Diagnostyka

ciąży

Domyślne objawy

ciąży

(zmiany

samopoczucia)

1. Nudności, wymioty
2. Zmiany łaknienia
3. Zawroty głowy, omdlenia
4. Częste oddawanie moczu
5. Zaparcia

Prawdopodobne objawy

ciąży (zmiany w narządach

płciowych)

1. zatrzymanie miesiączki
2. powiększenie macicy
3. rozpulchnienie macicy
4. powiększenie sutków
5. zasinienie pochwy i przedsionka

pochwy

6. pigmentacja linii białej i otoczek

brodawek

Pewne objawy ciąży

(zmiany w drugiej

połowie ciąży)

1. Wysłuchiwanie czynności

serca płodu

2. Wysłuchiwanie, wyczuwanie

i oglądanie ruchów płodu

3. Wyczuwanie części płodu

Próby ciążowe

– Specyficzna próba ciążowa

- polega na

oznaczeniu jakościowym gonadotropiny
kosmówkowej w moczu

– Radioimmunologiczne oznaczenie podjednostki

β-hCG

w surowicy kobiety ciężarnej

– Oznaczenie receptorów β-hCG

- za pomocą

tego badania można stwierdzić receptory β-
hCG, które znajdują się w blastocyście już w 5
dniu od zapłodnienia.

Ultrasonografia

za pomocą tej metody można

najwcześniej uzyskać

potwierdzenie ciąży. Umożliwia

uwidocznienie pęcherzyka

ciążowego już w 5 tygodniu ciąży,

określenie jego lokalizacji, a w

późniejszym okresie ciąży-ocenę

poszczególnych elementów jaja

płodowego.

Reguła Nägelego

TERMIN PORODU=

pierwszy dzień
ostatniej miesiączki – 3
m-ce + 7 dni + 1 rok

Wizyty kontrolne

1. Ciąża niepowikłana
co 4 tyg. do 28-30 Hbd
co 2 tyg. do 36 Hbd
co 1 tyg. do porodu

2. Ciąża wysokiego ryzyka

Opieka nad

ciężarną

1. Wywiad
a) ustalenie terminu porodu
b) wywiad położniczo-ginekologiczny
c) przebyte choroby i czynniki ryzyka
d) wywiad rodzinny

Monitorowanie matki i

płodu

• I trymestr ciąży (10-14 Hbd)
Badanie ogólne podmiotowe i przedmiotowe
Wzrost, masa ciała, RR
Badanie ginekologiczne (we wzierniku i

dwuręczne)

Badanie cytologiczne
Morfologia krwi, badanie moczu
Grupa krwi i Rh, WR, HBs
Toxoplazmoza, cytomegalia
Badanie stężenia glukozy we krwi na czczo
USG

Monitorowanie matki i

płodu-cd

• II trymestr ciąży (14-26 Hbd)
Badanie ogólne podmiotowe i

przedmiotowe

Masa ciała, RR
Badanie ginekologiczne (we wzierniku i

dwuręczne)

Morfologia krwi, badanie moczu
24-28 Hbd-badanie poziomu glukozy 1

godz. po podaniu doustnym 50g glukozy

USG

Monitorowanie matki i

płodu-cd

• III trymestr ciąży (26-42 Hbd)
Badanie ogólne podmiotowe i

przedmiotowe

Masa ciała, RR
Morfologia krwi, badanie moczu, antygen

HBs, WR

Badanie ginekologiczne
Badanie położnicze zewnętrzne
Ocena wymiarów miednicy
Ocena ruchów płodu
USG, KTG

Zmiany

zachodzące w

organizmie

kobiety pod

wpływem ciąży

Zmiany w układzie

oddechowym

• Zmniejszenie objętości

zalegającej płuc

• Powiększenie objętości

oddechowej

• Wzrost wentylacji minutowej
• Niższe stężenie CO2 w krwi matki

Układ sercowo-

naczyniowy

• Wzrost objętości krwi krążącej
• Zwiększenie objętości minutowej

serca

• Wzrost HR
• Spadek oporu obwodowego w II

trymestrze i spadek RR

• W zaawansowanej
ciąży wzrost RR

Zmiany

hematologiczne

• Spadek stężenia hemoglobiny,

Fe, ferrytyny

• Obniżenie wartości hematokrytu
• Wzrost liczby leukocytów
• Zwiększone ryzyko zakrzepicy

(wzrost ilości fibrynogenu (cz I),

cz. IV, VI, VII, VIII),

a obniżenie
aktywności cz. IX, XII

Układ pokarmowy

• Zmniejszone napięcie mięśniówki

gładkiej

• Refluks żołądkowo-przełykowy
• Spowolnienie perystaltyki jelita

cienkiego i wydłużony czas
wchłaniania

• Wydłużony czas opróżniania żołądka
• Wzrost apetytu i pragnienia

Układ moczowy

• Poszerzenie moczowodu i

miedniczki nerkowej, zwłaszcza
po stronie prawej

• Wzrost przepływu nerkowego
• Częstsze oddawanie moczu
• Obniżenie progu nerkowego dla

glukozy

Układ rozrodczy

•Wzrost wielkości i ilości włókien

mięśniówki gładkiej macicy

•Przekrwienie pochwy i szyjki

macicy

•Proliferacja tkanki gruczołowej i

przewodów wyprowadzających
piersi

Zmiany

endokrynologiczne

•Wzrost wydzielania

progesteronu, estrogenów,

kortyzolu, aldosteronu, reniny,

gonadotropiny kosmówkowej

(HCG), laktogenu łożyskowego

(HPL), relaksyny, prolaktyny

•Obniżone wydzielanie FSH, LH.

