Pierwsza pomoc
przedmedyczna
Materiał wprowadzający.
Opracowanie: -Małgorzata Kubica
By nie bać się pomagać.
Tylko życie poświęcone
innym jest warte
przeżycia
Albert Einstein
Pierwsza pomoc - zespół czynności
wykonywanych w razie wypadku lub
nagłego ataku choroby w celu
zminimalizowania niekorzystnych
następstw, zanim możliwe będzie
udzielenie specjalistycznej pomocy
medycznej (po przewiezieniu do szpitala).
Umiejętność ratowania życia może przydać się
każdemu, bowiem o przeżyciu decydują
zazwyczaj pierwsze minuty po wypadku. Aby w
takiej sytuacji nie sparaliżował nas strach,
proponuje zapoznać się z kilkoma radami, które
pomogą nam zachować zimną krew, pokonać
lęk, a przede wszystkim pomóc osobie
poszkodowanej.
Rodzaje pierwszej pomocy
•
Rozróżnia się:
- pierwszą pomoc medyczna
(przedlekarską, przedmedyczną),
- pierwszą pomoc lekarską
Łańcuch ratunkowy
Zakres pierwszej pomocy
- zabezpieczenie miejsca wypadku,
- sprawdzenie stanu poszkodowanego
- zapewnienie sobie pomocy, wezwanie
pogotowia ratunkowego,
- prowadzenie resuscytacji krążeniowo-
oddechowej,
- wykonanie pozostałych/innych
czynności ratunkowych zależnych od
stanu pacjenta.
Pamiętaj:
Ze względu na brak
specjalistycznego wykształcenia,
świadek zdarzenia u
poszkodowanego zajmuje się tylko
tym, co najważniejsze, udziela tylko
niezbędnej pomocy.
Prawidłowa kolejność
udzielania pomocy
Zabezpieczenie miejsca wypadku.
Sprawdzenie stanu
poszkodowanego.
Wezwanie pomocy.
Zabezpieczenie miejsca
wypadku
Zabezpieczenie miejsca wypadku ma
na celu ochronę zarówno
poszkodowanego, ratownika, jak i osób
trzecich (gapiów, innych uczestników
ruchu drogowego, itp.).
Zabezpieczenie miejsca
wypadku
Wypadki w domu, szkole, miejscu pracy nie
wymagają zwykle szczególnych zabezpieczeń.
W przypadku drgawek (np. w epilepsji)
konieczne jest usunięcie twardych przedmiotów
(stoły, krzesła), aby ograniczyć urazy kończyn i
tułowia.
Wzywanie pomocy
Wezwania pomocy należy dokonać po
ustaleniu stanu poszkodowanego, ale przed
rozpoczęciem udzielania pomocy
(bezwzględnie dotyczy to
reanimacji/resuscytacji, ale można poświęcić
1 minutę na zaopatrzenie obrażeń
bezpośrednio zagrażających życiu, jak
krwotok, czy wstrząs) lub (o ile to możliwe)
równocześnie (np. prosząc przechodnia, aby
zrobił to za ratownika).
Sprawdzenie stanu
poszkodowanego
U pacjenta nieprzytomnego należy
określić, czy oddycha, przykładając
policzek nad jego usta, obserwując
zarazem czy unosi się klatka piersiowa-
tzw. zasada:
widzę, słyszę,
czuję
Sprawdzenie stanu
poszkodowanego
- jeśli ratownik na policzku nie wyczuł
oddechu, nie usłyszał jego świstu ani nie
zobaczył unoszącej się i opadającej klatki
piersiowej powinien uznać, że
poszkodowany nie oddycha) oraz sprawdzić
tętno, najlepiej na tętnicy szyjnej (szukając
jej po dowolnej stronie krtani, nieco w
bok), uciskając ją delikatnie w miejscu, w
którym leży bezpośrednio pod skórą
czubkami dwóch palców.
OMDLENIE
Objawy: zawroty głowy , bladość
powłok skórnych , szum w uszach ,
ogólne osłabienie aż do utraty
przytomności.
Postępowanie : pozycja leżąca z
nogami uniesionymi wyżej niż reszta
ciała , dostęp świeżego powietrza ,
wezwać służby medyczne.
PIERWSZA POMOC W NAGŁYCH WYPADKACH
EPILEPSJA - NAPAD PADACZKOWY
Objawy : utrata przytomności, drgawki , obfity
ślinotok , czasem – mimowolne oddawanie
moczu.
Postępowanie . amortyzowanie uderzeń
głowy o podłogę , odsunięcie wszelkich
przedmiotów z zasięgu kończyn . Po ataku
jeśli chory zaśnie ułożyć go na boku –
wezwać służby medyczne.
ATAK SERCA
Objawy :
piekący, rozpierający ból za mostkiem, nie
zależny od oddychania . Ból może promieniować
w kierunku żołądka ,kręgosłupa łopatki , szyi z
tendencją do lewej strony klatki piersiowej.
