Produkt, Cena,
Promocja
Na przykładzie bankowości
2
Usługa bankowa
Według koncepcji marketingowej
usługa bankowa, podobnie jak
dobra materialne, idee, ludzie,
organizacje, miejsca, jest czymś,
co można zaoferować klientom
na rynku, jest więc produktem
marketingowym.
3
Ujęcie marketingowe
Produkt to dobro lub usługi zdolne
do zaspokojenia ludzkich potrzeb
Każda usługa świadczona przez
bank lub ubezpieczyciela,
Podstawowy element marketingu
mix.
4
Produkt bankowy
Zbiór korzyści dla nabywcy, który
de facto płaci za konkretną
korzyść, wartość przedstawionej
mu oferty. Usługa bankowa to
kategoria produktu
marketingowego, której mogą
towarzyszyć dobra materialne
np. bankomaty i inne usługi o
mniejszym znaczeniu
5
Podział produktów bankowych
1.
Wszelkie formy i rodzaje kredytów, które
powinny odpowiadać zapotrzebowaniom
klientów na środki finansowe w celu realizacji
określonych przedsięwzięć;
2.
Wszelkie formy lokowania środków finansowych
zaspokajające potrzebę oszczędzania,
zabezpieczenia przyszłości i efektywnego
gospodarowania wolnymi środkami
finansowymi;
3.
Obsługa bieżącej działalności podmiotów
gospodarczych i osób fizycznych oraz cała
gama innych usług bankowych.
6
Produkt
Usługa potencjalna
Usługa poszerzona
Usługa rzeczywista
Rdzeń
usługi bankowej
7
Rdzeń usługi bankowej
Podstawowa usługa zawierająca w
sobie zasadnicze korzyści,
np. lokata umożliwiająca
oszczędzanie pieniędzy na
określony cel.
8
Usługa rzeczywista
Podstawowa usługa wraz z celami
i elementami dostosowującymi
ją do potrzeb i oczekiwań
klientów,
np. dobrze zabezpieczona i tania
karta płatnicza z łatwą
procedurą jej użytkowania.
9
Usługa poszerzona
Dodatkowe korzyści oferowane
przez banki wraz z usługą
rzeczywistą,
np. ubezpieczenie dla posiadaczy
kart płatniczych.
10
Usługa potencjalna
Zbiór potencjalnych cech i
korzyści, które może uzyskać
klient w przyszłości,
np. oferta kredytu na dogodnych
warunkach dla posiadacza konta
osobistego.
11
Wnioski z modelu struktury
produktu bankowego
Wszystkie korzyści dla nabywcy
dzieli się na:
Korzyści zasadnicze (główne)
Korzyści dodatkowe
(towarzyszące)
12
Korzyści zasadnicze (główne)
Korzyści główne odnosi się do
rozwiązania podstawowego
problemu finansowego nabywcy
usługi
np. w przypadku usługi kredytowej
jest to sfinansowanie określonych
potrzeb klienta, a w przypadku
usługi lokacyjnej – pomnożenie
jego oszczędności pieniężnych
13
Korzyści dodatkowe
(towarzyszące)
Korzyści dodatkowe związane są z z
funkcjami dodatkowymi
(towarzyszącymi). Odnoszą się one do:
warunków na jakich następuje
dostawa rozwiązania problemu klienta
(np. całodobowy dostęp do informacji
o stanie wykorzystania usługi).
treści tych produktów (np. zakres
informacji i doradztwa z nim
związanego)
14
Postacie produktu bankowego
1.
Produkt pojedynczy
W przypadku produktu pojedynczego
bank oferuje usługi w postaci grup
asortymentowych (szerokość
asortymentowa) bądź też
pojedynczych produktów
należących do danej grupy (długość
asortymentowa)
15
Postacie produktu bankowego
2. Produkt kompleksowy
Odpowiednio dobrany zespół
pojedynczych produktów
wzajemnie komplementarnych i
odpowiednio wycenionych
16
„Życie usługi
bankowej”
(cykl życia produktu)
1.
Idea i projektowanie.
2.
Wprowadzenie.
3.
Wzrost.
4.
Nasycenie.
5.
