E-banking

Katarzyna Sołtysik
Tomasz Socha

Podstawowe funkcje banków:

 koncentracja kapitału - przekształcanie drobnych

oszczędności wielu gospodarstw domowych w wielkie
inwestycje, których wartość wielokrotnie przekracza
możliwości finansowe pojedynczego depozytariusza

 transformacja pieniądza w czasie –

przekształcanie kapitału krótkoterminowego w
długoterminowy i odwrotnie

 rozliczenia – rozliczenia finansowe między różnymi

podmiotami gospodarującymi

 umożliwienie różnym podmiotom gromadzenia

środków oraz ich inwestowania w różne
przedsięwzięcia

E-banking (bankowość elektroniczna) - usługa

świadczona przez banki swoim klientom polegająca
na możliwości przeprowadzania przez nich zdalnych
operacji na kontach i obracania pieniędzmi na
odległość przy pomocy komputera, modemu,
publicznej sieci telefonicznej lub Internetu oraz
dedykowanego oprogramowania. Obecnie przy
pomocy domowego komputera podłączonego do
Internetu można załatwić niemal każdą czynność
związaną z obsługą konta osobistego. Zależnie od
wykorzystanych rozwiązań są to operacje pasywne
(np. sprawdzanie salda i historii rachunku) oraz
aktywne (np. dokonanie polecenia przelewu,
założenie lokaty terminowej).

Formy bankowości elektronicznej:

 karty bankowe, które umożliwiają dokonywanie

transakcji (gotówkowych i bezgotówkowych) za
pomocą urządzeń elektronicznych,

 wykorzystanie do komunikacji z bankiem

telefonii stacjonarnej i komórkowej,

 home banking, czyli wykorzystanie komputerów

i oprogramowania dostarczanego przez bank,

 Internet banking, czyli wykorzystanie

komputerów i standardowego oprogramowania
umożliwiającego połączenie z bankiem za
pośrednictwem ogólnodostępnej sieci
komputerowej.

Z pojęciem bankowości elektronicznej związany jest

pieniądz

elektroniczny, który polskim prawodawstwie oznacza

“wartość pieniężną stanowiącą elektroniczny
odpowiednik znaków pieniężnych, która spełnia łącznie
następujące warunki:



jest przechowywana na elektronicznych nośnikach
informacji,



jest wydawana do dyspozycji na podstawie umowy w
zamian za środki pieniężne o nominalnej wartości nie
mniejszej niż ta wartość,



jest przyjmowana jako środek płatniczy przez
przedsiębiorców innych niż wydający ją do dyspozycji,



na żądanie jest wymieniana przez wydawcę na środki
pieniężne.”

By możliwe było korzystanie z e-bankingu

konieczne jest istnienie zarówno państwowych
systemów pieniądza elektronicznego, jak i
indywidualnych (dla banku) systemów
bankowości elektronicznej.

Tabela. Wybrane systemy pieniądza

elektronicznego.

Źródło: Opracowanie własne na podst.: Survey of electronic money developments.
Bank for International Settlements, Committee on Payment and Settlement Systems, November
2001.

Tabela. Wybrane systemy bankowości

elektronicznej polskich banków.

http://pl.wikipedia.org/wiki/E-banking

Systemy informacyjne w

bankowości elektronicznej

Infostrada bankowa

to spójne środowisko pracy systemów bankowych.

Zawiera około 50 rozwiązań obejmujących pełną
obsługę wszystkich obszarów działalności banków
i instytucji finansowych. Została zbudowana przez
firmę Heuthes przy wykorzystaniu najnowszej
technologii Klient-Sieć-Serwer oraz nowoczesnych
koncepcji zarządzania bankiem. Infostrada pracuje
w czasie rzeczywistym, co oznacza, że informacje
wprowadzane w danej chwili do systemu są odtąd
dostępne dla wszystkich użytkowników, zarówno
analitycznie jak i syntetycznie. Zamknięcie dnia
trwa tylko kilkanaście minut.

