Zarządzanie projektem

1

2. CO TO

JEST

PROJEKT?

Zarządzanie projektem

2

Projekt

jest to przedsięwzięcie, które:



ma początek i koniec,



zostało zaplanowane,



jego przebieg jest kontrolowany,



powinno doprowadzić do pozytywnego

skutku,



tworzy nową jakość.

Projekt = złożone

przedsięwzięcie

Zarządzanie projektem

3

project (angielskie) -› przedsięwzięcie
(polskie)

project management
-› zarządzanie (kierowanie)
przedsięwzięciem

projekt (polskie) -› design (angielskie)

- efekt pracy projektanta

w projektowaniu technicznym

Zarządzanie projektem

4

Projekt wymaga:



różnorodnych umiejętności,



wielorakich związków,



zasobów:

pieniędzy,materiałów,ludzi.

Rezultatem projektu jest

wprowadzenie zmiany.

Projekty

wewnętrzn

e

Projekty

zewnętrzn

e

Projekty

zorientowane

procesowo

Projekty

zorientowane

obiektowo

Projekty

innowacyjn

e

Projekty

o niskim

stopniu

nowości

Projekty

duże

Projekty

średnie

Projekty

małe

Według

pochodzenia

bodźca

Według

orientacji

Według

stopnia

innowacyjnoś

ci

Według

rozmiaru

Rodzaje

projektów

Wielkość projektów

Liczebność

zespołu

projektoweg

o

Wielkość

projektu

Koszt

projektu, mln

zł

Pracochłonno

ść projektu,

osobolata

< 6

Projekt mały

< 0,2

< 0,4

6 – 50

Projekt

średni

0,2 – 20

0,4 – 50

> 50

Projekt duży

> 20

> 50

Zarządzanie projektem

7

Przykłady projektów:

1.

Napisanie pracy dyplomowej

lub doktorskiej.

2.

Planowanie szkolenia

lub konferencji.

3.

Remont mieszkania.

4.

Przeprowadzka.

5.

Wprowadzenie nowego

produktu

lub usługi.

6.

Wprowadzenie zmian do

systemu zarządzania w

organizacji.

7.

Stworzenie nowego systemu

komputerowego.

8.

"Apollo" - wysłanie człowieka

na księżyc.

Zarządzanie projektem

8

Cechy przedsięwzięcia

, które

powodują, iż można go określić
jako

projekt

:



jest zorientowane na cel,



obejmuje skoordynowane ze

sobą
działania,



ma skończony czas trwania,



jest działaniem wyjątkowym,

a nie powtarzalnym.

Zarządzanie projektem

9

Zorientowanie projektu na cel

-› dążenie do osiągnięcia celu projektu
napędza cały projekt,
-› osiągnięciu celu służą wszystkie
wysiłki związane z planowaniem
i realizacją poszczególnych działań.

Zorientowanie projektu na cel
ma ważne konsekwencje dla
procesu zarządzania projektem
-› kluczowym elementem tego
procesu staje się właściwe
określenie celów.

Zarządzanie projektem

10

Realizacja projektu

-› dążenie do osiągnięcia starannie
dobranych celów.

Postęp w realizacji projektu
-› osiąganie celów pośrednich
i dotarcie do celu
podstawowego.

Zarządzanie projektem

11

Jasne formułowanie celu

-› pięć różnych osób w jednakowy

sposób zinterpretuje jego sens,

-› możliwa jest weryfikacja celu -

sformułowanie celu w
kategoriach wymiernych.

Realność osiągnięcia celu

-› weryfikuje "kontrakt"

pomiędzy kierownictwem
organizacji
a wykonawcami projektu.

Zarządzanie projektem

12

Metoda

zarządzania przez cele

(MBO - management by objectives)
-› ułatwia ustalanie i osiąganie celów.

Istota metody MBO

-› jasne określenie celów:

dążeń, zamiarów,
wymagań, "kamieni
milowych",

-› upewnienie się, że możliwe

jest ich osiągnięcie.

13

Zarządzanie projektem

Używaj celów, żeby
zogniskować projekt.

Russell Darnall

Zarządzanie projektem

14

Koordynacja powiązanych ze sobą działań

-› projekt jest swego rodzaju
systemem, to znaczy całością
składającą się z powiązanych
ze sobą części - przydatna może
być analiza systemowa.