Spadek sprzedaży
17
„Życie” usługi bankowej
czas
spadek
sprzedaż
y
nasycenie
wzrost
wprowa-
dzenie
idea
Wielkość
sprzedaż
y
18
Idea i projektowanie
Jest to etap w którym bank
ponosi głównie nakłady
związane z wprowadzeniem
usługi na rynek (badania,
procedury, technologia)
19
Wprowadzenie produktu
usługa nie jest jeszcze znana na
rynku,
sprzedaż jest niewielka,
intensywna promocja,
Na tym etapie należy liczyć
się ze stratami z uwagi na
wysokie koszty ponoszone
przez bank i stosunkowo
niską sprzedaż.
20
Wzrost
Wysokie tempo sprzedaży,
Wzrost zysku banku,
Intensywna kampania
reklamowa
Szczególne zwrócenie uwagi na
jakość świadczenia usług i
sprawną dystrybucję-bo
konkurencja nie śpi!!!
21
Nasycenie
Nasycenie usługą i przesilenie
sprzedaży,
Agresywna konkurencja
(wprowadzanie działań
wyprzedzających) i spadek cen,
Zysk z danej usługi jest najwyższy,
Istotne są skuteczne działania
podtrzymujące zainteresowanie
klientów
22
Spadek sprzedaży
Maleje zainteresowanie usługą,
Spada zysk banku
Zmniejszenie wydatków na
promocję (chyba, że bank jest
zainteresowany utrzymaniem
usługi na rynku)
Czasami usługa zostaje
podtrzymana tylko dla stałych
klientów.
23
Produkty innowacyjne
(innowacje produktowe)
Produkty innowacyjne są to
produkty nowe lub
unowocześnione, które
zaspokajają potrzeby nowe, albo
w lepszy sposób zaspokajają
potrzeby istniejące
(Duliniec E., Gołębiowski T. Wybrane zagadnienia
marketingu w handlu zagranicznym.)
Cena usług bankowych
25
Czym jest cena usługi bankowej?
Cena usługi bankowej jest częścią
zasobów klienta, wyrażoną w
jednostkach pieniężnych, z jakiej
jest on skłonny zrezygnować w
zamian za potencjalną korzyść,
oferowaną przez tę usługę.
Mazurkiewicz L., Marketing bankowy, W-wa 2002
26
Czynniki wpływające na poziom
cen
1.
Czynniki zewnętrzne
2.
Czynniki wewnętrzne
27
Czynniki zewnętrzne
1.
Rynkowa stopa procentowa.
2.
Poziom rezerwy obowiązkowej.
3.
Wysokość dochodów z lokowania przez bank
środków na rynku międzybankowym.
4.
Poziom akceptacji cen ze strony nabywców
5.
Popyt na usługi bankowe
6.
Poziom cen konkurencji oraz jej polityka cenowa
7.
Wysokość różnych opłat ponoszonych przez
banki np. składka na Bankowy Fundusz
Gwarancyjny
28
Czynniki wewnętrzne
1.
Koszty związane z funkcjonowaniem banku i
świadczeniem poszczególnych usług.
2.
Zasoby finansowe banku oraz ich struktura.
3.
Wielkość i struktura posiadanych depozytów
klientów.
4.
Strategia cenowa przyjęta przez bank.
29
Cele kształtujące politykę cenową
banków
1.
Maksymalizowanie zysku z danej usługi
(strategia „zbierania śmietanki” w fazie
dojrzałości),
2.
Maksymalne zwiększenie sprzedaży,
mające na celu wzmocnienie pozycji
konkurencyjnej banku,
3.
Osiągnięcie wysokich wskaźników
obrazujących efekty gospodarowania, np.
stopy zysku z kapitału,
4.
Uzyskanie wysokiego prestiżu np. poprzez
politykę wysokich cen usług kierowanych
do wybranych segmentów rynku.
30
Według koncepcji marketingowej ceny mogą
być ustalane na podstawie:
Popytu na dane usługi
Kosztów poniesionych przez
bank przy wytworzeniu i
oferowaniu usług
Cen usług konkurencyjnych
31
Strategie cenowe o największym
zastosowaniu w praktyce
1.
Strategia jednakowej ceny
(ceny standardowej)
Najczęściej stosowana przez
banki; w tym przypadku cena
usługi jest jednakowa dla
wszystkich klientów.
