Przeciwpożarowe zaopatrzenie w wodę.

Urządzenia przeciwpożarowe

Przepisy:

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z
dnia 16 czerwca 2003 roku ( Dz. U. Nr 121, poz. 1139 z 11 lipca
2003)

PN-B-02864 Ochrona przeciwpożarowa budynków.
Przeciwpożarowe zaopatrzenie wodne. Zasady obliczania
zapotrzebowania na wodę do celów przeciwpożarowych do
zewnętrznego gaszenia pożaru.

PN-B-02863 Ochrona przeciwpożarowa budynków.
Przeciwpożarowe zaopatrzenie wodne. Sieć wodociągowa
przeciwpożarowa.

Normy pomocnicze:

PN-B-O2852 OPB obliczanie obciążenia ogniowego, oraz
wyznaczanie względnego czasu trwania pożaru.

PN-B-02857 OPB przeciwpożarowe zbiorniki wodne, wymagania
ogólne.

Sieć wodociągowa przeciwpożarowa

Siecią wodociągową przeciwpożarową są urządzenia do rozprowadzania
wody, z których woda ta pobierana jest do celów przeciwpożarowych.
Warunki jakim powinna taka sieć odpowiadać zawiera PN-B-02863
Ochrona przeciwpożarowa budynków. Przeciwpożarowe zaopatrzenie
wodne. Sieć wodociągowa przeciwpożarowa.

Typ sieci

Każda sieć zewnętrzna wodociągowa dla celów przeciwpożarowych
powinna być wykonana jako sieć obwodowa. Norma dopuszcza sieć
rozgałęźną poza obszarami miejskimi i w przypadku gdy
zapotrzebowanie na wodę nie przekracza 20 dm

3

/s. Na odgałęzieniach

mogą być instalowane hydranty zewnętrzne. Doprowadzenie wody do
sieci z pompowni powinno odbywać się dwoma przewodami
położonymi możliwie jak najdalej od siebie, jeżeli łączne
zapotrzebowanie przekracza 30 dm

3

/s.

Źródła zasilania

Sieć wodociągowa przeciwpożarowa powinna być zasilana z pompowni
przeciwpożarowej, zbiornika wieżowego lub innych urządzeń, które
zapewniają niezbędną ilość wody do zewnętrznego gaszenia pożaru.

Sieć wodociągowa - budowa

Punkt czerpania wody

Stacja pomp I stopnia

Urządzenia do
uzdatniania wody

Zbiornik do
wody czystej

Stacja pomp
II stopnia

Przewody zasilające

Wieża ciśnień

Sieć
wodociągowa
magistralna

Sieć
wodociągowa
rozdzielcza

Sieć wodociągowa może tworzyć system rozgałęźny
lub obwodowy (pierścieniowy - zasilanie hydrantu z 2 stron).

Stacja pomp

przeciwpożarowych

Pompy gospodarcze

Pompy pożarowe

Może być zastosowany układ 2 pompowni, z których
jedna to pompownia niskiego, druga wysokiego ciśnienia.

Wymiarowanie

(dobór)

przewodów

wodociągowych

Sieć wodociągowa przeciwpożarowa może być
wymiarowana przy uwzględnieniu zróżnicowanego
poboru wody do celów przeciwpożarowych z
uwzględnieniem stref pożarowych zakładu pracy.
Sieć powinna być tak zwymiarowana, aby woda
mogła być pobierana jednocześnie z dwóch
sąsiednich

hydrantów

przy

zachowaniu

następujących

nominalnych

parametrów

technicznych:
a) wydajności:
- Q = 10 dm

3

/ s dla hydrantów o średnicy Dnom. 80;

- Q = 15 dm

3

/ s dla hydrantów o średnicy Dnom. 100;

b) ciśnienia:

- co najmniej O, l MPa przy poborze wody przez
pompy pożarnicze;
- co najmniej 0,2 MPa przy bezpośrednim
poborze wody z hydrantu.

Najmniejsze średnice przewodów, na których mogą
być zainstalowane hydranty zewnętrzne powinny
wynosić odpowiednio:

dla sieci obwodowej Dnom. = 100;
dla sieci odgałęźnej i odgałęzieniach sieci
obwodowej Dnom. = 125.

