KOKSARTROZA

KOKSARTROZA

coxarthrosis

coxarthrosis

Choroba zwyrodnieniowo-

Choroba zwyrodnieniowo-

zniekształcająca stawów biodrowych

zniekształcająca stawów biodrowych



polega na stopniowej destrukcji chrząstki

polega na stopniowej destrukcji chrząstki

stawowej, która traci swoje właściwości

stawowej, która traci swoje właściwości

amortyzujące i zmniejszające tarcie powierzchni

amortyzujące i zmniejszające tarcie powierzchni

stawowych kości. W rezultacie powstają

stawowych kości. W rezultacie powstają

nierówności na powierzchniach stawowych, a na

nierówności na powierzchniach stawowych, a na

ich brzegach pojawiają się wyrośla kostne.

ich brzegach pojawiają się wyrośla kostne.

Stopniowo dochodzi do ograniczania ruchomości

Stopniowo dochodzi do ograniczania ruchomości

stawu biodrowego i ograniczenia możliwości

stawu biodrowego i ograniczenia możliwości

chodzenia. Ból występuje nie tylko podczas

chodzenia. Ból występuje nie tylko podczas

poruszania się, ale również w czasie spoczynku

poruszania się, ale również w czasie spoczynku

(nierzadko też w nocy). Choroba trwa zwykle

(nierzadko też w nocy). Choroba trwa zwykle

wiele lat, a objawy narastają stopniowo z różną

wiele lat, a objawy narastają stopniowo z różną

szybkością. Choroba może dotyczyć jednego lub

szybkością. Choroba może dotyczyć jednego lub

obu stawów biodrowych

obu stawów biodrowych



Początki choroby mogą wystąpić już

Początki choroby mogą wystąpić już

w 20 roku życia i dotyczy to aż 20%

w 20 roku życia i dotyczy to aż 20%

populacji. Szczyt zachorowania

populacji. Szczyt zachorowania

określa się zazwyczaj na piątą i

określa się zazwyczaj na piątą i

szóstą dekadę życia.

szóstą dekadę życia.

Przyczyna choroby zwyrodnieniowej stawów biodrowych
może mieć charakter statyczny lub dynamiczny. Często
jednak jest tak, iż w rozwoju choroby idą one ze sobą w
parze. Statyczne wynikają z budowy i kształtu stawu i
dotyczą panewki, głowy oraz szyjki kości udowej,
natomiast dynamiczne dotyczą: więzadeł, mięśni oraz
torebki. W prawidłowo wykształconym stawie działające
siły nie powodują szkodliwego działania na chrząstkę, ale
zaburzenie któregokolwiek z tych elementów może być
pierwszą przyczyną powstania choroby.

Wczesne objawy:

Wczesne objawy:



Ograniczenie rotacji wewnętrznej uda



Ograniczenie wyprostu



Ograniczenie przywiedzenia



Ograniczenie odwiedzenia



Zanik mięśni uda i pośladka



czasami trzaski podczas ruchów w stawie



pogrubienie i zniekształcenie obrysów stawu



niekiedy odczyn zapalny (wysięk, obrzęk,

ocieplenie skóry nad stawem)



utykanie



ból

W RTG widoczne są



Zwężenie szpary stawowej w
jej górno - bocznej części



Widoczna sklerotyzacja,
później także pseudotorbiele



Osteofity



W późnym okresie widoczna
deformacja głowy kości
udowej i jej podwichnięcie w
kierunku górno - bocznym

Chód chorego

Chód chorego



Determinuje go ból i związany z nim przykurcz

Determinuje go ból i związany z nim przykurcz

zgięciowy, przywiedzeniowy z rotacją zewnętrzną.

zgięciowy, przywiedzeniowy z rotacją zewnętrzną.

Chory kompensuje sobie tę wadę przez wahadłowe i

Chory kompensuje sobie tę wadę przez wahadłowe i

rotacyjne ruchy tułowia. Dodatkową cechą jest

rotacyjne ruchy tułowia. Dodatkową cechą jest

powstawanie koślawości kolana i rotacji zewnętrznej

powstawanie koślawości kolana i rotacji zewnętrznej

podudzia. Chory porusza się z lekko zgiętymi

podudzia. Chory porusza się z lekko zgiętymi

kolanami. Przy obustronnej chorobie pacjent ma

kolanami. Przy obustronnej chorobie pacjent ma

trudności z ruchami wahadłowymi nóg na skutek ich

trudności z ruchami wahadłowymi nóg na skutek ich

skrzyżowania. Stawia do przodu kończynę dolną z

skrzyżowania. Stawia do przodu kończynę dolną z

większym przykurczem a kończynę zakroczną

większym przykurczem a kończynę zakroczną

dostawia do pierwszej nie mogąc jej przenieść przed

dostawia do pierwszej nie mogąc jej przenieść przed

wykroczną. Trzeba wspomnieć też, iż kończyny dolne

wykroczną. Trzeba wspomnieć też, iż kończyny dolne

w takim ustawieniu przejmują większe obciążenia na

w takim ustawieniu przejmują większe obciążenia na

zewnętrzne krawędzie stóp, przez co zmniejsza się

zewnętrzne krawędzie stóp, przez co zmniejsza się

płaszczyzna podparcia, a chód jest bardziej chwiejny.

płaszczyzna podparcia, a chód jest bardziej chwiejny.

Rehabilitacja jest kompleksowa

i obejmuje:



Profilaktykę - unikanie przeciążeń, relaks,

wypoczynek w pozycjach odciążających



pomoce do odciążania przy chodzeniu



Przeciwbólowa - farmakologia



Zaopatrzenie ortopedyczne - laski, kule, balkoniki,

stabilizatory stawów, aparaty odciążające



Fizykoterapie - przeciwbólowa, przeciwzapalna,

przekrwienna , elektroterapia,



wodolecznictwo, balneologia, ultradźwięki, nie

robimy parafiny!



Zabiegi operacyjne - endoprotezoplastyka,

osteotomie korekcyjne, usztywnienia stawów zwykle

czasowe



Kinezyterapia.

W ostrym okresie

choroby:



zaleca się leżenie w łóżku na sztywnym i

równym podłożu z leżeniem na brzuchu 2 -

3razy dziennie z odwiedzionymi nogami i

stopami poza łóżkiem przez 20 - 30 minut

z 5kg workiem na pośladkach .Pozycja ta

zapobiega powstawaniu przykurczy lub je

niweluje w stawie biodrowym



leżąc na boku należy mieć wyprostowane

stawy biodrowe i wałek miedzy nogami

(pod udo i podudzie).



Farmakoterapia

Po ustąpieniu stanu

ostrego stosujemy:



Chodzenie z pomocami, laska po stronie zdrowej, korekcja

zaburzeń chodu,



Redresje przy przykurczach z elementami trakcji



Ćwiczenia izometryczne prostowników i odwodzicieli stawu

biodrowego



Unikamy wysuwania głowy kości udowej z panewki ,rotacji

zewnętrznej, zgięcia powyżej 90 stopni



Ćwiczenia ogólno - kondycyjne



Wypoczynek leżąc na brzuchu 2 - 3 razy dziennie po 20 -

30 minut



Unikanie długiego stania, długich i męczących marszów,

chodzenia po nierównym terenie, skoków, noszenia

ciężarów, zimna i wilgoci, cwiczeń w pozycjach

obciążających staw