Analiza SI
2. Procesy biznesowe i
informacyjne w systemie
informacyjnym firmy
Analiza SI
Podejścia do analizy firmy i jej
systemu informacyjnego
• Podejście strukturalne
(klasyczna teoria organizacji):
• Podejście procesowe
(współczesne – od lat 70-ych)
Analiza SI
Cechy podejścia
strukturalnego
– Firma jest całością, składającą
się z wielu części.
– Każda część ma swoje zadanie i
musi być kierowana.
– Wzorem tego podejścia jest
świat przyrody.
Analiza SI
Podejście procesowe w
firmie
• Firmę rozpatruje się jako zbiór procesów,
powiązanych ze sobą – zapewniających
realizację realizację misji firmy.
• Procesy ulegają zmianie w czasie – zmiany
procesów to wynik dostosowywania się
firmy do zmieniającego się otoczenia,
• Tworzenie firmy i jej modernizację
dokonuję się poprzez konstruowanie lub
modernizację jej procesów.
Analiza SI
Organizacja w ujęciu
procesowym
Organizacja jest traktowana jako sieć
procesów różnych kategorii,
powiązanych ze sobą, służących do
realizacji strategii (celów)
organizacji.
Analiza SI
Firma jako sieć procesów
Analiza SI
Ewolucja podejścia
procesowego
Etapy
Cel:
Metoda
Pierwsza fala – lata 20-
e
Teoria zarządzania F.
Taylora
Lepiej
wykorzystać
czas pracy i
obniżać koszty
produkcji
-Podział procesu na czynności,
- racjonalizacja sposoby
wykonywania,
- eliminacja czynności zbędnych,
- sprzężona z systemem
wynagradzania
Druga fala – lata 80-90
BPR – Business Process
Reengineering
M. Hammer, J. Champy
Przeprojektowa
ć proces, żeby
uzyskać
większą
wartość
dodaną dla
klienta
- Jednorazowe przedsięwzięcie typu
projekt,
- redukcja wykorzystywanych
zasobów,
- optymalne wykorzystanie
technologii,
- outsourcing
Trzecia fala – początek
lat 2000
BPM - Business Process
Management
Umożliwić
ewolucyjne
wprowadzanie
zmian w
procesach
-Całościowe podejście do
organizacji,
- proces jako podstawowy punkt
odniesienia
Analiza SI
Przyczyny upowszechniania
podejścia procesowego
• Konieczność szybkiego dostosowywania się
do zmiennej gospodarki.
• Gwałtowny rozwój technologii
teleinformatycznych i innych
• Rozwój nowej gospodarki, z nowymi
rodzajami firm, których działanie opiera się
na świadczeniu usług informacyjnych, oraz
na nowych rodzajach powiązań rynkowych.
Analiza SI
Koncepcje i metody zarządzania oparte na
podejściu procesowym
Metoda/
Koncepcja
Cechy podejścia
Rola technologii
informatycznych
Total Quality
Management
(TQM)
-Kompleksowe zarządzanie firmą,
-Systematyczna poprawa obsługi klientów,
-Systematyczna modernizacja procesów
- wyeksponowana rola pracownika
-Wdrażanie procesu samokontroli
Wielokierunkowe
wykorzystanie
technologii
teleinformatyczny
ch
BPR (Business
process
Reenginering)
-Kompleksowe zmiany w firmie poprzez
reorganizację procesów,
-Koncentracja na kliencie,
- koncentracja na doskonaleniu procesów,
Activity Based
Costing (ABC)
-Ocena kosztu realizacji działań, zasobów i obiektów
kosztów,
-Przypisanie zasobów działaniom,
-Rozpoznanie związków nośników kosztów i działań
Balanced
Scorecard
(BSC)
-Przełożenie wizji strategicznych na działania
operacyjne,
-Określenie celów związanych z realizacją procesów,
- selekcja procesów tworzących wartość dodaną dla
klientów,
- podnoszenie kwalifikacji personelu
Analiza SI
Koncepcje i metody zarządzania zorientowane
procesowo – c.d.
