DRGAWKI

DRGAWKI

DRGAWKI

DRGAWKI



nagłe, przejściowe zaburzenie

nagłe, przejściowe zaburzenie

czynności centralnego układu

czynności centralnego układu

nerwowego

nerwowego



wywołane nadmiernym

wywołane nadmiernym

wyładowaniem czynności

wyładowaniem czynności

bioelektrycznej komórek nerwowych

bioelektrycznej komórek nerwowych

wskutek ich depolaryzacji

wskutek ich depolaryzacji

DRGAWKI - OBJAWY

DRGAWKI - OBJAWY



wzmożone napięcie mięśniowym

wzmożone napięcie mięśniowym

i/lub nieskoordynowanymi ruchami

i/lub nieskoordynowanymi ruchami

grup mięśniowych, czasem całego

grup mięśniowych, czasem całego

ciała

ciała



utrata przytomności

utrata przytomności



stany napadowe, określane jako

stany napadowe, określane jako

nietypowe

nietypowe

Nietypowe stany

Nietypowe stany

napadowe

napadowe



napady bezdechów

napady bezdechów



napady nieobecności

napady nieobecności



nagłe zwiotczenie mięśni całego ciała

nagłe zwiotczenie mięśni całego ciała

z równo czasowym brakiem kontaktu z

z równo czasowym brakiem kontaktu z

dzieckiem

dzieckiem



automatyzmy ruchowe (plucie,

automatyzmy ruchowe (plucie,

drapanie, połykanie, mlaskanie, żucie)

drapanie, połykanie, mlaskanie, żucie)



bóle głowy, bóle brzucha

bóle głowy, bóle brzucha

Przebieg drgawek

Przebieg drgawek



Faza wstępna z aurą lub objawami

Faza wstępna z aurą lub objawami

przepowiadającymi

przepowiadającymi



Faza toniczna

Faza toniczna



Faza kloniczna

Faza kloniczna



Stan podrgawkowy.

Stan podrgawkowy.

Faza wstępna

Faza wstępna



wrażenia słuchowe, węchowe,

wrażenia słuchowe, węchowe,

czuciowe, doznania emocjonalne

czuciowe, doznania emocjonalne



drgawki gorączkowe: faza wstępna

drgawki gorączkowe: faza wstępna

zazwyczaj bardzo krótka,

zazwyczaj bardzo krótka,

zwiotczenie, wymioty

zwiotczenie, wymioty

Faza toniczna

Faza toniczna



wzmożone napięcie mięśniowe

wzmożone napięcie mięśniowe



prężenie

prężenie



szczękościsk

szczękościsk



zaburzeniami oddychania (skurcz

zaburzeniami oddychania (skurcz

mięśni oddechowych)

mięśni oddechowych)



zwrot gałek ocznych w jedną stronę,

zwrot gałek ocznych w jedną stronę,

często ku górze

często ku górze



możliwość urazu

możliwość urazu

Faza kloniczna

Faza kloniczna



niekontrolowane skurcze

niekontrolowane skurcze

różnorodnych grup mięśniowych

różnorodnych grup mięśniowych



powodujące ruchy całego ciała

powodujące ruchy całego ciała



możliwość urazu

możliwość urazu

Stan podrgawkowy

Stan podrgawkowy



Sen ponapadowy

Sen ponapadowy



Długość jego trwania zależy

Długość jego trwania zależy

zazwyczaj od czasu trwania

zazwyczaj od czasu trwania

incydentu

incydentu

Przyczyny drgawek

Przyczyny drgawek



Choroby OUN

Choroby OUN



Choroby spoza OUN

Choroby spoza OUN

Przyczyny – choroby OUN

Przyczyny – choroby OUN



padaczka

padaczka



zakażenia OUN

zakażenia OUN



guzy OUN

guzy OUN



urazy OUN

urazy OUN



wady wrodzone OUN

wady wrodzone OUN



inne (udar)

inne (udar)

Przyczyny – spoza OUN

Przyczyny – spoza OUN



DRGAWKI GORĄCZKOWE !!!

DRGAWKI GORĄCZKOWE !!!



