background image

UZUPEŁNIENIE – 
CZEKOLADA, KAKAO, MIÓD

background image

Kakaowiec  właściwy -nazywany także 
kakaowym drzewem. Pochodzi z wilgotnych 
lasów tropikalnych Ameryki Południowej i 
Środkowej, poza tym jest szeroko 
rozpowszechniony w uprawie. Obecnie 
największe powierzchnie upraw znajdują się 
w Afryce. Drzewo kakaowe w uprawie 
wymaga klimatu równikowego, wilgotnego i 
gorącego, ale jest to drzewo dość wrażliwe i 
potrzebuje ochrony przed palącym słońcem i 
wiatrami. Jest wiecznie zielone. Owoce z 
drzewa kakaowego zbiera się dopiero po 
pięciu latach od zasadzenia drzewa, a te 
rozwijają się w około pół roku od zapylenia 
kwiatu.

background image

Zastosowanie

Surowiec: Dojrzałe owoce usypuje się w 
pryzmy, które pod przykryciem w ciągu 4-5 
dni ulegają wstępnej fermentacji. Następnie 
ekstrahuje się nasiona, które poddawane są 
wtórnej fermentacji, a po niej suszone. 
Kolejnym krokiem jest prażenie i mielenie, w 
wyniku czego otrzymywana jest gęsta masa, 
z której w procesie tłoczenia otrzymuje się 
masło kakaowe, a odtłuszczone wytłoczyny, 
poddane powtórnemu mieleniu, przybierają 
postać proszku kakaowego - kakao.

background image

kakao– nasiona z owoców kakaowca, z których 

proszek stosowany jest jako składnik wielu 

wyrobów cukierniczych: tabliczek czekolady, 

napojów, polew, wiórków czekoladowych, mas 

czekoladowych, cukierków. Produkcja :Owoce 

kakaowca zrywa się i pozostawia na 3-7 dni do 

fermentacji. Następnie ziarna są suszone 

(zazwyczaj na słońcu) w celu ochrony przed 

pleśnią, palone, klasyfikowane na różne gatunki i 

mielone. Uzyskaną półpłynną masę rozdziela się 

na masło kakaowe i proszek kakaowy za pomocą 

jednej z dwóch metod:za pomocą prasy, co w 

połączeniu z alkalizacją ziaren stanowi podstawę 

produkcji czekolady holenderskiej;metodą Bromy, 

czyli wieszając worek z kakaową miazgą w 

ciepłym pomieszczeniu, co pozwala na uzyskanie 

lepszych efektów i zachowuje wyraźniejszy smak 

kakaowego proszku.

background image

Skład chemiczny:Kakao oprócz białka i 

tłuszczu zawiera dwa alkaloidy o działaniu 
pobudzającym – teobrominę i kofeinę, która 
występuje w śladowych ilościach. Teobromina 
ma znacznie słabsze działanie pobudzające 
niż kofeina, ale działa regenerująco na 
organizm zarówno po wysiłku fizycznym, jak i 
psychicznym. Kakao zawiera również 
nieaktywną po spożyciu fenyloetyloaminę 
(PEA).

background image

masło kakaowe  -stanowi jadalny, stały, tłuszcz 

roślinny otrzymywany z nasion dojrzałych owoców 

kakaowca właściwego, stanowi około 50% suchej 

masy nasion. Owoce kakaowca po ok. 

pięciomiesięcznym okresie dojrzewania, są ścinane i w 

celu uzyskania masła kakaowego oczyszczone ziarna 

poddaje się kolejno procesom fermentacji, suszenia, 

prażenia, mielenia na miazgę kakaową, a następnie 

tłoczenia. Pozostałość, tzw. kuch kakaowy 

wykorzystywana jest do produkcji kakao. Masło 

kakaowe jest jednym z bardziej stabilnych tłuszczów, 

zawiera naturalne przeciwutleniacze zapobiegające 

jełczeniu, a w konsekwencji umożliwiające 

przechowywanie masła kakaowego bez dodatku 

konserwantów, przez okres nawet pięciu lat. 

Temperatura topnienia tłuszczu kakaowego wynosi 34-

35°C. W jego skład wchodzą kwasy tłuszczowe:kwas 

palmitynowy (24,4%-26,2%)kwas stearynowy (34,4%-

35,4%)kwas oleinowy (37,7%-38,1%)kwas linolowy 

(2,1% ca)