Zarządzanie projektem

15

Ograniczony czas trwania

-› każdy projekt ma jasno

zdefiniowany początek oraz
koniec,

-› istotna część wysiłków

związanych z realizacją projektu
polega
na dążeniu do zakończenia go
w założonym czasie,

-› harmonogram realizacji

projektu pomaga zakończyć jego
realizację w założonym czasie.

Zarządzanie projektem

16

Wyjątkowość projektu

-› każdy projekt jest do pewnego

stopnia przedsięwzięciem
niepowtarzalnym i jedynym
w swoim rodzaju,

-› niepewność informacji i ryzyko

niepowodzenia są znacznie
większe - dotychczasowe
doświadczenia nie w pełni
mogą być przydatne.

Proces a projekt

Proces:

Projekt:

-ukierunkowany

na stabilizację,

-sytuacje rutynowe,

-istnieje system

zarządzania,

-zmiany są

wprowadzane w
sposób ewolucyjny,

-kierownictwo

sporadycznie
steruje procesem.

-ukierunkowany na

zmiany,

-nowa sytuacja,

-system

zarządzania jest
tworzony,

-wywołuje

gruntowne zmiany,

-kierownictwo

bierze aktywny
udział
w realizacji.

Zarządzanie projektem

18

Organizacje zorientowane na
procesy:

bank, biuro, zakład produkcyjny.

Organizacje zorientowane na
projekty:

zakład badawczo – rozwojowy,
firma konsultingowa, firma
budowlana,
firma komputerowa.

Zarządzanie projektem

19

Zarządzanie
przedsiębiorstwem przez
projekty ->

polega na traktowaniu wielu
aspektów działalności
operacyjnej przedsiębiorstwa
w taki sposób,
w jaki traktuje się projekty i na
stosowaniu wobec nich zasad
zarządzania projektami.

Zarządzanie projektem

20

Organizacje zorientowane na

projekty ->

1.

Organizacje, które czerpią

dochody
z realizacji projektów dla innych
pomiotów: firmy
architektoniczne, inżynieryjne,
konsultingowe, budowlane, itd.

2.

Organizacje, które wprowadziły

metodę zarządzania przez
projekty.

Zarządzanie projektem

21

Projekt w organizacji
zorientowanej
na procesy zawsze wywołuje
konflikt z jej normalnym
funkcjonowaniem.

Im organizacja jest bardziej
zorientowana na procesy, tym
większy jest konflikt związany z
zarządzaniem projektem
-> zaburzające oddziaływanie
projektu
na pracę organizacji.

Zarządzanie projektem

22

Projekty -> problemy:

1.

Zarządzanie zmianami

->

opór

otoczenia

2.

Działalność wielokierunkowa

->

konflikt

3.

Termin realizacji i budżet

->

presja

4.

System wewnątrz

->

nieporozumienia

istniejącego systemu

5.

Spojrzenie w przyszłość ->

niepewność

Zarządzanie projektem

23

Program

-> zbiór (portfel)

określonych projektów, które:
- są ze sobą wzajemnie
powiązane,
- są planowane i zarządzane w
sposób
skoordynowany,
- wspólnie realizują cele
operacyjne
w ramach jednej nadrzędnej
strategii.

Projekt

-> uporządkowany

zbiór (zadań) działań, których
wspólna realizacja pozwala
osiągać ustalone cele.

Program a projekt

Zarządzanie projektem

25

International Project Management

Association

(IPMA)

Międzynarodowe Stowarzyszenie
Zarządzania Projektem:

– organizacja typu non-profit

założona
w 1965r. i zarejestrowana w
Szwajcarii,

– zrzesza 30 krajowych

organizacji członkowskich,

– rolą tej organizacji jest

promowanie zarządzania
projektami na arenie
międzynarodowej.

Zarządzanie projektem

26

W 1998 r. IPMA przyjęło koncepcję
uniwersalnego systemu certyfikacji
osób zaangażowanych w zarządzanie
projektami.

Korzyści z certyfikacji dla osób
zaangażowanych w zarządzanie
projektami:

a.

Możliwości poszerzenia i

pogłębienia wiedzy,
doświadczenia, zachowań
i postaw.

b.

