PIERWSZA POMOC W ZRANIENIACH, ZŁAMANIACH

KRWOTOKACH, I OPARZENIACH POSTĘPOWANIE W

ZATRUCIACH I WSTRZĄSIE

Mgr Ewa Maj

Zakład Medycyny Ratunkowej i Medycyny

Katastrof Uniwersytetu Medycznego

RANA



Rana (vulnus) – przerwanie ciągłości

powłok zewnętrznych z rozejściem

się brzegów, krwawieniem i bólem.



W każdej ranie, niezależnie od jej

rodzaju, wyróżnia się ściany, brzegi

i dno.



Szczególne postacie ran: zatruta,

płatowa, przenikająca, postrzałowa.

PODZIAŁ RAN



otarcie



rany kłute



rany cięte



rany tłuczone



rany rąbane, miażdżone, szarpane



rany kąsane



rany postrzałowe



rany zatrute

RANA CIĘTA



Powstaje w następstwie działania narzędzia
ostrego, tnącego np. nóż, brzytwa, szkło.



Brzegi rany ciętej są gładkie bez uchyłków
i kieszeni.



Krwawienie z takiej rany jest obfite, gdyż
przecięte naczynia zieją.



Krew

wypływająca

z

rany

usuwa

mechanicznie zanieczyszczenia.



Rany

goją

się

dobrze

–

małe

niebezpieczeństwo zakażenia.

RANA PŁATOWA I RĄBANA



Rana

płatowa

-powstaje

gdy

narzędzie tnące np. nóż, ustawione
jest pod kątem do powierzchni
skóry. Cechy podobne do rany ciętej.



Rana rąbana – powstaje przez silne
zadziałanie

ciężkiego

narzędzia

ostrego (siekiera, szabla, tasak).
Często dochodzi do amputacji części
ciała.

RANA KŁUTA



Spowodowana jest przez narzędzia
ostre, których powierzchnie tnące są
bardzo małe, np. szpilka, drzazga,
gwóźdź, widły, sztylet, bagnet i ma
cechy zbliżone do rany ciętej.



Często

powoduje

krwawienia

wewnętrzne, a ponadto gromadząca
się

w

głębi

tkanek

wydzielina

przyranna

usposabia

do

rozwoju

zakażenia.

RANA TŁUCZONA



Powstaje w następstwie zadziałania

narzędzia

tępego

lub

tępo-

krawędzistego

(np.

kamień,

kij,

młotek).



Brzegi jej są stłuczone, zgniecione, a

dno jest nierówne z uchyłkami i

kieszeniami.



Krwawienie jest skąpe, a stłuczone

tkanki łatwo obumierają i powstaje

martwica tkanek, stanowiąca podłoże

do rozwoju zakażenia.

RANA MIAŻDŻONA



Powstaje gdy zgniecenie tkanek jest
bardzo rozległe i głębokie.



Spowodowana jest dużą siłą urazu, np.
zasypanie

węglem

czy

ziemią

po

wybuchu,

przejechanie,

zgniecenie

miedzy buforami wagonu kolejowego.



Obrażeniom tym towarzyszy często
wstrząs urazowy.



Rana ta sprzyja rozwojowi zakażeń
przyrannych, jak np. zgorzeli gazowej.

RANA SZARPANA



Powstaje gdy narzędzie tępe działa pod
pewnym kątem lub stycznie w stosunku
do powierzchni ciała i odrywa część
tkanek.



Brzegi tej rany są nierówne,
poszarpane, a dno ma kieszenie i
zachyłki



W dnie widać postrzępioną tkankę
tłuszczową i mięśnie. Często występuje
ubytek skóry i tkanek głębszych.

RANA KĄSANA (GRYZIONA)



Zadawane przez zwierzęta (psa, kota,

konia) i człowieka, są podobne

do ran szarpanych lub szarpano-

tłuczonych.