background image

Zastosowania: w przemyśle spożywczym masło kakaowe 

wykorzystywane jest przy produkcji słodyczy, a przede 

wszystkim jest jednym z podstawowych składników czekolady, 

przy czym samo masło kakaowe ma jedynie delikatny 

czekoladowy smak i zapach. Stanowi jedyny, pochodzący od 

kakaowca składnik czekolad białych, które w ogóle nie zawierają 

kakao. Dzięki temperaturze topnienia masła kakaowego 

nieznacznie niższej od temperatury ciała, czekolada może 

rozpływać się w ustach. Ze względu na stosunkowo wysoką 

cenę w nieszlachetnych czekoladach masło kakaowe 

zastępowane jest częściowo emulgatorami (np. lecytyną 

(E322)). Od 2000 r. Unia Europejska zezwala na użycie do 

produkcji innych niż kakaowy tłuszczów roślinnych, np. tłuszczu 

z palmy oleistej, przy czym ich maksymalny udział nie może 

przekraczać 5% masy czekolady,dzięki bardzo dobrym 

właściwościom nawilżającym, masło kakaowe wchodzi w skład 

różnego rodzaju kosmetyków (kremy, mydła),W Polsce 

stosowane powszechnie jako surowiec farmaceutyczny w 

recepturze aptecznej, głównie przy wytwarzaniu półstałych 

postaci leku (czopki doodbytnicze, globulki dopochwowe, pręciki 

dopochwowe oraz docewkowe, maści, kremy, mleczka i 

in.).Bywało używane jako środek antykoncepcyjny.

background image

KWIATY

background image

OWOCE

background image

PRZEKRÓJ OWOCU

background image

KAKAOWIEC WŁAŚCIWY

background image

Kuch kakaowy, otrzymany w wyniku tłoczenia 

jest bardzo twardym grubym kręgiem o 

charakterystycznym gorzkim smaku i brązowym 

zabarwieniu. Ma kształt płaskiego walca a 

wymiary jego zależą od zastosowania typu prasy 

hydraulicznej. Zawartość wody w kuchu wynosi 

ok. 3% a zawartość tłuszczu od 9 – 22% w 

zależności od stopnia tłoczenia. Ponadto w skład 

chemiczny kuchu, który jest taki sam jak kakao 

wchodzą głównie cukry substancje białkowe, 

teobromina, błonniki i sole mineralne.Tłuszcz 

kakaowy otrzymuje się z ziarna kakaowego po 

jego oczyszczeniu, uprażeniu , obłuszczeniu , 

zmieleniu, spreparowaniu, dojrzewaniu, 

sprasowaniu, filtracji i krystalizacji tłuszcz 

kakaowy jest jedynym z cenniejszych tłuszczów 

ze względu na następujące właściwości:

background image

 bardzo dużą trwałość liczoną w latach

 dużą twardość umożliwiającą trzymanie 
czekolady w palcach bez ich zabrudzenia

 całkowite stopnienie się w temp. Ciała 
ludzkiego (37ºc), co ma bardzo duży wpływ 
na smak i przyswajalność 

 wysoki współczynnik rozszerzalności cieplnej 
umożliwiający wypadanie lub wybijanie 
czekolady tabliczkowej, czekoladek z form.

background image

Tłuszcz kakaowy w porównaniu z innymi 
tłuszczami ma wyjątkowo nie wielką 
różnorodność glicerydów. Po nad 80 % 
gliceryd stanowi kwas palmitynowy i 
oleinowy, co powoduje, że temp. topnienia 
tego tłuszczu ma charakterystykę topnienia 
czystej substancji.

background image

Czekolada naturalna (gorzka i 
deserowa)
 jest bogata w cenne dla zdrowia 
substancje. Są to: węglowodany - 
podstawowe źródło energii, tylko nimi żywi 
się nasz mózg 

magnez - odgrywa znaczącą rolę w 
uwalnianiu energii z pożywienia, wspomaga 
przewodnictwo komórek nerwowych 

żelazo - niezbędne w produkcji czerwonych 
krwinek i rozprowadzaniu tlenu w organizmie 

niacyna - wspomaga uwalnianie się energii 
zawartej w pokarmie 

background image

teobromina - pobudzająca pracę nerek, łagodny 

środek moczopędny, działa również stymulująco 

na ośrodkowy układ nerwowy, dając efekty 

podobne jak kofeina 

fenylotylamina - należy do grupy endorfin. Kiedy 

endorfiny przedostają się do krwiobiegu, 

powodują poprawę nastroju, stymulują pozytywną 

energię i uczucia od łagodnej szczęśliwości po 

euforię, stany występujące często u sportowców 

flawonoidy - hamują proces utleniania tzw. złego 

cholesterolu, zwiększają odporność na infekcje, 

uczestniczą w regulacji skurczy mięśni i naczyń - 

pilnują, by tzw. płytki krwi nie zlepiały się ze sobą. 

Związki te znajdziemy też w jabłkach, migdałach, 

winogronach czy winie, ale nigdzie nie ma ich 

tyle, ile w ziarnach kakao.

background image

flawonoidy - hamują proces utleniania tzw. 
złego cholesterolu, zwiększają odporność na 
infekcje, uczestniczą w regulacji skurczy 
mięśni i naczyń - pilnują, by tzw. płytki krwi 
nie zlepiały się ze sobą. Związki te 
znajdziemy też w jabłkach, migdałach, 
winogronach czy winie, ale nigdzie nie ma ich 
tyle, ile w ziarnach kakao.

