P Ł A Z Y
PŁAZY
Wyrózniamy 3 rzędy płazów:
Ogoniaste: traszki i salamandry, mają masywny
szkielet i ogon przez całe życie
Bezogonowe: żaby, ropuchy, kumaki i rzekotki, ich
dorośli przedstawiciele nie mają ogonów, a kości ich
czaszki są bardzo lekkie.
Beznogie -marszczelce (pierścieniowaty)
BUDOWA
Części ciała: głowa, tułów,
dwie pary kończyn ,
Ciało pokryte cienką skórą , w
której są gruczoły śluzowe
Oczy pokryte powiekami
(nawilżają i chronią oczy na
lądzie)
Nozdrza zamykane klapkami
na górnej części pyska
Długi, lepki, język do
chwytania owadów
Kończyny przednie i tylne
umożliwiające sprawne
poruszanie się na lądzie i
pływanie w wodzie.
UKŁAD KRWIONOŚNY
Układ krwionośny
zamknięty, dwa obiegi krwi:
mały – płucny (zaopatruje
krew w tlen) i duży –
obwodowy (dostarcza
pokarm i tlen do komórek
ciała a odprowadza
produkty przemiany
materii).
Serce składa się z dwóch
przedsionków i jednej
komory, co sprawia, że krew
natlenowana i odtlenowana
w pewny stopniu się miesza.
ROZMNAŻANIE
Płazy są jajorodne, zapłodnienie
zewnętrzne (w wodzie),
jaja – skrzek,
rozwój złożony – larwa kijanka.
Zapłodnienie zewnętrzne, wylęga
się larwa – kijanka, która ma ogon,
a nie ma kończyn. Stopniowo
zanika jej ogon i pojawiają się
kończyny, najpierw tylne, później
przednie, zanikają skrzela a
pojawiają się płuca.
PRZYSTOSOWANIA DO ŻYCIA
NA LĄDZIE
Oddychanie płucami workowatymi i przez skórę
Wilgotna
skóra
(śluz)
zabezpiecza
przed
wysychaniem
Kończyny tylne dłuższe od przednich umożliwiające
skakanie
Powieki nawilżają i chronią oczy
Oczy pozwalają obserwować otoczenie
Długi, lepki język do chwytania owadów
PRZYSTOSOWANIA DO ŻYCIA
W WODZIE
Opływowy kształt
ciała
Śluz pokrywający
ciało
Palce kończyn
tylnych spięte
błoną pławną
(dzięki nim
pokonują opór
wody podczas
pływania)
Rozmnażanie w
wodzie
PŁAZY OGONIASTE
rząd płazów o pokroju ciała
przypominającym nieco
wygląd jaszczurki.
SALAMANDROWATE
salamandra plamista
traszka grzebieniasta
traszka zwyczajna
traszka karpacka
Traszka górska
Skóra zawiera gruczoły
jadowe;
Zapłodnienie wewnętrzne ale
samiec nie posiada narządów
kopulacyjnych –wytwarza
spermatofor i składa go w
kloace samicy, albo w wodzie/
lądzie, a samica sama go
podejmuje.
Rozwój kijanek i przeobrażenie
odbywa się w wodzie- wyjątek
– salamandra czarna.
AKSOLOT amerykańska
salamandra uzyskuje
dojrzałość płciową jako
kijanka- niedobór jodu.
PŁAZY BEZOGONIASTE
brak ogona,
sylwetka krępa, zwarta (brak form
"wężopodobnych")
silne skoczne kończyny tylne
głowa zazwyczaj duża, z bardzo szerokim otworem
gębowym.
oczy są wypukłe, wystające; gałki oczne mogą być
wciągane w głąb oczodołów. Oko płaza bezogonowego
ma 3 powieki,
po bokach głowy samca rezonatory, które
umożliwiają wydawanie dźwięków wabiących samice
(granie, rechotanie).
u większości płazów bezogonowych występuje
zapłodnienie zewnętrzne,
KUMAKOWATE
Silnie spłaszczone ciało i
dobrze rozwinięte błony
pławne na tylnych
kończynach.
Skóra grzbietu z licznymi
gruczołami śluzowymi i
jadowymi. Ubarwienie
grzbietu, niepozorne,
strona brzuszna
kontrastowa.
W Polsce występuje:
kumak nizinny;
kumak górski;
GRZEBIUSZKOWATE
(HUCZYKI)
Grzebiuszka ziemna
Dymorfizm płciowy jest słabo zaznaczony;
Na tylnych nogach grzebiuszki mają modzele,
tj. wyrostki kostne ułatwiające zagrzebywanie
się w ziemi. Zazwyczaj są barwy brunatnej,
pokrytej ciemniejszymi plamkami lub paskami.
Charakteryzują pionowe źrenice.
ROPUCHOWATE
krępa, zwarta sylwetka,
rozszerzona w odcinku
tułowiowym,
krótkie kończyny tylne.
Na skórze występują
modzele.
W skórze ropuch występują
gruczoły jadowe,Szczególnie
duże skupisko tych
gruczołów występuje na
głowie, nad oczami, tworząc
tzw.gruczoły przyuszne.
Język wąski, duży,
nieprzyrośnięty z tyłu.
Mają ucho środkoe i błony
bębenkowe
Ropuchy są mięsożerne.
W Polsce występują:
•
Ropucha zielona
•
Ropucha zielona
•
Ropucha paskówka
RZEKOTKOWATE
Rzekotka drzewna
•
Palce zakończone
przylgami
umożliwiającymi
wspinanie się po
drzewach
•
Dodatkowe człony
palców we
wszystkich
kończynach
•
Większość prowadzi
nadrzewny tryb
życia
•
Sprawują opiekę
nad potomstwem
ŻABOWATE
skóra gładka;
tylne kończyny wydłużone,
skoczne i pływne ;
zdobycz chwytają
wyrzucanym językiem;
u samców narządy
rezonacyjne;
W Polsce występują:
żaba jeziorkowa;
żaba wodna;
żaba śmieszka;
żaba trawna;
żaba moczarowa;
żaba dalmatyńska
ZNACZENIE
Są sprzymierzeńcami człowieka w walce ze
szkodnikami,
Utrzymują równowagę biologiczną.
Zjadają owady nocne o barwach ochronnych lub
wydzielające zapachy nieprzyjemne dla ptaków (nie
mają dużych wymagań smakowych)
Zjadają owady i ich larwy będące szkodnikami lasów,
pól uprawnych