Infostrada zapewniająca pełną informatyczną

obsługę wszelkich produktów bankowych oraz
księgowości własnej, zapewnia także
elektroniczną wymianę międzyoddziałową oraz
międzybankową poprzez Krajową Izbę
Rozrachunkową, a także z międzynarodowym
rynkiem finansowym poprzez SWIFT
(międzynarodowe stowarzyszenie instytucji
finansowych utrzymujące sieć telekomunikacyjną
służącą do wymiany informacji, które
pośredniczy w transakcjach między bankami,
domami maklerskimi, giełdami i innymi
instytucjami finansowymi).

Systemy wchodzące w skład Infostrady mogą

być instalowane tylko w centrali, a poprzez www
dostępne w oddziałach i bankach
stowarzyszonych.

Infostrada bankowa pracuje już w bankach:

PEKAO SA (UniCredit Group) oraz w innych
bankach: BGŻ SA, GBW SA, DnB NORD POLSKA
SA (dawniej BISE SA), MRB SA.

MULTICENTAUR

Jest to system, który integruje wiele systemów

informatycznych wewnątrz banku, między
innymi:

 System Główny,
 System Księgi Głównej kont rozrachunkowych,
 Centrum Rozliczeń i Reklamacji,
 System Kartowy,
 Home-Banking, itd.

MULTICENTAUR integruje również systemy

otoczenia bankowego, np.:

 ELIXIR (Elektroniczna Izba Rozliczeniowa) to

system funkcjonujący między bankami w ramach
Krajowej Izby Rozliczeniowej. Pośredniczy on w
elektronicznej wymianie komunikatów o zleceniach
płatniczych oraz wierzytelnościach. Dotyczy
poleceń przelewu, dowodów wpłaty, poleceń
zapłaty, czeków z rachunków oszczędnościowo-
rozliczeniowych,

 EUROELIXIR - odpowiednik systemu ELIXIR dla

krajowych oraz transgranicznych rozliczeń w euro,

 SORBNET system rozliczeniowy do rozliczeń

wysokokwotowych, prowadzony przez NBP.
System obsługuje rachunki bieżące banków
prowadzone w NBP i umożliwia rozliczenia
hurtowe w czasie rzeczywistym.

 SORBNET EURO – dotyczy rozliczeń w euro,

 SWIFT - pośredniczy w transakcjach między

bankami, domami maklerskimi, giełdami i innymi
instytucjami finansowymi.

MULTICENTAUR tworzy główny "hub

informacyjny" przez który wszelkie systemy w
banku wymieniają informacje i który pośredniczy
w komunikacji z otoczeniem banku i jego klientem.

Dziennie system może wykonać ponad 1 milion

transakcji bankowych.

Składa się z następujących modułów:

MULTICENTAUR, MC-INTRA, MC-ISOF, MC-
FAKTOR, MC-FTP, MC-CB, MC-SWIFT, MC-PRO,
MC-PARC, MC-RAP, MC-MP, MC-MULTIGRYF, MC-
PEGAZ.

Rys. Architektura systemu MULTICENTAUR wer.
4.2http://www.heuthes.pl/katalog/multicentaur1.html

 PBKS SA -
pomorski Bank
Kredytowy SA
w Szczecinie
(obecnie
PEKAO SA)

 BDK SA –
Bank
Depozytowo –
Kredytowy SA
(obecnie
PEKAO SA)

 MRB SA –
Mazowiecki
Bank
Regionalny SA
(obecnie
PEKAO)

Rys. Historia rozwoju systemu MULTICENTAUR (do III'2007 r.) z
http://www.heuthes.pl/katalog/multicentaur27.html

GRYFCARD

to zintegrowany system bankowy obsługujący

operacje związane z kartami płatniczymi.
Umożliwia współpracę pomiędzy centrum
rozliczeniowym kart, a systemem księgowym.
System zapewnia szybkie wprowadzanie wniosków
związanych z obsługą kart, a także sprawnie
dostarcza operatorom informacji o kartach i
operacjach kartowych. Pozwala to na obsługę
większej liczby klientów i ma bezpośredni wpływ na
redukcję kosztów działania banku i bezpieczeństwo
funkcjonowania kart płatniczych. GRYFCARD jest
systemem usprawniającym pracę banku.