Metoda/Koncep
cja
Cechy podejścia
Rola technologii
informatycznych
Time
Compression
Management
(TCM)
-Koncentracja uwagi na kliencie i
jego potrzebach,
- intensyfikacja cyklu życia całej
organizacji
- Sterowanie
funkcjonowaniem i
doskonaleniem
procesów,
- Automatyzacja
procesów
decyzyjnych
Just-in-Time
(JIT)
- Minimalizowanie wielkości produkcji w toku oraz
zapasów,
- wykonywanie produktu w momencie kiedy jest
zapotrzebowanie,
- optymalizacja produkcji
-Wspomaganie
procesów pracy
(analiza środowiska
pracy),
- przekazywanie
informacji pomiędzy
punktami procesu,
- przekazywanie
informacji na
odległość.
Kaizen
-Stałe dokonywanie procesów poprzez małe
usprawnienia,
- eliminowanie zagrożeń, które mogą prowadzić do
obniżenia jakości
Kanban
-Minimalizacja długości cyklu
produkcyjnego,
-Likwidacja magazynów przed i po
produkcyjnych.
Benchmarking
-Identyfikacja i analiza wzorów
- identyfikacja działań i technik zwiększających
efektywność procesów,
- poszukiwanie możliwości poprawy procesów przez
analizę wzorców
Analiza SI
BPR - Business Process
Reengineering
Reengineering procesów
biznesowych
Analiza SI
Reengineering wg Hammera
i Champy’ego
Fundamentalne przemyślenie od
nowa i radykalne przeprojektowanie
procesów w firmie, prowadzące do
przełomowej poprawy – według
współczesnych miar (koszty, jakość,
serwis, szybkość) – osiąganych
wyników
Analiza SI
4 podstawowe hasła definicji
• Proces –zbiór czynności, który w oparciu
o nakłady na wejściu daje na wyjściu
rezultat mający wartość dla klienta
• Fundamentalny – dotykanie sensu
dotychczasowych procesów
• Radykalny – docierający do korzeni
problemu
• Przełomowy – dokonanie zmiany istotnej
Analiza SI
Podstawowe założenia
Reengineeringu
Modernizacja procesów powinna
zapewniać:
1. Optymalną organizację wykorzystania
zasobów pracy w przebiegu procesu
2. Optymalne wykorzystanie dostępnych
technologii w tym technologii
teleinformatycznych w realizacji
procesu
Analiza SI
Ewolucja klasycznego BPR
(około 2000)
Business
Process
Reengineeri
ng
Business
Process
Management
(Reengineering
permanentny)
Jednorazowe akcje
(projekty)
Systematyczna analiza
i modernizacja
procesów
Analiza SI
Przesłanki reengineeringu
permanentnego (zarządzania
procesowego)
• Zakłada się, że procesy powinny być
systematycznie analizowane i poddawane
modernizacji
• Procesy powinny być analizowane, pod kątem
realizacji parametrów oceny ich efektywności,
• Proponowane zmiany mogą być łatwiej
wprowadzane, ponieważ procesy funkcjonują w
bardziej elastycznej strukturze organizacyjnej –
wymuszonej przez reengineering radykalny.
Analiza SI
Pojęcie procesu w firmie
Sieć działań prowadzących do
uzyskania konkretnego celu :
wytworzenia produktu, wykonania
usługi, dokonania zmiany
organizacyjnej, podjęcia decyzji.
Analiza SI
Rodzaje procesów w firmie
• Podstawowe kryterium:
rezultat procesu:
• Procesy podstawowe,
ukierunkowane na klienta, polegające
na dostarczaniu produktu lub
świadczeniu usługi,
• Procesy pomocnicze
, wspomagające
procesy podstawowe, na przykład
zamawiane składników do produkcji.
Analiza SI
Składniki procesu
Zgłoszenie
zamówienia
Pakowanie
Nadaj
numer
Identyfikuj
klienta
Identyfikuj
pozycje
Zapisz
Nowego
klienta
Analiza zamówienia
Działanie
Krok działania
Strumień informacyjny
Strumień informacyjny
Nowe
zamówienie
Bodziec
produktów
do wysyłki
Magazyn
Strumień
zasileniowy
Analiza SI
Składniki każdego procesu
• Działania – główna jednostka podziału procesu na części
• Kroki – jednostki podziału działań
• Wejścia działania – przyjmujące strumienie fizyczne i
informacyjne
• Wyjścia działania– wyprowadzajace strumienie fizyczne
i informacyjne
• Bodźce – wejście z otoczenia, inicjujące proces lub
wpływajace na sposób przebiegu procesu
Działania dotyczą obiektów fizycznych (Produkt) i
informacyjnych (Zamówienie)
Analiza SI
Rodzaje procesów ze
względu na rodzaj
przetwarzanych strumieni
• Procesy przetwarzające strumienie
materialne (
produkcja wyrobu, realizacja
zamówienia na produkty materialne
) –
towarzyszą im zawsze strumienie
informacyjne
• Procesy przetwarzające jedynie
strumienie informacyjne (
informowanie
klienta, rezerwacja usługi, dokonanie
przelewu bankowego)
Analiza SI
Procesy biznesowe a procesy
informacyjne w firmie
• Z każdym procesem biznesowym
powiązane są procesy informacyjne
przetwarzania, przesyłania i
przechowywania danych.
