Degradacja środowiska

glebowego

Pojęcie degradacji gleb łączymy zwykle z obniżeniem zdolności do
produkowania odpowiedniej ilości i jakości plonów

FAO (1993) – Degradacja gleb jest sumą oddziaływania na gleby
czynników geologicznych, klimatycznych, biologicznych oraz
gospodarczej działalności człowieka, które prowadzą do degradacji
fizycznej, chemicznej i biologicznej potencjalnych zasobów
glebowych, a więc do zagrożenia bioróżnorodności i przeżycia
społeczności ludzkiej.

Zgodnie z klasyfikacją USA

Gleba jest naturalnym ciałem przyrody, które zaopatruje rośliny w
ich wzroście i rozwoju w wodę, składniki odżywcze i stanowi
podłoże fizyczne ich bytowania, a także nabywa swoistych
właściwości wynikających z oddziaływania na materiał macierzysty
klimatu, organizmów żywych, reliefu oraz skutków gospodarczej
działalności człowieka w ciągu określonego czasu.

e

M

at

er

ia

ły

m

ac

ie

rz

ys

te

(L

o

)

S

kł

ad

m

in

er

a

lo

g

ic

zn

y

W

ła

śc

iw

o

ś

ci

c

h

em

ic

zn

e,

f

zy

cz

n

e

i

in

n

e

O

rg

an

iz

m

y

ży

w

e

(

P

o)

F

lo

ra

F

au

n

a

Rys. 1. Diagram układu sześciu czynników glebotwórczych warunkujących

rozwój środowiska glebowego

W układzie elementów środowiska przyrodniczego gleba zajmuje
pozycję szczególną; z jednej strony jako element tego
środowiska jest kształtowana przez to środowisko, a z drugiej
zaś - jest elementem współkształtującym środowisko
przyrodnicze. Dlatego też należy ją traktować nie tylko jako
podłoże wzrostu i rozwoju roślin, ale przede wszystkim jako
naturalny filtr, reaktor, rezerwuar składników oraz dystrybutor
wody i gazów szklarniowych na powierzchni Ziemi (IG-B 1992,
Marcinek 1998, Yaalon 1996). W systemie globalnych zmian
zachodzących na powierzchni Ziemi, gleba zajmuje pozycję
centralną, spajającą fizyczny system klimatu z
biogeochemicznym systemem obiegu energii i przepływu
materii (IG-B 1992, Marcinek 1998)

Do oszacowania degradacji środowiska glebowego należy wziąć
pod uwagę przede wszystkim jej:

Jakość

Produktywność

Elastyczność

Trwałość

Odporność na czynniki degradujące