Szczególnie niebezpieczne są rany

zadane przez konia – jego silne zęby

wyszarpują całe fragmenty tkanek

miękkich.



Duże niebezpieczeństwo zakażenia,

ponieważ flora bakteryjna w ślinie jest

obfita i zjadliwa

RANA POSTRZAŁOWA



Ma

cechy

podobne

do

ran

szarpanych i tłuczonych,
jednak dołączają się do nich
zmiany

wywołane

energią

kinetyczną pocisku: działanie fali
nadciśnieniowej i podciśnieniowej,
siła mechaniczna oraz rezonans,
powodują

pękanie

tkanek

i

narządów w pobliżu kanału rany.

RANA POSTRZAŁOWA



W ranie tej można wyróżnić:

- wlot - niewielki, o średnicy pocisku,

równych brzegach, skóra w okolicy wlotu,

czasem osmalona, oparzona z wbitymi

resztkami prochu;

-

kanał – wąski, prosty lub o zmiennym

przebiegu;

-

wylot

–

często

nie

jest

położony

przeciwlegle w stosunku do wlotu,

ma

dużą

powierzchnię,

znaczne

krwawienie, dno i brzegi poszarpane

z widocznymi odłamkami kostnymi.

ZAOPATRZENIE RANY



Na miejsce rany nałożyć czysty, w miarę
możliwości jałowy opatrunek z gazy.



Nie dotykać ran palcami i nie wyjmować ciał
obcych tkwiących w ranie.



Nie przemywać ran środkami
antyseptycznymi –jedynie polać 3% wodą
utlenioną.



Obserwować chorego, nie pozostawiać go
samego.



Dbać o suchość opatrunku dokładając
kolejną warstwę

ZAOPATRYWANIE RAN



W zranieniach klatki piersiowej:



nie wyciągać tkwiących w ścianie klatki
piersiowej ciał obcych, nie unieruchamiać
ich gdy rytmicznie poruszają się, nałożyć
jedynie delikatny opatrunek osłaniający,



na ranę zakłada się opatrunek
uszczelniający „flater”, aby zapobiegać
ewentualnie narastającej odmie,



chorego ułożyć na boku po stronie
zranionej, w pozycji półleżącej.

ZAOPATRYWANIE RAN



W ranach brzucha, w wyniku których doszło do

wytrzewienia jelit:



delikatnie okryć trzewia czystym opatrunkiem, nie

wciskać ich do brzucha,



dbać o zachowanie suchości opatrunku z zewnątrz

przez dokładanie kolejnych warstw opatrunku,



chorego ułożyć w pozycji półsiedzącej lub na

boku w zależności od przebiegu rany z lekko

podkurczonymi nogami w stawach biodrowych i

kolanowych,



nie podawać choremu nic doustnie.



Zawsze wdrożyć postępowanie p/wstrząsowe

.

Krwawienie, krwotok, wstrząs
krwotoczny



KRWAWIENIE- zaburzenie w krążeniu

polegające na wydostaniu się krwi w

pełnym składzie poza obręb łożyska

naczyniowego.



RODZAJE: tętnicze, żylne, miąższowe,

krwotok z serca.



KRWOTOK- powyżej 500 ml (zewnętrzny,

wewnętrzny – do tkanek lub jam ciała).



WSTRZĄS KRWOTOCZNY- powyżej 30%

objętości krwi krążącej.

KRWOTOK

Objętość krwi krążącej to ok.70 ml/kg m.c.

Utrata:

-

do 10% - pragnienie, niewielkie przyspieszenie tętna,

-

10-20% - pragnienie, tętno 110-120/min, osłabienie,

ortostatyczne spadki ciśnienia tętniczego, zblednięcie

skóry,

-

20-30% - tętno 120-150/min, skóra blada, chłodna,

osłabienie, spadek ciśnienia tętniczego, przyspieszenie

oddechu, skąpomocz,

-

ponad 30% - tętno powyżej 150/min, nitkowate, może

być niewyczuwalne, skóra blada, zimna, wilgotna,

znaczny spadek ciśnienia tętniczego, pobudzenie lub

apatia, przyspieszenie oddechu lub duszność, bezmocz.

