Kliniczne Podstawy Fizjoterapii
w Chorobach Wewnętrznych
Choroby układu
oddechowego (3)
NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA
Dr hab. Andrzej Szuba
NIEWYDOLNOŚ
Ć ODDECHOWA
NIEWYDOLNOŚ
Ć ODDECHOWA
Gazy krwi tętniczej
-
w
artości prawidłowe -
PaO
2
= 95 ± 5 mmHg
PaCO
2
= 40 ± 5 mmHg
pH
= 7,40 ± 0,02
SaO
2
= 97 ± 2 %
HCO
3
= 24 ± 2 mmol/L
BE
= 0 ± 2 mmol/L
PaO
PaO
2
2
a wiek
a wiek
PaO
PaO
2
2
= 104,2 – (0,27 x wiek)
= 104,2 – (0,27 x wiek)
(wiek w latach)
(wiek w latach)
KOŃCOWE
DROGI
ODDECHO
WE
WYMIAN
A
GAZOWA
W
PŁUCACH
Mechanizmy zaburzeń
wymiany gazowej
Hipowentylacja
Upośledzenie dyfuzji
pęcherzykowo-włośniczkowej dla
tlenu
Przeciek z prawa na lewo
Nierównomierność wentylacji
pęcherzykowej i przepływu krwi
(V
A
/Q)
Obniżenie FiO
2
Hipowentylacja
Przyczyny płucne:
- obturacyjne choroby płuc
Przyczyny pozapłucne:
- choroby nerwowo-mięśniowe
- deformacje klatki piersiowej
- depresja OUN
- bezdech w czasie snu
- zmęczenie mięśni wdechowych
Upośledzenie dyfuzji
pęcherzykowo-włośniczkowej dla
tlenu
Zmniejszenie powierzchni wymiany
gazowej:
- resekcja płuca
- ciężka rozedma (pęcherzowa)
- nawracająca zatorowość płucna
Zgrubienie ścian pęcherzyków:
- włóknienie płuc
- obrzęk płuc
Przeciek z prawa na lewo
-
obrzęk płuc
-
zapalenie płuc
-
ostry zator tętnicy
płucnej
-
ARDS
-
rozstrzenie oskrzeli
UKŁAD
KRĄŻENIA
Nierównomierność
wentylacji i przepływu (VA /
Q)
Zaburzenia obturacyjne
:
- POChP
- astma oskrzelowa
Zaburzenia restrykcyjne
:
-
włóknienie płuc
- przeciek tętniczo-żylny
- nacieki zapalne
- kyfoskolioza
- fibrothorax
Niewydolność oddychania
to stan, w którym wymiana gazowa w płucach
jest
niedostateczna dla utrzymania prawidłowych
ciśnień
parcjalnych O
2
i CO
2
we krwi tętniczej
częściowa
PaO
2
60 mmHg
całkowita
PaO
2
60 mmHg
PaCO
2
> 45 mmHg
pulsoksymetria - SaO
pulsoksymetria - SaO
2
2
<
<
92%
92%
przewlekła niewydolność oddychania
przewlekła niewydolność oddychania
PaO
PaO
2
2
≤ 60 mmHg
≤ 60 mmHg
stabilność PaO
stabilność PaO
2
2
i FEV
i FEV
1
1
przez miesiąc
przez miesiąc
PaO
PaO
2
2
≤
≤
55
55
mmHg
mmHg
PaO
PaO
2
2
= 56 – 60 mmHg
= 56 – 60 mmHg
(cechy serca płucnego)
(cechy serca płucnego)
kwalifikacja do DLT
kwalifikacja do DLT
PaO
PaO
2
2
na tlenie > 65 (60) mmHg
na tlenie > 65 (60) mmHg
przepływ tlenu 2 L/min.
przepływ tlenu 2 L/min.
co najmniej 15 godzin/dobę
co najmniej 15 godzin/dobę
zakaz palenia tytoniu !!!
zakaz palenia tytoniu !!!
badania kontrolne co 3 miesiące
badania kontrolne co 3 miesiące
Kryteria kwalifikacji do
DLT
PaO
2
55 mmHg
PaO
2
= 56-60 mmHg
jeśli obecny jest jeden z następujących
objawów:
- radiologiczne cechy nadciśnienia płucnego
- cechy przerostu prawej komory serca w ekg
- poliglobulia (Ht > 55%)
STABILNY OKRES CHOROBY
Korzyści domowego leczenia
tlenem
wydłużenie życia u chorych z ciężką
hipoksemią
stabilizacja nadciśnienia płucnego
poprawa funkcji OUN
zmniejszenie liczby hospitalizacji
poprawa jakości życia
Zasady leczenia tlenem
PaO
2
(+O
2
) > 60 - 65 mmHg
zazwyczaj przepływ O
2
= 2 L/min. (0,5 - 3
L/min.)
