Rehabilitacja w

chorobach naczyń:

cukrzyca

miażdżyca

choroba Beuergea

choroba

Raynauda

Wyk.:

Monika Danilewicz

Paulina Dębicka

Katarzyna Dębska

Lidia Car

Cukrzyca



Cukrzyca to jedna z bardziej podstępnych
chorób.

O tym, że na nią cierpimy dowiadujemy się
zazwyczaj dopiero wtedy, gdy jej stadium jest już
zaawansowane i pojawiają się groźne powikłania.
Nieleczona może powodować rozwój miażdżycy,
niedokrwienie i zawał serca, udar mózgu,
uszkodzenie siatkówki skutkujące ślepotą,
owrzodzenia, trudno gojące się rany itd. 





Według statystyk cierpi na nią ponad 2,5
miliona Polaków. Jest to jednak tylko
liczba osób, które są świadome choroby,
natomiast prawie tyle samo populacji
polskiej żyje z cukrzycą zupełnie nie
zdając sobie z tego sprawy.
Zaskakującym jest fakt, iż cukrzyca jest
trzecim w kolejności, zaraz za rakiem i
chorobami serca, powodem zgonów w
Polsce.



Cukrzyca jest chorobą, która, w dużym
uproszczeniu, jest efektem niedoboru w
organizmie insuliny, czyli hormonu
produkowanego przez trzustkę. Insulina ma
znaczący wpływ na to, jak przebiegają
procesy przemiany materii zachodzące u
człowieka, ponieważ bierze udział w ich
regulacji. W związku z brakiem tego
ważnego hormonu w organizmie dochodzi do
podwyższenia poziomu glukozy we krwi
(hiperglikemii).

Typy cukrzycy

Najczęściej pacjenci mają do czynienia z cukrzycą typu

2. Charakteryzuje się ona tym, że organizm produkuje

spore ilości insuliny, jednak nie jest ona w stanie

zamienić cukru na energię. Cukrzyca typu 2 dotyczy

przede wszystkim osób, które przekroczyły

czterdziesty rok życia, ale choruje na nią także coraz

więcej dzieci. Ma to związek z faktem, iż następuje

przejęcie zachodniego stylu życia razem z jego wadami

jakimi są niewątpliwie nadmierne spożywanie fast

foodów i brak aktywności fizycznej. Taki tryb życia

prowadzi do nadwagi, a nawet otyłości, co zwiększa

ryzyko zachorowania na cukrzycę.



Cukrzyca typu 1 występuje głównie u

dzieci i młodzieży, jest spowodowana,

odwrotnie niż w przypadku cukrzycy typu 2,

zbyt małą produkcją insuliny przez organizm

bądź zupełnym brakiem tego hormonu.

Podatność na obie te odmiany cukrzycy jest

dziedziczna. Cukrzyca ciężarnych trwa do

momentu urodzenia dziecka i jest zazwyczaj

spowodowana przez zmiany fizjologiczne

pojawiające się podczas okresu ciąży. U 1/3

do 1/2 ciężarnych, które przebyły ją podczas

ciąży z czasem rozwija się też cukrzyca typu

2.



Na cukrzycę wtórną można
zachorować np. po stosowaniu
niektórych leków w schorzeniach
układu krążenia lub poprzez
niedostateczne czy wadliwe
odżywianie się (przypadki
występowania tego typu cukrzycy
najczęściej w Azji, Afryce – krajach
słabo rozwiniętych).

Objawy oraz leczenie

Często cukrzyca zostaje rozpoznana przez przypadek, głównym

jej objawem jest bowiem podwyższone stężenie glukozy we krwi,

które na co dzień nie daje dokuczliwych objawów, zwłaszcza przy

cukrzycy typu 2. Charakterystyczne dla choroby mogą być:

wielomocz, wzmożone pragnienie, „wilczy głód’. Leczenie

cukrzycy polega przede wszystkim na przyjmowaniu leków

przeciwcukrzycowych lub insuliny (w zależności od typu choroby

i stanu pacjenta). Równie ważne jest dbanie o prawidłową wagę,

trzymanie się diety cukrzycowej oraz unikanie alkoholu,

papierosów i zdrowy tryb życia, Amerykańskie Towarzystwo

Diabetologiczne (American Diabetes Association, ADA) zaleca

utrzymywanie normalnej masy ciała, podejmowanie przynajmniej

2,5 godzin ćwiczeń fizycznych tygodniowo (szybki, nieprzerwany

spacer wydaje się wystarczający), ćwiczenia aerobowe,

ćwiczenia rozciągające, ćwiczenia izometryczne, trening kardio,

gimnastyka w wodzie,ćwiczenia oporowe. W życiu cukrzyka

ważna jest bezwzględna dyscyplina i samokontrola – dzięki

prawidłowemu leczeniu choroba nie będzie stanowić zagrożenia i

łatwiej będzie uniknąć groźnych powikłań.

