KINEZJOLOGIA

KINEZJOLOGIA

ĆWICZENIE 2

ĆWICZENIE 2

Połączenia kości

Połączenia kości

•

Połączenia ścisłe (nieruchome)

Połączenia ścisłe (nieruchome)

–

Połączenie włókniste (więzozrost)

Połączenie włókniste (więzozrost)

–

Połączenie chrzęstne (chrząstkozrost)

Połączenie chrzęstne (chrząstkozrost)

–

Połączenie kostne (kościozrost)

Połączenie kostne (kościozrost)

•

Połączenie ruchome – staw

Połączenie ruchome – staw

(połączenie maziowe).

(połączenie maziowe).

Typy więzozrostu

Typy więzozrostu

•

Włóknisty

Włóknisty

•

Sprężysty

Sprężysty

•

Szew

Szew

•

Wklinowanie

Wklinowanie

Podział stawu ze względu na

Podział stawu ze względu na

ilość tworzących go kości

ilość tworzących go kości

•

Prosty

Prosty

•

Złożony

Złożony

Elementy stawu

Elementy stawu

•

Elementy główne:

Elementy główne:

–

Dwa l

Dwa l

ub wi

ub wi

ę

ę

ksz

ksz

a

a

liczb

liczb

a

a

k

k

ońców

ońców

kostnych,

kostnych,

których powierzchnie stawowe pokryte s

których powierzchnie stawowe pokryte s

ą

ą

chrz

chrz

ą

ą

stkami stawowymi

stkami stawowymi

–

Torebka stawowa tworząca jamę stawu (z błoną

Torebka stawowa tworząca jamę stawu (z błoną

maziową)

maziową)

•

Elementy niestałe:

Elementy niestałe:

–

Więzadła (wolne, związane z torebką stawu lub

Więzadła (wolne, związane z torebką stawu lub

międzykostne - przebiegające przez jamę stawu)

międzykostne - przebiegające przez jamę stawu)

–

Obrąbki -

Obrąbki -

pier

pier

ś

ś

cieniowate chrz

cieniowate chrz

ę

ę

stne

stne

przedłu

przedłu

ż

ż

enia panewki stawowe

enia panewki stawowe

j

j

–

Krążki stawowe i łąkotki stawowe (zrośnięte na

Krążki stawowe i łąkotki stawowe (zrośnięte na

obwodzie z torebka stawową, dzielące

obwodzie z torebka stawową, dzielące

całkowicie lub częściowo staw na dwie komory

całkowicie lub częściowo staw na dwie komory

Czynniki stabilizujące staw

Czynniki stabilizujące staw

•

Więzadła stawowe

Więzadła stawowe

•

Przyparcie (będące wynikiem pracy

Przyparcie (będące wynikiem pracy

mięśni)

mięśni)

•

Ciśnienie powietrza

Ciśnienie powietrza

•

Powłoki zewnętrzne

Powłoki zewnętrzne

•

Przyleganie

Przyleganie

Rodzaje ruchów w stawach.

Rodzaje ruchów w stawach.

•

Ś

Ś

lizganie

lizganie

•

Toczenie

Toczenie

•

Obracanie

Obracanie

•

Mogą występować w jednym stawie

Mogą występować w jednym stawie

•

R

R

zadko tylko w poszczególny

zadko tylko w poszczególny

m

m

stawie

stawie

m

m

oże

oże

si

si

ę

ę

odbywa

odbywa

ć

ć

jeden rodzaj ruchu.

jeden rodzaj ruchu.

Podział stawów w

Podział stawów w

zależności od liczby osi

zależności od liczby osi

ruchów

ruchów

•

Jednoosiowe

Jednoosiowe

•

Dwuosiowe

Dwuosiowe

•

Wieloosiowe

Wieloosiowe

Stawy jednoosiowe

Stawy jednoosiowe

•

staw zawiasowy

staw zawiasowy

–

–

zgięcie i prostowanie

zgięcie i prostowanie

–

charakterystyczna obecność więzadeł

charakterystyczna obecność więzadeł

pobocznych pod stałym napięciem

pobocznych pod stałym napięciem

•

staw obrotowy

staw obrotowy

-

-

ruchy obrotowe w obie

ruchy obrotowe w obie

strony

strony

•

staw

staw

ś

ś

rubowy

rubowy

-

-

ruch obrotowy

ruch obrotowy

łączy się

łączy się

z

z

ruchem wzd

ruchem wzd

łuż osi stawu

łuż osi stawu

Stawy dwuosiowe

Stawy dwuosiowe

•

staw elipsoidalny

staw elipsoidalny

(kłykciowy) -

(kłykciowy) -

zgi

zgi

ę

ę

cie

cie

i prostowanie

i prostowanie

oraz

oraz

przywodzenie i

przywodzenie i

odwodzenie

odwodzenie

i wypadkowa ruchów

i wypadkowa ruchów

poprzednich

poprzednich

–

–

obwodzenie

obwodzenie

•

staw siodełkowy

staw siodełkowy

-

-

ruchy przywodzenia

ruchy przywodzenia

i odwodzenia, przeciwstawiania i

i odwodzenia, przeciwstawiania i

odprowadzania

odprowadzania

i ich wypadkowa -

i ich wypadkowa -

ruch obwodzenia.