Zaburzenia jonowe

Zaburzenia jonowe



Wrodzone choroby metaboliczne

Wrodzone choroby metaboliczne



Zatrucia

Zatrucia



Hipoglikemia

Hipoglikemia



Niedotlenienie

Niedotlenienie



Zespoły abstynencyjne

Zespoły abstynencyjne

Drgawki gorączkowe

Drgawki gorączkowe



najczęstsza przyczyna drgawek u dzieci

najczęstsza przyczyna drgawek u dzieci



9 m-c - 5 rż (szczyt w 2 rż)

9 m-c - 5 rż (szczyt w 2 rż)



pojawiają się przy narastaniu gorączki

pojawiają się przy narastaniu gorączki



infekcja wirusowa (np. HHV6), inf. dróg

infekcja wirusowa (np. HHV6), inf. dróg

moczowych, zap. gardła i/lub ucha

moczowych, zap. gardła i/lub ucha



są drgawkami uogólnionymi (napad

są drgawkami uogólnionymi (napad

toniczno – kloniczny)

toniczno – kloniczny)



do 5 min, przeważnie ustępują samoistnie

do 5 min, przeważnie ustępują samoistnie



charakterystyczna jest predyspozycja

charakterystyczna jest predyspozycja

rodzinna

rodzinna



nie towarzyszą im inne zaburzenia.

nie towarzyszą im inne zaburzenia.

Drgawki gorączkowe –

Drgawki gorączkowe –

objawy niepokojące

objawy niepokojące



Graniczny wiek

Graniczny wiek



Czas trwania > 15 min

Czas trwania > 15 min



Kilkukrotny nawrót w czasie 24

Kilkukrotny nawrót w czasie 24

godzin od pierwszego incydentu

godzin od pierwszego incydentu



Drgawki ogniskowe

Drgawki ogniskowe

Zaburzenia jonowe

Zaburzenia jonowe



Hiponatremia

Hiponatremia



Hipernatremia

Hipernatremia



Hipokalcemia

Hipokalcemia



Hipomagnezemia

Hipomagnezemia

Wrodzone choroby

Wrodzone choroby

metabolizne

metabolizne



galaktozemia

galaktozemia



glikogenozy

glikogenozy



gangliozydozy

gangliozydozy



leukodystrofie

leukodystrofie



fenyloketonuria

fenyloketonuria

Padaczka

Padaczka



Przewlekłe zaburzenie czynności

Przewlekłe zaburzenie czynności

centralnego układu nerwowego

centralnego układu nerwowego



Objawy: drgawki, zaburzenia

Objawy: drgawki, zaburzenia

świadomości, zaburzenia ruchowe,

świadomości, zaburzenia ruchowe,

zaburzeń psychicznych, zaburzenia

zaburzeń psychicznych, zaburzenia

wegetatywne, inne (bóle brzucha,

wegetatywne, inne (bóle brzucha,

głowy)

głowy)



Wymaga przewlekłego leczenia

Wymaga przewlekłego leczenia

Padaczka - etiologia

Padaczka - etiologia



Idiopatyczna (70-80%)

Idiopatyczna (70-80%)



Wtórna:

Wtórna:



Wrodzone zaburzenia OUN

Wrodzone zaburzenia OUN



Udary

Udary



Uszkodzenia OUN ciążowo-porodowe

Uszkodzenia OUN ciążowo-porodowe

(infekcje, niedotlenienie, krwawienia)

(infekcje, niedotlenienie, krwawienia)



Urazy mechaniczne OUN

Urazy mechaniczne OUN



Guz mózgu

Guz mózgu



Schorzenia neurodegeneracyjne

Schorzenia neurodegeneracyjne



Zespoły nerwowo - skórne

Zespoły nerwowo - skórne

Hipoglikemia

Hipoglikemia



wcześniaki, hipotrofia

wcześniaki, hipotrofia

wewnątrzmaciczna

wewnątrzmaciczna



noworodki urodzone w zamartwicy,

noworodki urodzone w zamartwicy,

posocznica

posocznica



noworodki matki chorej na cukrzycę

noworodki matki chorej na cukrzycę



inne – rzadkie (hiperinsulinizm,

inne – rzadkie (hiperinsulinizm,

galaktozemia, zaburzenia beta-

galaktozemia, zaburzenia beta-

oksydacji kwasów tłuszczowych)

oksydacji kwasów tłuszczowych)