Duże owrzodzenie stopy z widoczną
martwicą w przebiegu zespołu stopy
cukrzycowej

Dno oka w cukrzycy

Miażdżyca



Miażdżyca jest chorobą tętnic, polegającą
na powstaniu w ich błonie wewnętrznej i
środkowej zmian prowadzących do
zmniejszenia elastyczności ścian i
zwężających światło (przekrój) tych
naczyń. Procesy wywołujące miażdżycę
są skomplikowane i złożone. Miażdżyca
jest przyczyną wielu chorób układu
krążenia, jest główną przyczyną śmierci
mieszkańców krajów zachodnich.

Przyczyny miażdżycy



Część czynników, które podnoszą
ryzyko zachorowania na miażdżycę,
jest od nas niezależna. Są to
predyspozycje genetyczne,
zanieczyszczone środowisko, płeć i
wiek (częściej chorują mężczyźni).
Na większość czynników mamy
jednak realny wpływ.
Oto kilka z nich:



Korzystanie z używek: alkoholu, papierosów.
Szczególnie tytoń sprzyja powstawaniu
blaszek miażdżycowych. Warto pamiętać,
że dotyczy to nie tylko osób palących, lecz
także tzw. palaczy biernych.



Niezdrowe odżywianie i otyłość – powodują
m.in. nadmiar cholesterolu, tworzącego
blaszki miażdżycowe.



Nadciśnienie tętnicze – zbyt intensywny
przepływ krwi może uszkadzać błonę
wewnętrzną tętnic.

Leczenie i zapobieganie

miażdżycy



Nie ma lekarstw działających bezpośrednio na

miażdżycę. Najlepszą metodą jest profilaktyka,

czyli zwalczanie czynników ryzyka. Leczenie

wdraża się, kiedy już dojdzie do rozwoju zmian

miażdżycowych. Stosuje się leki obniżające

ciśnienie tętnicze u osób z nadciśnieniem.

Używane są również leki obniżające krzepliwość

krwi (kwas acetylosalicylowy) i poziom

cholesterolu (głównie statyny). Leczenie to ma

jednak tylko charakter wspomagający właściwe

odżywianie, aktywność fizyczną, bezwzględnie

należy porzucić palenie.

Gigantyczne zmiany

miażdżycowe aorty.

Preparat sekcyjny

Zakrzepowo-zarostowe

zapalenie naczyń

( choroba Buergera)



Określane również jako
choroba Winiwartera-
Buergera to stan zapalny
drobnych tętnic i żył
obejmujący wszystkie
warstwy ściany naczynia,
prowadzący do
powstawania zakrzepów i
zrastania światła naczynia.

Choroba Buergera występuje często u

nałogowych

palaczy

,

a

kontynuowanie palenia zdecydowanie
wpływa na przyspieszenie rozwoju
choroby, natomiast zatrzymanie jej
rozwoju z reguły pozostaje w związku
z zaprzestaniem.

Rzucenie palenia pozwala uniknąć

amputacji o około 90% chorych.

Charakterystyczne cechy osób

zapadających na chorobę

Beurgera to:



Palenie papierosów



Płeć (częściej chorują młodzi mężczyźni
pracujący w zimnie i wilgoci)



Zapalenie żył kończyn dolnych, które poprzedza
lub towarzyszy chorobie



Zmiany często występują w kończynach dolnych i
górnych



Niedokrwienie dotyczy obwodu kończyn,
przeważnie stopy.

Objawy kliniczne



Niedokrwienie rąk



Uczucie ziębnięcia kończyny



Drętwienia, mrowienia w obrębie
zajętej kończyny



Objaw Raynauda



Bóle spoczynkowe



Chromanie przestankowe



Zmiany martwicze w obrębie palców
(owrzodzenia)

Leczenie:

1.