• Procesy informacyjne powinny „opisywać „
i „wspomagać” przebieg procesów
biznesowych w firmie
Analiza SI
Odnosząc te ustalenia do
systemu informacyjnego
firmy → można
zdefiniować następujące
wnioski:
Analiza SI
Wnioski dotyczące systemu
informacyjnego:
• W firmach procesy realne (biznesowe) zachodzące w
organizacji powinny być odzwierciedlane w systemie
informacyjnym firmy
• Skuteczna realizacja procesów biznesowych jest możliwa dzięki
efektywnej realizacji procesów informacyjnych – w systemie
zinformatyzowanym firmy
• Wymaga to cyklicznej modernizacji tak procesu biznesowych
jak i systemu zinformatyzowanego
Analiza SI
Funkcjonowanie systemu
zinformatyzowanego
organizacji
Z punktu widzenia danych – funkcjonowanie
systemu informacyjnego polega na
realizacji elementarnych operacji
informacyjnych:
–
Zbierania danych
–
Przechowywania danych
–
Przetwarzania
–
Przesyłania
–
Udostępniania
Analiza SI
Podstawowe rodzaje operacji
informacyjnych
Legenda:
Ekran
zbierania
danych
(dokument)
Grupa
danych
w bazie danych
wydruk
procedura
przetwarzania
Zbieranie
Zbieranie
Przetwarzanie
Przetwarzanie
Udostępnianie
Udostępnianie
Przechowywanie
Przechowywanie
Przesyłanie
Przesyłanie
Analiza SI
Technologia realizacji
procesów (operacji)
informacyjnych
• Każda z wymienionych operacji
informacyjnych wymaga
wykorzystania odpowiednich
technologii informatycznych
Analiza SI
Zbieranie (ujmowanie)
danych
• Technologie:
– Rejestrowanie danych w systemie przez użytkownika (przez
formularze),
– Automatyczne rejestracja faktów przez specjalne urządzenia
(czytniki kart, skanery obrazów, rejestratory dźwięków,
rejestratory parametrów otoczenia (temperatura)
– Dane napływajace od kontrahentów (systemów zewnętrznych)
• Problemy:
– Szybkość rejestracji,
– Konieczność specjalnych urządzeń
Analiza SI
Przechowywanie
• Technologie:
– Bazy danych: relacyjne, obiektowe, XML,
– Hurtownie danych,
– Rozproszone i scentralizowane bazy danych,
– Pliki płaskie,
– Systemy zarządzania treścią
• Problemy:
– Odzwierciedlanie zależności z rzeczywistością,
– Ograniczone rozmiary pamięci masowych
Analiza SI
Przetwarzanie danych
• Technologie:
– Przetwarzanie bezpośrednie;
– Architektura „klient-serwer”
– Broker rozproszonych obiektów;
– Przetwarzanie typu SaaS (software as a
service)
• Problemy:
– Szybkie jednoczesne wykonywanie wielu
transakcji przetwarzania
Analiza SI
Przesyłanie
• Technologie:
– Sieci transmisji danych
– Powszechne stosowanie protokołów
komunikacyjnych,
• Problemy:
– „Zatykanie” się sieci,
– Koniecznośc ochrony danych przed
przejęciem (przez jednostki zewnętrzne)
Analiza SI
Udostępnianie
• Technologie:
– Prezentowane lub drukowane dane,
– Przesyłanie danych do użytkowników
zewnętrznych (do ich systemów informatycznych)
– Emitowanie różnych typów danych, za pomocą
specjalnych urządzeń,
• Problemy:
– Szybkość emisji,
– Czytelnośc dla użytkownika