Etyka w biznesie
Dr Sławomir Winch
08.05.2010r.
Termin egzaminu –
22.06. (wtorek) g.
19.00. Aula IV
Termin „zerowy”
05.06.2010r.
Aula III g.17.10.
Wolność negatywna
Brak zewnętrznego przymusu:
- egoizm prawomocną postawą
moralną,
- narzędzie w walce o kształt reguł
ogólnych,
- promocja indywidualizmu.
Negatywna wolność
gospodarcza
• Minimalizacja roli ingerencji
państwa
• Sprawność w realizacji bogactwa
• Kalkulacja ekonomiczna
Jakie są konsekwencje
dominacji wolności
negatywnej dla
przedsiębiorstwa?
Konsekwencje
• Rozmycie odpowiedzialności
• Tworzenie grup partykularnych
interesów
• Rozrost biurokracji - korupcja
• Brak trwałych odniesień moralnych
• Egalitaryzm – zanik konkurencyjność
• Relacje z otoczeniem – koszty, brak
zaufania
• Chaos, anarchia
Wolność pozytywna
Zespół sprawności i środków
pozwalających osiągać
zamierzone cele:
• nierówność,
• mobilność pracowników,
• konflikt, rywalizacja.
Jakie są konsekwencje
dominacji wolności
pozytywnej dla
przedsiębiorstwa?
Konsekwencje
• Podejmowanie ryzyka –
odpowiedzialności
• Nierówności
• Rola kompetencji i innych zasobów
• Niestabilność zatrudnienia
• Poszukiwanie trwałych odniesień
moralnych – budowanie koalicji
(klastry)
• Tworzenie reguł stabilizujących system
• Kalkulacja zysków i strat
Prywatyzacja 1991
wolność negatywna vs wolność
pozytywna
Kategorie
Wskazanie
procentowe
Zwiększenie
samodzielności
decyzyjnej
65,6
Rozszerzenie rynków
zbytu
55,7
Wzrost płac
55,7
Zwiększenie zysków
52,0
Zmniejszenie popiwku
50,8
Tabela. Czynniki wpływu na decyzje o prywatyzacji
Kto, Pana (i) zdaniem, najbardziej korzysta na prywatyzacji?
Liberalizm vs komunitaryzm
Liberalizm
Komunitaryzm
Jednostka angażuje się w
otocznie na tyle, na ile
leży to w jej interesie
Wolność jednostki
wymaga zaangażowania
w otoczenie
Dowolny stopień
nierówności
ekonomicznej
Ograniczony stopień
nierówności
ekonomicznej
Dobro jednostki ≠ dobra
wspólnoty
Dobro jednostki = dobro
wspólnoty
Ustalanie reguł -
indywidualizm
Ustalanie reguł -
wspólnota
Neutralna rola państwa
Neutralna rola państwa
Jednostka sama określa
swoje obowiązki
Wspólnota określa
obowiązki jednostki
Kto zawinił? – wypowiedzi z forum
Czy reklamy papierosów są etyczne?
• Tak nikt nikogo nie zmusza, reklama dźwignią handlu
i informacji, tak pomiędzy 23.00 - 5.00; ponieważ nie
jest prawnie zakazana. Taki sam produkt jak inny –
inne też szkodzą. Ograniczenia reklamy.
Ograniczenia nie są skuteczne.
• Jeżeli nie naruszają norm społecznych (np. nie godzą
w godność ludzi) to tak, media są dla wszystkich
• Reklama etyczna – brak informacji
nieetycznych
• Nie – kłócą się z etyką, moralnością, są groźne
dla dzieci, chodzi wyłącznie o zyski firm
• Nie – ponieważ są używką, zniekształcają
skutki palenia – tworzą świat, który nie istnieje
Kto zawinił? – wypowiedzi z
forum
Czy firmy tytoniowe powinny być bardziej
odpowiedzialne za informowanie o zagrożeniach oraz
czy powinny zniechęcać do tego nałogu?
Tak – pełna informacja, zdjęcia.
Firma nie będzie zniechęcać do
swojego wyrobu. Zniechęcać
mają inne organizacje.
Kto zawinił? – wypowiedzi z
forum
Czy ostateczną siłą zabezpieczającą
konsumentów powinien być
ustawodawca?
• Tak – powinien zabezpieczać. Przepisy plus
egzekucja prawa. Waga świadomości
ludzi.
• Nie – konsument sam się powinien
zabezpieczać, wszystko w rękach ludzi
• Nie – jest to indywidualna sprawa każdego
Komunitaryzm vs
liberalizm
Komunitaryzm – wymiar
przedsiębiorstwa
Literatura do wykładu
Gawkowska A., Filozofia lokalności. Wybrane argumenty teorii
komunitarystycznych, w: J. Kurczewski /red./, Lokalne społeczności
obywatelskie, Uniwersytet Warszawski ISNS, Warszawa 2003.
Legutko R., Traktat o wolności, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2007.
Opinie o prywatyzacji, Komunikat z Badań, CBOS, Warszawa, październik
2003/2009.
Ruszkowski P., Prywatyzacja pracownicza, ale jaka, „Rzeczpospolita”,
26.03.2010, s. B13.
Winch S., Procesy prywatyzacji w ocenie pracowników – wyniki badań w
latach 1990-2003, w: S. Walukiewicz /red./, Współczesne zarządzanie,
CBPiZ PAN, Warszawa 2004.