Biofizyczne metody

monitorowania

ciąży

Biofizyczne metody

monitorowania ciąży.

1) Testy niestresowy
A) Ocena ruchów płodu
B) Zapis kardiotokograficzny (KTG)

 Test reaktywny
 Test niereaktywny
 Test wątpliwy

Ocena ruchów

płodu

Do praktyki klinicznej

wprowadzono kilka schematów

liczenia ruchów płodu, ale nie

określono dotąd optymalnej

liczby ruchów płodu ani czasu

liczenia tych ruchów.

Krótki kurs KTG

1) Podstawowa częstość uderzeń serca

płodu

 normokardia
 bradykardia
 tachykardia

2) Zmienność częstości uderzeń serca

płodu

 akceleracja
 deceleracja

(wczesna, późna, zmienna)

3) Czynność skurczowa macicy

Cechy prawidłowego KTG

Podstawowa częstość
uderzeń

110-150/min

Zmienność

długoterminowa:

amplituda

5-25 uderzeń/min

Zmienność
krótkoterminowa

Występuje (>4 ms)

Zmiany okresowe:

akceleracje 2 lub więcej w 10 min

„oknie” zapisu

deceleracje Brak lub sporadyczne,

bardzo krótkie i łagodne

Cykliczność w
występowaniu akceleracji i
zmienności częstości
uderzeń serca

20-40 min okresy
naprzemiennego wzrostu
oraz zmniejszenia
aktywności płodu.

Profil biofizyczny

płodu wg Manninga

1)

Test niestresowy

2) Ruchy oddechowe płodu
3) Ruchy płodu
4) Napięcie mięśniowe
5) Ocena objętości płynu

owodniowego

Biofizyczne metody

monitorowania

ciąży-cd

3)

Testy stresowe

A) Test oksytocynowy



Test negatywny



Test pozytywny



Hiperstymulacja



Test nieudany

B) Inne (akustyczny test

stymulacyjny, stymulacja brodawek

sutkowych)

Zasady badania USG ok.

10 + tydzień ciąży

• Potwierdzenie żywej ciąży i jej

lokalizacja

• Ocena wieku płodowego
• Rozpoznanie anomalii na podstawie

badania przezierności karku (NT) oraz

długości kości nosowej (NB)

• Ciąża pojedyncza lub mnoga
• Lokalizacja trofoblasu
• Ocena macicy i przydatków

Zasady badania USG ok.

20 + tydzień ciąży

• Biometria płodu
• Badanie struktur anatomicznych

płodu (główki, klatki piersiowej i
serca, jamy brzusznej, kręgosłupa,
kończyn dolnych i górnych)

• Ocena łożyska i ilości płynu

owodniowego

• Ocena morfologii pępowiny

Zasady badania USG ok.

30 + tydzień ciąży

• Położenie płodu
• Zmiany w łożysku
• Ocena ilości płynu owodniowego
• Ocena biometrii płodu z

szacunkowym określeniem masy
ciała płodu

Biometria płodu

• FHR-średnia częstość akcji serca

płodu

• CRL-wymiar ciemieniowo-siedzeniowy
• BPD-wymiar dwuciemieniowy
• HC-obwód główki
• AC-obwód brzucha
• FL-długość kości udowej
• AFI-ilość płynu owodniowego

Badanie metodą

Dopplera

• Definicja-Jest to ultrasonograficzna

metoda oceny szybkości przepływu krwi
w sercu i naczyniach krwionośnych.

• Badaniu poddawane są:
Serce płodu
Tętnice maciczno-łożyskowe
Naczynia pępowinowe
Aorta płodu
Tętnice środkowe mózgu płodu.

Badanie metodą

Dopplera

• Ostatnio wiele uwagi poświęca

się układowi żylnemu płodu,
badając przepływ krwi w żyle
pępowinowej, przewodzie
żylnym oraz żyle głównej
dolnej.

Badanie metodą

Dopplera

• Ultrasonografia dopplerowska

opiera się na analizie prędkości

fali przepływu, która jest

określana przez

indeks pulsacji

(PI),

• indeks oporu (RI)

oraz

• wskaźnik skurczowo-

rozkurczowy (S/D).

Badanie metodą

Dopplera

Najczęstszymi wskazaniami do

badań dopplerowskich są;

• wewnątrzmaciczne zahamowanie

wzrostu,

• nadciśnienie indukowane ciążą,
• podejrzenie wady serca płodu oraz
• obciążony wywiad położniczy i

rodzinny.