32
Strategie cenowe o największym
zastosowaniu w praktyce
2. Strategia różnicowania cen
Ma zastosowanie w okresach
sezonowego spadku
zainteresowania pewnymi
usługami bądź też w sytuacji
jego gwałtownego wzrostu, np.
w okresach świątecznych
33
Strategie cenowe o największym
zastosowaniu w praktyce
3. Strategia ceny negocjowanej
Stosowana zwłaszcza w
przypadku stóp procentowych i
wysokości prowizji bankowych.
34
Strategie cenowe o największym
zastosowaniu w praktyce
4. Strategia kompensacyjna
Dla usług podstawowych bank
ustala cenę na niskim poziomie w
celu zwiększenia zainteresowania
klientów, w przypadku usług
dodatkowych (uzupełniających)
cena ta wzrasta.
35
Strategie cenowe o największym
zastosowaniu w praktyce
5. Strategia ceny preferencyjnej
Stosowana w przypadku usług,
których cena jest dotowana z
budżetu państwa, np. kredyty
preferencyjne dla rolnictwa.
36
Strategie cenowe o największym
zastosowaniu w praktyce
6. Strategia wysokich cen
Dotyczy usług, których nie
oferują banki konkurencyjne; w
tym przypadku ma miejsce
maksymalizacja dochodów
banku w możliwie krótkim
czasie.
37
Strategie cenowe o największym
zastosowaniu w praktyce
7. Strategia penetracji rynku
Cena jest niższa niż w
przypadku konkurencji, ma na
celu pozyskanie klientów, wzrost
przewagi konkurencyjnej oraz
ukształtowanie korzystnego
wizerunku banku.
38
Strategie cenowe o największym
zastosowaniu w praktyce
8. Strategia ceny promocyjnej
Stosowana w przypadku
wprowadzania nowej usługi,
uruchamiania placówki banku.
39
Strategie cenowe o największym
zastosowaniu w praktyce
9. Strategia ceny wyrównanej
Cenę usług sprowadza się do
poziomu konkurencji.
40
Strategie cenowe o największym
zastosowaniu w praktyce
10. Strategia ceny
psychologicznej
Dotyczy sposobu ustalania ceny
w taki sposób, aby była ona
postrzegana jako niższa, niż w
rzeczywistości, np. odsetki od
kredytów płacone z góry.
41
Czynniki warunkujące ceny
depozytów
Rynkowa stopa procentowa (będącą
odzwierciedleniem ceny pieniądza-koszt
środków pozyskiwanych przez bank na
rynku).
Koszty operacyjne usługi
Udział w kosztach ogólnych
Planowany zysk z danej operacji
Koszty tworzenia rezerw
obowiązkowych
Kondycja finansowa banku
42
Metody ustalania cen kredytów
1.
Metoda narzutu kosztów
2.
Metoda lidera cenowego
3.
Metoda oceny korzyści
43
Metoda narzutu kosztów
Przy tej metodzie brane są pod
uwagę wszystkie elementy
składowe ceny, głównie koszt
pozyskania funduszy przez
bank, stosunek marży do zysku
oraz marżę za ryzyko i czas na
jaki zostaje udzielony kredyt.
44
Metoda „lidera cenowego”
Przy tej metodzie punktem
odniesienia jest cena
„najtańszego” kredytu,
udzielanego najlepszym i
godnym zaufania klientom; bank
dolicza do niej marżę za
ponoszone ryzyko oraz marżę
zależną od długości okresu
kredytowania.
45
Metoda oceny korzyści
Bank ocenia rentowność
udzielenia kredytu danemu
klientowi przy uwzględnieniu
potencjalnych dochodów i
wysokości poniesionych kosztów.
46
„Godzenie interesu banku z
oczekiwaniami klienta”
1.
Cena usługi bankowej jest
wynikową wielu czynników np.
niska stopa procentowa
kredytu jest kompensowana
przez bank wyższymi
prowizjami i opłatami za
poszczególne etapy oceny
zdolności kredytowej klienta.
47
„Godzenie interesu banku z
oczekiwaniami klienta”
2. W każdym przypadku na poziom
cen usług bankowych istotnie
wpływa sytuacja na rynku
finansowym; przykładowo
połączenie wysokości stopy
procentowej ze stopą na rynku
międzybankowym stwarza bankowi
szansę, że klient zrozumie i
zaakceptuje cenę usługi
48
„Godzenie interesu banku z
oczekiwaniami klienta”
3. Banki z reguły dążą, aby ceny
świadczonych usług mogły
zapewnić pokrycie
towarzyszących im usług.