Możliwe zatrzymanie podstawowych czynności

życiowych.

PIERWSZA POMOC
W KRWAWIENIACH



Ułożenie chorego płasko.



Doraźne zatamowanie krwawienia przez
uniesienie zranionej kończyny, uciśnięcie
naczynia doprowadzającego w miejscach
typowych lub bezpośredni ucisk ręką miejsca
krwawienia (jałowy materiał opatrunkowy).



Założenie opatrunku uciskowego w
miejscu krwawienia!

– podstawowa metoda

zaopatrywania krwotoków w pierwszej pomocy.

PIERWSZA POMOC
W KRWAWIENIACH



Obserwacja chorego i wyglądu opatrunku.

Przekrwawiający opatrunek poprawić przez

dołożenie materiału opatrunkowego i dociśnięcie

z taką siłą aby zachować krążenie głębokie.

Nie

wolno zdejmować już nałożonego

opatrunku.

W sytuacji narastającego zasinienia,

drętwienia i mrowienia uciśniętej kończyny

rozluźnić założony opatrunek.



Wdrożyć postępowanie p-wstrząsowe.



Dla ratowania życia rozważyć konieczność

założenia opaski zaciskającej.

PIERWSZA POMOC
W KRWAWIENIACH

Wskazania do opaski zaciskającej:

-

amputacja urazowa,

-

otwarte złamanie z silnym krwawieniem,

-

ciało obce w ranie,

-

zmiażdżenie kończyny,

-

wykrwawienie z zagrożeniem życia, jako następstwo

nieskutecznego opatrunku uciskowego,

-

doraźnie, w sytuacji konieczności jednoczesnego

udzielenia pomocy wielu rannym.

8-10 cm szerokości, w 1/3 górnej części

ramienia lub uda, dokładnie zapisać czas

założenia, zwolnienia ucisku może dokonać

dopiero lekarz.

PIERWSZA POMOC
W KRWAWIENIACH

Krwawienie z nosa:

-

posadzić pacjenta w pozycji lekko pochylonej do przodu z

opuszczoną głową ku dołowi –

nie odchylać głowy ku tyłowi!

-

umożliwić ujście krwi na zewnątrz przez nozdrza, aby

pacjent nie połykał krwi,

-

położyć na kark i nasadę nosa zimne, wilgotne okłady,

-

jeżeli utrata krwi zagraża wstrząsem, położyć pacjenta

na boku aby zapewnić swobodny wypływ krwi,

-

zapewnić kwalifikowaną pomoc medyczną – tamponada

wykonana przez laryngologa.

PIERWSZA POMOC
W KRWAWIENIACH

Postępowanie w krwotokach

wewnętrznych polega na:



ułożeniu w najdogodniejszej,

ułatwiającej oddychanie pozycji (wyższe

ułożenie głowy i klatki piersiowej),



oziębieniu przypuszczalnej okolicy

krwawienia (worek z lodem),



prowadzeniu ciągłej obserwacji chorego

(nie podawać płynów do picia),



zapewnieniu choremu kwalifikowanej

pomocy medycznej.

OPARZENIA



Ciężkość i rozległość oparzeń zależy
od temperatury, rodzaju i czasu
działania czynnika parzącego,
powierzchni oparzonych powłok i
głębokości uszkodzenia tkanek.



Rozległe oparzenie wywołuje zespół
zaburzeń organizmu zwany chorobą
oparzeniową, której pierwszą fazą
jest wstrząs hipowolemiczny.