Ustawiczne kształcenie.

c.

Poprawa jakości

zarządzania projektami.

d.

Poprawa skuteczności

osiągania celów
projektu.

Zarządzanie projektem

27

Korzyści

płynące z programów

certyfikacji:

a.

Dla osób zaangażowanych w

zarządzanie projektami:

potwierdzenie ich kwalifikacji
i kompetencji uznawanej na arenie
międzynarodowej.

b.

Dla dostawców usług zarządzania

projektami:

wykazanie

profesjonalizmu
ich pracowników.

c.

Dla klientów:

uzyskanie

przekonania odnośnie
wysokiego poziomu usług
w zakresie zarządzania
projektami.

Zarządzanie projektem

28

IPMA Competence Baseline
(ICB)

Wytyczne Kompetencji IPMA

National Competence Baseline
(NCB)
Wytyczne Kompetencji SPMP

Zarządzanie projektem

29

Poziomy certyfikacji IPMA

Poziom A: Certyfikowany Dyrektor

Projektu

– powinien posiadać umiejętność

kierowania wszelkimi projektami w
firmie lub wszystkimi projektami w
ramach programu.

Poziom B: Certyfikowany Kierownik

Projektu

– powinien posiadać umiejętność

samodzielnego zarządzania złożonymi
projektami.

Zarządzanie projektem

30

Poziomy certyfikacji IPMA

Poziom C: Certyfikowany

Profesjonalista
Zarządzania Projektami

– powinien posiadać umiejętność

samodzielnego zarządzania prostymi
projektami oraz asystowania
kierownikowi złożonego projektu.

Poziom D: Certyfikowany Praktyk

Zarządzania
Projektami

– powinien posiadać wiedzę na

temat zarządzania projektami we
wszystkich aspektach.

Zarządzanie projektem

31

www.spmp.org.pl

Zarządzanie projektem

32

Korzyści z członkostwa w SPMP:

1.

Kontakty osobiste z project

menedżerami.

2.

Wymiana doświadczeń w grupach

regionalnych.

3.

Możliwość doskonalenia swojej

wiedzy.

4.

Możliwość korzystania z

zasobów wiedzy i kontaktów
SPMP oraz IPMA.

5.

Dostęp do biuletynów IPMA i

SPMP.

6.

Dostęp do bazy danych firm

poszukujących project
menedżerów.

7.

Dostęp do wyników badań

prowadzonych w zakresie
zarządzania projektami.

Zarządzanie projektem

33

Project Management Institute
(PMI)

A Guide to the Project
Management Body of
Knowledge -> PMBOK Guide,
2000 Edition

Zarządzanie projektem

34

Tymczasowość
przedsięwzięcia ->
ma określony termin
rozpoczęcia
i zakończenia.

Definicja projektu wg PMBOK ->

Projekt jest to tymczasowe
przedsięwzięcie podejmowane w celu
wytworzenia unikalnego wyrobu lub
dostarczenia unikalnej usługi.

Unikalność wyrobu lub usługi
->
wytwarzane wyroby lub
usługi różnią się pod
pewnymi względami od
istniejących.

Zarządzanie projektem

35

Zarządzanie dużym projektem

na przykładzie programu

restrukturyzacji

górnictwa węgla kamiennego

w Polsce w latach 1998 – 2002

Zarządzanie projektem

37

Projekt jako przedsięwzięcie:

-posiada początek i koniec,
-powinno doprowadzić do pozytywnego

skutku,

-zostało zaplanowane,
-jego przebieg jest kontrolowany.

Cechy charakterystyczne
projektu:

- ma skończony czas

trwania,

- jest zorientowany na cel,
- obejmuje skoordynowane

ze sobą działania,

- jest działaniem

wyjątkowym
i niepowtarzalnym.

Zarządzanie projektem

38

Zorientowanie projektu na cel
jest jego najbardziej
charakterystyczną cechą i
“napędza” cały projekt.

Zarządzanie projektem

39

Program restrukturyzacji
górnictwa węgla kamiennego w
Polsce w latach 1998–2002 –
przykład zarządzania projektem.

Zarządzanie projektem

40

Cechy charakterystyczne tego projektu są
następujące:

1.

Okres realizacji projektu 5 lat – lata

1998 – 2002.

2.