Zachowawcze: zaprzestanie
palenia, farmakoterapia, właściwa
higiena i miejscowe leczenie zmian.

2.

Operacyjne- operacje odtwórcze
tętnic.

3.

Sympatektomia lędźwiowa – polega
na usunięciu zwoju
przywspółczulnego lędźwiowego.

4.

Trombartektomia.

5.

Termolezja zwojów współczulnych.

6.

Amputacje.

Postępowanie

fizjoterapeutyczne:



. Leczenie ruchem czyli kinezyterapia .
Należy wykonywać ćwiczenia
wzmacniające mięsnie zaangażowane
podczas chodu, gimnastykę oddechową,
ćwiczenia bierne, później czynne. Aby
utrzymać prawidłowe napięcie ścian
naczyń obwodowych, wskazane są
ćwiczenia statyczne lub izometryczne
mięśni oraz spacery.

2.

Fizykoterapia:



Jonoforeza (roztwory z histaminy, pridazolu,
wody destylowanej, nowokainy)



Prądy diadynamiczne



Ultradźwięki



Naświetlania lampa sollux z filtrem
niebieskim



Masaż: klasyczny, segmentalny, wibracyjny
(Aquawibron), wirowy ( temp. 35’ stopni C)

Leczenie uzdrowiskowe



Leczenie to jest wskazane po upływie ok. 6
miesięcy od czasu wygaśnięcia objawów
zaostrzenia , po odtwórczych operacjach tętnic,
po amputacjach kończyn



. Miejscowości: Busko-Zdrój, Ciechocinek,
Długopole-Zdrój , Inowrocław, Kamień Pomorski ,
Konstancin, Krynica, Kudowa- Zdrój, Lądek-
Zdrój, Nałęczów, Polanica- zdrój, Rymanów-Zdrój,
Świeradów-Zdrój, Świnoujście

.

Choroba i zespół Raynauda



Jeśli objaw występuje samoistnie,
wtedy stan taki nazywamy chorobą
Raynauda. W sytuacji, gdy
towarzyszy innym chorobom
nazywany jest zespołem Raynauda.



Choroba Raynauda (łac.morbus
Raynaud) jest to napadowy skurcz
tętnic w obrębie rąk, rzadziej stóp.



Wspólne objawy choroby i zespołu Raynauda:
Obkurczenie naczyń krwionośnych powoduje, że krew nie
dopływa do palców i stają się one białe (faza zblednięcia).
Następnie stają się sine (sinica skóry), czemu może
towarzyszyć drętwienie i ból palców (faza zasinienia -
nagromadzenie odtlenowanej krwi). Kiedy skurcz ustępuje,
palce zaczerwieniają się i krew przepływa bez przeszkód,
powstaje uczucie gorąca (faza czynnego przekrwienia).
Późniejsze stadia choroby mogą objawiać się osłabionymi
palcami i zaburzeniami dotyku. Czasami dochodzi do
owrzodzeń i martwicy opuszek palców.
Zespół Raynauda jest często pierwszym objawem głównie
chorób tkanki łącznej, poprzedzając je nawet o kilka lat.



Główne przyczyny choroby i zespołu Raynauda to:

- przewlekłe działanie zimna (np. pracownicy chłodni) i wysoka

wilgotność powietrza

- emocje i stres

- niskie ciśnienie tętnicze

- uszkodzenia naczyń krwionośnych

- silne wibracje (np. praca z piłą łańcuchową, młotem lub wiertarką

pneumatyczną)

- urazy mechaniczne palców (np. pianiści, maszyniści)

- zatrucia chemiczne (ołów, tal, chlorek winylu)

- alergia na pewne leki

- choroby tkanki łącznej (np. RZS)

- choroby układu nerwowego (np. zespół cieśni nadgarstka)

- choroby naczyniowe

- choroby krwi

- choroby zakaźne (np. wirusowe zapalenie wątroby B i C)

- nowotwory



Choroba zaczyna się w wieku
młodzieńczym, prowokowana jest
przez emocje lub oziębienie kończyn.
Typowy napad charakteryzuje się
zblednięciem palców, parestezjami i
lub bólem.



Długotrwała choroba może prowadzić
do zmian troficznych a nawet zgorzeli
w obrębie kończyn.