OPARZENIA



Powierzchnię oparzonej skóry oceniamy
na podstawie reguły Wallace'a. U osoby
dorosłej głowa z szyją stanowi 9%,
kończyna górna 9%, kończyna dolna
18%, i tułów z jednej strony 18%
powierzchni skóry, krocze 1%.
Łatwiejszą do zapamiętania jest reguła
dłoni. Powierzchnia dłoni stanowi ok.1%
własnej powierzchni skóry.

PIERWSZA POMOC
W OPARZENIACH

1.

Zniesienie czynnika parzącego:

– rozpocząć oziębianie rany oparzeniowej poprzez

umieszczenie pod strumieniem zimnej wody

(reguła 3x15 – woda o temp. 15 stp. C, przez

15 minut, z wysokości 15 cm),

- poszkodowanych płonących przewrócić na

ziemię, dokładnie ugasić płonącą odzież

okrywając niepalnym materiałem, a następnie

polewamy go zimną wodą,

- u oparzonych wapnem niegaszonym należy

usunąć je ze skóry przez ścieranie, a potem

spłukać silnym strumieniem wody.

PIERWSZA POMOC
W OPARZENIACH

2.

Z oparzonych kończyn zdjąć biżuterię.

3.

Oparzone miejsce zabezpieczyć opatrunkiem

p/oparzeniowym lub suchym jałowym

opatrunkiem.

4.

Wdrożyć postępowanie p/wstrząsowe:

-

wyższe ułożenie kończyn dolnych,

-

okrycie chorego suchym kocem lub folią

izotermiczną,

-

chorym przytomnym podajemy duże ilości

chłodnych płynów do picia oraz środki

przeciwbólowe.

5. Zapewnić choremu kwalifikowaną pomoc

medyczną.

PIERWSZA POMOC
W OPARZENIACH

W oparzeniach nie wolno:



miejsc oparzonych polewać spirytusem,



oparzeń smarować maściami i tłuszczami,



stosować barwiących środków odkażających

(jodyna, pyoctanina),



nakłuwać lub nacinać powstałych pęcherzy,



zrywać i odklejać wtopionej w skórę odzieży,



szybko i nerwowo rozbierać chorego oblanego

środkiem parzącym, aby nie uszkodzić ciągłości

skóry,



gasić palącego się strumieniem wody, aby nie

powodować wtórnych oparzeń powstającą parą

wodną.

PIERWSZA POMOC
W OPARZENIACH



OPARZENIA CHEMICZNE wymagają wypłukania
związku chemicznego zimną wodą (mechanicznie
usuwamy resztki wapna), a dalsze postępowanie
jak w oparzeniach termicznych.



Przy oparzeniach śluzówek jamy ustnej i gardła,
u chorych przytomnych podajemy do picia
wodę z lodem.



Przy połknięciach substancji żrącej nie wolno
prowokować wymiotów, aby nie powodować
oparzeń wtórnych.

WSTRZĄS



Wstrząs jest to stan niedotlenienia,
niewystarczającego odżywienia
komórek i niewystarczającego
usuwania z niej metabolitów w
wyniku załamania się wydolnego
przepływu tkankowego.

Przyczyny wstrząsu



masywny krwotok (w. krwotoczny),



rozległe oparzenie (w. oparzeniowy),



obrażenia i urazy (w. urazowy),



choroby serca (w. kardiogenny),



zatrucia (w. toksyczny),



alergeny (w. anafilaktyczny),



uogólnione zakażenia (w.septyczny),



uszkodzenie ośrodkowego układu

nerwowego (w. neurogenny).

OBJAWY WSTRZĄS



Psychika chorego – pobudzony, niespokojny lub
podsypiający, apatyczny, obojętny,
niezorientowany, może nie reagować w sposób
logiczny (ucieczka), a w stanach ciężkich dochodzi
do utraty przytomności.



Skóra chorego jest blada, sina lub szara, zimna,
pokryta zimnym, lepkim potem.



Oddech przyspieszony, płytki, nierównomierny, w
stanach ciężkich bezdech.