Hydranty zewnętrzne

Na sieciach wodociągowych przeciwpożarowych
zewnętrznych hydranty powinny być nadziemne.
Można stosować hydranty podziemne w przypadkach
szczególnych np. utrudnienie ruchu. Hydranty
zewnętrzne podziemne powinny mieć średnicę
nominalną Dnom. 80, a nadziemne Dnom. 80 i Dnom.
100.
Hydranty Dnom. 100 należy stosować tam, gdzie
zapotrzebowanie na wodę przekracza 30 dm

3

/s oraz

w zakładach rafineryjno -petrochemicznych, itp.
Rozmieszczenie hydrantów zewnętrznych powinno
odpowiadać następującym warunkom:
a) odległość pomiędzy hydrantami nie powinna
przekraczać 150 m, a poza obszarami miast powinna
być dostosowana do istniejącej i planowanej gęstości
zabudowy;

b)

lokalizacja

hydrantów

zewnętrznych

powinna

odpowiadać

następującym

warunkom:
- ich rozmieszczenie powinno być wzdłuż
dróg i ulic oraz przy ich skrzyżowaniach;
- odległość od krawędzi drogi lub ulicy nie
powinna przekraczać 15 m;

-odległość w kierunku prostopadłym od
ściany budynku nie może być mniejsza od 5
m.

- od chronionego obiektu budowlanego – do
75 m

Hydranty instalowane na sieci rozgałęzieniowej
powinny być odcięte od tej sieci zasuwami.
Hydranty i ich rozmieszczenie powinno być
oznakowane zgodnie z PN-M-51520.

Hydrant zewnętrzny podziemny

oznakowanie

• Wydajność sieci hydrantowej:

– dla rury 100 mm - 15 l/s
– dla rury 80 mm - 10 l/s

• Minimalne średnice przewodów rurowych sieci

hydrantowych wynoszą:

– dla sieci obwodowej - 100 mm
– dla sieci rozgałęzieniowej - 125 mm
– dla sieci wodociągów wiejskich, przy

rozbudowie lub modernizacji - 80 mm (jeżeli
zapotrzebowanie wody nie przekracza 5 l/s)

Sieć hydrantowa zewnętrzna

Tylko wtedy gdy

zapotrzebowanie

wody do celów ppoż

nie przekracza 20 l/s

Hydrant

zewnętrzny

nadziemny

Hydrant zewnętrzny

podziemny

Zasady przeprowadzania pomiarów
i

obliczeń

parametrów

sieci

hydrantów

zewnętrznych
W celu sprawdzenia parametrów techniczno-
użytkowych

hydrantów

zewnętrznych

zainstalowanych

na

sieciach

wodociągowych

przeciwpożarowych, należy przeprowadzać pomiary
hydrauliczne pozwalające na ustalenie wydajności i
ciśnienia roboczego.
Do

wyznaczenia

parametrów

techniczno-

użytkowych sieci wodociągowej przeciwpożarowej z
hydrantami zewnętrznymi nadziemnymi najczęściej
stosuje się metodę opartą na pomiarach wydajności
za pomocą wylotów pobierczych ustaloną przez PN-
65/M-53950 Pomiar strumienia przepływu za
pomocą zwężek.

Takie

urządzenie

pomiarowe

składa

się

z

następujących elementów:

króćca pomiarowego z obwodową komorą
ciśnienia;
manometru klasy 1,5;
dyszy wypływowej (wylot pobierczy) o średnicy
d = 26 mm;
zaworu kulowego.

Natomiast wydajność hydrantu zewnętrznego oblicza
się z następującego wzoru;

Q = 2,0 d

2 .

Hd [dm

3

/min]

gdzie:
d - średnica otworu dyszy pomiarowej w mm;
Hd - ciśnienie robocze (dynamiczne) w czasie
wypływu wody przez dyszę w MPa.

Przeprowadzone pomiary i obliczenia rejestruje się w
następujący przykładowy sposób:
Pomiary ciśnienia hydrostatycznego:

Pomiary ciśnienia roboczego i obliczanie wydajności
hydrantów
zewnętrznych:

Objaśnienie symboli zawartych w powyższej tabeli:
Hs - ciśnienie hydrostatyczne;
Hr1 - ciśnienie robocze;
Hr2 - ciśnienie robocze przy jednoczesności poboru
wody z 2 sąsiednich hydrantów;
Q1 - wydajność hydrantu tylko z badanego (bez
poboru wody

z hydrantu sąsiedniego);

Q2 ~ wydajność hydrantu przy jednoczesności
poboru z dwóch

hydrantów;

l/ - oznaczenie braku wymaganej wydajności w
danym hydrancie.