W początkowym okresie choroby naczynia krwionośne nie są
zmienione, a ich skurcze maja charakter odruchowy. Jednak z biegiem
lat następuje przerost warstwy mięśniowej ścian naczyń krwionośnych,
co powoduje ich pogrubienie. Następuje przerost śródbłonka,
stanowiącego wewnętrzną ścianę tętnicy. Zmiany te powodują
dodatkowe zwężenie tętnic, co sprzyja powstawaniu drobnych
zakrzepów. Może to czasem spowodować zgorzel palców.
Wodolecznictwo kneippowskie, pozwalając na subtelne zwiększenie
dawki bodźców mechanicznych i termicznych, odgrywa duża rolę w
leczeniu chorób naczyń krwionośnych, ponieważ u nich podłoża leżą
zmiany napięcia nerwów naczynioruchowych. Zabiegi wodolecznicze
zmniejszają bowiem napięcie nerwów naczynioruchowych oraz działają
regulująco na ośrodki układu autonomicznego. 
Przeciwwskazanie. Do nich stanowi właściwie ten okres zaawansowanej
choroby Raynauda, w którym występują już zmiany organiczne w
naczyniach i na ich podłożu-martwica tkanek.



Do kąpieli dodaje się wyciągi z różnych ziół, np.
rozmarynu, siana, igliwia. Stosuje się też kneippowski
woreczek z sianem na okolicę lędźwiową kręgosłupa.
Przy zwiększonej wrażliwości chorego na zimna należy
bardzo ostrożnie je stosować w drugiej fazie zabiegów
zmiennocieplnych lub zrezygnować z nich całkowicie. 
Oprócz małej hydroterapii kneippowskiej zalecane są
również:
• Ciepłe kąpiele całkowite, w tym również
aromatyczne,
• Pływanie w ciepłej wodzie,
• Ostrożny masaż podwodny,Kąpiele kwasowęglowe.



Elektroterapia

• Prądy wielkiej częstotliwości
• Prądy diadynamiczne
• Pulsujące pole magnetyczne małej częstotliwości
• Galwanizacja stabilna,
• Kąpiele elektryczno-wodne
Balneoterapia

• Kąpiele kwasowęglowe.
• Częściowe kąpiele siarkowe i siarczkowo-siarkowodorowe.
• Kąpiele radonowe.
• Częściowe kąpiele borowinowe 
• Zawijania borowinowe

 



Leczenie w sanatoriach uzdrowiskowych w
Ciechocinku, Długopolu, Konstancinie,
Kołobrzegu, Krynicy, Kudowie, Lądku, Polanicy,
Świeradowie, Świnoujściu.
Lecznicze stosowanie ruchu
Ruch jest niezbędny. Praktycznie leczenie
ruchem obejmuje wszystkie dziedziny sportu: od
gimnastyki, gier ruchowych, i ćwiczeń z piłką- do
sportu wyczynowego. Należy jednak chronić ciało
przed działaniem zimna! 



Odżywianie
Należy odżywiać się normalnie, stosownie do
wieku, płci, pracy i należnej masy ciała.
Pożywienie powinno zawierać dużo owoców i
warzyw.
Ziołolecznictwo
Zaleca się herbaty ziołowe uspokajające z kozła
lekarskiego i chmielu, a także z dziurawca i
rozmarynu. Zamiast herbat ziołowych można
przyjmować tabletki Seda-Kneipp, zawierający
wyciąg z chmielu i kozla lekarskiego, tabletki z
wyciągiem z głogu, sok z rozmarynu Kneippa.

Bibliografia:



W. Noszczyk, Miażdżyca i inne choroby tętnic obwodowych , P.Z.W.L 2005r.



,,Fizjoterapia w chorobach układu sercowo-naczyniowego” Iwona
Demczyszak



,,Miadżyca i inne choroby tętnic obwodowych” prof. Dr hab. Med..
Wojciech Noszczyk



,,Rehabilitacja w chorobach naczyń obwodowych” Żanna Fiodorenko-
Dumas, Artur Pupka



,,Zakrzepowo- zarostowe zapalenie tętnic ‘’ Ryszard Staniszewski



A. Szczeklik, Choroby wewnętrzne, Medycyna Praktyczna 2006

Dziękuję za uwagę