co najmniej 15 godz./dobę (koniecznie w
czasie snu)
koncentrator tlenu
Tlen sprężony
Tlen sprężony
Tlen sprężony
Tlen sprężony
Tlen ciekły
Tlen ciekły
Tlen ciekły
Tlen ciekły
Koncentrator
Koncentrator
tlenu
tlenu
Koncentrator
Koncentrator
tlenu
tlenu
NIEINWAZYJNE WSPOMAGANIE
NIEINWAZYJNE WSPOMAGANIE
WENTYLACJI
WENTYLACJI
Umożliwia
poprawę
wentylacji
Umożliwia
poprawę
wentylacji
pęcherzykowej bez konieczności intubacji
pęcherzykowej bez konieczności intubacji
dróg oddechowych w przypadku:
dróg oddechowych w przypadku:
•
ostrej niewydolności oddychania
ostrej niewydolności oddychania
•
powikłania intubacji
•
przewlekłej niewydolności oddychania
przewlekłej niewydolności oddychania
•
alternatywa dla tracheostomii
alternatywa dla tracheostomii
RESPIRATOR OBJĘTOŚCIOWOZMIENNY
RESPIRATOR OBJĘTOŚCIOWOZMIENNY
RESPIRATOR CIŚNIENIOWOZMIENNY
RESPIRATOR CIŚNIENIOWOZMIENNY
NWW -
NWW -
kwalifikacja
kwalifikacja
Objawy kliniczne:
Objawy kliniczne:
•
tachypnoe
tachypnoe
•
oddech paradoksalny
oddech paradoksalny
•
aktywność dodatkowych mięśni wdechowych
aktywność dodatkowych mięśni wdechowych
NWW -
NWW -
kwalifikacja
kwalifikacja
Wyniki badania
Wyniki badania
gazometrycznego:
gazometrycznego:
•
PaO
PaO
2
2
(+O
(+O
2
2
) < 50 mmHg
) < 50 mmHg
•
PaCO
PaCO
2
2
> 70 mmHg
> 70 mmHg
•
pH < 7,30
pH < 7,30
NWW
NWW
- kwalifikacja
- kwalifikacja
Kandydat do NWW powinien:
Kandydat do NWW powinien:
•
być przytomny i współpracujący
być przytomny i współpracujący
•
samodzielnie odkrztuszać
samodzielnie odkrztuszać
•
mieć małą ilość wydzieliny
mieć małą ilość wydzieliny
oskrzelowej
oskrzelowej
•
być stabilny hemodynamicznie
być stabilny hemodynamicznie
NWW -
NWW -
efekty
efekty
•
mniejsza częstość intubacji
mniejsza częstość intubacji
•
krótsza hospitalizacja
krótsza hospitalizacja
•
mniej powikłań (zapalenie płuc,
mniej powikłań (zapalenie płuc,
zgon)
zgon)
N
N
WW a wentylacja mechaniczna
WW a wentylacja mechaniczna
N
N
WW a wentylacja mechaniczna
WW a wentylacja mechaniczna
NWW i śmiertelność
NWW i śmiertelność
NWW Standard
NWW
lepszy
NWW
lepszy
Standard
lepszy
Standard
lepszy
JV Lightowler BMJ 2003;326:185-7
NNT = 8
!
NWW -
NWW -
niepowodzenia
niepowodzenia
•
ciężka kwasica
ciężka kwasica
•
śpiączka lub dezorientacja
śpiączka lub dezorientacja
•
konieczność odsysania dróg oddechowych
konieczność odsysania dróg oddechowych
•
ciężkie choroby współistniejące
ciężkie choroby współistniejące
•
nieodwracalna przyczyna zaostrzenia
nieodwracalna przyczyna zaostrzenia
•
zniekształcenie twarzy (dopasowanie
zniekształcenie twarzy (dopasowanie
maski)
maski)
•
brak poprawy pH i PaCO
brak poprawy pH i PaCO
2
2
w ciągu
w ciągu
pierwszych 1-2 godzin leczenia
pierwszych 1-2 godzin leczenia
Wskazania do inwazyjnej
Wskazania do inwazyjnej
wentylacji mechanicznej (IWM)
wentylacji mechanicznej (IWM)
duszność
duszność
z u
z u
ż
ż
yciem dodatkowych mi
yciem dodatkowych mi
ęś
ęś
ni oddechowych i
ni oddechowych i
paradoksalne ruchy przepony
paradoksalne ruchy przepony
cz
cz
ę
ę
sto
sto
ść
ść
oddechów >35/min
oddechów >35/min
zagra
zagra
ż
ż
aj
aj
ą
ą
ca
ca
ż
ż
yciu hipoksemia (PaO
yciu hipoksemia (PaO
2
2
< 40mmHg podczas
< 40mmHg podczas
podawania tlenu)
podawania tlenu)
znaczna kwasica (pH<7,25) i hiperkapnia (PaCO
znaczna kwasica (pH<7,25) i hiperkapnia (PaCO
2
2
>70mmHg)
>70mmHg)
zatrzymanie oddechu
zatrzymanie oddechu
ś
ś
pi
pi
ą
ą
czka, zaburzenia
czka, zaburzenia
ś
ś
wiadomo
wiadomo
ś
ś
ci
ci
powikłania kr
powikłania kr
ąż
ąż
eniowe (niedoci
eniowe (niedoci
ś
ś
nienie t
nienie t
ę
ę
tnicze, wstrz
tnicze, wstrz
ą
ą
s,
s,
niewydolno
niewydolno
ść
ść
kr
kr
ąż
ąż
enia)
enia)
powikłania ze strony innych układów (zaburzenia
powikłania ze strony innych układów (zaburzenia
metaboliczne, posocznica, zapalenie płuc, zatorowo
metaboliczne, posocznica, zapalenie płuc, zatorowo
ść
ść
płucna,
płucna,
uraz ci
uraz ci
ś
ś
nieniowy płuc, masywne nacieki płuc
nieniowy płuc, masywne nacieki płuc
przeciwwskazana lub nieskuteczna NWW
przeciwwskazana lub nieskuteczna NWW
Dziękuję za uwagę