Rys. Architektura systemu w zakresie rozliczeń, obsługi wniosków i autoryzacji transakcji z
http://www.heuthes.pl/katalog/gryfcard.html#architektura

MINIBANK24

to system bankowości elektronicznej przeznaczony dla

średnich i dużych firm współpracujących z Bankiem
Zachodnim WBK.

System umożliwia zdalne dokonywanie operacji

bankowych oraz dostęp do informacji o rachunkach i
usługach oferowanych przez bank. Udostępnia
mechanizmy prezentacji i analizy danych oraz
współdziałanie z aplikacjami zewnętrznymi (np.
systemami finansowo-księgowymi).

Bezpieczeństwo przy korzystaniu z systemu zapewnia

podpis elektroniczny z kluczem prywatnym
przechowywanym na karcie procesorowej (Każdy
użytkownik łączący się z bankiem lub podpisujący
operację musi posiadać chronioną PINem kartę
procesorową.).

System umożliwia dokonywanie następujących

operacji:

 operacje krajowe
 operacje płacowe
 przelewy na ZUS i Urząd Skarbowy
 polecenie zapłaty
 kredyty - uruchomienie i spłata
 uruchomienie i likwidacja lokaty
 operacje zagraniczne (SWIFT)
 sprzedaż i kupno walut
 wnioski

Operacje realizowane są w trybie ELIXIR lub
SORBNET

Tabela. Struktura plików dla importu operacji SWIFT - opis pól nagłówka z
http://pl.wikipedia.org/wiki/Minibank24

Lp.

Etykieta

Nazwa Pola

Opis

Rozmiar

1

 

Typ komunikatu

 

N(3)

N

2

31

Data obciążenia/uznania rachunku

RRRRMMDD

 

D

N

3

32

Kwota

Bez separatora miejsca

dziesiętnego Np. kwotę

123,23 zapisujemy 12323

N(15)

T

4

 

Numer oddziału nadawcy

 

N(8)

T

5

 

Numer oddziału odbiorcy

 

N(8)

T

6

50 pp 1

Rachunek klienta nadawcy

 

C(34)

T

7

59 pp.1

Rachunek klienta adresata

 

C(34)

T

8

50 pp.2

Nazwa klienta nadawcy

 

4*C(35)

T

9

59 pp.2

Nazwa klienta adresata

 

4*C(35)

N

10

52

Numer oddziału uczestnika pośredniego

 

N(8)

N

11

58

Numer oddziału finalny adresat

 

N(8)

N

12

70

Tytuł operacji lub dla operacji ZUS

informacje dodatkowe o składce

Opis transakcji lub

Linia 1 NIP Płatnika

Linia 2 Typ

Identyfik. Uzupełniający

Linia 3 Typ wpłaty

Deklaracja (RRRRMM)

Nr. Deklaracj

4*C(35)

N(10)

C(1)

C(14)

C(1)

N(6)

N(2)

T

13

71

Numer czeku

 

C(10)

N

14

77

Szczegóły reklamacji

 

4*C(35)

N

15

21

Dodatkowa identyfikacja spraw

Kod dokumentu dod.

ident.spraw

N(2)

C(32)

N

16

72

Informacje międzybankowe

 

6*C(35)

N

17

80 pp.1

Dowolny tekst

 

C(35)

N

Tabela. Struktura plików dla importu operacji Eliksir-O - opis pól nagłówka z
http://pl.wikipedia.org/wiki/Minibank24