W

ten

sposób

zbadane

parametry

sieci

wodociągowej przeciwpożarowej pozwalają na
stwierdzenie

jej

przydatności

do

celów

przeciwpożarowego zaopatrzenia wodnego do
zewnętrznego gaszenia pożaru, a także do
obliczania ilości wody uzupełnienia stwierdzonych
braków np. poprzez zaprojektowanie i wykonanie
odpowiedniego zbiornika.
Tę brakującą ilość wody (zapas wody) wylicza się z
zależności:

V

zb

=

Qw * tp

gdzie:

V

zb

- wymagany zapas wody na uzupełnienie;

Q

wb

- brakująca wydajność wodociągu dm

3

/s;

tp - względny czas trwania pożaru.

1000

INSTALACJA WODOCIĄGOWA

PRZECIWPOŻAROWA

Szczegółowe

wymagania

dotyczące

projektowania

w

budynkach instalacji wodociągowej przeciwpożarowej oraz
źródeł jej zasilania reguluje:
rozporządzenie

Ministra

Infrastruktury

z

dnia

12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim
powinny odpowiadać budynki i ich (Dz. U. z 2002 r., Nr
75, poz. 690, zm.: Dz. U. z 2003 r., Nr 33, poz. 270; Dz. U.
z 2004 r., Nr 109, poz. 1156).
rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i
Administracji, z dnia 16 czerwca 2003 roku w sprawie
ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów
budowlanych i terenów Dz. U. 121.poz 1138

rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i
Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 roku ( Dz.U.Nr 80,
poz.563 z 2006 roku) w sprawie ochrony
przeciwpożarowej budynków, innych obiektów
budowlanych i terenów

Definicje

• INSTALACJA WODĄCIĄGOWA

PRZECIWPOŻAROWA

- nawodniona lub sztuczna,
- zasilana ze źródła przez co

najmniej 1 h,

- instalowana wewnątrz budynków

Pobór wody - urządzenia

-Hydrant wewnętrzny z wężem półsztywnym,
- Hydrant wewnętrzny z wężem płasko składanym,
- Zawór hydrantowy 52

RODZAJE PUNKTÓW POBORU WODY Z
INSTALACJI

-Przeznaczenie (P,PM),
- Wysokości,
-Gęstości obciążenia ogniowego

Budynki lub ich części, w których wymagana jest
nawodniona instalacja hydrantowa wewnętrzna.
Instalowanie hydrantów wewnętrznych 52

Hydranty wewnętrzne 52 stosuje się w
budynkach i ich częściach, a mianowicie:

-strefie pożarowej P i M

-o powierzchni całkowitej powyżej 200 m

2

- gęstości obciążenia wyższej niż 500 MJ/m

2

,

-w strefie pożarowej P i M
- o gęstości obciążenia ogniowego < 500
MJ/m

2

,

- powierzchnia pomieszczenia > 100 m

2

- gęstości obciążenia ogniowego > 1000
MJ/m

2

,

— przy wejściu do pomieszczeń
magazynowych lub technicznych o
powierzchni > 200 m

2

i

gęstości obciążenia ogniowego tych
pomieszczeń >500 M J/m

2

,

usytuowanych w strefie pożarowej
zakwalifikowanej do ZL I, ZLII, ZL III, lub ZL
V,
znajdującej się w budynku niskim albo
średniowysokim

— w garażach jednokondygnacyjnych
zamkniętych o >10 stanowiskach
- garażach wielokondygnacyjnych

Stosowanie zaworów hydrantowych 52

Zawory hydrantowe 52 należy stosować na
wszystkich

kondygnacjach

oraz

w

piwnicach

budynków wysokich i wysokościowych niezależnie od
ich funkcji, oraz na suchych pionach.

Stosowanie hydrantów wewnętrznych 25

Hydranty wewnętrzne 25 powinno stosować się:
• w strefach pożarowych ZL

•do ZL I – te, które zawierają pomieszczenia przeznaczone do jednoczesnego przebywania ponad 50 osób niebędących ich stałymi
użytkownikami, a nie przeznaczone przede wszystkim do użytku ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się;
• do ZL II – przeznaczone przede wszystkim do użytku ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się, takie jak: żłobki, przedszkola,
szpitale, domy starców, hospicja itp.;
• do ZL III – użyteczności publicznej niekwalifikowane do kategorii ZL I i ZL II;
• do ZL IV – mieszkalne jedno i wielorodzinne;
• do ZL V – zamieszkania zbiorowego niekwalifikowane do kategorii ZL I i ZL II.