Realizacja projektu była

zorientowana
na doprowadzenie górnictwa do
stanu rentownej działalności.

3.

Program obejmował

skoordynowane
ze sobą działania w zakresie:
restrukturyzacji finansowej,
restrukturyzacji zatrudnienia,
likwidacji kopalń i inne.

4.

Program był działaniem

wyjątkowym
i niepowtarzalnym w
odniesieniu do
sytuacji górnictwa węgla
kamiennego
w Polsce w końcu 1997 r.

Zarządzanie projektem

41

Projekt posiadał początek i
koniec.

Rząd RP przyjął program reformy
górnictwa węgla kamiennego
30.06.1998 r.
Sejm uchwalił ustawę wspierającą
realizację programu 26 listopada
1998 r.

Program rządowy i ustawa
sejmowa straciły ważność
31.12.2002 r.

Zarządzanie projektem

42

Realizacja projektu powinna
doprowadzić do pozytywnego
skutku.

W programie określono cele
ogólne
i cele cząstkowe realizacji
programu.
Celem głównym programu było
dostosowanie podmiotów
gospodarczych w górnictwie
węgla kamiennego do
efektywnego ekonomicznie
funkcjonowania
w warunkach gospodarki
rynkowej.

Zarządzanie projektem

43

Projekt jako przedsięwzięcie został
zaplanowany.

Rząd RP przyjął program, który
składał się
z następujących elementów:

1.

Restrukturyzacja finansowa

górnictwa.

2.

Likwidacja kopalń.

3.

Restrukturyzacja

zatrudnienia
w górnictwie.

4.

Aspekt regionalny reformy.

5.

Źródła i zasady

finansowania reformy.

Zarządzanie projektem

44

6.

Usprawnienie zarządzania w

górnictwie.

7.

Prywatyzacja w górnictwie.

8.

Prognoza wyników finansowych

górnictwa i efekty realizacji
reformy.

9.

Harmonogram realizacji

reformy górnictwa węgla
kamiennego
w latach 1998 – 2002.

Zarządzanie projektem

45

Przebieg realizacji projektu był
kontrolowany.

Został utworzony “Ośrodek
Zarządzania” realizacją programu
reformy,
który tworzyli:

- Minister Gospodarki,
- Komitet Sterujący,
- Państwowa Agencja

Restrukturyzacji Górnictwa
Węgla Kamiennego S.A.

Zarządzanie projektem

46

Sektorowy program restrukturyzacji

SPR:

-> projekt zmian w działalności sektora,

mający na celu dostosowanie
podmiotów do efektywnego
ekonomicznie funkcjonowania w
warunkach gospodarki rynkowej.

Cel generalny realizacji SPR:

-> podniesienie efektywności

ekonomicznej podmiotów w
sektorze do poziomu
umożliwiającego rentowną
działalność
w otoczeniu rynkowym.

Zarządzanie projektem

47

Zasadnicze funkcje SPR:

-> regulacyjna – wprowadza

instrumenty
i dodatkowe regulacje prawne
(ustawa) umożliwiające
przeprowadzenie restrukturyzacji
podmiotów w sektorze,

-> informacyjna – dostarcza

pożądanych informacji dla
podjęcia decyzji przez Rząd i
Parlament oraz zarządy i rady
nadzorcze spółek w sektorze.

Zarządzanie projektem

48

Wymagania dla sektorowego
programu restrukturyzacji SPR

1.

Poprawnie napisany i

skonstruowany.

2.

Zawiera jasno sformułowane

cele gospodarcze.

3.

Realny w realizacji.

4.

Gwarantowane są środki

finansowe wspierające jego
realizację.

5.

Posiada dodatkowe regulacje

prawne (ustawowe)
wspierające jego realizację.

6.

Utworzony zostanie "Ośrodek

Zarządzania" jego realizacją.