Tętno przyspieszone 110-200/min., nitkowate
-słabo wypełnione, słabo napięte, słabo
wyczuwalne, w stanach ciężkich niewyczuwalne
nawet na dużych tętnicach (zatrzymanie krążenia).

POSTĘPOWANIE WE WSTRZĄSIE



izolacja od czynnika uszkadzającego,



właściwe ułożenie chorego (pozycja

bezpieczna, pozycja na plecach z

uniesionymi kończynami),



pierwsza pomoc adekwatna do sytuacji

(tamowanie krwotoku, postępowanie

przeciwoparzeniowe, resuscytacja

krążeniowo-oddechowa),



korzystne oddziaływanie na psychikę

chorego (rozmowa, zapewnienie

bezpieczeństwa, uspokojenie),

POSTĘPOWANIE WE WSTRZĄSIE



ciepłe okrycie (koc, folia

termoizolacyjna, własna odzież),



podanie środków przeciwbólowych,



podanie płynów do picia

(przeciwwskazane u osób

nieprzytomny, z urazami przewodu

pokarmowego i zatrutych),



częsta kontrola poszkodowanego

(oddech i tętno).

ZŁAMANIA

Złamanie – przerwanie ciągłości kości z

uszkodzeniem

okolicznych

tkanek

miękkich.

Objawy złamania:



ból w miejscu złamania (samositny, lub nasilający

się przy próbie ruchu),



zniekształcenie okolicy złamania spowodowane

obrzękiem i przemieszczeniem odłamów,



zniesienie lub zaburzenie czynności,



nieprawidłowa ruchomość kości,



tarcie odłamów.

PODZIAŁ ZŁAMAŃ

ze względu na:



przebieg płaszczyzny złamania –
poprzeczne, podłużne skośne, spiralne,



zachowanie ciągłości powłok
zewnętrznych – złamania zamknięte i
otwarte,



współistnienie obrażeń dodatkowych – z
przemieszczeniem, krwotokiem, odmą,
wyciekiem płynu mózgowo-rdzeniowego.

POSTĘPOWANIE W ZŁAMANIACH



zatamowanie krwotoków i

zabezpieczenie przed infekcją w

przypadku ran otwartych,



badanie chorego z dużą ostrożnością,

aby nie spowodować wtórnych obrażeń,



unieruchomienie (przymocowanie chorej

kończyny do zdrowej części ciała,

środkami improwizowanymi, chustą

trójkątną, szyną Kramera, szyną

próżniową),

POSTĘPOWANIE W ZŁAMANIACH



opatrunek unieruchamiający zakładamy w

pozycji leżącej lub siedzącej zgodnie z

zasadą Potta:

- w złamaniu kości długich

unieruchamiamy dwa sąsiadujące ze

złamaniem stawy,

- przy złamaniu w stawie,

unieruchamiamy względem siebie kości

tworzące staw



przestrzegać fizjologicznego ustawienia

kończyny co gwarantuje dobry wynik

czynnościowy,

POSTĘPOWANIE W ZŁAMANIACH



szyna unieruchamiająca powinna być wymoszczona
watą z dodatkowym zabezpieczeniem dla
wystających elementów kostnych; szynę modelować
na zdrowej kończynie,



nie zmieniać prowizorycznego unieruchomienia
transportowego aż do momentu założenia
opatrunku definitywnego,



w celu zmniejszenia obrzęku można kończynę
unieść nieco wyżej, okładać zimnymi okładami lub
workiem z lodem,



zachować ostrożność przy przenoszeniu i
transporcie chorego

.

ZATRUCIA



Drogi wnikania trucizn do organizmu.



Przez przewód pokarmowy (leki, substancje używane

w gospodarstwie domowym i przemyśle, rośliny trujące,

jagody i grzyby, zepsute artykuły spożywcze i inne).



Przez drogi oddechowe (tlenek węgla, gazy drażniące

i inne).