• na każdej kondygnacji budynku
W =<50 m,

WW>55 m,

wyjątek strefa ZL IV

a) posiadającej strefę pożarową o pow.> 200
m

2

zakwalifikowanej do ZL I, ZL II, lub ZLV

b) w strefie pożarowej zakwalifikowanej do ZL
III

• o pow.> 200 m

2

zlokalizowanej w budynku

ŚW, położenie strefy na pierwszej kondygnacji
nadziemnej powyżej której znajdują się
wyłącznie strefy pożarowe ZL IV jedynie wtedy
gdy powierzchnia strefy > 1000 m

2

• o pow > 1000 m

2

w N = <12 m.

Na każdej kondygnacji budynku innego niż
tymczasowy

N =< 12 m, ŚW =< 25 m

PARAMETRY

HYDRAULICZNE

• Wydajność nominalna hydrantów wewnętrznych i

zaworów hydrantowych przy ciśnieniu
nominalnym 0,2 MPa mierzona na zaworze
hydrantowym podczas poboru wody nie powinna
być mniejsza niż:

• - dla hydrantu wewnętrznego 52 - 2,5 dm

3

/s;

• - dla hydrantu wewnętrznego 25-1,0 dm

3

/s;

• - dla zaworu hydrantowego 52 - 2,5 dm

3

/s.

• Ciśnienie nie powinno być mniejsze niż 0,2 MPa,
• Max ciśnienie robocze nie powinno przekraczać 1,2

MPa

• z tym, że na zaworze 52 i zaworach odcinających

hydrantów 52 nie powinno przekraczać 0,7 MPa

UWAGA:

Hydranty

wewnętrzne

i

zawory

hydrantowe powinny być tak rozmieszczone, aby w
ich zasięgu znajdowało się każde miejsce w budynku
lub jego części.
Zawory hydrantowe powinny być umieszczone na
wysokości 1,35 ± 0,1 m od poziomu podłogi.
Nasada tłoczna powinna być skierowana do dołu.
Usytuowanie nasady tłocznej oraz pokrętła zaworu
względem ścian lub względem obudowy powinno
umożliwić łatwe przyłączenie węża tocznego o
wielkości zgodnej z wielkością nasady klucza do
łączników, odkręcane i zamykanie zaworu oraz
umieszczenie w szafce węża i prądownicy.

Rozmieszczenie

hydrantów

UWAGA: Przed hydrantem lub zaworem powinna być
dostateczna przestrzeń do rozwinięcia linii gaśniczej.
Hydranty wewnętrzne i zawory hydrantowe na
pionach nawodnionych powinny być oznakowane
tablicą informacyjną wg PN-92/N-01256/01 oraz
wyposażone w instrukcję postępowania na wypadek
konieczności ich użycia - dotyczy to również zaworów
hydrantowych instalacji suchej.

Hydranty 25 i 52 oraz zawory 52 powinny być
umieszczane przy drogach komunikacji ogólnej, a w
szczególności:

Przy wejściach do budynku i klatek schodowych
na każdej kondygnacji budynku,

przy czym w budynkach wysokich i wysokościowych
zaleca się lokalizacje zaworów hydrantowych w
przedsionkach przeciwpożarowych, a dopuszcza na
klatkach schodowych;

- w przejściach i na korytarzach, w tym w holach i na
korytarzach poszczególnych kondygnacji budynków
wysokich i wysokościowych;

- przy wejściach na poddasza;
- przy wyjściach na przestrzeń otwartą lub przy
wyjściach ewakuacyjnych z pomieszczeń P i M, w
szczególności zagrożonych wybuchem.

Hydranty 25, 52 oraz zawory 52 powinny znajdować
się na każdej kondygnacji,

W budynkach W=<50 m i WW>50 m należy
stosować:

po dwa zawory 52 na każdym pionie na kondygnacji
podziemnej i na kondygnacji położonej na wysokości
powyżej 25 m

oraz po jednym zaworze 52 na każdym pionie na
pozostałych kondygnacjach.