Zlewne poty ,blada skóra , duszność i stany
lękowe.
Postępowanie: pozycja pół- leżąca , dostęp
świeżego powietrza , wsparcie psychiczne
( rozmowa), na prośbę chorego nitrogliceryna pod
język - wezwać służby medyczne.
WSTRZĄS - ( SZOK)
Objawy: bladoszara skóra pokryta zimnym , lepkim
potem, płytki oddech , szybkie słabo wyczuwalne
tętno
Postępowanie : pozycja przeciwwstrząsowa ( leżąca
z nogami podniesionymi wyżej reszty ciała ) Jeżeli
doszło do urazu głowy nogi na poziomie reszty
ciała , dostęp świeżego powietrza, ( komfort cieplny)
Okrycie ciała poszkodowanego . wsparcie
psychiczne . Wezwać służby medyczne.
DRGAWKI GORĄCZKOWE U DZIECI
Objawy: utrata przytomności ,
drgawki.
Postępowanie : stosować zimne
okłady na podudzia okolice wątroby
i głowę .Powiadomić służby
medyczne .
ZRANIENIA
Drobne rany zdezynfekować ( woda utleniona , rywanol , itp.)
założyć jałowy opatrunek , Jeżeli w ranie tkwi ciało obce -
nie usuwać go. Opatrunek należy założyć tak żeby
stabilizował on ciało obce
w ranie.
Przy silnych krwawieniach nałożyć opatrunek uciskowy
( warstwa jałowa – np. gaza- warstwa dociskająca – np. zwinięty
bandaż , opaska podtrzymująca - bandaż , ręcznik itp.
W zmiażdżeniach gdy nie można opanować krwotoku za
pomocą opatrunku uciskowego , należy założyć opaskę
uciskową powyżej zmiażdżonej części kończyny. W krwotoku z
tętnicy szyjnej - ucisnąć ją palcem poniżej miejsca
zranienia.
ZŁAMANIA KOŚCI
Objawy: ból, zniekształcenie kończyny, zniesienie lub
upośledzenie jej czynności, nieprawidłowa ruchomość.
Postępowanie: Nie przemieszczać poszkodowanego , wezwać
służby medyczne .
Postępowanie w przypadku braku możliwości wezwania
służb medycznych:
Unieruchomić uszkodzoną kość i stawy sąsiadujące z
miejscem złamania . Wcześniej – jeżeli jest to możliwe -
doprowadzić kończynę do pozycji fizjologicznej. W złamaniu
otwartym założyć opatrunek osłaniający wystającą kość.
OPARZENIA
Postępowanie : chłodzenie oparzonej powierzchni
do momentu ustąpienia wyraźnego zmniejszania
się bólu, jeżeli po wyjęciu z wody ból powraca ,
kontynuować chłodzenie. Po zakończeniu
chłodzenia nie usuwać ostatniej warstwy odzieży
z oparzonej powierzchni . Po zakończeniu
chłodzenia założyć jałowy opatrunek osłaniający .
Przy poparzeniach substancjami żrącymi należy
stosować strumień bieżącej wody.
PAMIĘTAJ !!!
OSOBOM
NIEPRZYTOMNYM NIE
WOLNO PODAWAĆ
ŻADNYCH ŚRODKÓW
DOUSTNIE ( WODA , LEKI ,
ITP.)
Telefony alarmowe
Numery służb ratowniczych:
997 -
Policja
998 -
Straż Pożarna
999 -
Pogotowie Ratunkowe
112 -
telefonując z telefonu komórkowego lub stacjonarnego
dodzwaniamy się do najbliższej jednostki Straży Pożarnej lub
Policji. Połączenie jest bezpłatne,
33 985 -
numer Górskiego Ochotniczego Pogotowia
Ratunkowego, połączenie z każdego telefonu komórkowego
601 100 100 -
numer Wodnego Ochotniczego Pogotowia
Ratunkowego, połączenie z każdego telefonu komórkowego
601 100 300 -
numer komórkowy Górskiego oraz
Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego,
dostępny jest dla wszystkich, a bezpłatny dla abonentów
sieci Plus
Gdy dzwonisz po pomoc
Meldunek o wypadku powinien zawierać następujące
dane (dotyczy wszystkich numerów ratunkowych):
CO?
- rodzaj wypadku (np. zderzenie się samochodów, upadek z
drabiny, utonięcie. atak padaczki, itp.),
GDZIE?
- miejsce wypadku,
ILE?
- liczba poszkodowanych,
JAK?
- stan poszkodowanych,
CO ROBISZ?
- informacja o udzielonej dotychczasowo pomocy,
KIM JESTEŚ?
- dane personalne osoby wzywającej pomoc (numer
telefonu z którego dzwonisz).
Pamiętaj!!! Nigdy nie odkładaj pierwszy
słuchawki !!!
Dziękujemy za uwagę
Specjalista ds. bhp. Małgorzata Kubica