Stan drgawkowy

Stan drgawkowy



Napad > 30 min

Napad > 30 min



Stanowy zagrożenie zdrowia i życia

Stanowy zagrożenie zdrowia i życia



Wymaga szybkiego i agresywnego

Wymaga szybkiego i agresywnego

leczenia

leczenia

Postępowanie w

Postępowanie w

drgawkach

drgawkach



Postępowanie doraźne

Postępowanie doraźne



Wywiad

Wywiad



Badanie fizykalne

Badanie fizykalne



Badania dodatkowe

Badania dodatkowe



Leczenie

Leczenie

Postępowanie doraźne

Postępowanie doraźne



zabezpieczenie drożności dróg

zabezpieczenie drożności dróg

oddechowych (ułożenie,

oddechowych (ułożenie,

odessanie)

odessanie)



tlen

tlen



monitorowanie (RR, EKG,

monitorowanie (RR, EKG,

pulsoksymetria)

pulsoksymetria)



dostęp żylny

dostęp żylny



leki przeciwdrgawkowe, inne

leki przeciwdrgawkowe, inne

Wywiad dotyczący

Wywiad dotyczący

incydentu

incydentu



jak napad wyglądał

jak napad wyglądał



gorączka

gorączka



czy wystąpił pierwszy raz w życiu

czy wystąpił pierwszy raz w życiu



czy była

czy była

utrata świadomości

utrata świadomości

dziecka

dziecka



czy wystąpiła faza kloniczna, faza toniczna, czy obie fazy

czy wystąpiła faza kloniczna, faza toniczna, czy obie fazy



czy obserwowano ruch i zwrot gałek ocznych

czy obserwowano ruch i zwrot gałek ocznych



czy towarzyszyły zaburzenia oddychania (bezdech) i

czy towarzyszyły zaburzenia oddychania (bezdech) i

krążenia

krążenia



czas

czas

trwania napadu

trwania napadu



okoliczności towarzyszące: uraz, zatrucie (dostępność

okoliczności towarzyszące: uraz, zatrucie (dostępność

leków w domu, rodzeństwo, szkoła, śmietnik)

leków w domu, rodzeństwo, szkoła, śmietnik)



co dziecko robiło w okresie bezpośrednio poprzedzającym

co dziecko robiło w okresie bezpośrednio poprzedzającym

napad

napad



ustąpienie napadu: samoistne, po lekach (

ustąpienie napadu: samoistne, po lekach (

jakich, jakie

jakich, jakie

dawki, jaka droga podaży, w jakich godzinach

dawki, jaka droga podaży, w jakich godzinach

)

)

Wywiad - pozostałe

Wywiad - pozostałe



dane rodzinne:

dane rodzinne:

drgawki gorączkowe,

drgawki gorączkowe,

padaczka

padaczka



przebieg ciąży:

przebieg ciąży:

czas trwania, choroby

czas trwania, choroby

matki w czasie ciąży, leki, narkotyki

matki w czasie ciąży, leki, narkotyki



przebieg porodu i okres po porodzie:

przebieg porodu i okres po porodzie:



nietypowy (poród kleszczowy, pośladkowy,

nietypowy (poród kleszczowy, pośladkowy,

cięcie cesarskie, szybki poród)

cięcie cesarskie, szybki poród)



uraz okołoporodowy

uraz okołoporodowy



zaburzenia adaptacji noworodka, zakażenia,

zaburzenia adaptacji noworodka, zakażenia,

niedotlenienie

niedotlenienie



zabiegi

zabiegi



dotychczasowe choroby:

dotychczasowe choroby:

zwłaszcza OUN

zwłaszcza OUN

Badania laboratoryjne

Badania laboratoryjne



Morfologia+rozmaz, crp

Morfologia+rozmaz, crp



Na, K, Cl, Ca, Mg, glukoza

Na, K, Cl, Ca, Mg, glukoza



Płyn mózgowo-rdzeniowy

Płyn mózgowo-rdzeniowy



Transaminazy, mocznik, kreatynina

Transaminazy, mocznik, kreatynina



Gazometria

Gazometria



Rzadko: w kierunku chorób

Rzadko: w kierunku chorób

metabolicznych, toksykologia

metabolicznych, toksykologia

Badania obrazowe

Badania obrazowe



Usg mózgowia

Usg mózgowia



Rtg czaszki

Rtg czaszki



TK głowy

TK głowy



MRI

MRI

Badania - inne

Badania - inne



Ocena dna oka

Ocena dna oka



EEG

EEG

Leki przeciwdrgawkowe

Leki przeciwdrgawkowe



diazepam(Relanium) 0,1-0,3 mg/kg/dawkę

diazepam(Relanium) 0,1-0,3 mg/kg/dawkę

i.m./i.v.d/odbyt.można powtórzyć po 15

i.m./i.v.d/odbyt.można powtórzyć po 15

min. szybkość podaży i.v. > 1 mg/min.

min. szybkość podaży i.v. > 1 mg/min.