Zasięg hydrantów 25 i 52 oraz zaworów 52 w
poziomie powinien obejmować całą powierzchnie
chronionego budynku, strefy pożarowej lub
pomieszczenia, z uwzględnieniem:

Długości odcinka węża hydrantu wewnętrznego
zgodnie z PN-EN-671,

-długość odcinka węża hydrantu wewnętrznego
przyłączanego do zaworu 52, równa 20 m;

Efektywnego zasięgu rzutu prądów
gaśniczych:

a) w strefach pożarowych zakwalifikowanych do
kategorii zagrożenia ludzi ZL, w budynkach o
więcej niż jednej kondygnacji nadziemnej –
przyjmowanego dla prądów rozproszonych
stożkowych – 3 m,

b) w pozostałych budynkach - 10 m.

Dopuszcza się wyposażenie hydrantu w
dodatkowy wąż w przypadku niespełnienia
warunków podanych wyżej tj. nie zachowania
odległości 30 m do najbliższego wyjścia
ewakuacyjnego w pomieszczeniach P i M.

Instalacja wodociągowa przeciwpożarowa powinna

zapewniać możliwość jednoczesnego poboru wody
na jednej kondygnacji budynku lub jednej strefie
pożarowej z:

1) Jednego hydrantu wewnętrznego – w budynku N

lubŚW, jeżeli powierzchnia strefy pożarowej nie
przekracza 500 m

2

;

2) Dwóch sąsiednich hydrantów wewnętrznych lub

dwóch sąsiednich zaworów 52 – w budynkach, w
których powierzchnia strefy pożarowej jest
większa niż 500 m

2

ale nie przekracza 3000 m

2

oraz budynku wysokim z jedną klatką schodową;

3) Czterech sąsiednich hydrantów wewnętrznych lub

zaworów 52:

a) w budynku wysokim i wysokościowym na

kondygnacjach podziemnych i kondygnacjach
położonych na wysokości powyżej 25 m,

b) w strefie pożarowej produkcyjnej i magazynowej o
gęstości obciążenia ogniowego przekraczającej 500
MJ/m

2

i powierzchni przekraczającej 3000 m

2

Zasilanie instalacji wodociągowej

zgodnie z warunkami określonymi w rozporządzeniu MSWiA
z dnia 16 czerwca 2003r w sprawie p.poż. Zaopatrzenia w
wodę oraz dróg pożarowych (Dz. U. nr 121,poz 1139).

Do zasilania instalacji wodociągowej przeciwpożarowej w
budynkach o h do 50 m i h > 55 m powinien być zapewniony
dodatkowy zapas wody zgromadzony w jednym lub kilku
zbiornikach zlokalizowanych na kondygnacji podziemnej, o
łącznej pojemności nie mniejszej niż 100 m

3

- dopuszcza się zmniejszenie pojemności zbiorników, do 50
m

3

, w przypadku budynku wysokiego i wysokościowego o

wysokości do 100 m , nie zawierającego strefy pożarowej o
powierzchni przekraczającej 750 m

2

zakwalifikowanej do kzl

innej niż ZL IV.

Dopuszcza się stosowanie jednego wspólnego
zbiornika o pojemności co najmniej 100 m

3

dla grupy

budynków wysokich i wysokościowych wzniesionych
obok siebie, jeżeli łączna powierzchnia rzutu ich
pierwszych kondygnacji nadziemnych nie przekracza
2500 m

2

, a zbiornik nie jest oddalony od żadnego z

budynków o więcej niż 100 m.

Prowadzenie instalacji

wodociągowej

przeciwpożarowej

Przewody zasilające powinny być prowadzone:

1) Jako piony w klatkach schodowych lub przy

klatkach schodowych;

2) Jako przewody obwodowe w budynkach

jednokondygnacyjnych oraz garażach
podziemnych o powierzchni strefy pożarowej
przekraczającej 3000 m

2

W budynkach wysokich i wysokościowych o dwu lub

wiecej klatkach schodowych nawodnione piony
powinny być połączone ze sobą na najwyższej
kondygnacji przewodem o średnicy co najmniej
DN 80.

Przewody instalacji, z której pobiera się wodę do

gaszenia pożaru wykonane z materiałów palnych,
powinny być obudowane ze wszystkich stron
osłonami o klasie odporności ogniowej co
najmniej EI 60. Warunek ten nie dotyczy pionów
prowadzonych w klatkach schodowych
wydzielonych ścianami i zamkniętych drzwiami o
klasie odporności ogniowej co najmniej EI 30.

