiek
tworząc współczesną
cywilizację jakby zapomniał o
tej fundamentalnej zasadzie.

Człowiek zaczął działać

Człowiek zaczął działać

przeciwko sobie prowadząc

przeciwko sobie prowadząc

nieodpowiedni dla swojego

nieodpowiedni dla swojego

organizmu tryb życia.

organizmu tryb życia.

Skutkiem tego stał się

Skutkiem tego stał się

niedobór ruchu – hipokinezja.

niedobór ruchu – hipokinezja.

Niedobór ten wraz z innymi

Niedobór ten wraz z innymi

negatywnymi czynnikami

negatywnymi czynnikami

wywołuje wiele chorób

wywołuje wiele chorób

cywilizacyjnych (nadwagę,

cywilizacyjnych (nadwagę,

deformacje kręgosłupa,

deformacje kręgosłupa,

nadciśnienie krwi).

nadciśnienie krwi).

Ruch

Ruch

:

:

    Poprawia kształt sylwetki
    Likwiduje nadmiar tłuszczu
    Reguluje poziom cukru we krwi
    Usuwa szkodliwe substancje z

organizmu

  Wskutek

przemian

chemicznych

wprawia w
dobry nastrój (w czasie wysiłku
fizycznego
zwiększa się wydzielanie do mózgu
endorphiny,
czyli naturalnego narkotyku
poprawiającego
nastrój)

Aktywność ruchowa nie tylko

Aktywność ruchowa nie tylko

poprawia kondycje fizyczną, ale

poprawia kondycje fizyczną, ale

także psychiczną. Poczucie siły

także psychiczną. Poczucie siły

psychofizycznej ułatwia

psychofizycznej ułatwia

obniżenie stresu, regulowanie

obniżenie stresu, regulowanie

emocji, zachowanie dobrego

emocji, zachowanie dobrego

optymistycznego nastroju, a

optymistycznego nastroju, a

także wpływa na naszą

także wpływa na naszą

sylwetkę, sposób poruszania

sylwetkę, sposób poruszania

się.

się.

Umiejętności motoryczne -

sprawność motoryczna

Sprawność motoryczna jest

Sprawność motoryczna jest

ujęciem kompleksowym w

ujęciem kompleksowym w

odniesieniu do ruchu

odniesieniu do ruchu

człowieka, skupia ona

człowieka, skupia ona

wszystkie sprawności, których

wszystkie sprawności, których

wysoki poziom warunkuje

wysoki poziom warunkuje

poziom sprawności

poziom sprawności

motorycznej.

motorycznej.

Obszerność sprawności

Obszerność sprawności

motorycznej w odniesienia do

motorycznej w odniesienia do

ruchu człowieka sprawia, że

ruchu człowieka sprawia, że

wyodrębnia się tzw. zdolności

wyodrębnia się tzw. zdolności

motoryczne, które ściśle obrazują

motoryczne, które ściśle obrazują

obszar oddziaływań na sferę

obszar oddziaływań na sferę

ruchową człowieka oraz poziom

ruchową człowieka oraz poziom

samej sprawności motorycznej.

samej sprawności motorycznej.

Zdolności motoryczne dzielą się

Zdolności motoryczne dzielą się

na następujące grupy:

na następujące grupy:

Motoryczne zdolności

Motoryczne zdolności

Motoryczne zdolności

Motoryczne zdolności

Kondycyjne/Energetyc

Kondycyjne/Energetyc

zne

zne

Kondycyjne/Energetyc

Kondycyjne/Energetyc

zne

zne

Koordynacyjne/Informac

Koordynacyjne/Informac

yjne

yjne

Koordynacyjne/Informac

Koordynacyjne/Informac

yjne

yjne

–

Wytrzymałościowe

Wytrzymałościowe

–

Siłowe

Siłowe

–

Wytrzymałościowe

Wytrzymałościowe

–

Siłowe

Siłowe

–

Łączenia

Łączenia

–

Różnicowania

Różnicowania

–

Równowagi

Równowagi

–

Orientacji

Orientacji

–

Rytmizacji

Rytmizacji

–

Szybkości reakcji

Szybkości reakcji

–

Dostosowania

Dostosowania

–

Łączenia

Łączenia

–

Różnicowania

Różnicowania

–

Równowagi

Równowagi

–

Orientacji

Orientacji

–

Rytmizacji

Rytmizacji

–

Szybkości reakcji

Szybkości reakcji

–

Dostosowania

Dostosowania

Kompleksowe/

Kompleksowe/

hybrydowe

hybrydowe

Kompleksowe/

Kompleksowe/

hybrydowe

hybrydowe

wtórne

wtórne

wtórne

wtórne

–

zwinnościow

zwinnościow

e

e

–

szybkościowe

szybkościowe

–

zwinnościow

zwinnościow

e

e

–

szybkościowe

szybkościowe

Kondycyjne

Kondycyjne

–

–

warunkowane

warunkowane

głównie właściwościami

głównie właściwościami

strukturalnymi oraz

strukturalnymi oraz

energetycznymi – do nich

energetycznymi – do nich

zaliczamy:

zaliczamy:

 

 



Siłę

Siłę

– obrazującą zdolność

– obrazującą zdolność

do

do

pokonywania oporu

pokonywania oporu

zewnętrznego.

zewnętrznego.



Szybkość

Szybkość

– obrazującą

– obrazującą

zdolność do

zdolność do

wykonywania danego ruchu,

wykonywania danego ruchu,

lub aktu

lub aktu

ruchowego w jak

ruchowego w jak

najkrótszym czasie.

najkrótszym czasie.



Moc

Moc

- obrazującą zdolność do

- obrazującą zdolność do

wykonywania efektywnej

wykonywania efektywnej

pracy w

pracy w

jednostce czasu.

jednostce czasu.



Wytrzymałość

Wytrzymałość

– obrazującą

– obrazującą

zdolność

zdolność

do wykonywanie

do wykonywanie

długotrwałych

długotrwałych

wysiłków o określonej

wysiłków o określonej

intensywności.

intensywności.



Gibkość

Gibkość

- obrazująca zakres

- obrazująca zakres

ruchomości kończyn -

ruchomości kończyn -

obszernoś

obszernoś

ć

ć

ruchów.

ruchów.

Koordynacyjne

Koordynacyjne

–

–

warunkowane przez funkcję

warunkowane przez funkcję

sterowania i regulacji ruchu,

sterowania i regulacji ruchu,

głownie obrazują możliwości

głownie obrazują możliwości

precyzyjnego wykonania

precyzyjnego wykonania

ruchu, łączenia ruchów oraz

ruchu, łączenia ruchów oraz

wykonywania złożonych aktów

wykonywania złożonych aktów

ruchowych takich jak np.:

ruchowych takich jak np.:

technika dyscypliny.

technika dyscypliny.

Zdolności tej grupy określają

Zdolności tej grupy określają

stosunki przestrzenno-czasowe

stosunki przestrzenno-czasowe

czynności ruchowych, a także

czynności ruchowych, a także

możliwości tworzenia nowych

możliwości tworzenia nowych

modyfikacji ruchowych

modyfikacji ruchowych

wynikających z potrzeby

wynikających z potrzeby

dostosowania się do sytuacji

dostosowania się do sytuacji

zewnętrznej. Zaliczmy do niej

zewnętrznej. Zaliczmy do niej

następujące zdolności:

następujące zdolności:

Dostosowania ruchu

Dostosowania ruchu

-

-

wyrażająca adekwatny sposób

wyrażająca adekwatny sposób

reagowania organizmu na daną

reagowania organizmu na daną

sytuację ruchową poprzez

sytuację ruchową poprzez

odpowiednio dopasowany

odpowiednio dopasowany

program działania ruchowego,

program działania ruchowego,

Różnicowania ruchu

Różnicowania ruchu

–

–

warunkuję wysoką ekonomię

warunkuję wysoką ekonomię

wykonywanych ruchów oraz ich

wykonywanych ruchów oraz ich

dokładność. Zdolność ta

dokładność. Zdolność ta

przejawia się poprzez

przejawia się poprzez

odpowiednie ułożenia ciała

odpowiednie ułożenia ciała

(optymalne pozycje kątowe

(optymalne pozycje kątowe

stawów), odpowiednie napięcia

stawów), odpowiednie napięcia

mięśniowe oraz odpowiednie

mięśniowe oraz odpowiednie

prędkości poszczególnych

prędkości poszczególnych

segmentów ciała. Zdolność ta

segmentów ciała. Zdolność ta

jest często określana

jest często określana

wyczuciem danej techniki,

wyczuciem danej techniki,

ruchu, czy przyrządu.