Polityka promocji
banków
Promocja to wszelkie środki taktyczne i
strategiczne, które są podejmowane przez
przedsiębiorstwo w celu umocnienia jego
pozycji na rynku i aktywizacji sprzedaży
produktów.
51
Realizacja funkcji promocji
odbywa się poprzez:
informowanie o produkcie,
warunkach jego zakupu i o
sprzedawcy,
działania wspierające sprzedaż.
52
Promocja mix
reklama
aktywizacja
sprzedaży
sprzedaż
bezpośrednia
public relations
53
Czynniki mające wpływ na
wybór formy promocji
rodzaj produktu
cykl życia produktu
cel promocji
typ odbiorcy
ograniczenia prawne
czas na przygotowanie i
realizację programu promocji
faza cyklu transakcyjnego
54
Specyfika i zadania promocji
usługi bankowej
Usługa bankowa jest niematerialna i odnosi
się do wykorzystania pieniądza jako
szczególnego towaru i stąd trudności
porównań jej z innymi produktami. W
większości przypadków jest to usługa
skomplikowana i wymagająca wyjaśnień oraz
instrukcji dla nabywcy w znacznie większym
stopniu niż w przypadku dóbr materialnych.
55
Specyfika i zadania promocji
usługi bankowej
Produkty bankowe są środkami
do realizacji innych celów, a ich
znaczenie przejawia się w tym,
że współcześnie bez współpracy
z bankiem nie może
funkcjonować żadne
przedsiębiorstwo.
56
Specyfika i zadania promocji
usługi bankowej
Słownictwo fachowe używane w
bankach jest często
niezrozumiałe dla przeciętnego
klienta, a nawet odstrasza go.
57
Z badań przeprowadzonych w krajach
o gospodarce rynkowej wynika, że
przeciętny kontakt klienta z bankiem
jest znacznie dłuższy niż w przypadku
dóbr materialnych. Tylko ok. 5%
klientów rocznie zmienia bank. Im
więcej usług bankowych klient
nabywa w banku, tym
prawdopodobieństwo jego utraty jest
mniejsze
Specyfika i zadania promocji
usługi bankowej
58
Zadania polityki promocji
banku
Przekazanie informacji i
rozwijanie wiedzy o produktach
bankowych.
Tworzenie i umacnianie
pozytywnego obrazu banku.
Rozwijanie popytu na produkty
bankowe
59
Etapy polityki promocji banku
Badania rynku na którym bank
funkcjonuje
Określenie celów działań
promocyjnych
Określenie adresatów -
odbiorców promocji
Ustalenie i charakterystyka
elementów programu promocji
60
Etapy polityki promocji banku
Przeprowadzenie testów dla
poszczególnych elementów
programu promocji
Realizacja programu promocji,
kontrola efektów.
61
Reklama produktów
bankowych - jej etapy i rodzaje
Reklama to płatna, bezosobowa
forma prezentacji i popierania
sprzedaży produktów
pionierska
konkurencyjna
przypominająca
62
Etapy akcji reklamowej banku
Ustalenie celu reklamy
Określenie nośników reklamy
Określenie treści przekazu
reklamowego
Ustalenie budżetu reklamy
Testowanie akcji reklamowej
Realizacja kampanii reklamowej
i badanie jej efektów
63
Ustalenie celu reklamy
Celem może być:
wspieranie wprowadzenia na rynek
nowego produktu,
zwiększenie sprzedaży usługi
bankowej w okresach spadku wielkości
sprzedaży,
przedłużenie cyklu życia produktu
bankowego
poinformowanie klientów o nowych
punktach obsługi
64
Określenie nośników reklamy
Prasa codzienna
Czasopisma
Plakaty
Ulotki
Informatory
Radio, TV
Internet
65
Wykorzystana literatura
Korenik D. (red. nauk.).,
Innowacyjne usługi banku.
Warszawa 2006.
Grzywacz J., Marketing w
działalności banku. Warszawa 2006.
Współczesna ekonomika usług.
Praca zbiorowa, Warszawa 2005.