Średnice nominalne przewodów zasilających, w

milimetrach, na których instaluje się hydranty
wewnętrzne i zawory hydrantowe, powinny
wynosić co najmniej:

1) DN 25- dla hydrantów 25;

2) DN50 – dla hydrantów 52;

3) DN80 – dla hydrantów 52 na nawodnionych

pionach w budynkach wysokich i
wysokościowych.

W budynkach nie ogrzewanych przewody zasilające
należy zabezpieczyć przed zamarznięciem,
dopuszcza się stosowanie instalacji suchej pod
warunkiem zastosowania nawodnienia ręcznego lub
automatycznego

Doprowadzenie wody do przewodów zasilających

instalacji wodociągowej przeciwpożarowej

należy zapewnić co najmniej z dwóch stron w

miejscach możliwie najbardziej odległych od siebie
w przypadku gdy:

1) liczba pionów w budynku, zasilanych z jednego

przewodu, jest większa niż trzy;

2) na przewodach obwodowych zainstalowano więcej

niż pięć hydrantów wewnętrznych.

W/w przypadkach należy zapewnić odłączenie

zasuwami przewodów zasilających instalację
pomiędzy doprowadzeniami.

Hydrant wewnętrzny

ZASILANIE POMP P,POŻ

Źródło podstawowe

– sieć elektroenergetyczna, z obwodu niezależnego
od wszystkich innych w obiekcie

- silnik spalinowy z zapasem paliwa na 4 h pracy
napędzający agregat prądotwórczy.

Jeżeli zapotrzebowanie na wodę przekracza 20
dm

3

/s

- zasilanie z dwóch odrębnych źródeł,

- w przypadku ciągłego podawania wody powinny być zastosowane pompy rezerwowe

( przynajmniej jedna) o parametrach nie niższych od parametrów największej z

zainstalowanych

Każda instalacja przed dopuszczeniem do
eksploatacji

powinna

być

przebadana

w

zakresie

oględzin

zewnętrznych

oraz

sprawdzenia:
— zgodności z projektem technicznym,
— wymiarów,
— podłączenia węża,
— wydajności wodnej,
— wydajności podczas jednoczesnego poboru wody,
— sprawdzenia ciśnienia.
Z przeprowadzonego badania należy sporządzić
protokół zawierający:
— datę badania,
— skład komisji,
— opis instalacji,
— wykaz przedłożonych dokumentów,
— stwierdzenia zgodności z wymaganiami normy
PN-B-02865.

Przeglądy techniczne i czynności konserwacyjne

Terminy:

-Nie rzadziej niż raz w roku, lub
zgodnie z zaleceniami
producenta,

-Węże raz na 5 lat poddać próbie
ciśnieniowej

Kontrole:

-rutynowe,
-doroczne przeglądy konserwacyjne,
-Okresowe przeglądy i konserwowanie
instalacji

Drogi pożarowe. Wymagania. Warunki

sytuowania.

Obowiązki w zakresie zapewnienia drogi

pożarowej i przeciwpożarowego zaopatrzenia

wodnego

Właściciel, zarządca lub użytkownik powinien
zapewnić

drogi

pożarowe

o

utwardzonej

i

odpowiednio wytrzymałej nawierzchni umożliwiający
dojazd do obiektu o każdej porze roku oraz zapewnić
odpowiednie

zaopatrzenie

wodne

do

celów

przeciwpożarowych.

Drogi pożarowe

Zgodnie

z

rozporządzeniem

Ministra

Spraw

Wewnętrznych i Administracji drogi pożarowe o
utwardzonej i odpowiednio wytrzymałej nawierzchni
umożliwiającej dojazd o każdej porze roku powinny
być doprowadzone do:
— budynków zaliczonych do kategorii zagrożenia
ludzi ZL I i ZL II,
—

budynków

średniowysokich,

wysokich

i

wysokościowych zaliczonych do kategorii zagrożenia
ludzi ZL III, ZL IV i ZL V,

-budynków produkcyjnych, magazynowych i
usługowych, urządzeń technologicznych, placów
składowych i wiat o powierzchni ponad 1000
m

2

, w których występują materiały palne, z

wyjątkiem obiektów o obciążeniu ogniowym nie
przekraczającym 500 MJ/m

2

,

— obiektów, w których występują pomieszczenia
zagrożone wybuchem,
— naturalnych i sztucznych zbiorników oraz ujęć
wodnych służących celom przeciwpożarowym.