ruchu, czy przyrządu.

Zdolność równowagi

Zdolność równowagi

– określa

– określa

możliwości do utrzymywania

możliwości do utrzymywania

równowagi oraz powrotu do

równowagi oraz powrotu do

stanu równowagi po akcie

stanu równowagi po akcie

ruchowym (równowaga

ruchowym (równowaga

statyczna) oraz umiejętność

statyczna) oraz umiejętność

utrzymania określonego toru,

utrzymania określonego toru,

kierunku ruchu w trakcie

kierunku ruchu w trakcie

wykonywania zadania ruchowego

wykonywania zadania ruchowego

(równowaga dynamiczna).

(równowaga dynamiczna).

Zdolność szybkiej reakcji

Zdolność szybkiej reakcji

–

–

zdolność do szybkiego

zdolność do szybkiego

wykonania określonego aktu

wykonania określonego aktu

ruchowego w odpowiedzi na

ruchowego w odpowiedzi na

dany sygnał lub bodziec

dany sygnał lub bodziec

zewnętrzny lub wewnętrzny.

zewnętrzny lub wewnętrzny.

Zdolność orientacji

Zdolność orientacji

– określa

– określa

umiejętności wyczucia

umiejętności wyczucia

przestrzeni podczas aktu

przestrzeni podczas aktu

ruchowego.

ruchowego.

Zdolność sprzężenia

Zdolność sprzężenia

ruchów

ruchów

– wyraża

– wyraża

umiejętność do łączeniu

umiejętność do łączeniu

różnego typu ruchów w

różnego typu ruchów w

jeden celowy akt ruchowy.

jeden celowy akt ruchowy.

Celowość aktu ruchowego

Celowość aktu ruchowego

często odzwierciedla

często odzwierciedla

efektywność danej

efektywność danej

techniki.

techniki.

Zdolność rytmizacji

Zdolność rytmizacji

– określa

– określa

umiejętność zachowania

umiejętność zachowania

odpowiedniego rytmu ruchów

odpowiedniego rytmu ruchów

(sekwencji występowania

(sekwencji występowania

danych ruchów), często

danych ruchów), często

związanego z cyklicznością

związanego z cyklicznością

aktu ruchowego.

aktu ruchowego.

Kompleksowe

Kompleksowe

– które

– które

związane są zarówno z ze

związane są zarówno z ze

zdolnościami kondycyjnymi

zdolnościami kondycyjnymi

jak i koordynacyjnym, ale

jak i koordynacyjnym, ale

trudno ściśle określić

trudno ściśle określić

dominującą grupę. Do tej

dominującą grupę. Do tej

grupy zaliczymy takie

grupy zaliczymy takie

zdolności jak zwinność oraz

zdolności jak zwinność oraz

szybkość ogólną.

szybkość ogólną.

Wyodrębnienie tej grupy służy

Wyodrębnienie tej grupy służy

głównie uzmysłowieniu, że

głównie uzmysłowieniu, że

wszystkie zdolności motoryczne

wszystkie zdolności motoryczne

stanowią wzajemnie

stanowią wzajemnie

przenikający się łańcuch

przenikający się łańcuch

powiązań, którego wszystkie

powiązań, którego wszystkie

ogniwa muszą być na wysokim

ogniwa muszą być na wysokim

poziomie, aby całość

poziomie, aby całość

odzwierciedlała wysoki poziom.

odzwierciedlała wysoki poziom.

Dziękuję za

Dziękuję za

uwagę

uwagę