Zarządzanie projektem

49

Założenia

i koncepcja

programu

reformy

górnictwa

węgla

kamiennego

Ocena efektów

realizacji

programu

reformy

górnictwa

węgla

kamiennego

Zarządzanie dużym projektem

“Program reformy górnictwa węgla

kamiennego”

Etap 1:

Etap 2:

Tworzenie programu Realizacja
programu

Etapy w zarządzaniu dużym projektem:
“Program reformy górnictwa węgla
kamiennego”

Stan aktualny sektora

Tworzenie sektorowego programu

restrukturyzacji

Realizacja sektorowego programu

restrukturyzacji

Stan pożądany sektora

1. Opis stanu aktualnego sektora:
-> diagnoza i wnioski
2. Opracowanie programu
3. Akceptacja społeczna i polityczna
programu
4. Decyzje Rządu i Parlamentu RP:
-> dodatkowe regulacje prawne
(ustawowe)
-> środki finansowe na realizację
programu

1. Decyzje oraz działania rad nadzorczych

i zarządów spółek w sektorze

2. Działalność “Ośrodka Zarządzania”

realizacją programu:

-> monitoring realizacji programu
-> nadzór i kontrola realizacji programu

Zarządzanie projektem "restrukturyzacja górnictwa"

Potrzeba opracowania programu

0

Założenia i koncepcja programu reformy górnictwa

1 Diagnoza stanu górnictwa

2 Opracowanie programu

3 Uzgodnienie programu w Rządzie

4 Akceptacja społeczna programu

5 Akceptacja polityczna programu

6 Uchwalenie ustawy sejmowej

Realizacja programu

Kroki w realizacji projektu:“Tworzenie programu reformy

górnictwa”

Stan aktualny sektora -> diagnoza stanu i wnioski

Określenie założeń do programu i celów restrukturyzacji sektora

Analiza rynków i cen węgla

Określenie kosztów realizacji programu:

-> zasady i źródła finansowania programu

Prognoza wyników ekonomiczno-finansowych sektora:

-> przewidywane efekty realizacji programu

Harmonogram realizacji programu

Elementy programu

Restrukturyzacja
finansowa

Restrukturyzacja

techniczna

Restrukturyzacja
zatrudnienia

Restrukturyzacja

organizacyjna i zmiany

w systemie zarządzania

Prywatyzacja

Struktura sektorowego programu restrukturyzacji

górnictwa węgla kamiennego

Tworzenie programu

Projekt 1: Promocja programu

Projekt 2: Usprawnienie zarządzania w górnictwie

Projekt 3: Monitorowanie programu

Projekt 4: Kontrola realizacji programu

Projekt 5: Opracowanie biznes
planów spółek węglowych

Projekt 6: Wydatkowanie
środków budżetowych

Projekt 7: Restrukturyzacja zatrudnienia

Projekt 8: Likwidacja kopalń

Projekt 10: Zagospodarowanie
majątku kopalń likwidowanych

Projekt 9: Restrukturyzacja
finansowa

Efekty realizacji programu

System projektów

w realizacji programu

reformy górnictwa

węgla kamiennego

Struktura i kompetencje:

Podstawa prawna

działalności *

Minister Gospodarki

-> nadzór nad realizacją programu
-> nadzór właścicielski nad spółkami w sektorze
-> dysponowanie środkami z budżetu państwa na

wsparcie realizacji programu

art. 45, ust. 1
art. 48, ust. 1
art. 42, ust. 3

Komitet Sterujący

-> kontrola przebiegu realizacji programu
-> funkcje doradcze dla Ministra Gospodarki w zakresie

realizacji programu

art. 49, ust. 1 i 2

Państwowa Agencja Restrukturyzacji Górnictwa

Węgla Kamiennego S.A.

-> monitorowanie realizacji programu

art. 8, ust. 7
art. 34, ust. 1 i 2
art. 48, ust. 2

* Ustawa z dnia 26 listopada 1998r. o dostosowaniu

górnictwa węgla kamiennego do funkcjonowania w
warunkach gospodarki rynkowej oraz szczególnych
uprawnieniach i zadaniach gmin górniczych

Charakterystyka "Ośrodka Zarządzania”

realizacją programu restrukturyzacji górnictwa

węgla kamiennego

Zarządzanie projektem

55

Wnioski końcowe:

1.

W wyniku realizacji projektu

zatrudnienie w kopalniach
zmniejszyło się w ciągu pięciu
lat
o 102,6 tys. osób.

2.

Zostały zlikwidowane 23

kopalnie.

3.

Średni jednostkowy wynik na

sprzedaży węgla uległ
poprawie
z -22,61 zł/t w roku 1998 do
+7.04 zł/t w roku 2001.