Droga pożarowa powinna przebiegać:
- wzdłuż dłuższego boku budynku możliwie od strony
wejść do klatek schodowych,
— co najmniej z dwóch stron budynku, którego
szerokość jest większa niż 60 m.
Odległość drogi pożarowej od wejścia do dźwigu
pożarowego nie powinna przekraczać 50 m.
Minimalna szerokość dróg pożarowych na całej
długości obiektu oraz na odcinku 10 m przed i za
obiektem powinna wynosić 4 m. Na odcinku tym
należy dodatkowo zapewnić utwardzone pobocze o
szerokości co najmniej l m, które może być
wykorzystywane do ruchu pieszych. Pomiędzy
obiektem a drogą pożarowa nie powinny występować
stałe elementy zagospodarowania terenu oraz drzewa
i krzewy o wysokości przekraczającej 3 m.

Droga pożarowa powinna umożliwić przejazd pojazdu
bez zawracania. Drogę pożarową bez możliwości
takiego

przejazdu

należy

zakończyć

placem

manewrowym o wymiarach co najmniej 20 x 20 m,
objazdem

pętlicowym

lub

rozwiązaniem

równorzędnym.
Najmniejszy promień zewnętrznych łuków drogi
pożarowej powinien wynosić co najmniej 11 m.
Na terenach gospodarstw rolnych, hodowlanych i
leśnych, jako drogi pożarowe do budynków, stacji
transformatorowych

oraz

innych

urządzeń

wymagających ochrony przeciwpożarowej, dopuszcza
się drogi o nawierzchni utwardzonej lub drogi
gruntowe o szerokości co najmniej 3 m.

Przebieg i wymagania dla dróg pożarowych na
obszarach leśnych regulują przepisy o zabezpieczeniu
przeciwpożarowym lasów.
Odległość krawędzi drogi pożarowej od ścian
poszczególnych rodzajów budynków oraz związanych
z nimi urządzeń technologicznych, placów składowych
i wiat przeznaczonych do składowania materiałów
ustala się dla każdej drogi odrębnie w granicach 5—
25 m.
Przy ustalaniu odległości krawędzi drogi należy brać
pod uwagę wielkość obciążenia ogniowego i stopień
przeszklenia obiektu, a ponadto inne okoliczności
istotne dla ochrony przeciwpożarowej.
Drogi pożarowe doprowadzone do budynków i
urządzeń

powinny

odpowiadać

wymaganiom

określonym w poniższej tabeli.

Przejazdy na dziedzińce i inne tereny
obudowane powinny
odpowiadać następującym warunkom:
-wysokość przejazdu w świetle powinna
wynosić co najmniej 4,2 m, a w budownictwie
jednorodzinnym - 3,2 m -szerokość przejazdu w
świetle powinna wynosi co najmniej 3,6 m, w
tym szerokość jezdni co najmniej - 3 m,
odległość między przejazdami na jeden
dziedziniec nie może być większa niż 150 m.

W przejazdach, których jezdnie są oddzielone od
chodników słupami lub ścianami, jezdnia powinna
mieć szerokość co najmniej 3,6 m. Jeżeli przejazd
jest wykorzystywany jako stałe przejście dla
pieszych, powinien być w nim zapewniony chodnik o
szerokości co najmniej l m.

Wiadukty, estakady, przejścia i inne podobne
urządzenia,

usytuowane

ponad

drogami

pożarowymi,

powinny

mieć

prześwit

o

szerokości co najmniej 4,5 m i wysokość w
świetle co najmniej 4,5 m.
Na

teren

ogrodzony

o

powierzchni

przekraczającej 5 ha, na którym znajdują się
wyżej wymienione obiekty oraz na place targowe
i wystawowe należy zapewnić co najmniej dwa
wjazdy odległe od siebie o 75 m.

W szczególnie uzasadnionych przypadkach,
gdy wymagania dotyczące usytuowania
drogi pożarowej nie mogą być spełnione,
dopuszcza się stosowanie innych
rozwiązań, uzgodnionych z właściwym
miejscowo komendantem wojewódzkim
Państwowej Straży Pożarnej.

Przykłady - rozwiązań dróg pożarowych.

