Kinga Weissgerber,

pielęgniarstwo,
Grupa I

• Stały, zewnętrzny pasożyt człowieka, umiejscawia się na

głowie lub odzieży

Wesz głowowa

Pediculus humanus capitis

De Geer

Wesz odzieżowa

Pediculus humanus Latreille

• 2-3,5 mm

• 3-4,5 mm

• Największa ze wszy

ludzkich

• Nieco jaśniejsza od wszy

głowowej

• Samce są mniejsze od samic

• Ciało wydłużone, silnie spłaszczone grzbieto-brzusznie,

barwy szarobiałej

• Na głowie znajdują się czułki, para prostych i wyraźnie

pigmentowanych oczu oraz kłująco-ssący aparat gębowy

• Na tułowiu znajdują się trzy pary odnóży krocznych
• Narząd chwytny wszy tworzą znajdujące się na stopie:

ruchomy pazur i palcowaty wyrostek goleni tworzące
rodzaj szczypiec

• Żywią się wyłącznie krwią, ssą ją zarówno w dzień jak i w

nocy, tak długo aż przewód pokarmowy zostanie całkowicie
wypełniony

• Ilość pobieranej przez wesz krwi odpowiada w przybliżeniu

ciężarowi jej ciała

1. Samica składa jaja- gnidy. Są one owalne, biało-żółte,

zaopatrzone w wieczko z komorami mikropylarnymi, które
pełnią funkcje wentylacyjne. Gnidy wszy głowowej bardzo
ściśle przytwierdzone są u nasady włosów wydzieliną
gruczołu cementowego. Natomiast samica wszy odzieżowej
składa jaja wzdłuż szwów bielizny i często są zebrane w
sznury.

Samica w ciągu całego swego życia składa ok 300 jaj, czyli

7-10 dziennie.

2. Z jaja wykluwa się nimfa podobna
do osobników dorosłych i odrzywia
się krwią. Występuje przeobrażenie
niezupełne, a po trzecim linieniu z nimfy
rozwija się postać dorosła.

3. Wszy rozprzestrzeniają się po przez
kontakt bezpeośredni lub pośredni
przez szczotki, grzebienie,nakrycia głowy,
używanie wspólnej odzieży, pościeli itd..

• Wszawica najczęściej dotyczy dzieci w wieku przedszkolnym

i szkolnym, oraz osób o obniżonym poziomie sanitarno-
higienicznym

• Wesz podczas ukłucia wprowadza toksyny powodujące

stany zapalne skóry, przebarwienia, bable pokrzywkowe,
grudki obrzękowe. Występuje również świąd, a wtórnie
wystąpić mogą zakażenia bakteryjne i ropne rozdrapanych
ran.

• Wesz może przenosić na człowieka dur plamisty, gorączkę

okopową.

• Owady te wykorzystywane są do ksenodiagnostyki gorączki

Q i duru epidemicznego

Znaczenie

medyczne

Wykrywanie

Opiera się na stwierdzeniu obecności osobników dorosłych

lub jaj.
Poszukuje się ich w okolicy potylicznej, skroniowej, zausznej,
na szwach bielizny i fałdach ubrań

Zwalczanie

• Z włosów gnidy wszy usuwa się gęstym grzebieniem po

uprzednim zmoczeniu włosów wodą z octem lub 8%

kwasem mrówkowym. Zaleca się również mycie głowy
szamponem ze środkiem owadobójczym np. Permetryna.
Można tez na noc zwilżyć włosy Delacetem, Derritolem,
Artemizolem. Żadziej stosuje się terapie antybiotykową

lub sulfonamidami. W przypadku silnych inwazji wskazane
jest przeprowadzenie terapii w obrębie całej rodziny

• Odzież gotuje się w wodzie z mydłem i prasuje gorącym

żelazkiem i nie używa się jej przez ok. dwa tygodnie.
Stosuje się również preparaty: Malation, Karbaryl,
Permytryne z piperonylobutoksydem

• Kosmopolityczny pasożyt człowieka, wywołujący wszawice

łonową

• Najmniejsza z wszy pasożytujących na człowieku

• Samica: 1,5-2,5 mm Samiec: 1mm

• Posiada silnie zbudowane odnóża kroczne zakończone

ruchomymi pazurkami

• Pierwsze trzy segmenty odwłoku są zrośnięte w jedną całość

• Wesz wstrzykując toksynę, wywołuje świąd skóry, w

miejscach ukąszeń pojawiają się tzw. Plamy błękitne-
sinofioletowe lub szare

• Zlokalizowana jest najczęściej na wzgórku
łonowym i w dołach pachowych.
Umiejscawiać może się również na
brwiach i rzęsach co powoduje zapalenie
Spojówek i brzegów powiek

• Zarazić się można tym pasożytem przez
Kontakt płciowy lub używanie wspólnych
ręczników, spanie w jednym łóżku z
osoba zarażoną

Pthirus pubis- wesz

łonowa

1. Samica składa ok. 30 jaj, mniejszych niż wszy ludzkie,

przyczepione sa do włosa przy pomocy pierścienia z
substancji cementowej, wieczko jaja ma wysoko ułożone
komory mikropylarne.

2. Po 7-8dni wylęgają się nimfy. Występują trzy pokolenia nimf

z których w ciągu 15-18 dni wylęgają się odobniki dorosłe

3. Dorosłe osobniki żyją na człowieku ok. 3 tygodni a poza

żywicielem tylko 1 dzień. Wesz jest aktywna w nocy, gdy
wzrasta temperatura i wilgotnosc otoczenia

Wykrywanie

Polega na przeszukiwanie okolic genitaliów i innych
owłosionych części ciała

Zwalczanie

Gnidy usuwa się gęstym grzebieniem. Zaleca się stosowanie
Crotamitonu, u dzieci Jacutin lub Lindan w formie
szamponu. W okolicy oczu możliwe jest mechaniczne
usunięcie pasozyta pod mikroskopem okulistycznym.

Cykl

życiowy