 Jedna tabliczka czekolady to ok. 530-600 
kcal. Dlatego też czekoladę w takich ilościach 
warto spożywać przy dużym wysiłku 
fizycznym lub też po oddaniu krwi. Przy 
normalnym trybie życia wystarczą 2-3 kostki.

background image

Czekolada biała i mleczna ze względu na 
dodatek skondensowanego mleka zawiera 
też białko, będące czynnikiem wzrostu i 
regeneracji organizmu oraz wapń - ważny dla 
sprawności mięśni i prawidłowego 
funkcjonowania systemu nerwowego, 
enzymów i krzepliwości krwi.

background image

Biała czekolada jest bardziej kaloryczna 
.Produkuje się ją bez dodatku miazgi 
kakaowej, która nadaje czekoladzie brązowy 
kolor. Dlatego wymaga większej ilości masła 
kakaowego - to właśnie ono stanowi o 
kaloryczności tego przysmaku.

10 dag czekolady deserowej to 531 kcal

10 dag czekolady mlecznej nadziewanej 
orzechami to 539 kcal

10 dag czarnej czekolady to 554 kcal

10 dag czekolady białej to 578 kcal

szklanka gorącej czekolady ok. 150 kcal

background image

Czekolada pokryta białym nalotem jest 
stara i spleśniała. Biały nalot oznacza, że 
czekoladę zrobiono z ziarna kakaowego 
kiepskiej jakości, lub że w sklepie, w którym 
ją kupiłaś, było za ciepło. Nie jest ona jednak 
ani spleśniała, ani niebezpieczna dla zdrowia 
i nadal możesz ją zjeść. Jeśli odstrasza cię 
nieapetyczny wygląd czekolady, możesz 
wykorzystać ją na polewę lub dodać do 
ciasta.

background image

Nowozelandzki Miód z krzewu Manuka ma 
wszechstronne zastosowanie w leczeniu wielu 
schorzeń. Używany jest jako środek 
przeciwzapalny, lekarstwo na szerokie spektrum 
chorób żołądka i dolegliwości jelitowych oraz 
skuteczny środek antybakteryjny na rany i 
oparzenia. Używa się go do kuracji na osad / 
kamień nazębny i zapalenie dziąseł. Pomaga w 
złagodzeniu bólów gardła. Jest niezwykle 
skuteczny w walce z gronkowcem złocistym, 
nowotworami, wyraźnie wzmacnia ogólny stan 
zdrowia oraz samopoczucia pacjenta. To tylko 
niektóre zastosowania nowozelandzkiego Miodu 
Manuka. Sprawdź, jaki wpływ może mieć na Twoje 
zdrowie.

background image

Pyłek pszczeli – pyłek kwiatowy to męskie 
komórki rozrodcze produkowane przez kwiaty. Do 
wydania przez roślinę owoców, nasion konieczne 
jest dostanie się pyłku z pylników na znamię 
słupka, następnie zapłodnienie i rozwój zarodka 
nowej rośliny. Rośliny produkują pyłek w bardzo 
dużych ilościach. Pyłek kwiatowy to podstawowy 
oprócz miodu pokarm pszczół. Miód to białko, 
tłuszcze, sole mineralne, witaminy, kwasy 
organiczne i hormony. Pszczoły zbierają pyłek z 
kwiatów, mieszają z odrobiną miodu, nektaru lub 
śliny i w postaci uformowanych kulek, obnóży 
przenoszą do ula w specjalnych koszykach na 
tylnych nogach. Pyłek w formie obnóży 
nazywamy pyłkiem pszczelim.

background image

Znoszony do ula pyłek przeznaczony jest na 
bieżące potrzeby pokarmowe, oraz tworzone 
są zapasy na okres braku pyłku w przyrodzie. 
Świerzy pyłek jest składany do komórek, 
ubijany, pokrywany miodem. Następnie 
proces fermentcji. Zakonserwowany pyłek to 
pierzga. Pyłek pszczeli może być częściowo 
przechwytywany przez pszczelarza przy 
użyciu wyławiacza pyłku. Następnie jest 
suszony, zamrarzany lub w inny sposób 
konserwowany. Jest bardzo cenny leczniczo i 
odżywczo.

background image

Funkcje odżywcze

Wzmacnia apetyt

Reguluje przemianę materii, doprowadza do 
normalizacji, spadku wagi osób otyłych

Wzmacnia organizm

Działa antyanemiczno (zwiększa liczbę 
czerwonych ciałek krwi), zwiększa poziom 
żelaza w surowicy krwi

background image

Skład chemiczny pyłku. Bogaty sklad, 250 
różnych związków chemicznych, 
węglowodany, tłuszcze, białka, składniki 
mineralne, witaminy, rutyna, olejki 
eteryczne, fitocydy, antybiotyki – inhybiny, 
hormony, enzymy, kwasy organiczne, 
stymulatory wzrostu. 

Węglowodany to przede wszystkim fruktoza, 
glukoza, maltoza oraz w mniejszej ilości 
arabinoza, ryboza, izomaltoza.


Document Outline