Przez skórę (ukąszenia, użądlenia, niektóre

związki chemiczne).



Bezpośrednio do krwioobiegu (środki odurzające,

narkotyki i inne).



Wieloma drogami: przez przewód pokarmowy, drogi

oddechowe i skórę (środki ochrony roślin i preparaty do

walki ze szkodnikami, cyjanowodór, rozpuszczalniki

organiczne).

Przyczyny zatruć



Pomyłki (np. w następstwie niewłaściwego

oznakowania i przechowywania substancji

trujących),



Nieświadomość (dzieci często nie potrafią

odczytać napisu na etykiecie, z ciekawości

jedzą nieznane im substancje),



Lekkomyślność (np. uruchomiony silnik

samochodu w zamkniętym garażu).



Nadużycia (np. przedawkowanie leków lub

nadmierne spożycie alkoholu).



Zamach samobójczy.

Rozpoznawanie zatruć.



Dokładna analiza okoliczności zachorowania, miejsca w

którym osoba została znaleziona oraz pozostawione

opakowania (po lekach, środkach chemicznych,

ewentualnie resztki leków) ułatwiają ustalenie

rozpoznania



Właściwa i precyzyjna diagnostyka zatruć opiera się na

badaniach laboratoryjnych, głównie na oznaczaniu

substancji toksycznych w płynach ustrojowych i

wydalinach.

Rozpoznawanie zatruć.



Większość trucizn wywołuje objawy
niespecyficzne (mogące występować w
różnych zatruciach oraz w wyniku innych
schorzeń) takie jak:



mdłości, wymioty, biegunka, bóle brzucha;



bóle głowy, zaburzenia świadomości;



zaburzenia oddechu, objawy wstrząsu,
zmiany częstotliwości tętna;



zaburzenia psychiczne.

Ogólne postępowanie w
zatruciach.

Głównymi zagrożeniami dla życia

zatrutego człowieka są: utrata

przytomności i wynikające z niej

powikłania (zachłyśnięcie, uduszenie),

zatrzymanie oddechu i krążenia,

wstrząs.

1. Zapobieganie dalszemu działaniu

trucizny.



wynieść poszkodowanego z zatrutego

otoczenia, zakręcić źródło gazu, wyłączyć
pracujący silnik

itp

.

Ogólne postępowanie w
zatruciach.

2. Pomoc podstawowa.



Natychmiast ocenić podstawowe czynności

życiowe.



Osoby nieprzytomne z zachowanym oddechem

ułożyć w pozycji bezpiecznej.



W razie bezdechu natychmiast rozpocząć sztuczne

oddychanie.



Jak najszybciej zawiadomić pogotowie ratunkowe

koniecznie zaznaczając, że sprawa dotyczy

zatrucia.



W konkretnym przypadku zatrucia należy

koniecznie telefonicznie skontaktować się z

ośrodkiem leczenia zatruć i dowiedzieć się jakie

należy wdrożyć postępowanie.

Usuwanie trucizn.



Natychmiast zdjąć ubranie nasiąknięte trucizną.



Substancje działające przez skórę jak najszybciej

usuwać przez obfite spłukiwanie.



Trucizny wprowadzone do przewodu pokarmowego

można z organizmu usunąć dopóty, dopóki znajdują

się w żołądku. Korzystną okoliczność stanowi

sytuacja gdy: zatruty jest w pełni przytomny, bez

objawów oszołomienia lub zaburzeń świadomości a

działająca trucizna nie jest żrąco-parząca. W tych

warunkach zatrutemu podaje się do picia letnią

wodę z solą (łyżeczka soli na szklankę wody) a małym

dzieciom można podawać również sok malinowy.

Następnie należy podrażnić tylną ścianę gardła

trzonkiem łyżki lub palcem, aż do wyzwolenia odruchu

wymiotnego.

Usuwanie trucizn.