Klonazepam (Rivotril) 0,05-0,1

Klonazepam (Rivotril) 0,05-0,1

mg/kg/dawkę i.m./i.v. można podać w

mg/kg/dawkę i.m./i.v. można podać w

powolnym wlewie kroplowym

powolnym wlewie kroplowym



fenobarbital(Luminalum) 5-10 mg/kg/dawkę

fenobarbital(Luminalum) 5-10 mg/kg/dawkę

i.m./i.v. d/odbyt. u noworodków lek pierwszego

i.m./i.v. d/odbyt. u noworodków lek pierwszego

rzutu u noworodków dawka wyższa:15-20

rzutu u noworodków dawka wyższa:15-20

mg/kg

mg/kg



wodzian chloralu 30-50 mg/kg/dawkę d/odbyt

wodzian chloralu 30-50 mg/kg/dawkę d/odbyt

Leki przeciwdrgawkowe

Leki przeciwdrgawkowe



lorazepam0,05-0,1 mg/kg/dawkęi.v.d/odbyt

lorazepam0,05-0,1 mg/kg/dawkęi.v.d/odbyt

można powtórzyć po 15 min.

można powtórzyć po 15 min.



fenytoina15-20 mg/kg i.v. szybkość podaży >

fenytoina15-20 mg/kg i.v. szybkość podaży >

1 mg/min. rozcieńczyć w soli fizjologicznej,

1 mg/min. rozcieńczyć w soli fizjologicznej,

podaż we wlewie kroplowym (0,9% NaCl)

podaż we wlewie kroplowym (0,9% NaCl)



Pentobarbital 3-5 mg/kg dawka wstępna 2-3

Pentobarbital 3-5 mg/kg dawka wstępna 2-3

mg/kg dawka nasycająca i.v. podawać tylko

mg/kg dawka nasycająca i.v. podawać tylko

w przypadkach stanu padaczkowego nie

w przypadkach stanu padaczkowego nie

poddającego się terapii innymi lekami,

poddającego się terapii innymi lekami,

stosować tylko pod ścisłym nadzorem na

stosować tylko pod ścisłym nadzorem na

oddziale intensywnej opieki medycznej

oddziale intensywnej opieki medycznej

Leki przeciwobrzękowe

Leki przeciwobrzękowe



Dexametazon 0,1 mg/kg/d iv

Dexametazon 0,1 mg/kg/d iv



Furosemid 1mg/kg/d - im/iv

Furosemid 1mg/kg/d - im/iv



15% i 20%Mannitol 1-2g/kg/d iv

15% i 20%Mannitol 1-2g/kg/d iv

Hipoglikemia

Hipoglikemia



20% roztwór glukozy

20% roztwór glukozy

2,5 ml/kg iv

2,5 ml/kg iv



10% roztwór glukozy

10% roztwór glukozy

5 ml/kg iv

5 ml/kg iv



Glukagon 300 mcg/kg i.m.

Glukagon 300 mcg/kg i.m.

Hipo i hipernatremia

Hipo i hipernatremia



Hipokalcemia - 10% roztwór glukonianu

Hipokalcemia - 10% roztwór glukonianu

wapniowego 2 ml/kg

wapniowego 2 ml/kg



Hiponatremia - 3% roztwór NaCl 1 ml/min do

Hiponatremia - 3% roztwór NaCl 1 ml/min do

ustąpienia drgawek

ustąpienia drgawek



Hipernatremia - 4:1 (glukoza i NaCl),

Hipernatremia - 4:1 (glukoza i NaCl),

5% glukoza, 5% albuminy - 48-72 godz

5% glukoza, 5% albuminy - 48-72 godz



Hipomagnezemia - 10% Magnesium

Hipomagnezemia - 10% Magnesium

sulfuricum 0,5ml/kg

sulfuricum 0,5ml/kg



Niedobór witaminy B6- Witamina B6 100-200

Niedobór witaminy B6- Witamina B6 100-200

mg i.v.

mg i.v.



Leki przeciwgorączkowe

Leki przeciwgorączkowe