Wody powierzchniowe:

Są to wody występujące na powierzchni terenu, łatwe do

bezpośredniego ujęcia (czerpania).

Wody te dzielimy na:



słone (morza i oceany)



słodkie (wody wśród lądowe)

Wody słodkie dzielimy na:



płynące (rzeki, strumienia, potoki, strumyki)



wody stojące (jeziora stawy i sztuczne jeziora czyli
zbiorniki

Określenie wody stojącej nie jest ścisłe, ponieważ w

rzeczywistości w wielu wypadkach istnieje ruch wody.

Czym są

zanieczyszczenia wód.

Zanieczyszczeniami wód nazywamy wszelkie substancje

chemiczne oraz mikroorganizmy, które występują w wodach

naturalnych, nie będąc ich naturalnymi składnikami lub

będąc, nimi - występują w zwiększonych ilościach. Do

najczęściej występujących substancji zanieczyszczających

wody należą: pestycydy, detergenty, barwniki, fenole,

węglowodory ropopochodne (alifatyczne i aromatyczne),

substancje powierzchniowo czynne, aminy aromatyczne,

chloropochodne bifenylu, sole (azotany, chlorki, fosforany,

siarczany), jony metali ciężkich (ołowiu (Pb), miedzi (Cu),

rtęci (Hg), kadmu (Cd), arsenu (As) i innych), radioizotopy.

Wśród

organizmów

żywych

największą

rolę

w

zanieczyszczaniu wód odgrywają bakterie Escherichia coli.

Zanieczyszczenia mogą występować w postaci

rozpuszczonej (gazy, ciecze, ciała stałe), układów

koloidalnych lub zawiesin.

Zanieczyszczenia wód

powierzchniowych

dzielimy na:



Naturalne (autochtoniczne)



Antropogeniczne (allochtoniczne)

- przemysłowe
- rolnicze
- komunalne

Źródłem zanieczyszczenia wód
powierzchniowych mogą być:



Bezpośrednie zabiegi stosowane do

zniszczenia moskitów lub komarów,



Ścieki przemysłowe z fabryk,



Wody ściekowe z odwadnianych gruntów,



Obfite opady, które mogą spłukiwać pestycydy

z pól lub wypłukiwać je z atmosfery,



Roztwory stosowane do kąpieli owiec w celu

zniszczenia pasożytów,



Usuwanie odpadów z zakładów przemysłowych

zawierających metale takie jak rtęć i ołów



Wycieki ropy naftowej do mórz i oceanów



Zanieczyszczenia związkami kadmu, miedzi i

niklu z różnych zakłady przemysłowe.
Miedziane rury i części przewodów mogą być
przyczyną zanieczyszczenia wody pitnej



Ścieki komunalne,



Śmieci wyrzucane do jezior i rzek,



Pyły i gazy przedostające się z powietrza na

powierzchnię zbiorników wodnych,



Opady atmosferyczne – kwaśne descze,



Drobnoustroje.

Skutki zanieczyszczeń
wód
powierzchniowych:



Zmiana barwy, smaku i zapachu wód,



Wysokie stężenie metali ciężkich,



Choroby układu pokarmowego u ludzi

powodowane przez bakterie,



Niszczenie ekosystemów wodnych,



Procesu eutrofizacji wód.

Choroby wywołane

zanieczyszczeniami wód

powierzchniowych:

Pojawienie się drobnoustrojów w wodach

przeznaczonych do picia stwarza niebezpieczeństwo

rozszerzania się chorób zakaźnych i ma znaczenie w

procesach uzdatniania wody. Dezynfekcja wody do

picia to grupa procesów mających na celu

wyeliminowania drobnoustrojów.

Skażenia źródeł wody powodują takie choroby jak:



Cholera,



Tyfus,



Dyzenteria,



Infekcje wątroby.

Bakterie występujące
najczęściej w
zanieczyszczonych
wodach:



Bakterie grupy coli



Paciorkowce kałowe



Clostridium tetani (laseczka tężca)



Clostridium botulinium (laseczka jadu

kiełbasianego)



Shigella

Niestety, coraz częściej do wody przedostają

się najróżniejsze produkty toksyczne takie jak
metale ciężkie, np.: arsen, cyjanki, kadm, rtęć,
ołów.

Ołów - wywołuje tzw. ołowicę czyli zatrucie

ołowiem powodujące osłabienie, bezsenność,
brak łaknienia, zaburzenia widzenia i
uszkodzenia wewnętrznych narządów ciała
(wątroby oraz nerek). Dodatkowo poprzez
wiązanie się z niektórymi enzymami mogą
uszkadzać krwinki czerwone, a także komórki
układu nerwowego.

Kadm –powoduje zaburzeniu czynności nerek,

chorobę nadciśnieniową, zmiany
nowotworowe, zaburzenia funkcji rozrodczych,
zaburzenia metabolizmu wapnia ( deformacja
szkieletu).

Rtęć –powoduje zmiany w fosforowych

wiązaniach DNA, co wiąże się z dalszym
wpływem mutagennym niektórych komórek
nerwowych, porażenia układu nerwowego,
powodując uszkodzenia niektórych komórek
mózgowych.

Eutrofizacja:

Proces eutrofizacji polega na zwiększaniu się w wodzie zawartości

substancji odżywczych, głównie związków azotu i fosforu, i związany z

tym masowy rozwój roślin wodnych. Gwałtowny rozwój olbrzymich

ilości glonów i sinic (tzw. zakwity wody) które następnie masowo

obumierają mogą doprowadzić do uduszenia się większości

organizmów wodnych, w szczególności ryb, co w skrajnym przypadku

może spowodować zanik bogatszego życia organicznego w zbiorniku.

Dotyczy to głównie jezior, stawów, a w mniejszym stopniu także rzek i

przybrzeżnych stref morza. Eutrofizacja jest czynnikiem niepożądanym,

utrudniającym wykorzystanie wody do celów gospodarczych.

Następuje również zachwianie równowagi tlenowej zbiornika,

zwłaszcza w obszarach przydennych, gdzie opadające obumarłe

organizmy ulegają rozkładowi. Może to nawet spowodować zupełny

zanik tlenu w warstwach dennych zbiornika i rozpoczęcie procesów

beztlenowych, z wydzielaniem siarkowodoru, metanu i innych trujących

substancji.

Eutrofizacja powoduje również szybsze zanikanie zbiorników wodnych

szybko odkładające się osady denne coraz wyżej podnoszą poziom

dna, aż zbiornik zupełnie zniknie z powierzchni Ziemi.

Jak zapobiec

zanieczyszczeniom wód

powierzchniowych?:



Przede wszystkim dbać o to aby nie wyrzucać

odpadów stałych ani ścieków do wód.



Zmniejszyć emisję szkodliwych gazów przez co

zmniejszymy występowanie kwaśnych deszczy.



Oczyszczać ścieki komunalne i przemysłowe.

Należy też zmodernizować oczyszczalnie
ścieków.



Należy co jakiś czas kontrolować stan wód aby

w miarę szybko zapobiec dalszym
zanieczyszczeniom.

Bibliografia:



Pyłka-Gutowska E: Ekologia z ochroną

środowiska. Przewodnik. Oświata, Marzec
2004. 



Górka K., B. Poskrobko, W. Radecki: Ochrona

środowiska. Polskie Wydawnictwo
Ekonomiczne, 2001.