Sposoby przystosowania i wykorzystania

naturalnych zbiorników i cieków wodnych

do przeciwpożarowego zaopatrzenia

wodnego.

Zbiornik sztuczny podziemny

1. Warstwa ziemi, 2. Płyta stropowa prefabrykowana, 3.

Studzienka włazowa,

4. Prefabrykowana ściana zbiornika, 5. Płyta denna ze

studzienką czerpalną

1. Ścianka prefabrykowana, 2.. Wewnętrzny tynk wodoszczelny, 3. Dno z chudego betonu, 4.
Zasuwa na przewodzie

doprowadzającym wodę , 5. Zasuwa na przewodzie zasilającym studzienkę czerpalną, 6.
Przewód zasilający

studzienkę, 7. Przewód doprowadzający wodę do zbiornika, 8. Ogrodzenie zbiornika, 9. Rura
przelewowa,

10.pół łącznik , 11. Studzienka czerpalna, 12. Pokrywa studzienki.

Zbiornik otwarty

Usytuowanie zbiorników. Przeciwpożarowy
zbiornik wodny należy sytuować możliwie centralnie
w stosunku do chronionych obiektów.
Zasięg

jednego

przeciwpożarowego

zbiornika

wodnego powinien obejmować obszar w promieniu
do 250 m.

Warunki szczególne lokalizacji dla zbiorników
podziemnych. Zaleca się sytuowanie zbiorników
podziemnych pod trawnikami lub placami. Jeżeli
zbiornik kryty podziemny jest usytuowany pod
placem, na którym jest przewidziany duży ruch
pojazdów, należy zapewnić odpowiednie miejsce na
stanowisko czerpania wody i swobodny dojazd.

Stanowisko czerpania wody. Przy każdym
przeciwpożarowym zbiorniku wodnym należy
przewidzieć stanowisko czerpania wody
ułatwiające pobór wody ze zbiornika pompami
pożarniczymi. Stanowisko czerpania wody
powinno mieć wymiary co najmniej 20 X 20 m.
dopuszcza się stanowisko czerpania wody o
wymiarach co najmniej 3 X 3 m,
przeznaczone do ustawienia motopompy.

Stanowisko czerpania wody powinno
znajdować się w odległości nie większej niż 3
m. od punktu poboru wody ze zbiornika.
Zarówno odległość stanowiska czerpania wody
jak i punktu poboru wody ze zbiornika lub
studzienki ssawnej, od najbliższego
chronionego obiektu nie powinna być mniejsza
niż 25 m.

Podstawowe, wymiary głębokości zbiorników.
Głębokość minimalna, liczona od lustra wody do
dna zbiornika w miejscu czerpania, nic może
wynosić mniej niż 0,5 m.
Głębokość maksymalna powinna być taka, aby
odległość pionowa mierzona od osi nasady pompy
pożarniczej po stronie ssawnej do dna zbiornika
lub studzienki ssawnej w miejscu czerpania wody
nie przekraczała 6 m.

Pojemności wodne zbiorników należy ustalać zgodnie z
PN-71/B-02864.

Nominalna

pojemność

przeciwpożarowego

zbiornika

wodnego

powinna

wynosić co najmniej 50 m

3

.

Czas napełniania zbiorników po ich całkowitym
opróżnieniu. Dla zbiorników zasilanych z sieci wodo
ciągowe

j

przewód doprowadzający wodę powinien

zapewnić napełnienie zbiorników w czasie nie
dłuższym niż:

48 h dla 100 % napełnienia zbiorników o
pojemności do 100 m

3

,

48 h dla 50 % napełnienia zbiorników o
pojemności powyżej 100 m

3

.

Dla zbiorników zasilanych z innych źródeł,

źródło zasilające powinno całkowicie napełnić
zbiornik po jego opróżnieniu w czasie nie dłuższym
niż 72 h.

Prostokątna kładka spiętrzająca wodę

Zastawka trójkątna i trapezowa

Punkt czerpania wody ze stanowiskiem na motopompę

Czerpanie za pomocą studzienki

1. Studzienka czerpalna, 2. Przewód doprowadzający, 3.
Wlot.

Studzienka ssawna na strumieniu o niskim stanie wody

1. Krąg cementowy, 2 dno betonowe, 3 pokrywa drewniana

1. Zejście z prowadnicami, 2 stanowisko pompy z progiem.