Zabezpiecza się opakowania po lekach, naczynia,

resztki jedzenia, wymiociny, ewentualnie stolec i

mocz, aby je przekazać służbom ratunkowym.

Często jest to jedyna możliwość ustalenia

rodzaju i ilości pobranych substancji

trujących.



Zatrutemu w żadnym wypadku nie podaje się do

picia mleka lub podobnych napojów. W

niektórych zatruciach może to przyspieszyć

wchłanianie do organizmu substancji

szkodliwych.



Ratujący musi zawsze -lecz szczególnie w

przypadkach zatruć -dbać o własne

bezpieczeństwo.

Postępowanie w zatruciu
tlenkiem węgla.



Zatrutego jak najszybciej należy ewakuować

z zagrożonej okolicy.



W pomieszczeniu zamkniętym, w którym

powietrze jest przesycone CO nie wolno

używać jakichkolwiek urządzeń

elektrycznych i zapalać ognia (przy

zadziałaniu telefonu lub dzwonka przy

drzwiach nawet najmniejsza iskra może

spowodować wybuch).



Jeśli jest to możliwe należy szeroko otworzyć

drzwi, po czym wstrzymując oddech również

okna, tak aby powstały przeciąg przewietrzył

lokal.

Postępowanie w zatruciu
tlenkiem węgla.



Do zagazowanego pomieszczenia wolno wejść jedynie

przy ubezpieczeniu ratownika przez drugą osobę.

Maska gazowa lub przyciśnięta do ust i nosa

chusteczka nie chronią przed zatruciem.



Gdy przewietrzenie z jakiegoś powodu nie jest

możliwe, akcję ratunkową przeprowadza się przy

użyciu specjalistycznego sprzętu chroniącego drogi

oddechowe (straż pożarna).



Po wyniesieniu zatrutego na świeże powietrze

natychmiast skontrolować oddech i w razie bezdechu

rozpocząć sztuczne oddychanie. Nieprzytomnego

układa się w pozycji bezpiecznej.

Wykaz ośrodków informacji
toksykologicznej w Polsce.



Instytut Medycyny Pracy im. J. Nofera w Łodzi

Klinika Ostrych Zatruć ul.Teresy 8, 90-950 Łódź tel.57-42-

95, 57-42-70, 57-42-51



Instytut Medycyny Pracy w Przemyśle

Węglowymi Hutniczym w Sosnowcu Klinika Chorób

Zawodowych ul. Kościelna 12, 41-200 Sosnowiec tel. 66-

08-85 w.230 66-11-54



Szpital Praski w Warszawie Ośrodek Ostrych

Zatruć Al. Świerczewskiego 67, 03-401 Warszawa tel. 19-

08-97 19-66-54



Instytut Medycyny Wewnętrznej AM w Krakowie

Klinika Toksykologii ul. Kopernika 26, 31-501 Kraków tel.

11-99-99



Szpital Wojewódzki Nr 2 w Rzeszowie Oddział

Intensywnej Opieki Medycznej ul. Lwowska 60, 35-301

Rzeszów tel. 345-17

Wykaz ośrodków informacji
toksykologicznej w Polsce.



Instytut Chorób Wewnętrznych AM w

Gdańsku I Klinika Chorób Wewnętrznych i Ostrych

Zatruć ul. Dębinki 7, 80-211 Gdańsk tel. 31-65-16,

47-82-22 w.15-21



Wojewódzki Szpital Zespolony w Lublinie

Oddział Ostrych Zatruć ul. Biernackiego 9, 20-089

Lublin tel. 77-54-75, 77-65-35.



Specjalistyczny Przemysłowy ZOZ w

Poznaniu Szpital im. Raszei, Oddział Ostrych

Zatruć ul. Mickiewicza 2, 60-833 Poznań tel. 469-

46



Zespolony Szpital Wielospecjalistyczny we

Wrocławiu Oddział Ostrych Zatruć ul. Tragutta

112, 50-420 Wrocław tel. 330-08