Strategie

Strategie

dywersyfikacji i

dywersyfikacji i

specjalizacji

specjalizacji

Zdaniem P. Druckera :

„Skuteczne zarządzanie polega na

znalezieniu równowagi między

dywersyfikacją a specjalizacją.”

Czym jest strategia ?

Strategia

Strategia to określenie głównych

długofalowych celów firmy i przyjęcie takich
kierunków działania, oraz taka alokacja
zasobów, które są konieczne dla
zrealizowania celów

(A.D. Chandler)

Strategia dywersyfikacji

Dywersyfikacja

Dywersyfikacja

polega na przegrupowaniu

zasobów będących w dyspozycji przedsiębiorstwa

na działanie zasadniczo różne od tych które

prowadzono w przeszłości.

Strategia dywersyfikacji

Strategia dywersyfikacji

Strategia dywersyfikacji charakteryzuje się tym, że

przedsiębiorstwo oddala się od do tej pory stosowanych

technologii wytwarzania wyrobów i dotychczasowej

struktury rynku.

Jest strategią najbardziej złożoną i wszechstronną,

stymulującą w największym stopniu rozwój

przedsiębiorstwa. Jednocześnie jest kosztowna i

stosunkowo trudna w realizacji. Wymaga znajomości rynku

i nowych rozwiązań w dziedzinie produkcji, pozwalających

produkować nowe i zmodyfikowane wyroby, oraz nabycia

nowych umiejętności i kwalifikacji przez pracowników, w

tym także przez menedżerów

.

Narzędziem służącym

przedsiębiorstwu do

dywersyfikacji może być

:

 kupno licencji (know-how),
 nabycie innego przedsiębiorstwa bądź
fuzja z nim

Strategia dywersyfikacji

przyjmuje trzy podstawowe

formy:

 dywersyfikacja wertykalna (pionowa)
 dywersyfikacja horyzontalna (pozioma)
 dywersyfikacja lateralna (równoległa)

Dywersyfikacja wertykalna (pionowa) polega na

włączeniu do produkcji produktów z poprzedzających i
następnych faz procesu produkcyjnego, które ma za zadanie
wprowadzenie nowych odmian danego wyrobu. Jest to
rozwinięcie produkcji materiałów potrzebnych do wytworzenia
danego wyrobu i wyeliminowaniem specjalizowanej kooperacji.
Zaletą tej dywersyfikacji jest zmniejszenie ryzyka dzięki
ograniczeniu stopnia zależności od dostawców bądź odbiorców
pośredniczących. Zakłada ona jednak głęboką integracje
procesów produkcji, co prowadzi do coraz mniejszej
elastyczności działania. Ponad to może utrudniać
dostosowanie się firmy do zmieniających się warunków
działania. Dywersyfikacja wertykalna sprawdza się przy
dojrzałych technicznie gałęziach produkcji, które nie wykazują
nasilenia w postępie technicznym.

Dywersyfikacja horyzontalna

(pozioma)

Opiera się głównie na zaoferowaniu nowego produktu
swoim dotychczasowym nabywcom. Proces ten składa
się z następujących faz: szukanie idei nowego produktu,
wybór odpowiedniej idei, analiza ekonomiczna wyrobu,
rozwój techniczny produktu, testowanie i wprowadzenie
na rynek danego wyrobu. Dzięki dywersyfikacji
poziomej przedsiębiorstwo może poprawić swoja
pozycje konkurencyjną.

Dywersyfikacja lateralna (równoległa)

Wykracza poza ramy dotychczasowych dziedzin działalności

danego przedsiębiorstwa. Firma rozpoczyna produkcje dwóch

odmiennych gatunkowo wyrobów, które nie posiadają żadnych

powiązań technicznych jak również marketingowych. Dzięki

temu przedsiębiorstwo poszerza zakres wytwarzanych

produktów, ale jednocześnie musi liczyć się z tym, że będzie

działać w równych segmentach rynku. Ryzyko wynikające z

wykorzystania dywersyfikacji równoległej jest znaczenie

większe niż w przypadku poprzednich dywersyfikacji, ponieważ

występują tu rozbieżności w produkcji oraz w otoczeniu firmy,

co przyczynia się do wzrostu ryzyka ekonomicznego i

technicznego w działaniu.

W zależności od sytuacji, w jakiej znajduje się
przedsiębiorstwo, w tym od jego pozycji na rynku i
atrakcyjności dotychczas prowadzonej działalności,
strategia dywersyfikacji może spełniać różne cele i w
różny sposób przyczyniać się do rozwoju
przedsiębiorstwa. Z tego punktu widzenia można
wyróżniać cztery rodzaje tej strategii.

1.Dywersyfikacja inwestycyjna

2.Dywersyfikacja schodzenia z

branży

3.Dywersyfikacja podtrzymująca

4.Dywersyfikacja zapewniająca

przetrwanie

Dywersyfikacja inwestycyjna

Może być stosowana tylko przez przedsiębiorstwa

mające dobrą pozycję konkurencyjną na rynku. Jeżeli

dotychczasowy program produkcji jest atrakcyjny,

stosuje się dalsze inwestycje w celu zachowania na

rynku pozycji lidera. Przedsiębiorstwo poszukuje

również takiego obszaru przyszłej działalności, który

przy danych możliwościach inwestycyjnych

najszybciej zapewni największy zysk

Dywersyfikacja schodzenia z branży

Może być ona stosowana przez

przedsiębiorstwa, których produkty znajdują się

w fazie dojrzałości i powoli są wycofywane z

rynku. Dywersyfikacja w tym przypadku ma

zastąpić wzrost gospodarczy, ponieważ

dotychczasowa działalność kurczy się. Należy

więc wcześniej zaplanować i podjąć nową

działalność.