ruch obwodzenia.

Stawy wieloosiowe

Stawy wieloosiowe

•

staw kulisty wolny

staw kulisty wolny

(głowa stawu tkwi płytko w panewce)

(głowa stawu tkwi płytko w panewce)

-

-

zginanie i prostowanie, przywodzenie i odwodzenie

zginanie i prostowanie, przywodzenie i odwodzenie

oraz ruchy obrotowe do wewn

oraz ruchy obrotowe do wewn

ą

ą

trz

trz

(

(

nawracanie

nawracanie

)

)

i na

i na

zewnątrz

zewnątrz

od

od

wracanie

wracanie

; połączenie -

; połączenie -

ruchy obwodzenia.

ruchy obwodzenia.

•

staw kulistym panewkowy

staw kulistym panewkowy

(głowa jest zanurzona

(głowa jest zanurzona

powyżej równika) – ruchy jw.

powyżej równika) – ruchy jw.

•

stawy nieregularne (często krążki stawowe) -

stawy nieregularne (często krążki stawowe) -

o

o

niewielkiej ruchomości, o powierzchniach

niewielkiej ruchomości, o powierzchniach

nieregularnych

nieregularnych

•

stawy p

stawy p

ła

ła

skie

skie

(powierzchnie stawowe płaskie) –

(powierzchnie stawowe płaskie) –

ruchomość jw.

ruchomość jw.

Czynność stawu jest pierwotnie

Czynność stawu jest pierwotnie

określona przez kształt i różnice w

określona przez kształt i różnice w

poziomach stykających się ze sobą

poziomach stykających się ze sobą

powierzchni stawowych, a

powierzchni stawowych, a

szczególnie przez stopień ich

szczególnie przez stopień ich

dopasowania do siebie, czy

dopasowania do siebie, czy

przystawalności (kongruencji), ale

przystawalności (kongruencji), ale

również sposób, w jaki powierzchnie

również sposób, w jaki powierzchnie

te są złączone.

te są złączone.

Do charakterystyki dźwigni należą:

Do charakterystyki dźwigni należą:

punkt podparcia (oś obrotu), punkt

punkt podparcia (oś obrotu), punkt

przyłożenia siły oraz ramię każdej

przyłożenia siły oraz ramię każdej

siły. Mówiąc zaś o sile która jest

siły. Mówiąc zaś o sile która jest

wielkością wektorową trzeba określić

wielkością wektorową trzeba określić

jej punkt przyłożenia, kierunek,

jej punkt przyłożenia, kierunek,

zwrot i wartość.

zwrot i wartość.

Kąt ścięgnowo-kostny jest to kąt zawarty

Kąt ścięgnowo-kostny jest to kąt zawarty

między osią długą kości, na którą działa

między osią długą kości, na którą działa

mięsień, a kierunkiem przebiegu ścięgna

mięsień, a kierunkiem przebiegu ścięgna

tego mięśnia.

tego mięśnia.

Z analizy położenia przyczepu mięśni

Z analizy położenia przyczepu mięśni

względem osi stawów wynika,

względem osi stawów wynika,

dlaczego przy stosunkowo małej

dlaczego przy stosunkowo małej

prędkości skracania się mięśnia

prędkości skracania się mięśnia

uzyskujemy duże prędkości

uzyskujemy duże prędkości

końcówek, np. stopy w chwili

końcówek, np. stopy w chwili

kopnięcia piłki i w biegu sprinterskim

kopnięcia piłki i w biegu sprinterskim

lub dłoni podczas rzucania piłki.

lub dłoni podczas rzucania piłki.

Wartość siły mięśnia zależy od

Wartość siły mięśnia zależy od

jego przekroju fizjologicznego

jego przekroju fizjologicznego

Najkorzystniejsza teoretycznie

Najkorzystniejsza teoretycznie

wartość kąta ścięgnowo-kostnego to

wartość kąta ścięgnowo-kostnego to

taka, która daje pełne wykorzystanie

taka, która daje pełne wykorzystanie

wyzwalanej siły mięśnia, czyli 90

wyzwalanej siły mięśnia, czyli 90

stopni.

stopni.