Dywersyfikacja podtrzymująca ma

natomiast na celu ochronę

dotychczasowej działalności. Dodanie

nowego obszaru działania ma

zwiększyć konkurencyjność

przedsiębiorstwa. Wybór tego obszaru

dokonywany jest pod kątem możliwości

osiągnięcia efektu synergicznego z

dotychczasowej i planowanej

działalności. Z tego względu

szczególnie korzystna jest

dywersyfikacja pionowa.

Dywersyfikacja zapewniająca

przetrwanie

Umożliwia przetrwanie przedsiębiorstwu

mającemu złą pozycję konkurencyjną. Przy

stosowaniu tej strategii należy zachować

szczególną ostrożność. Ze względu na złą

sytuację finansową firmy rozmiary nowej

działalności nie powinny być duże. Ponadto,

angażując się w tę działalność, trzeba starać się
jak najlepiej wykorzystać posiadane już zasoby i

kompetencje.

Korzyści związane z

zastosowaniem

dywersyfikacji:

Zmniejsza ryzyko działalności gospodarczej przez jego
rozproszenie ;

Pozwala uzyskać efekt synergiczny działania, który
polega na osiąganiu nadzwyczajnego efektu
wynikającego z połączenia różnych zasobów i
umiejętności;

Pozwala przedsiębiorstwu na uniknięcie negatywnych
skutków starzenia się sektora, w którym działało
dotychczas;

Stwarza się firmie szanse na długofalowy rozwój,
wykorzystując w sposób efektywny jej potencjał;

Zapewnia stabilność dochodów firmy i jej bezpieczeństwo
finansowe;

Wymusza się rozwój i postęp przedsiębiorstwa, jego
kreatywność w celu uzyskania przewagi konkurencyjnej.

Negatywne efekty
dywersyfikacji:

Możliwość zatracenia specjalizacji firmy;
Trudności w zarządzaniu

zdywersyfikowanym przedsiębiorstwem;

Zmniejszenie efektów produkcji wielkiej skali oraz

specjalizacji produkcji i sprzedaży.

Strategia specjalizacji

Strategia specjalizacji

Strategia specjalizacji to najstarsza strategia
wzrostu, gdzie bazą konkurencyjną jest
specjalizacja (marka) i niskie koszty (unikatowe
umiejętności i skala produkcji). Fuzje, akwizycje i
alianse firm produkujących identyczny produkt lub
świadczących taką samą usługę pozwalają
spotęgować efekty skali, produkcji i doświadczenia,
umacniać markę produktu na rynku, a więc
pogłębiać specjalizację poprzez koncentrację
całości wyników firmy na jednym lub kilku bardzo
podobnych produktach lub usługach pozwala jej
osiągnąć pozycję lidera w branży

Specjalizacja może mieć różne postaci a

wybór odpowiedniej zależny jest od pozycji

konkurencyjnej danej firmy oraz fazy cyklu

życia danej dziedziny:

Specjalizacja ekstensywna (strategia wolumenu) -
powiększanie rozmiarów produkcji w danej
dziedzinie, (przedsiębiorstwo doświadczone, faza
wzrostu obszaru specjalizacji).

Specjalizacja pasywna, czyli utrzymywanie na tym
samym poziomie rozwoju dotychczasowych
obszarów działalności, (faza dojrzałości i schyłku
danej dziedziny, firma o dobrej pozycji na rynku).

Specjalizacja restrykcyjna tzw. odcinanie, czyli
specjalizacja tylko w jednym z dotychczasowych
obszarów przy całkowitym "odcięciu się" od
pozostałych, (faza wzrostu obszaru działalności,
słaba pozycja firmy na rynku)

Strategia niszy rynkowej, polegająca albo na
weryfikacji dotychczasowej struktury dziedzin
działalności i skupieniu się na tej, w której
przedsiębiorstwo może łatwo odzyskać dobrą
pozycję albo na tzw. "przełomie" -skupieniu się na
nowym obszarze wykorzystując doświadczenie
zdobyte w innych dziedzinach. (faza dojrzałości
dziedziny działalności, trudna sytuacja firmy na
rynku)

Specjalizacja przez dywersyfikację, jeśli w danej
dziedzinie sukces przedsiębiorstwa zależy od rozwoju
technologii wraz z którym pojawiają się możliwości
wyboru nowych specjalizacji.

Specjalizacja przez rekoncentrację, która wiąże
się z racjonalizacją działalności i jest konieczna, gdy
sytuacja przedsiębiorstwa ulega pogorszeniu, wskutek
czego musi ono zaprzestać dywersyfikacji. Można ją
osiągnąć przez ekspansję rynkową lub ograniczenie
terytorialne działalności lub też w drodze
dywersyfikacji marketingowej