Tylko w szczególnym położeniu

Tylko w szczególnym położeniu

członów w stawie względem siebie i

członów w stawie względem siebie i

kierunku przyłożenia siły mięśnia do

kierunku przyłożenia siły mięśnia do

kości siła ta jest maksymalnie

kości siła ta jest maksymalnie

wykorzystana na pokonanie oporu. To

wykorzystana na pokonanie oporu. To

szczególne położenie ma miejsce

szczególne położenie ma miejsce

wówczas, gdy kąt ścięgnowo-kostny

wówczas, gdy kąt ścięgnowo-kostny

jest prosty.

jest prosty.

W układzie ruchu człowieka nie jest to

W układzie ruchu człowieka nie jest to

przypadek częsty. Wobec tego za

przypadek częsty. Wobec tego za

optymalny dla danej grupy mięśni

optymalny dla danej grupy mięśni

przyjmuje się kąt najbliższy prostemu. W

przyjmuje się kąt najbliższy prostemu. W

każdym takim przypadku mamy jednak

każdym takim przypadku mamy jednak

straty, wynikające z rozkładu siły na

straty, wynikające z rozkładu siły na

składowe. Upraszczając, możemy

składowe. Upraszczając, możemy

powiedzieć, że w każdym położeniu

powiedzieć, że w każdym położeniu

kątowym w stawie dysponujemy inną

kątowym w stawie dysponujemy inną

wartością momentu siły mięśnia (grupy

wartością momentu siły mięśnia (grupy

mięśni).

mięśni).

Płaszczyzny

Płaszczyzny

ciała

ciała

A. strzałkowa

SAGITTAL

B. czołowa

FRONTAL

C. poprzeczna

TRANSVERSE

D. rotacja

ROTATION

Sposoby zapisywania pozycji i ruchów w stawach.

Sposoby zapisywania pozycji i ruchów w stawach.

Płaszczyzny:

Płaszczyzny:

S – zgięcie, wyprost, unoszenie tylne, przednie,

S – zgięcie, wyprost, unoszenie tylne, przednie,

prostowanie (zgięcie grzbietowe), zgięcie (dłoniowe,

prostowanie (zgięcie grzbietowe), zgięcie (dłoniowe,

podeszwowe), kifoza, lordoza, tyłozgięcie itd.

podeszwowe), kifoza, lordoza, tyłozgięcie itd.

F – odwodzenie, przywodzenie, unoszenie boczne,

F – odwodzenie, przywodzenie, unoszenie boczne,

przyśrodkowe, odchylenia promieniowe, łokciowe,

przyśrodkowe, odchylenia promieniowe, łokciowe,

koślawe, szpotawe, zgięcia boczne, BSK.

koślawe, szpotawe, zgięcia boczne, BSK.

T – poprzeczne odwodzenie i przywodzenie ramienia,

T – poprzeczne odwodzenie i przywodzenie ramienia,

odwodzenie i przywodzenie uda przy zgięciu biodra

odwodzenie i przywodzenie uda przy zgięciu biodra

do 90o.

do 90o.

R – ruchy obrotowe (rotacje), odwracanie (supinacja),

R – ruchy obrotowe (rotacje), odwracanie (supinacja),

nawracanie (pronacja)

nawracanie (pronacja)

Metoda SFTR

Metoda SFTR

•

Jest to metoda pomiaru i zapisu ruchów w stawach

Jest to metoda pomiaru i zapisu ruchów w stawach

00 - 0 - 00

00 - 0 - 00

•

Ruchy wyprostu i od ciała jako pierwszy człon

Ruchy wyprostu i od ciała jako pierwszy człon

•

Ruchy zgięcia i do ciała jako ostatni człon

Ruchy zgięcia i do ciała jako ostatni człon

•

Pozycja wyjściowa – zero neutralne (pozycja anatomiczna)

Pozycja wyjściowa – zero neutralne (pozycja anatomiczna)

(środkowy człon) – inna niż zero świadczy o patologii

(środkowy człon) – inna niż zero świadczy o patologii

•

Skłony i skręty tułowia w lewo jako pierwsze, w prawo jako

Skłony i skręty tułowia w lewo jako pierwsze, w prawo jako

ostatnie

ostatnie

•

Rotacja zewnętrzna jako pierwsza, wewnętrzna jako ostatnia.

Rotacja zewnętrzna jako pierwsza, wewnętrzna jako ostatnia.

Dziękuję

Dziękuję